|
«Samu’il birinqi ⱪisim» 1 Əlⱪana wə uning a’ilisi
1 Əfrayim taƣliⱪ rayoniƣa jaylaxⱪan Ramatayim-zofim* Ramatayim xəⱨirining ⱪisⱪartilmisi: Ramaⱨ (19-ayətkə ⱪaralsun). xəⱨiridə bir kixi yaxaytti, uning ismi Əlⱪana bolup, u Yirohamning oƣli idi. Yiroham Əliⱨuning oƣli, Əliⱨu Tɵⱨüning oƣli, Tɵⱨü Əfrayim ⱪəbilisidin bolƣan Zufning oƣli idi.
2 Əlⱪananing Ⱨanna wə Pininna isimlik ikki ayali bolup, ikkinqi ayali Pininnadin pərzəntliri bar idi, əmma Ⱨannadin pərzənt kɵrmigənidi.
3 Əlⱪana ⱨər yili Ⱪudrətlik Sərdar Pərwərdigarƣa ibadət ⱪilip, uningƣa ⱪurbanliⱪ ⱪilix üqün ɵz xəⱨiridin Xilo† Xilo xəⱨiri xu qaƣlarda Isra’illar üqün diniy mərkəz idi. xəⱨirigə a’ilisi bilən billə baratti. U yərdə Əlining ikki oƣli, Hofni bilən Pinihas Pərwərdigarƣa roⱨaniyliⱪ ⱪilatti. 4 Əlⱪana ⱪurbanliⱪ ⱪilƣan küni ⱪurbanliⱪning gɵxini Pininnaƣa wə uning ⱪiz-oƣulliriƣa bir ülüxtin bɵlüp berətti. 5 Ⱨannaƣa bolsa ⱪox ülüx berətti. Qünki Əlⱪana uni yahxi kɵrətti. Waⱨalənki Pərwərdigar uni tuƣmas ⱪilip ⱪoyƣanidi. 6 Ⱨannani Pərwərdigar tuƣmas ⱪilip ⱪoyƣanliⱪi üqün kündixi Pininna uningƣa ⱪattiⱪ azar berip, hapa ⱪilatti. 7 Bundaⱪ ⱪilix uzun yil dawamlaxti. Ⱨanna Pərwərdigarning ibadətgaⱨiƣa ⱨər ⱪetim barƣinida, Pininna uningƣa azar berətti. Xu səwəblik u kɵz yexi ⱪilatti, gelidin ƣizamu ɵtməytti. 8 Eri Əlⱪana uningƣa:
– Ⱨanna, nemixⱪa kɵz yexi ⱪilisən? Nemixⱪa ƣiza yeməysən? Nemixⱪa xunqiwala ƣəmkinsən? Mən sən üqün on oƣuldinmu artuⱪ əməsmu? – dəytti.
9-10 Bir küni ular Xiloda ƣizalinip bolƣandin keyin, Ⱨanna ornidin turup, du’a ⱪilixⱪa qiⱪti. U qaƣda roⱨaniy Əli ibadətgaⱨ dərwazisining yenidiki supida olturatti. Ⱨannaning kɵngli ⱪattiⱪ azar yegənliktin zar-zar yiƣliƣan ⱨalda Pərwərdigarƣa du’a ⱪildi. 11 U Pərwərdigarƣa ⱪəsəm ⱪilip:
– I Ⱪudrətlik Sərdar Pərwərdigar, bəndəngning ⱪayƣusiƣa nəzər salƣaysən. Meni esinggə alƣaysən, untumiƣaysən! Əgər manga bir oƣul bərsəng, mən uni ɵmürlük sanga beƣixliƣan, bexiƣa ɵmürwayət ustira təgküzmigən bolattim,‡ Bu əyni zamanda, Pərwərdigarƣa beƣixlanƣanliⱪning bəlgisi. – dedi.
12 Ⱨanna Pərwərdigarƣa uzaⱪ du’a ⱪildi. Əli bolsa uning aƣziƣa səpselip turatti. 13 Ⱨanna iqidə du’a ⱪilip, awazini qiⱪarmidi. Pəⱪət uning ləwlirila midirlaytti. Xuning üqün Əli uni məst ikən, dəp oylidi-də, 14 uningƣa:
– Ⱪaqanƣiqə məst yürisən? Xarabtin ɵzüngni tart! – dedi.
15 Ⱨanna uningƣa:
– Yaⱪ, undaⱪ əməs təⱪsir. Mən pərixan bir ayalmən. Ⱨaraⱪ-xarab iqmidim, pəⱪət Pərwərdigarƣa kɵnglümni tɵktüm. 16 Meni yaman ayal dəp ⱪalmisila, ƣəm-ⱪayƣulirimning kɵplikidin xundaⱪ du’a ⱪildim, – dedi.
17 – Aman-esən ⱪaytⱪin. Isra’illarni talliƣan Huda tiliginingni bərgəy, – dedi Əli.
18 Ⱨanna jawabən:
– Kɵz aldilirida iltipat tapⱪaymən, – dedi.
Andin u ⱪaytip berip, ƣiza yedi, ilgirikidək ƣəmkin bolmidi.
Samu’ilning tuƣuluxi wə Hudaƣa beƣixlinixi
19 Ətisi Əlⱪananing a’ilisidikilər tang səⱨərdə turup, Pərwərdigarƣa ibadət ⱪilƣandin keyin, Ramaⱨtiki ɵyigə ⱪaytip kelixti. Əlⱪana ayali Ⱨanna bilən bir orunda yatⱪanidi, Pərwərdigar Ⱨannaning tilikini ijabət ⱪildi. 20 Ⱨanna ⱨamilidar bolup, waⱪit-sa’iti toxⱪanda bir oƣul tuƣdi. “Uni Pərwərdigardin tiliwaldim” dəp, oƣlining etini Samu’il§ Ibraniy tilidiki bu sɵz aⱨang jəⱨəttə “ Huda anglidi” degən sɵzgə yeⱪin. ⱪoydi. 21 Xilo xəⱨirigə baridiƣan waⱪit yənə kəldi. Əlⱪana a’ilisidikilərni elip, Pərwərdigarƣa yilliⱪ ⱪurbanliⱪini wə wədə ⱪilƣan ⱪurbanliⱪini sunƣili u yərgə bardi. 22 Bu ⱪetim Ⱨanna barmidi. U erigə:
– Bala əmqəktin qiⱪⱪandin keyin, uni elip barimən. Buning bilən u Pərwərdigarning ⱨuzurida bolidu, ɵmürwayət xu yərdə ⱪalidu, – dedi.
23 Əlⱪana uningƣa:
– Məyli, ⱪandaⱪ ⱪilixni yahxi dəp bilsəng xundaⱪ ⱪil. Bala əmqəktin qiⱪⱪuqə ɵydə turup turƣin. Pərwərdigar ⱪəsimingni ada ⱪilixingƣa mədət bərgəy, – dedi.
Xuning bilən Ⱨanna ɵydə ⱪelip, balisini emitti.
24 Bala əmqəktin qiⱪⱪandin keyin, Ⱨanna uni Xiloƣa elip bardi wə üq yaxliⱪ bir buⱪa, yerim halta un, bir tulum xarab alƣaq bardi. Ⱨanna Samu’ilni Pərwərdigarning ibadətgaⱨiƣa elip kirdi. Bala tehi kiqik idi. 25 Buⱪa soyulƣandin keyin, Ⱨanna bilən Əlⱪana balini Əlining ⱪexiƣa elip kəldi. 26 Ⱨanna Əligə:
– Təⱪsir, ⱨayat turƣanliri guwaⱨ bolsunki, 27 burun bu yərdə, yanlirida turup, Pərwərdigarƣa du’a ⱪilƣan ⱨeliⱪi ayal mən bolimən. Mən Pərwərdigardin bala tiligənidim, Pərwərdigar təlipimni ijabət ⱪilip, bu balini manga bərdi. 28 Xuning üqün mən uni Pərwərdigarƣa beƣixlidim. U ɵmürwayət Pərwərdigarƣa atalƣan bolsun, – dedi.
Xundaⱪ ⱪilip ular u yərdə Pərwərdigarƣa ibadət ⱪildi.
*1 †3 ‡11 §20 2 Ⱨannaning Pərwərdigarƣa oⱪuƣan mədⱨiyəsi
1 Ⱨanna mədⱨiyə oⱪup, mundaⱪ dedi:
i Pərwərdigar, xadlandurding ⱪəlbimni,
rusliding ⱪəddimni.
Düxmənlirim aldida mahtinar boldum,
yayridim sən bərgəq nijatliⱪingni.
2 Pərwərdigar birdinbir muⱪəddəstur,
i Pərwərdigar, sening təngdixing yoⱪtur.
Hudayimizdək panaⱨgaⱨ ⱪoram tax yoⱪtur.
3 Artuⱪ sɵzlimənglar berilip kibirlikkə,
aƣzinglardin qiⱪmisun təkəbburluⱪ sɵzlər yənə.
Qünki Pərwərdigar ⱨəmmini bilgüqi Hudadur,
ⱪilƣan əməllərni u tartar tarazida.
4 Küqlüklərning yaliri sunar,
ajizlar ⱪudrət kəmirini baƣlar.
5 Əmdi nan üqün mədikardur burun toⱪ bolƣanlar,
buningdin keyin aq ⱪalmas, aq ⱪalƣanlar.
Tuƣmas ayal yəttini tuƣar,
kɵp baliliⱪ ayal əmdi musibəttə ⱪalar.
6 Janni alƣuqimu, bərgüqimu Pərwərdigardur,
gɵrgə qüxürgüqimu, elip qiⱪⱪuqimu uning ɵzidur.
7 Namrat ⱪilƣuqimu, bay ⱪilƣuqimu Pərwərdigardur.
Pəs ⱪilƣuqimu, egizgə kɵtürgüqimu uning ɵzidur.
8 U kɵtürüp alar kəmbəƣəlni qang-tozandin,
elip qiⱪar yoⱪsulni əhlət dɵwiliridin.
Esilzadilər arisidin jay berip ularƣa,
muyəssər ⱪilar ularni xan-xɵⱨrət orniƣa.
Qünki Pərwərdigarningkidur zeminning ulliri,
u ⱪoyƣandur ularning üstigə dunyani.
9 U ɵz təⱪwadarlirining yollirini ⱪoƣdar,
nusrət tapalmas insan ɵz ⱪudriti bilən,
yamanlar ⱪarangƣuluⱪta jimiⱪturular.
10 Pərwərdigarƣa ⱪarxiliⱪ ⱪilƣuqilar bitqit ⱪilinar,
u ɵzi asmandin ularƣa qaⱪmaⱪ qüxürər.
Pərwərdigar pütkül dunyaƣa ⱨɵküm qiⱪirar.
Ɵzi tikligən padixaⱨⱪa küq ata ⱪilar,
ɵzi talliƣan padixaⱨning ⱪudritini axurar.
11 Keyin Əlⱪanalar Ramaⱨⱪa ⱪaytip kətti. Lekin bala Samu’il Pərwərdigarning hizmitidə bolux üqün roⱨaniy Əlining ⱨuzurida ⱪaldi.
Əlining oƣulliri
12 Əlining oƣulliri osal bolup, Pərwərdigarƣa bipərwa idi. 13 Ular roⱨaniylarning ⱪurbanliⱪ ⱪilinƣan gɵxni elix toƣrisidiki bəlgilimisigə boysunmay, ɵz haⱨixi boyiqə ix ⱪilatti. Bir kixi ⱪurbanliⱪ ⱪilsa, gɵx tehi dax ⱪazanda ⱪaynawatⱪanda, ularning hizmətkarliri üq qixliⱪ ara tutup kelip, 14 uni gɵxkə sanjip, ariƣa nemə elinsa, xuni “roⱨaniyƣa təwə” dəp elip ketətti. Mana bu ularning Xiloƣa ⱪurbanliⱪ ⱪilƣili kəlgən Isra’illarning ⱨəmmisigə ⱪilƣanliri idi. 15 Buning bilənla ⱪalmay, ⱨətta ⱪurbanliⱪning yeƣi kɵydürülməy turupla, ularning hizmətkari kelip, ⱪurbanliⱪ ⱪilƣuqiƣa: “Roⱨaniyƣa kawap ⱪilix üqün gɵx bər, u səndin suda pixurulƣan gɵxni əməs, bəlki ham gɵxni elixni halaydu” dəytti. 16 Əgər ⱪurbanliⱪ ⱪilƣuqi: “Aldi bilən yeƣi kɵydürülsun, andin keyin haliƣiningqə eliwər!” desə, ularning hizmətkari: “Yaⱪ, ⱨazirla bər! Bolmisa bulap alimən!” dəytti.
17 Əlining bu ikki oƣlining gunaⱨi Pərwərdigarning aldida tolimu eƣir idi. Qünki ular Pərwərdigarƣa sunulƣan ⱪurbanliⱪⱪa xundaⱪ ⱨɵrmətsizlik ⱪilixatti.
Samu’il Xilo xəⱨiridə
18 U qaƣda Samu’il tehi bala idi. U kəndir rəhttin tikilgən roⱨaniyliⱪ tonini kiyip, Pərwərdigarning hizmitidə bolatti. 19 Anisi uningƣa ⱨər yili bir kiqik qapan tikip, eri bilən yilliⱪ ⱪurbanliⱪ ⱪilixⱪa barƣinida alƣaq baratti. 20 Əli Əlⱪana wə uning ayaliƣa bəht tiləp, Əlⱪanaƣa:
– Pərwərdigardin tiləp alƣan ⱨəm uningƣa beƣixliƣan oƣlungning orniƣa, Pərwərdigar bu ayalingdin sanga pərzəntlər ata ⱪilƣay, – dəytti. Xuningdin keyin ular ɵyigə ⱪaytatti. 21 Pərwərdigar Ⱨannaƣa ƣəmhorluⱪ ⱪilƣaqⱪa, u ⱨamilidar bolup, üq oƣul, ikki ⱪiz tuƣdi. Bala Samu’il bolsa Pərwərdigarning hizmitidə bolup, kündin-küngə qong boldi.
Əlining oƣullirini əyiblixi
22 Əli naⱨayiti ⱪerip kətkənidi. U ikki oƣlining Isra’il həlⱪigə ⱪilƣan ətkənlirining ⱨəmmisini, ⱨətta ularning “Pərwərdigar bilən uqrixix qediri”* Musa pəyƣəmbər Hudaning kɵrsətmisi boyiqə tikkən ibadət qedirining yənə bir atilixi bolup, bu yərdə Xilodiki ibadət qedirini kɵrsitidu. aldida hizmət ⱪilidiƣan ayallar bilən bir orunda yatⱪanliⱪini anglap turatti. 23 Əli ularƣa:
– Silər nemixⱪa bundaⱪ ixlarni ⱪilisilər? Ⱨəmməyləndin silərning ⱪilƣan əskilikinglarni anglap turuwatimən. 24 Əy oƣullirim, bundaⱪ ⱪilmanglar! Mening ⱪuliⱪimƣa yətkən, Pərwərdigarning həlⱪi arisida tarⱪilip yürgən bu həwərlər yahxi əməs! 25 Əgər bir kixi yənə bir kixigə ⱪarxi gunaⱨ ɵtküzsə, Huda uningƣa murəssəqi bolidu. Lekin bir kixi Pərwərdigarƣa ⱪarxi gunaⱨ ɵtküzsə, uningƣa kimmu murəssəqi bolalisun? – dedi.
Lekin ular atisining sɵzigə ⱪulaⱪ salmidi, qünki ularning ɵltürüwetilixi Pərwərdigarning iradisi idi.
26 Bala Samu’il kündin-küngə Pərwərdigarning wə kixilərning zoⱪini kəltürüp, qong boldi.
27 Bir küni bir pəyƣəmbər Əlining aldiƣa kelip, uningƣa mundaⱪ dedi:
– Pərwərdigar dəyduki: “Isra’illar Misir padixaⱨiƣa ⱪul bolup yürgəndə, mən əjdading Ⱨarun wə uning uruⱪ-jəmətigə ɵzümni zaⱨir ⱪilƣanidim. 28 Mən ularni isriⱪ kɵydürüp, ⱪurbanliⱪ supamda ⱪurbanliⱪ ⱪilsun, aldimda efod† Efod – bax roⱨaniylar Hudaƣa hizmət ⱪilƣan qaƣda kiyidiƣan kiyim. “Təwrat. Misirdin qiⱪix” 28-bab, 6-ayəttin 14-ayətkiqə ⱪaralsun. kiyimini kiyip manga roⱨaniy bolsun dəp, Isra’illarning barliⱪ ⱪəbililiri iqidin talliwalmiƣanmidim? Xuningdək Ⱨarunning əwladliriƣa ularning ülüxi bolsun dəp, Isra’illarning ⱨəmmə ⱪurbanliⱪliridin bərmigənmidim? 29 Xundaⱪ ikən, yənə nemə üqün təlipim boyiqə ibadətgaⱨimda ⱪilinƣan ⱪurbanliⱪ wə ⱨədiyələrni dəpsəndə ⱪilisilər? Əli, sən nemixⱪa oƣulliringni məndin artuⱪ kɵrisən? Nemə üqün həlⱪim sunƣan ⱪurbanliⱪlarning yahxi yərlirini elip ketip, ɵzünglarni səmritisilər?!”
30 Əmdi Pərwərdigar, yəni Isra’illarni talliƣan Huda mundaⱪ dəyduki: “Ⱨəⱪiⱪətənmu uruⱪungdin wə əjdading uruⱪidin bolƣanlarning mənggü roⱨaniy bolup hizmitimdə boluxini eytⱪanidim. Biraⱪ mən Pərwərdigar ⱨazir xuni eytimənki, əmdi bundaⱪ bolmaydu. Meni ⱨɵrmətligənlərni izzətləymən, meni kəmsitkənlər horluⱪta ⱪalidu. 31 Mana, xundaⱪ künlər yeⱪinlaxmaⱪta: atangning uruⱪidin bolƣanlarni əjilidin baldur ⱨalak ⱪilimən. Xuning bilən uruⱪungdin uzun ɵmür kɵridiƣan adəm qiⱪmaydu. 32 Mening ibadətgaⱨimda ⱪayƣuluⱪ ixlarni kɵrisən. Gərqə mening xapa’itim Isra’illarƣa yaƣdurulƣan bolsimu, sening uruⱪungdin uzun ɵmür kɵridiƣan kixi qiⱪmaydu. 33 Əwladingdin birsini manga roⱨaniyliⱪ ⱪilixⱪa ⱪaldurimən. Lekin uning kɵzidin yax ⱪurumaydu, ⱪayƣuda ɵtidu. Əwladliringning ⱨəmmisi yax ketidu. 34 Ikki oƣlung Hofni bilən Pinihas bir kündə ɵlidu. Bu sanga eytⱪanlirimning ⱨəmmisining əməlgə axurulidiƣanliⱪining bəlgisi bolup ⱪalsun.
35 Mən ɵzümgə sadiⱪ bir roⱨaniy təyinləymən. U haⱨixim wə iradəm boyiqə manga hizmət ⱪilidu. Uning əwladini roⱨaniyliⱪ ⱪilixⱪa baⱪiy ⱪilimən. Ular mən talliƣan padixaⱨ aldida mənggü hizmət ⱪilidu. 36 Sening əwlading iqidə ⱨayat ⱪalƣan kixilər bir kümüx tənggə yaki bir burda nan üqün ularning aldiƣa berip, ularƣa təzim ⱪilip, ‘ɵtünüp ⱪalay, yemək-iqmikim üqün roⱨaniylar ⱪilidiƣan birər ix bolsa bərsingiz’ dəp yalwuridiƣan bolidu.”
*22 †28 3 Pərwərdigarning Samu’ilni qaⱪirixi
1 Bala Samu’il Əlining kɵz aldida Pərwərdigarƣa hizmət ⱪilip yürgənidi. U qaƣlarda Pərwərdigardin kəlgən wəⱨiylər wə ƣayibanə alamətlər kəm idi. 2 Bir küni kəqtə kɵzliri naⱨayiti hirəlixip kətkən Əli ɵz ornida yatatti. 3 Pərwərdigarning ibadətgaⱨidiki qiraƣ tehi yenip turatti. Samu’ilmu ibadətgaⱨta yatatti, əⱨdə sanduⱪi* “Təwrat. Misirdin qiⱪix” 25-bab 10-ayəttin 22-ayətkiqə ⱪaralsun. bolsa xu yərdə idi. 4 Xu əsnada Pərwərdigar Samu’ilni qaⱪirdi.
– Ləbbəy, mana mən, – dəp jawab bərdi Samu’il wə 5 Əlining yeniƣa yügürüp kəldi, – meni qaⱪirƣanidingiz, mana mən! – dedi.
– Yaⱪ, seni mən qaⱪirmidim, ⱪaytⱪin, berip jayingda yat, – dedi Əli.
Samu’il ⱪaytip berip yatti. 6 Pərwərdigar yənə:
– Samu’il! – dəp qaⱪirdi.
Samu’il yənə ornidin turup, Əlining yeniƣa kəldi wə:
– Meni qaⱪirƣanidingiz, mana mən! – dedi.
– Qaⱪirmidim balam, ⱪaytⱪin, berip jayingda yat, – dedi u.
7 Xu qaƣⱪiqə Pərwərdigarning wəⱨiysi Samu’ilƣa tehi ayan bolmiƣaqⱪa, u Pərwərdigarni tonumaytti. 8 Pərwərdigar Samu’ilni üqinqi ⱪetim qaⱪirdi. U yənə ornidin turup Əlining yeniƣa kəldi wə:
– Meni qaⱪirƣanidingiz, mana mən! – dedi.
Əli xu qaƣda bu balini Pərwərdigarning qaⱪiriwatⱪanliⱪini bilip yətti. 9 Əli Samu’ilƣa:
– Berip, jayingda yat, əgər yənə qaⱪirsa, sən: “I Pərwərdigar, sɵz ⱪil, ⱪulungning ⱪuliⱪi səndə!” degin, – dedi.
Samu’il berip ɵz ornida yatti.
10 Pərwərdigar uning ⱪexiƣa kelip, bayiⱪidək:
– Samu’il! Samu’il! – dəp qaⱪirdi.
– Sɵz ⱪil, ⱪulungning ⱪuliⱪi səndə! – dəp jawab bərdi Samu’il.
11 Pərwərdigar uningƣa:
– Samu’il, mən Isra’illar iqidə xundaⱪ bir ix ⱪilmaⱪqimənki, uni angliƣuqilar ⱨang-tang ⱪalidu. 12 Xu qaƣda mən Əlining a’ilisi toƣrisida eytⱪan sɵzlirimning ⱨəmmisini baxtin-ahiriƣiqə əməlgə axurimən. 13 Mən uning a’ilisini mənggü jazalaydiƣanliⱪimni uningƣa eytⱪanidim. Qünki u oƣullirining eƣir gunaⱨliridin həwərdar bolup, ularning manga kupurluⱪ ⱪiliwatⱪanliⱪini bilip turuⱪluⱪ, ularni tosmidi. 14 Xuning üqün mən Əlining a’ilisi toƣruluⱪ ⱪəsəm ⱪildimki, Əlining a’ilisining gunaⱨliri ⱨərⱪandaⱪ ⱪurbanliⱪ wə ⱨədiyələr bilənmu mənggü kəqürüm ⱪilinmaydu, – dedi.
15 Samu’il tang atⱪuqə ornida yetip, andin turdi wə Pərwərdigarning ibadətgaⱨining ixiklirini aqti. U bu wəⱨiyni Əligə eytixtin ⱪorⱪti. 16 Əli uni:
– I oƣlum Samu’il! – dəp qaⱪirdi.
– Ləbbəy, mana mən! – dəp jawab bərdi Samu’il.
17 Əli uningƣa:
– Pərwərdigar sanga nemilərni dedi? Məndin yoxurma. Əgər ⱨəmmisini eytmisang, Huda seni eƣir jazaliƣay! – dedi.
18 Xunga Samu’il ⱨeqnemini yoxurmay, ɵz əyni boyiqə eytip bərdi. Əli uningƣa:
– U Pərwərdigardur, uning iradə ⱪilƣini əməlgə axⱪay, – dedi.
19 Samu’il qong bolƣanseri Pərwərdigar uningƣa yar bolup, u arⱪiliⱪ yətküzülgən sɵzlirining ⱨeqbirini əməlgə axurmay ⱪoymidi. 20 Xuning bilən Isra’iliyəning ximalidiki Dan xəⱨiridin, jənubidiki Bə’ərxəba xəⱨirigiqə bolƣan zeminda yaxaydiƣan pütkül Isra’illar Samu’ilning ⱨəⱪiⱪətən Pərwərdigar talliƣan pəyƣəmbər ikənlikini bilip yətti. 21 Pərwərdigar Xiloda ɵzini dawamliⱪ axkara ⱪildi, yəni ɵzini ɵz sɵzi bilən Samu’ilƣa ayan ⱪildi. Buning bilən Samu’il Pərwərdigarning wəⱨiysini pütkül Isra’illarƣa yətküzdi.
4 Filistiyəliklərning əⱨdə sanduⱪini ⱪolƣa qüxürüxi
1 U qaƣlarda Filistiyəliklər Isra’illarƣa ⱨujum ⱪilƣanidi, Isra’illar ularƣa ⱪarxi jənggə atlandi. Isra’illar Əbənəzər degən yərdə, Filistiyəliklər Afeⱪ degən yərdə bargaⱨ tikixti. 2 Filistiyəliklər Isra’illarƣa ⱪarxi səp tüzüp jənggə atlinip, bir məydan xiddətlik elixixtin keyin Isra’illarni məƣlup ⱪildi, nəⱪ məydanda ularning ⱪoxunidin tɵt mingƣa yeⱪin adəmni ɵltürdi. 3 Məƣlup bolƣan ləxkərlər bargaⱨⱪa ⱪaytip kəlgən qaƣda, Isra’il aⱪsaⱪalliri:
– Nemə üqün Pərwərdigar bügün bizning Filistiyəliklərgə məƣlup boluximizƣa yol ⱪoydi? Pərwərdigarning əⱨdə sanduⱪini Xilodin bu yərgə elip keləyli, u bizning arimizda bolsa, bizni düxmənlirimizdin ⱪutⱪuzidu, – dedi.
4 Xuning bilən birnəqqə adəm Xiloƣa əwətildi, ular ikki “kerub* Kerub – ərxtə yaxaydiƣan intayin küqlük bir hil ⱪanatliⱪ məhluⱪ. Əyni waⱪitta zeminda bu məhluⱪning ikki danə ⱨəykili bolƣan bolup, ular Hudaning əⱨdə sanduⱪining üstigə ornitilƣan. “Təwrat. Aləmning yaritilixi” 3-bab, 24-ayətkə ⱪaralsun.”ning arisidiki “meⱨir-xəpⱪət təhti”də† Təwrat. “Misirdin qiⱪix” 25-bab 17-ayəttin 22-ayətkiqə ⱪaralsun. olturƣan Ⱪudrətlik Sərdar Pərwərdigarning əⱨdə sanduⱪini elip kəldi. Əlining ikki oƣli Hofni bilən Pinihasmu xu yərgə əⱨdə sanduⱪi bilən billə kəldi. 5 Pərwərdigarning əⱨdə sanduⱪi bargaⱨⱪa yetip kəlgəndə, pütün Isra’illar yərni təwrətküdək küqlük quⱪan kɵtürüxti. 6 Filistiyəliklər quⱪanni anglap:
– Ibraniylarning‡ Ⱪədimki Yəⱨudiylarni, yəni Isra’illarni kɵrsitidu. bargaⱨida nemə üqün bunqilik ⱪattiⱪ quⱪan kɵtürülüp kətti? – dəp ⱨəyran ⱪelixti. Keyin Pərwərdigarning əⱨdə sanduⱪining bargaⱨⱪa elip kelingənlikini bilip, 7 ⱪorⱪup ketixti. Ular:
– Ilaⱨliri ularning bargaⱨiƣa kəptu, ⱨalimizƣa way! Biz burun ⱨeqⱪaqan bundaⱪ ixⱪa yoluⱪup baⱪmiƣaniduⱪ! 8 Əmdi bizni kimmu bu ⱪudrətlik ilaⱨlarning ⱪolidin ⱪutⱪuzalaydu? Qɵl-bayawanda Misirliⱪlarni türlük balayi’apətlər bilən urƣanlar axu ilaⱨlar əməsmidi? 9 Ⱪeni, Filistiyəliklər, ərkəktək batur bolayli! Undaⱪ bolmisa, Ibraniylarning bizgə ⱪul bolƣiniƣa ohxax, əmdi biz ularning ⱪuli bolimiz. Xundaⱪ ikən, ərkəktək jəng ⱪilayli! – deyixti.
10 Xuningdin keyin Filistiyəliklər ⱪattiⱪ ⱨujum ⱪilip, Isra’illarni məƣlup ⱪildi, ⱪirƣin ⱪilix xundaⱪ ⱪattiⱪ boldiki, 30 ming Isra’iliyə ləxkirining ɵlüki jənggaⱨta ⱪaldi. Ⱨayat ⱪalƣanlirining ⱨəmmisi ɵylirigə ⱪeqip ketixti. 11 Pərwərdigarning əⱨdə sanduⱪi düxmənning ⱪoliƣa qüxüp kətti, Əlining ikki oƣli Hofni bilən Pinihasmu ɵltürüldi.
Əlining wapat boluxi
12 Binyamin ⱪəbilisidin bolƣan bir adəm jənggaⱨtin ⱪeqip, xu künila Xiloƣa yetip kəldi. U ⱪayƣudin kiyimini yirtip, bexiƣa topa qaqⱪanidi. 13 Xu qaƣda Əli Pərwərdigarning əⱨdə sanduⱪidin ƣəm ⱪilip, yüriki eƣip, yol boyidiki orunduⱪida olturup həwər kütüwatⱪanidi. Ⱨeliⱪi adəm xəⱨərgə kirip yüz bərgən wəⱪələrni eytip bərgəndə, pütkül həlⱪ dad-pəryad kɵtürdi. 14 Əli quⱪan-sürənni anglap:
– Nemixⱪa bunqilik quⱪan salisilər? – dəp soridi. Ⱨeliⱪi adəm “bolƣan wəⱪədin Əlini həwərdar ⱪilip ⱪoyay” dəp, dərⱨal uning yeniƣa kəldi. 15 Əli u qaƣda toⱪsan səkkiz yaxta bolup, kɵzliri kɵrəlməytti. 16 Ⱨeliⱪi adəm Əligə:
– Mən jəng məydanidin kəlgənmən, u yərdin bügün ⱪeqip kəldim, – dedi.
– Nemə boldi, oƣlum? – dəp soridi Əli.
17 Həwər əkəlgən adəm mundaⱪ dedi:
– Isra’illar Filistiyəliklərgə məƣlup boldi, ləxkərlərdin nurƣunliri ɵltürüldi, sizning oƣulliringiz Hofni bilən Pinihasmu ɵldi. Hudaning əⱨdə sanduⱪimu ⱪoldin kətti.
18 Gəp Pərwərdigarning əⱨdə sanduⱪi üstidə bolƣanda, Əli orunduⱪidin arⱪisiqə uqup kətti-də, ⱪeriliⱪi wə semizlikidin boyni üzülüp, xu zaman jan bərdi. U Isra’illarƣa ⱪiriⱪ yil yetəkqilik ⱪilƣanidi.
19 Əlining kelini, yəni Pinihasning hotuni ⱨamilidar bolup, kɵz yoruxiƣa az ⱪalƣanidi. “Pərwərdigarning əⱨdə sanduⱪi ⱪoldin kətti, ering bilən ⱪeyin’atang ɵldi” degən həwərni anglax bilənla, uning tolƣiⱪi ⱪattiⱪ tutup, zongziyip olturup boxandi.
20 U jan üzəy dəp ⱪalƣanda, ⱨalidin həwər elip turƣan ayallar uningƣa:
– Ⱪorⱪma, oƣul tuƣdung, – deyixti, lekin u buningƣa etibar bərmidi, jawabmu ⱪayturmidi. 21 Hudaning əⱨdə sanduⱪining ⱪoldin kətkənliki, ⱪeyin’atisi wə erining ɵlgənlikidin u: “Xan-xərəp Isra’iliyədin kətti” dəp, balisiƣa Ikabod§ Ibraniy tilida “xan-xərəp ⱪəyərdə?” degən mənini bildüridu. degən isimni ⱪoydi.
22 – Xan-xərəp Isra’iliyədin kətti, qünki Pərwərdigarning əⱨdə sanduⱪi ⱪoldin kətti, – dedi u.
*4 †4 ‡6 §21 5 Əⱨdə sanduⱪi Filistiyəliklərning ⱪolida
1 Filistiyəliklər Hudaning əⱨdə sanduⱪini ⱪolƣa qüxürgəndin keyin, uni Əbənəzərdin Axdod xəⱨirigə elip kəldi. 2 Xu yərdə uni Dagonning buthanisiƣa elip kirip, Dagon degən butning yeniƣa ⱪoydi. 3 Axdodluⱪlar ətisi səⱨərdə, Dagonning yüziqilap yərgə yiⱪilip Pərwərdigarning əⱨdə sanduⱪi aldida yatⱪanliⱪini kɵrdi. Ular Dagonni elip, jayiƣa turƣuzup ⱪoydi. 4 Ikkinqi küni səⱨərdə ular yənə Dagonning ohxaxla Pərwərdigarning əⱨdə sanduⱪi aldida yüziqilap yərgə yiⱪilip yatⱪanliⱪini kɵrdi. Biraⱪ bu ⱪetim Dagonning bexi bilən ikki ⱪoli sunƣan ⱨalda bosuƣida turatti, pəⱪət gəwdisila pütün ⱪalƣanidi. 5 Xu səwəblik ta ⱨazirƣiqə Dagon roⱨaniyliri wə uning buthanisiƣa kirgüqilər axu bosuƣini dəssiməydu.
6 Pərwərdigarning jazasi Axdod aⱨalisi wə uning ətrapidiki yeza-ⱪixlaⱪ aⱨalisining bexiƣa qüxti. U ularƣa azab selip, ularning bədənlirini ɵsmə* Yənə bir mənisi – ⱨürrək. bilən ⱪaplatti. 7 Bularni kɵrgən Axdodluⱪlar:
– Isra’illar etiⱪad ⱪilip kəlgən Hudaning əⱨdə sanduⱪi bizdə turmisun. Qünki u bizni wə ilaⱨimiz Dagonni ⱪattiⱪ jazalidi, – deyixti. 8 Xuning bilən ular Filistiyəliklərning ⱨəmmə bəglirini qaⱪirtip jəm ⱪilip, ulardin:
– Isra’illar etiⱪad ⱪilip kəlgən Hudaning əⱨdə sanduⱪini ⱪandaⱪ ⱪilsaⱪ bolar? – dəp məsliⱨət soraxti.
– U Gatⱪa yɵtkiwetilsun! – dəp jawab berixti ular.
Xuningdin keyin ular Hudaning əⱨdə sanduⱪini Gat xəⱨirigə yɵtkidi. 9 Əmma ular uni yɵtkigəndin keyin, Pərwərdigarning eƣir jazasi u yərdikilərningmu bexiƣa qüxti, pütün xəⱨərni wəⱨimə basti. Pərwərdigar xəⱨər aⱨalisining ⱪeri-yax ⱨəmmisini ɵsmə bilən jazalidi.
10 Xu səwəbtin ular Hudaning əⱨdə sanduⱪini Əⱪron xəⱨirigə yɵtkidi. Hudaning əⱨdə sanduⱪi u yərgə elip kelingəndə, Əⱪronluⱪlar:
– Ular bizni wə pütkül həlⱪimizni ɵltürüx üqün Isra’illar etiⱪad ⱪilip kəlgən Hudaning əⱨdə sanduⱪini əkelixti, – dəp dad-pəryad kɵtürüp ketixti. 11 Xuning bilən ular Filistiyəliklərning ⱨəmmə bəglirini yənə qaⱪirtip jəm ⱪilip, ularƣa:
– Isra’illar etiⱪad ⱪilip kəlgən Hudaning əⱨdə sanduⱪini bu yərdin ɵz təwəlikigə apiriwetinglar! Bolmisa u bizningmu, həlⱪimizningmu jeniƣa zamin bolidu, – deyixti. Huda nurƣun adəmlərni ⱨalak ⱪilƣanidi, pütün xəⱨərdə ɵlüm wəⱨimisi ⱨɵküm sürgənidi. 12 Ɵlməy ⱪalƣanlarning ⱨəmmisi ɵsmə kesilining azabini tartti. Xəⱨər aⱨalisining aⱨ-pəryadliri kɵkkə kɵtürüldi.
6 Əⱨdə sanduⱪining Isra’illarƣa ⱪayturuluxi
1 Pərwərdigarning əⱨdə sanduⱪi Filistiyəliklərning zeminida yəttə ay turƣandin keyin, 2 ular roⱨaniyliri bilən palqilirini qaⱪirtip kelip, ulardin:
– Biz Pərwərdigarning əⱨdə sanduⱪini ⱪandaⱪ ⱪilsaⱪ bolar? Uni ɵz jayiƣa ⱪandaⱪ ⱪayturimiz? Yol kɵrsitinglar, – dəp yardəm soridi. 3 Roⱨaniyliri bilən palqiliri mundaⱪ jawab bərdi:
– Əgər Isra’illar etiⱪad ⱪilip kəlgən Hudaning əⱨdə sanduⱪini ⱪayturup beridiƣan bolsanglar, əlwəttə ⱪuruⱪ ⱪayturmay, Pərwərdigarƣa əyibinglarni yuyidiƣan əyib ⱪurbanliⱪini ⱪoxup beringlar. Xundaⱪ ⱪilsanglar, xipaliⱪ tapisilər wə uning nemə üqün silərni tohtimay jazaliƣanliⱪini bilip ⱪalisilər.
4 – Ⱪandaⱪ əyib ⱪurbanliⱪini bərsək bolar? – dəp soraxti Filistiyəliklər. Ular mundaⱪ dəp jawab berixti:
– Əyib ⱪurbanliⱪi üqün, silər ɵz beginglarning saniƣa mas ⱨalda altundin bəx danə ɵsmə wə bəx qaxⱪan ⱪuydurunglar. Qünki ohxax balayi’apət silərgimu, silərning beginglarƣimu kəldi. 5 Silər jəzmən ɵsmilər wə yurtunglarda wəyranqiliⱪ qiⱪarƣan qaxⱪanlarning xəklidiki modellarni ⱪuydurunglar wə xu təriⱪidə Isra’illar etiⱪad ⱪilip kəlgən Hudaƣa izzət-ⱨɵrmitinglarni bildürünglar. Ənə xundaⱪ ⱪilsanglar, bəlkim u silərgə, silərning ilaⱨinglarƣa wə yurtunglarƣa kəlgən balayi’apətni tohtitar. 6 Silərning Misir padixaⱨi wə Misirliⱪlardək jaⱨilliⱪ ⱪilixinglarning nemə ⱨajiti? Isra’illar etiⱪad ⱪilip kəlgən Huda ularƣa ⱪattiⱪ ⱪolluⱪ ⱪilƣandin keyinla, ular Isra’illarni ⱪoyup bərgən əməsmidi? Xundila Isra’illar Misirdin ayrilƣan əməsmidi? 7 Əmdi yengi bir ⱨarwa wə yeⱪindila mozayliƣan, boyunturuⱪ selinip baⱪmiƣan ikki inəkni təyyarlap, ularni ⱨarwiƣa ⱪetinglar, mozaylirini ayrip ɵydə elip ⱪelinglar. 8 Pərwərdigarning əⱨdə sanduⱪini ⱨarwiƣa besip, yeniƣa əyib ⱪurbanliⱪi üqün uningƣa atalƣan altun modellar ⱪaqilanƣan sanduⱪni ⱪoyunglar, ⱨarwiƣa ⱪoxulƣan inəklərni yolƣa ⱪoyup beringlar. 9 Andin ⱪarap turunglar, əgər ⱨarwa Bəyt-xəməx xəⱨirigə baridiƣan yol bilən mangsa, bu balayi’apətni əwətküqi Isra’illar etiⱪad ⱪilip kəlgən Hudadur, dəp bilimiz; əgər ⱨarwa u yol bilən mangmisa, demək, bizni jazaliƣuqi u əməs, bəlki bu bir tasadipiyliⱪtur, dəp bilimiz.
10 Filistiyəliklər ⱨəmmini ularning deginidək ⱪildi. Yeⱪindila mozayliƣan, boyunturuⱪ selinip baⱪmiƣan ikki inəkni ⱨarwiƣa ⱪetip, mozaylirini ɵygə solap ⱪoydi. 11 Ular əⱨdə sanduⱪini ⱨarwiƣa basti, ɵsmilər bilən qaxⱪanlarning altundin ⱪuyulƣan modelliri selinƣan sanduⱪni uning yeniƣa ⱪoydi. 12 Inəklər Bəyt-xəməxkə baridiƣan yolƣa qüxüp, ya solƣa, ya ongƣa burulmay, yaki tohtimay, mɵrigən peti udul mangdi. Filistiyəliklərning bəx begimu ularning arⱪisidin taki Bəyt-xəməx qegrasiƣiqə kəldi.
13 Bəyt-xəməx aⱨalisi jilƣida orma oruwatatti. Ular baxlirini kɵtürgəndə əⱨdə sanduⱪini kɵrüp, xadliⱪⱪa qɵmdi. 14 Ⱨarwa Bəyt-xəməxlik Yoxuwaning etiziƣa kelip, qong bir ⱪoram taxning yenida tohtidi. Aⱨalilər ⱨarwini otun ⱪilip yerip, inəklərni Pərwərdigarƣa atap boƣuzlap, kɵydürmə ⱪurbanliⱪ ⱪildi. 15 Lawiylar ⱨarwidin Pərwərdigarning əⱨdə sanduⱪi bilən altun modellar ⱪaqilanƣan sanduⱪni qüxürüp, ⱨeliⱪi ⱪoram taxning üstigə ⱪoydi. Xu küni Bəyt-xəməx aⱨalisi Pərwərdigarƣa atap, kɵydürmə ⱪurbanliⱪ bilən baxⱪa ⱪurbanliⱪlarni kəltürüxti. 16 Filistiyəliklərning bəx begi ularning ⱪilƣan ixlirini kɵrüp bolup, xu künila Əⱪronƣa ⱪaytip kətti.
17 Filistiyəliklərning Pərwərdigarƣa əyib ⱪurbanliⱪi ⱪilip atiƣan ɵsmə modellirining biri Axdod, biri Gaza, biri Axⱪilon, biri Gat wə biri Əⱪron üqün idi. 18 Altun qaxⱪanlarning sani bolsa Filistiyəliklərning bəx begigə təwə sepilliri mustəⱨkəm xəⱨərlər wə ularƣa təwə yeza-ⱪixlaⱪlarning sani bilən barawərdur. Bəyt-xəməxlik Yoxuwaning etizidiki Pərwərdigarning əⱨdə sanduⱪi ⱪoyulƣan ⱨeliⱪi qong ⱪoram tax taki ⱨazirƣiqə bu ixlarƣa guwaⱨ bolup, ɵz ornida turmaⱪta.
Əⱨdə sanduⱪi Ⱪiryat-yi’arim xəⱨiridə
19 Pərwərdigar Bəyt-xəməxliklərdin yətmix kixining jenini aldi. Qünki ular ɵz məyliqə əⱨdə sanduⱪining iqigə ⱪaridi. Aⱨalilər Pərwərdigarning ɵzlirini xunqə ⱪattiⱪ urƣanliⱪiƣa ⱪayƣurup ⱨaza eqixti.
20 Bəyt-xəməxliklər: “Pərwərdigar, yəni bu muⱪəddəs bolƣan Hudaning aldida kimmu turalar? Əⱨdə sanduⱪi əmdi bu yərdin ⱪəyərgə apirilixi kerək?” dəp nalə-pəryad ⱪilixti. 21 Ahiri ular Ⱪiryat-yi’arim xəⱨiridiki kixilərgə əlqi əwətip:
– Pərwərdigarning əⱨdə sanduⱪini Filistiyəliklər ⱪayturup bərdi, əmdi bu yərgə kelip, uni elip ketinglar! – dedi.
7
1 Xuningdin keyin Ⱪiryat-yi’arim xəⱨiridiki kixilər Pərwərdigarning əⱨdə sanduⱪini elip, kiqikrək bir taƣ üstigə selinƣan Abinadabning ɵyigə apirip ⱪoydi. Pərwərdigarning əⱨdə sanduⱪini saⱪlisun dəp, ular Abinadabning oƣli Əl’azarni paklap, xu wəzipigə təyinlidi.
2 Pərwərdigarning əⱨdə sanduⱪi uzaⱪ waⱪit, yəni yigirmə yil Ⱪiryat-yi’arim xəⱨiridə turup ⱪaldi. Bu məzgildə pütün Isra’illar ⱨəsrət iqidə Pərwərdigarƣa intizar bolup turdi.
Samu’ilning Isra’illarƣa yetəkqilik ⱪilixi
3 Samu’il Isra’illarƣa mundaⱪ dedi:
– Əgər silər qin ⱪəlbinglardin Pərwərdigarƣa ⱪayta yeⱪinlixixni niyət ⱪilsanglar, yat ⱪowmlarning ilaⱨliri wə Axtorət degən ayal ilaⱨning butliridin ada-juda bolunglar. Ɵzünglarni təltɵküs Pərwərdigarƣa atanglar, uningƣila ibadət ⱪilinglar. Xundaⱪ ⱪilsanglarla, u silərni Filistiyəliklərning ⱪolidin ⱪutⱪuzidu.
4 Xuning bilən Isra’illar Ba’al bilən Axtorətning butlirini taxlap, pəⱪət Pərwərdigarƣila ibadət ⱪildi.
5 Xu qaƣda Samu’il ularƣa:
– Pütün Isra’illar, Mizpaⱨⱪa yiƣilinglar, mən u yərdə silər üqün Pərwərdigarƣa du’a ⱪilay, – dedi.
6 Xundaⱪ ⱪilip pütün həlⱪ Mizpaⱨ xəⱨirigə yiƣildi. Ular ⱪuduⱪtin su tartip, Pərwərdigarning aldiƣa tɵküp, künboyi roza tutup, “Pərwərdigarƣa ⱪarxi gunaⱨ ⱪilduⱪ” dəp iⱪrar ⱪilixti. Samu’il Isra’illarƣa yetəkqilik ⱪilixni Mizpaⱨ xəⱨiridə baxlidi.
7 Filistiyəliklərning ⱨeliⱪi bəx begi Isra’illarning Mizpaⱨⱪa yiƣilƣanliⱪini anglap, ləxkər tartip ⱨujum ⱪilixⱪa atlandi. Isra’illar buningdin həwər tepip, Filistiyəliklərdin naⱨayiti ⱪorⱪuxup kətti wə 8 Samu’ilƣa:
– Biz üqün Pərwərdigar – Hudayimizƣa tohtimay nalə ⱪilsingiz, u bizni Filistiyəliklərning ⱪolidin ⱪutⱪuzƣay, – dəp yelindi. 9 Xuning bilən Samu’il emiwatⱪan bir ⱪozini pütün peti kɵydürmə ⱪurbanliⱪ ⱪilip, Pərwərdigarƣa sundi. Xundaⱪ ⱪilip u Isra’illar üqün Pərwərdigarƣa iltija ⱪilƣanidi, Pərwərdigar uning iltijasini ⱪobul ⱪildi.
10 Samu’il kɵydürmə ⱪurbanliⱪ ⱪiliwatⱪanda, Filistiyəliklər ⱨujumƣa ɵtüxkə yetip kəldi. Əmma xu küni Pərwərdigar asmanda ⱪattiⱪ güldürmama güldürlitip, ularni sarasimigə saldi. Nətijidə ular Isra’illarƣa məƣlup boldi. 11 Isra’illar Mizpaⱨtin qiⱪip, Filistiyəliklərni Bəytkarƣiqə ⱪoƣlap, ularni yol boyi ⱪirip mangdi.
12 Xuningdin keyin Samu’il Mizpaⱨ bilən Xen degən yərning otturisiƣa bir taxni tiklidi. Buni “Əbənəzər” [yardəm texi] dəp atap, “bu qaƣⱪiqə Pərwərdigar bizgə yardəm ⱪilip kəldi” dedi. 13 Xundaⱪ ⱪilip Filistiyəliklər məƣlup ⱪilindi. Samu’il ⱨayat qaƣda, Pərwərdigar ularni Isra’iliyə zeminiƣa ⱪayta ayaƣ basturmidi. 14 Isra’illar Filistiyəliklərning ⱪoliƣa qüxüp kətkən Əⱪrondin Gatⱪiqə bolƣan ariliⱪtiki xəⱨərlirining ⱨəmmisini, xundaⱪla bu xəⱨərlərning yenidiki yərlərnimu ⱪayturuwelip, pütün zeminini əsligə kəltürüwaldi. U qaƣlarda Isra’illar bilən Amorlar tinq ɵtti.
15 Samu’il ɵmür boyi Isra’illarƣa yetəkqilik ⱪildi. 16 U ⱨər yili Bəytəl, Gilgal, Mizpaⱨni aylinip yürüp, u xəⱨərlərdə Isra’illarning ərz-dəwaliri üstidin ⱨɵküm qiⱪiratti. 17 Andin yurti Ramaⱨⱪa ⱪaytip, u yərdimu ohxax ixlarni ⱪilatti. U Ramaⱨta Pərwərdigarƣa atap, bir ⱪurbanliⱪ supisi saldi.
8 Isra’il həlⱪining Hudadin padixaⱨ təyinləp berixni tələp ⱪilixi
1 Samu’il ⱪeriƣan qeƣida ɵz oƣullirini Isra’illarƣa yetəkqilik ⱪilixⱪa təyinligənidi. 2 Tunji oƣlining ismi Yo’el, ikkinqisining bolsa Abiya idi, ikkilisi Bə’ərxəba xəⱨiridə yetəkqilik ⱪilatti. 3 Ular atisining yolini tutmay, mal-dunya ⱪoƣlixip, para elip, naⱨəⱪ ⱨɵküm qiⱪiratti.
4 Xu səwəbtin Isra’illarning ⱨəmmə aⱪsaⱪalliri jəm bolup, Ramaⱨⱪa Samu’il bilən kɵrüxüxkə kəldi. 5 Ular uningƣa:
– Siz yaxinip ⱪaldingiz, oƣulliringiz bolsa sizning yolingizni tutmidi. Xunga bizgə yetəkqilik ⱪilixⱪa baxⱪa əllərningkidək bir padixaⱨ təyinləp bərsingiz, – deyixti.
6 Ularning: “Bizgə yetəkqilik ⱪilixⱪa bir padixaⱨ təyinləp bərsingiz” degən bu təlipi Samu’ilƣa yaⱪmiƣanliⱪtin, u Pərwərdigarƣa du’a ⱪildi. 7 Pərwərdigar uningƣa mundaⱪ dedi: “Həlⱪning eytⱪanlirining ⱨəmmisigə ⱪulaⱪ sal! Ular seni əməs, bəlki meni tərk ətti. Ular mening, ularning üstidin dawamliⱪ padixaⱨ boluxumni halimaywatidu. 8 Mən ularni Misirdin elip qiⱪⱪandin beri, ular meni taxlap, baxⱪa ilaⱨlarƣa qoⱪunup kəlməktə. Əmdi senimu rət ⱪiliwatidu. 9 Ⱨazir ularning sɵzigə ⱪulaⱪ sal. Biraⱪ ularni jiddiy agaⱨlandurup, ular soriƣan ⱨɵkümranliⱪ ⱪilƣuqi padixaⱨning ularƣa ⱪandaⱪ mu’amilə ⱪilidiƣanliⱪini bildürüp ⱪoy!”
Pərwərdigarning Isra’il həlⱪini agaⱨlanduruxi
10 Samu’il ɵzidin bir padixaⱨ təyinləp berixni tələp ⱪilƣan həlⱪⱪə Pərwərdigarning eytⱪanlirining ⱨəmmisini yətküzüp:
11 – Silərgə ⱨɵkümranliⱪ ⱪilƣuqi padixaⱨ ⱨoⱪuⱪidin paydilinip, silərgə mundaⱪ mu’amilə ⱪilidu: oƣulliringlarni ɵz ixiƣa tutuwelip, bəzilirini ⱨarwiliri wə atliri üqün ixlitip, bəzilirini ⱨarwilirining aldida yügürüxkə salidu. 12 Bəzilirini ləxkər baxliⱪliⱪiƣa təyinləydu. Bəziliri ming ləxkərgə baxliⱪ bolsa, bəziliri əllik ləxkərgə baxliⱪ bolidu. Oƣulliringlarni padixaⱨning yərlirini terixⱪa, ormisini oruxⱪa, ⱪoral-yaraƣlirini wə jəng ⱨarwilirining jabduⱪlirini yasaxⱪa ⱪoyidu. 13 Ⱪizliringlarni ətirqi, axpəz wə naway ⱪilip ⱪoyidu. 14 U silərning əng yahxi etiz-eriⱪliringlarni, üzümzarliⱪinglarni wə zəytunzarliⱪinglarni tartiwelip, ɵzining əməldarliriƣa beridu. 15 Axliⱪ wə üzüminglarning ondin birini eliwelip, ⱪomandanliri wə əməldarliriƣa təⱪdim ⱪilidu. 16 Sərhil yax yigitliringlarni, ər wə ayal hizmətkarliringlarni ⱨəm exəkliringlarni elip, ɵz ixiƣa salidu. 17 Ⱪoyliringlarningmu ondin birini tartiwalidu. Silər uningƣa ⱪul bolup ⱪalisilər. 18 Xuning bilən ɵzünglarƣa tikligən padixaⱨ dəstidin dad-pəryad qekisilər, u qaƣda Pərwərdigar silərgə ⱪulaⱪ salmaydu, – dəp agaⱨlandurdi.
19 Əmma həlⱪ Samu’ilning sɵzini rət ⱪilip:
– Yaⱪ, bizgə bizni baxⱪuridiƣan padixaⱨ kerək! 20 Xu qaƣda bizmu baxⱪa əllərgə ohxax bolimiz. Padixaⱨimiz bizni baxⱪuridu, u aldimizda bizni baxlap mangidiƣan, jənglərdə bizgə rəⱨbərlik ⱪilidiƣan bolidu, – dəp turuwaldi.
21 Samu’il ularning barliⱪ sɵzlirini angliƣandin keyin Pərwərdigarƣa yətküzdi.
22 – Sən ularning sɵzigə ⱪulaⱪ selip, ularƣa bir padixaⱨ təyinləp bər! – dedi Pərwərdigar uningƣa. Xuningdin keyin Samu’il Isra’illarƣa:
– Ⱨərⱪaysinglar ɵz yurtunglarƣa ⱪaytinglar, – dedi.
9 Samu’ilning Sa’ul bilən kɵrüxüxi
1 Binyamin ⱪəbilisidin bolƣan Kix isimlik bir adəm bar idi. U Abi’elning oƣli, Abi’el Zirorning oƣli, Ziror Bikoratning oƣli, Bikorat bolsa Afiyaⱨning oƣli idi. Kix abruyluⱪ, dɵlətmən adəm idi. 2 Uning Sa’ul atliⱪ kelixkən bir oƣli bar idi, Isra’il həlⱪi iqidə uningdin kelixkini yoⱪ idi. Ⱨərⱪandaⱪ adəmning boyi uning yəlkisidin axmaytti. 3 Bir küni Kixning birnəqqə exiki yoⱪap kətti. Kix oƣli Sa’ulƣa:
– Balam, hizmətkarlardin birərsini elip, exəklərni izdəp baⱪⱪina! – dedi.
4 Sa’ul bir hizmətkar bilən Əfrayim taƣliⱪ rayonida wə Xalixaⱨ zeminida exəklərni izdəp tapalmidi. Xa’alim zeminiƣa ɵtüwidi, exəklər u yərdimu yoⱪ bolup qiⱪti. Xuningdin keyin ular Binyamin zeminini kezip qiⱪti, exəklərni u yərlərdinmu tapalmidi. 5 Ular Zuf zeminiƣa kəlgəndə, Sa’ul hizmətkariƣa:
– Əmdi ɵygə ⱪaytayli! Bolmisa atam exəklərdin əməs, bizdin ənsirəxkə baxlaydu, – dedi.
6 Lekin hizmətkari uningƣa:
– Mana, bu aldimizdiki xəⱨərdə Hudaning nəziri qüxkən bir adəm bar. U kɵpqilikning ⱨɵrmitigə sazawər bolup, uning eytⱪanlirining ⱨəmmisi əməlgə axidu. Əmdi xu adəmning yeniƣa barsaⱪ, bəlkim u baridiƣan yolimizni bizgə kɵrsitip ⱪalar, – dedi.
7 – Əgər xu adəmning yeniƣa barsaⱪ, u adəmgə nemini sowƣat ⱪilimiz? – dedi Sa’ul, – bizning hurjunimizda yegüdək nərsə ⱪalmidi, uningƣa sowƣat ⱪilƣudək nərsə yoⱪ!
8 Hizmətkar Sa’ulƣa jawabən:
– Məndə bir kiqik kümüx tənggə bar. Uni Hudaning nəziri qüxkən xu adəmgə berəy, baridiƣan yolimizni bizgə kɵrsitip bərsun, – dedi.
9-11 – Yahxi, əmisə barayli, – dedi Sa’ul.
Ular Hudaning nəziri qüxkən adəm turidiƣan xəⱨərgə ⱪarap mangdi. Ular dawanƣa qiⱪip, xəⱨərgə baridiƣan yolda ketiwatⱪanda, ⱪuduⱪtin su əkelixkə qiⱪⱪan ⱪizlarni uqritip, ulardin:
– Ƣayibni bilgüqi xəⱨərdimu? – dəp soridi.
(U zamanlarda Isra’iliyədə kixilər Hudaƣa birər ix toƣruluⱪ iltija ⱪilmaⱪqi bolsa, “ƣayibni bilgüqining ⱪexiƣa barayli” dəytti. Yəni ⱨazir pəyƣəmbər deyilgən kixi, u zamanlarda “ƣayibni bilgüqi” dəp atilatti.)
12-13 – Ⱨə’ə, xundaⱪ. U ⱨelila aldinglarda kətti, – dəp jawab bərdi ⱪizlar, – tezrək menginglar. U xəⱨərgə bügünla kəldi. Həlⱪ səjdigaⱨta ⱪurbanliⱪ ⱪilmaⱪqi. Ⱨazirla xəⱨərgə kiringlar, u taƣⱪa ƣizalanƣili qiⱪixtin burun uni tapalaysilər. Jama’ət u kəlmigüqə, ƣizaƣa eƣiz təgküzməydu, u du’a ⱪilip bərgəndin keyinla, qaⱪirilƣanlar ƣizalinalaydu. Əmdi menginglar, muxu waⱪitta uni tapalaysilər.
14 Sa’ul hizmətkari bilən bu xəⱨərgə qiⱪip, xəⱨərning iqigə kirgəndə, Samu’ilning səjdigaⱨⱪa berix üqün dəl ular tərəpkə ⱪarap keliwatⱪanliⱪini kɵrdi. 15 Pərwərdigar Samu’ilƣa Sa’ulning kelixidin bir kün burun ayan bolup mundaⱪ degənidi: 16 “Ətə muxu waⱪitta mən sening yeningƣa Binyamin zeminidin bir adəm əwətimən. Sən uning bexiƣa yaƣ ⱪuyup, uni həlⱪim Isra’illarƣa bax ⱪilip təyinlə. U həlⱪimni Filistiyəliklərning ⱪolidin ⱪutulduridu. Həlⱪimning ⱨaliƣa nəzər saldim, ularning dad-pəryadi manga yətti.”
17 Samu’il Sa’ulni kɵrgəndə Pərwərdigar uningƣa:
– Mən sanga eytⱪan adəm dəl muxu, u mening həlⱪim üstidin ⱨɵküm süridu, – dedi.
18 Xu qaƣda Sa’ul xəⱨər dərwazisida Samu’ilning aldiƣa berip, uningdin:
– Təⱪsir, ƣayibni bilgüqining ɵyi ⱪəyərdikin? – dəp soridi.
19 Samu’il:
– Ƣayibni bilgüqi mən bolimən. Yürünglar, mening aldimda mengip səjdigaⱨⱪa qiⱪinglar. Bügün silər mən bilən billə ƣizalinisilər. Sa’ul, ətə ətigəndə mən sanga kɵnglüngdikini eytip berip, seni yolƣa selip ⱪoyimən. 20 Üq kün burun yitip kətkən exəkliringdin ƣəm ⱪilma, ular tepildi. Lekin Isra’il həlⱪining istiki kimdə? Səndə wə ata jəmətingdə əməsmu? – dedi.
21 – Mən Binyamindin, yəni Isra’ilning əng kiqik ⱪəbilisidin bolimən, bu ⱪəbilə iqidə jəmətimiz əng ərziməs bir jəməttur, siz manga nemixⱪa bundaⱪ dəysiz? – dəp jawab bərdi Sa’ul.
22 Samu’il Sa’ul bilən hizmətkarini xu yərdiki ottuz meⱨman olturƣan qong ɵygə baxlap kirip, tɵrgə olturƣuzdi. 23 Keyin axpəzgə:
– Mən sanga, alaⱨidə saⱪlap ⱪoy, degən gɵxni əmdi elip kəl, – dedi.
24 Axpəz ong san gɵxni əkelip, Sa’ulning aldiƣa ⱪoydi.
– Mana, bu sanga atap elip ⱪoyulƣan gɵx, mərⱨəmət, aldingƣa tartip yegin! Mən meⱨmanlarni qaⱪirƣinimdin tartip, muxu waⱪitⱪiqə bu sanga saⱪlandi, – dedi Samu’il. Xu küni Sa’ul Samu’il bilən billə ƣizalandi.
25 U ikkisi səjdigaⱨtin xəⱨərgə ⱪaytip kəlgəndin keyin, ɵgzidə paranglaxti, Sa’ul ɵgzidə yetip ⱪaldi. 26 Tang atⱪan qaƣda Samu’il ɵgzidə yatⱪan Sa’ulni qaⱪirip:
– Ornungdin tur, mən seni yolƣa selip ⱪoyimən! – dedi.
Sa’ul ornidin turup, Samu’il bilən qiⱪip kətti. 27 Ular xəⱨərning qetigə barƣanda, Samu’il Sa’ulƣa:
– Hizmətkaringƣa eyt, u awwal mengip tursun, – dedi.
Hizmətkar kətkəndin keyin Samu’il:
– Sən muxu yərdə tohtap turƣin, sanga Pərwərdigarning eytⱪinini yətküzüp ⱪoyay, – dedi.
10 Sa’ulning Isra’illarƣa padixaⱨ bolup təyinlinixi
1 Xuningdin keyin Samu’il bir ⱪuta zəytun yeƣini Sa’ulning bexiƣa ⱪuyup, uni sɵyüp:
– Mana bu Pərwərdigarning seni ɵz həlⱪi Isra’ilƣa bax boluxⱪa təyinligini. 2 Bügün sən məndin ayrilƣandin keyin, Binyamin zeminining bir qetidiki Zəlzah degən yərgə yetip barƣiningda, Raⱨiləning ⱪəbrisining yenida ikki adəmni uqritisən, ular sanga: “Siz izdəp qiⱪⱪan exəklər tepildi, atingiz əmdi exəklərdin əməs, sizdin ənsirəp, ‘oƣlumni ⱪandaⱪ taparmən?’ dəp olturidu” dəydu.
3 Sən u yərdin ɵtüp yənə aldiƣa mengip Tabordiki dup dərihining yeniƣa yetip kəlgəndə, Bəytəlgə Hudaƣa ibadət ⱪilƣili mangƣan üq adəmni uqritisən. Ularning biri üq oƣlaⱪ, biri üq nan wə yənə biri bir tulum xarab alƣan bolup, 4 ular sanga salam ⱪilip, ikki nan beridu. Bərgən nanlarni elixing kerək.
5 Uningdin keyin, sən Filistiyəliklərning ⱪarawul ətriti jaylaxⱪan “Hudaning teƣi” dəp atalƣan Gib’aⱨⱪa barisən. Xəⱨərgə kirginingdə, taƣdiki səjdigaⱨtin qüxüp kəlgən pəyƣəmbərlərgə yoluⱪisən. Ular qiltar, dap, sunay wə liralarni qelixip, ⱨayajanda warⱪirap, ussul oynixidu. 6 Xu qaƣda Pərwərdigarning Roⱨi sanga küq-ⱪudrəttə qüxidu. Sən ularƣa ⱪoxulup, ⱨayajanda warⱪirap, ussul oynap, baxⱪa bir adəmdək bolup ⱪalisən. 7 Bu alamətlər kɵrüngən qaƣda, sən ɵzüng bilgənni ⱪil. Qünki Huda sanga yardur. 8 Sən Gilgalƣa məndin burun yetip barisən. Mən xu yərdə kɵydürmə wə amanliⱪ ⱪurbanliⱪi ⱪilix üqün ⱪexingƣa barimən. Sən u yərdə mən kəlgüqə yəttə kün saⱪlap turƣin, mən yetip barƣandin keyin, nemə ⱪilixingni dəp berimən.
9 Sa’ul Samu’ildin ayrilip kəynigə burulup mengixiƣila, Huda uningƣa yengi bir ⱪəlb ata ⱪildi. Aldin deyilgən axu alamətlərning ⱨəmmisi xu küni əməlgə axuruldi. 10 Sa’ul hizmətkari bilən Gib’aⱨⱪa kəlgəndə, bir top pəyƣəmbərlərgə yoluⱪti. Xu qaƣda Hudaning Roⱨi uningƣa küq-ⱪudrəttə qüxti. Xuning bilən u ⱨeliⱪi bir top pəyƣəmbərlərgə ⱪoxulup, ⱨayajanda warⱪirap, ussul oynap kətti. 11 Ilgiri Sa’ulni tonuydiƣanlar buni kɵrüp ⱨəyran ⱪelip, bir-birigə:
– Kixning oƣliƣa nemə bolƣandu? Sa’ulmu pəyƣəmbərlərdinmidu? – deyixip kətti. 12 Lekin xu yərlik bir kixi Sa’ulni yaⱪlap:
– Əmisə baxⱪilarqu? Ularning atisi pəyƣəmbərmidi? – dedi.
“Sa’ulmu pəyƣəmbərlərdinmidu?” degən maⱪal ənə xuningdin ⱪalƣan.
13 Sa’ul u yərdə ⱨayajanda warⱪirap, ussul oynaxtin tohtiƣandin keyin, səjdigaⱨⱪa qiⱪti.
14 Sa’ulning taƣisi uni wə uning hizmətkarini kɵrüp:
– Silər zadi nəgə bardinglar? – dəp soridi.
– Exəklərni izdigili qiⱪⱪan! – dedi Sa’ul, – exəklərni tapalmiƣandin keyin, Samu’ilning yeniƣa barduⱪ.
15 – U silərgə nemə dedi? – dəp soridi Sa’ulning taƣisi.
16 – U bizgə exəklərning tepilƣanliⱪini dəp bərdi, – dedi Sa’ul, lekin ɵzining padixaⱨ bolup təyinlinidiƣanliⱪi toƣrisida Samu’ilning eytⱪanlirini taƣisiƣa demidi.
17 Samu’il Isra’il həlⱪini Mizpaⱨⱪa, Pərwərdigarning ⱨuzuriƣa qaⱪirdi 18 wə ularƣa mundaⱪ dedi:
– Pərwərdigar, yəni Isra’illarni talliƣan Huda xundaⱪ dəyduki: “Mən silərni Misirdin elip qiⱪtim, silərni Misirliⱪlarning wə silərgə zulum ⱪilƣan barliⱪ millətlərning ⱪolidin ⱪutuldurup qiⱪtim. 19 Lekin əmdi silər meni – ɵzünglarni pütün balayi’apət wə muxəⱪⱪətlərdin ⱪutⱪuzƣan Hudayinglarni rət ⱪilip, ɵzünglarƣa bir padixaⱨ təyinləp berixni tələp ⱪildinglar. Əmdi silər ⱪəbilə wə jəmət tərtipi boyiqə, mən Pərwərdigarning aldida ⱨazir bolunglar.”
20 Xuningdin keyin Samu’il ⱨərbir ⱪəbilini Pərwərdigarning aldida tizdi. Ularning iqidin Binyamin ⱪəbilisi tallandi. 21 Andin Samu’il Binyamin ⱪəbilisidiki ⱨərbir jəmətni aldiƣa qiⱪardi, ulardin Matri jəməti tallandi. Ahirida Matri jəmətidikilərdin Kixning oƣli Sa’ul tallandi. Lekin ular Sa’ulni izdigəndə uni tapalmidi. 22 Xunga ular yənə Pərwərdigardin:
– U adəm bu yərdimu? – dəp soridi.
– U yaraƣ-jabduⱪlarning kəynigə yoxurunuwaldi, – dedi Pərwərdigar. 23 Birawlar yügürüp berip Sa’ulni u yərdin elip kəldi. U halayiⱪning arisida turƣanda, ⱨeqkimning boyi uning yəlkisidin axmaytti.
24 Samu’il həlⱪⱪə:
– Pərwərdigar talliƣan adəmni əmdi kɵrdünglarmu? Həlⱪimiz iqidə uningƣa yetidiƣan birmu adəm yoⱪ, – dedi.
Buning bilən həlⱪning ⱨəmmisi:
– Yaxisun padixaⱨ! – dəp quⱪan kɵtürüxti.
25 Samu’il həlⱪⱪə padixaⱨning məs’uliyiti wə ⱨoⱪuⱪini eytip bərdi ⱨəmdə ularni yazma xəkildə yezip, muⱪəddəs jayƣa ⱪoydi. Andin keyin həlⱪni ɵylirigə ⱪayturuwətti.
26 Sa’ulmu Gib’aⱨⱪa, ɵz ɵyigə ⱪaytti. Ⱪəlbi Huda təripidin təsirləndürülgən bir top baturlar uningƣa ⱨəmraⱨ boldi. 27 Lekin bəzi osal kixilər:
– Bu adəm ⱪandaⱪmu bizni ⱪutⱪuzalaydu? – deyixip, Sa’ulni mənsitməy, uningƣa ⱨeqⱪandaⱪ sowƣat bərmidi. Sa’ul ⱨeqnemə demidi.
11 Sa’ulning Ammonlarni məƣlup ⱪilixi
1 Ammonlarning padixaⱨi Nahax Gil’adtiki Yabex xəⱨirigə kelip, u yərni ⱪamal ⱪildi. Pütün Yabex aⱨalisi padixaⱨ Nahaxⱪa:
– Əgər biz bilən kelixim tüzsilə, siligə əl bolayli, – dedi.
2 Padixaⱨ Nahax ularƣa jawabən:
– Undaⱪta ⱨərbiringlarning ong kɵzini oyuwelip, pütkül Isra’illarni horluⱪta ⱪaldurux xərti astida, silər bilən əⱨdə tüzəy, – dedi.
3 Yabexning aⱪsaⱪalliri uningƣa:
– Bizgə yəttə künlük mɵⱨlət bərgəyla, biz pütkül Isra’iliyə zeminiƣa əlqilər əwətəyli, xu jəryanda bizni ⱪutⱪuzidiƣan adəm qiⱪmisa, siligə təslim bolayli, – dedi.
4 Əlqilər Sa’ulning yurti Gib’aⱨ xəⱨirigə yetip kəlgəndə, həlⱪⱪə bu həwərni yətküzgənidi, pütün həlⱪ dad-pəryad kɵtürüp yiƣlaxti. 5 Xu qaƣda Sa’ul etizliⱪidin qiⱪip, ɵküzlirini ⱨəydəp keliwatatti. U: “Həlⱪ nemə üqün yiƣlixidu?” dəp ətrapidikilərdin soriƣanidi, ular uningƣa Yabextin kəlgən kixilərning həwirini eytti.
6 Sa’ul bu həwərni angliƣanda, Hudaning Roⱨi uningƣa küq-ⱪudrəttə qüxüp, ƣəzipi ⱪattiⱪ ɵrlidi. 7 U ikki ɵküzni soyup, parqilap, ularning gɵxlirini həwərqilərdin pütkül Isra’iliyə zeminiƣa əwətip:
– Əmdi kimki Sa’ul bilən Samu’ilƣa əgixip uruxⱪa atlanmisa, uning buⱪilirimu muxundaⱪ parqilinidu – dəp elan ⱪilƣuzdi. Pərwərdigar həlⱪⱪə Sa’ulning ⱪəⱨri arⱪiliⱪ xundaⱪ ⱪorⱪunq saldiki, ular birdək ittipaⱪlixip qiⱪip kəldi. 8 Sa’ul ularni Bəzəⱪ degən yərgə yiƣdi, u yərdə Yəⱨuda ⱪəbilisidin 30 ming kixi, Isra’ilning baxⱪa ⱪəbililiridin üq yüz ming kixi bar idi. 9 Sa’ul Gil’adtiki Yabextin kəlgən əlqilərgə:
– Silər Yabexⱪa ⱪaytip berip Yabexliⱪlarƣa eytinglar, ətə qüxtə ular ⱪutⱪuzulidu, – dedi.
Yabexliⱪlar bu həwərni anglap, intayin huxal bolup ketixti. 10 Ular Ammonlarƣa:
– Ətə biz silərgə təslim bolimiz, bizgə ⱪandaⱪ ⱪilƣunglar kəlsə xundaⱪ ⱪilinglar, – dedi.
11 Ikkinqi küni Sa’ul adəmlirini üq ⱪisimƣa bɵlüp, tang etixi bilən Ammonlarning bargaⱨiƣa ⱨujum ⱪilip kirip, qüxkiqə ularni ⱪirƣin ⱪildi. Ⱨayat ⱪalƣanlar xundaⱪ parakəndə bolup, ⱨər tərəpkə ⱪaqtiki, ⱨətta ikki adəmning bir yərdə turƣanliⱪini kɵrgili bolmidi.
12 Həlⱪ Samu’ilƣa:
– Sa’ul ⱪandaⱪmu bizgə padixaⱨ bolalisun degənlər kimlər? Ular otturiƣa qiⱪirilsun, biz ularni ɵltürimiz, – deyixti.
13 – Bügün ⱨeqkimni ɵltürüxkə bolmaydu. Qünki bügün Pərwərdigar Isra’iliyəgə nusrət bərgən kün, – dedi Sa’ul.
14 Samu’il halayiⱪⱪa:
– Gilgalƣa berip, xu yərdə Sa’ulning padixaⱨliⱪini yengibaxtin jakarlayli, – dedi.
15 Həlⱪ Gilgalƣa berip, Pərwərdigar aldida Sa’ulning padixaⱨ ikənlikini yengibaxtin etirap ⱪildi ⱨəm Pərwərdigarƣa amanliⱪ ⱪurbanliⱪliri ⱪilixti. Sa’ul bilən pütkül Isra’il həlⱪi xad-huramliⱪⱪa qɵmdi.
12 Samu’ilning ahirⱪi nutuⱪi
1 – Ⱪaranglar! Məndin soriƣininglarning ⱨəmmisini bəja kəltürdüm, silərgə bir padixaⱨ təyinləp bərdim, – dedi Samu’il pütün Isra’illarƣa, 2 – Mana əmdi bu padixaⱨ silərgə rəⱨbərlik ⱪilidu. Mən ⱪeridim, qaqlirim aⱪardi, oƣullirimmu silərning aranglarda turuptu. Mən yax waⱪtimdin tartip ⱨazirƣiqə silərgə rəⱨbərlik ⱪilip kəldim. 3 Ⱪaranglar, mana mən bu yərdə turuptimən. Silər bu yərdə Pərwərdigarning wə u talliƣan padixaⱨning aldida manga ərzinglar bolsa eytinglar. Mən kimning kalisini tartiwaldim, kimning exikini buliwaldim, kimning ⱨəⱪⱪini yedim, kimgə zulum saldim, kimning ⱪolidin para alƣanliⱪim səwəblik kɵzümni yumuwaldim? Əgər xundaⱪ ixlar bolƣan bolsa, mən qoⱪum tɵləymən!
4 – Sili bizning ⱨəⱪⱪimizni yemigən, ⱨeqkimgə zulum salmiƣan wə ⱨeq kixining ⱪolidin birər nərsə almiƣan, – deyixti halayiⱪ.
5 Samu’il ularƣa:
– Silərning məndə ⱨeq ⱨəⱪⱪinglar ⱪalmiƣanliⱪiƣa Pərwərdigar wə u talliƣan padixaⱨ bügün guwaⱨ bolsun, – degənidi, ular uningƣa: “Guwaⱨ bolsun!” deyixti.
6 Samu’il halayiⱪⱪa:
– Musa bilən Ⱨarunni talliƣuqi ⱨəm ata-bowanglarni Misirdin elip qiⱪⱪuqi dəl Pərwərdigar ɵzidur. 7 Əmdi silər ɵz jayinglarda ⱪarap turunglar, mən Pərwərdigarning aldida uning silərgə, xundaⱪla ata-bowanglarƣa ⱪilƣan adil əməllirini aldinglarƣa ⱪoyimən. 8 Yaⱪup Misirƣa kəlgəndin keyin, ata-bowanglar Pərwərdigarƣa yelinƣanda, Pərwərdigar Musa bilən Ⱨarunni ata-bowanglarni Misirdin elip qiⱪixⱪa əwətkən. Ular ata-bowanglarni Misirdin elip qiⱪip, muxu yərgə olturaⱪlaxturdi. 9 Əmma ata-bowanglar ɵzlirini talliƣan Pərwərdigar Hudani untuƣaqⱪa, Huda ularning Hazor xəⱨiridiki ⱪoxunning bax sərkərdisi Sisiraning ⱪoliƣa, Filistiyəliklərning ⱪoliƣa wə Mo’ab padixaⱨining ⱪoliƣa qüxüxigə yol ⱪoyƣan. 10 Ata-bowanglar ularning ⱪoliƣa qüxkəndə, Pərwərdigarƣa nalə-pəryad ⱪilip: “I Pərwərdigar, biz seni taxlap, Ba’al wə Axtorətlərgə ibadət ⱪilip, gunaⱨ ⱪilduⱪ, əmdi bizni düxmənlirimizning ⱪolidin ⱪutⱪuzƣaysən. Biz sanga ibadət ⱪilayli” degən. 11 Xunga Pərwərdigar Gid’on, Bidan, Yeftah wə mən Samu’ilni silərni ətrapinglardiki düxmənlərdin ⱪutⱪuzuxⱪa əwətkənidi, xu səwəbtin silər tinq-aman ⱪaldinglar. 12 Gərqə Hudayinglar bolƣan Pərwərdigar silərning ɵz padixaⱨinglar bolsimu, Ammonlarning padixaⱨi Nahaxning silərgə ⱪarxi ⱪopⱪinini kɵrgininglarda, silər yənila ⱪorⱪup, manga: “Bizgə bizni idarə ⱪilidiƣan bir padixaⱨ təyinləp bər” dedinglar.
13 Mana, bu silər haⱨixinglar boyiqə tələp ⱪilƣan padixaⱨtur! Ⱪaranglar, Pərwərdigar üstünglardin ⱨɵkümranliⱪ ⱪilixⱪa bir padixaⱨ ⱪoydi. 14 Silər Pərwərdigardin əyminip, uningƣa ibadət ⱪilip, uning sɵzigə ⱪulaⱪ salsanglar, uning əmrlirigə ⱪarxi qiⱪmay, üstünglardin ⱨɵkümranliⱪ ⱪilƣuqi padixaⱨ bilən birliktə Pərwərdigar Hudayinglarƣa əgəxsənglar, ⱨəmmə ixinglar yahxi bolidu. 15 Lekin Pərwərdigarning sɵzlirigə ⱪulaⱪ salmay, uning əmrlirigə ⱪarxi qiⱪsanglar, Pərwərdigarning ⱪudrətlik ⱪoli ata-bowanglarni jazaliƣandək silərnimu jazalaydu. 16 Əmdi ɵz jayinglarda dawamliⱪ turup, Pərwərdigarning kɵz aldinglarda ⱪilidiƣan bu ajayip ixiƣa ⱪaranglar. 17 Ⱨazir buƣday oridiƣan ⱪurƣaⱪ waⱪit əməsmu? Mən Pərwərdigardin tiləy, u güldürmamiliⱪ yamƣur yaƣduridu, xu qaƣda silər padixaⱨ tələp ⱪilƣanliⱪinglar bilən Pərwərdigarning aldida ⱪanqilik qong yamanliⱪ ⱪilƣininglarni kɵrisilər wə bilisilər – dedi.
18 Andin Samu’il Pərwərdigarƣa du’a ⱪilip tiliwidi, Pərwərdigar xu küni güldürmamiliⱪ yamƣur yaƣdurdi, halayiⱪ buning bilən Pərwərdigardin ⱨəm Samu’ildin ⱪattiⱪ ⱪorⱪup ketixti. 19 Halayiⱪ Samu’ilƣa:
– Pərwərdigar Hudayingizƣa bizni ɵlüp kətmisun, dəp du’a ⱪilsingiz, qünki biz padixaⱨ təyinləp berixni tələp ⱪilix bilən barliⱪ gunaⱨlirimiz üstigə gunaⱨ ɵtküzüptimiz, – dedi.
20 Samu’il həlⱪⱪə:
– Ⱪorⱪmanglar! Gərqə bu yamanliⱪni ⱪilƣan bolsanglarmu, əmdi Pərwərdigarƣa əgixixtin waz kəqməy, pütün ⱪəlbinglar bilən Pərwərdigarƣa ibadət ⱪilinglar. 21 Ezip ketip, butlarƣa qoⱪunup ⱪalmanglar. Qünki ular paydisiz, silərnimu ⱪutⱪuzalmaydu, ular kerəksiz, ⱪuruⱪ nərsilərdur. 22 Pərwərdigar ɵzining uluƣ namining ⱨɵrmiti üqün ɵz həlⱪini taxlimaydu. Ⱨəⱪiⱪətənmu Pərwərdigar silərni ɵz həlⱪi ⱪilixⱪa iradə ⱪilƣandur. 23 Manga kəlsək, mən ⱨərgiz silərgə bolƣan du’ayimni tohtitip, Pərwərdigarƣa ⱪarxi gunaⱨ ⱪilmaymən. Mən silərgə yahxi wə toƣra yolni kɵrsitəy, 24 silər pəⱪətla Pərwərdigardin ⱪorⱪup, uningƣa sadaⱪətlik bilən ibadət ⱪilinglar. Uning silərgə ⱪilƣan ixlirining nəⱪədər uluƣ ikənlikini oylanglar. 25 Əgər silər yənila gunaⱨ ⱪilsanglar, padixaⱨinglarmu, ɵzünglarmu birdək ⱨalak bolisilər, – dedi.
13 Sa’ulning Pərwərdigarƣa ita’ətsizlik ⱪilixi
1 Sa’ul təhtkə qiⱪⱪan waⱪtida ottuz yax idi, Isra’iliyəgə ⱪiriⱪ ikki yil padixaⱨ boldi.* Uxbu ayəttiki “ottuz” wə “ⱪiriⱪ ikki” degən sanlar Ibraniyqə ⱪol yazmilardin qüxüp ⱪalƣan. Bu yərdiki “ottuz” bəzi ⱪədimki grekqə tərjimilərgə asasən elinƣan. Sa’ul padixaⱨning ⱨɵküm sürgən waⱪti ⱨəⱪⱪidə “Muⱪəddəs Kitab”ta ikki ohximiƣan mənbə bar. Ibraniyqə ⱪol yazmilarning uxbu ayitidə, “Sa’ul padixaⱨ ikki yil ⱨɵküm sürgən” dəp yezilƣan bolsa, “Əlqilərning pa’aliyətliri” 13-bab 21-ayəttə “ⱪiriⱪ yil ⱨɵküm sürgən” dəp yezilƣan. Yuⱪiriⱪi mənbələrgə asasən biz Sa’ul padixaⱨning ⱪiriⱪ ikki yil ⱨɵküm sürgənlikini mɵlqərliyələymiz. 2 Sa’ul ɵzigə Isra’iliyəning ləxkərliridin üq mingni talliwaldi, ulardin ikki mingi ɵzi bilən birgə Mikmas wə Bəytəl edirliⱪlirida turdi; bir mingi oƣli Yonatan bilən birgə Binyamin ⱪəbilisigə təwə Gib’aⱨ degən yərdə turdi. Ⱪalƣanlirini u ɵz ɵylirigə ⱪayturdi.
3 Yonatan Gəbadiki Filistiyəliklərning ⱪarawul ətritigə ⱨujum ⱪilip, ularni yəngdi. Bu həwər Filistiyəliklər arisida tez tarⱪaldi. U qaƣda Sa’ul pütün yurtta burƣa† Burƣa – ⱪoqⱪar ⱪatarliⱪ ⱨaywanlarning münggüzidin yasalƣan, püwləp qelinidiƣan ⱪədimiy qalƣu əswab. qaldurup, Ibraniylarni uruxⱪa qaⱪirdi. 4 Barliⱪ Isra’illar: “Sa’ul Filistiyəliklərning ⱪarawul ətritigə ⱨujum ⱪilip yengiptu” degən həwərni anglap, ⱨəm Filistiyəliklərning Isra’illarƣa ɵqlükini bilip, qaⱪiriⱪ boyiqə Gilgalƣa kelip, Sa’ulƣa əgəxti.
5 Filistiyəliklər Isra’illar bilən jəng ⱪilixⱪa yiƣildi, ular üq ming jəng ⱨarwisi, altə ming at wə dengiz saⱨilidiki ⱪumdək kɵp piyadə ləxkərlərni yiƣip kelip, Bəyt’awənning künqiⱪix təripidiki Mikmasta qedir tikti. 6 Əmma Isra’illar bolsa ɵzlirining həwp astida ⱪalƣanliⱪini, əⱨwalining naqarliⱪini kɵrüp, ƣarlarƣa, kamarlarƣa, ⱪiya taxlar arisiƣa, ⱪəbrilərgə wə azgallarƣa yoxurunuwaldi. 7 Bir ⱪisimliri bolsa I’ordan dəryasidin ɵtüp, Gad wə Gil’ad zeminiƣa ɵtüp kətti. Sa’ul tehiqə Gilgalda idi. Uningƣa əgəxkənlərning ⱨəmmisini wəⱨimə basti. 8 Sa’ul, Samu’il ɵzigə eytⱪandək yəttə kün kütti, əmma Samu’il tehiqə Gilgalƣa yetip kəlmigənidi. Xunga kixilər Sa’uldin ayrilip tarⱪilip ketixkə baxlidi. 9 Sa’ul:
– Kɵydürmə wə amanliⱪ ⱪurbanliⱪini bu yərgə elip kelinglar, – dedi.
Andin ɵzi kɵydürmə ⱪurbanliⱪ ⱪildi. 10 Lekin kɵydürmə ⱪurbanliⱪni əmdila ⱪilip bolƣanda, Samu’il yetip kəldi. Sa’ul uning aldiƣa ⱪarxi elixⱪa qiⱪⱪanidi, 11 Samu’il:
– Sən nemə ix ⱪilding? – dedi.
– Ⱪarisam həlⱪ məndin ayrilip tarⱪilip ketiwatidu, sizmu degən waⱪitta yetip kəlmidingiz, yənə kelip Filistiyəliklər Mikmasⱪa toplinixti. 12 Xunga mən iqimdə: “Əmdi Filistiyəliklər Gilgalƣa kelip, manga ⱨujum ⱪilidiƣan boldi, mən tehi Pərwərdigardin yardəm tilimigən tursam” dəp oylap, kɵydürmə ⱪurbanliⱪni ⱪilixⱪa məjbur boldum, – dedi Sa’ul.
13 – Sən əhməⱪliⱪ ⱪilip, Pərwərdigar Hudayingning sanga buyruƣan əmrigə‡ Hudaning Samu’il arⱪiliⱪ Sa’ulƣa bərgən əmri, 10-bab, 8-ayətkə ⱪaralsun. ri’ayə ⱪilmiding! Bolmisa, Pərwərdigar Isra’iliyə üstidiki padixaⱨliⱪ ornungni əbədil’əbəd mustəⱨkəm turƣuzatti. 14 Əmdi sening padixaⱨliⱪ ornung uzaⱪⱪa barmaydu. Pərwərdigar ɵz kɵngligə muwapiⱪ bir adəmni tapti. Uni ɵz həlⱪining bexi ⱪildi. Qünki sən Pərwərdigar sanga buyruƣan əmrgə ri’ayə ⱪilmiding, – dedi Samu’il Sa’ulƣa.
15 Andin Samu’il Gilgaldin ayrilip, ɵz yoliƣa kətti. Ⱪalƣanliri Sa’ulƣa əgixip, uning ləxkərliri bilən jəm boldi. Ular Gilgaldin Binyamin ⱪəbilisigə təwə Gib’aⱨⱪa kəldi. Sa’ul ɵz adəmlirini saniwidi, altə yüzqə qiⱪti.
16 Sa’ul, oƣli Yonatan wə ularƣa əgəxküqilər Binyamin zeminidiki Gib’aⱨta tohtap ⱪaldi. Filistiyəliklər bolsa Mikmasta bargaⱨ ⱪurƣanidi. 17 Bu qaƣda Filistiyəliklərning üq səpkə bɵlüngən zərbidar ⱪisimliri bargaⱨidin qiⱪti. Bir ⱪismi ximalƣa ⱪarap, Xu’al zeminidiki Ofraⱨⱪa yol aldi, 18 bir ⱪismi ƣərbkə ⱪarap, Bəyt-horonƣa baridiƣan yolƣa qüxti, yənə bir ⱪismi qɵlning qetidiki Zibo’im jilƣisiƣa ⱪaraydiƣan taƣⱪa ⱪarap mangdi.
19 U qaƣlarda pütün Isra’iliyədə birmu tɵmürqi yoⱪ idi. Qünki Filistiyəliklər Ibraniylar ɵzlirigə ⱪiliq, nəyzə soⱪturuwalmisun dəp, ularning tɵmürqilik ⱪilixiƣa yol ⱪoymiƣanidi, 20 xu səwəbtin Isra’illarning ⱨəmmisi kətmən, palta, orƣaⱪ wə sapan qixlirini biləx üqün Filistiyəliklərning ⱪexiƣa baratti. 21 Sapan qixliri yaki kətmən biləxning ⱨəⱪⱪi səkkiz giram kümüx, üq qixliⱪ ara, palta yaki kala noⱪuydiƣan zihni biləxning ⱨəⱪⱪi tɵt giram kümüx idi. 22 Xunga urux bolidiƣan waⱪitlarƣa kəlgəndə, yalƣuz Sa’ul bilən uning oƣli Yonatandila nəyzə-ⱪiliq bolƣandin baxⱪa, uningƣa əgəxkənlərning ⱨeqⱪaysisida ya ⱪiliq, ya nəyzə yoⱪ idi.
23 Əyni waⱪitta Filistiyəliklərning bir ⱪarawul ətriti Mikmastiki dawanƣa muⱨapizətqilikkə qiⱪⱪanidi.
*1 †3 ‡13 14 Yonatanning Filistiyəliklərgə ⱨujum ⱪilixi
1 Bir küni Sa’ulning oƣli Yonatan ɵzining yaraƣlirini kɵtürgən yigitkə:
– Yür, ⱪarxi tərəptiki Filistiyəliklərning ⱪarawul ətriti jaylaxⱪan yərgə ɵtəyli, – dedi, lekin buni atisiƣa eytmidi. 2 Bu qaƣda Sa’ul wə uningƣa əgəxkən altə yüzqə adəm Gib’aⱨning əng qetidiki Migron degən jayda bir anar dərihining yenida bargaⱨta idi. 3 Roⱨaniy Ahiya ularning iqidə bolup, roⱨaniyliⱪ ⱪilip efodni* Efod – roⱨaniyliⱪ kiyim. Bu yərdə uxbu kiyim roⱨaniyliⱪ hizmitidə bolƣan adəm təripidin Hudaning iradisini bilix üqün ixlitilgən. kɵtürətti. U Ikabodning ⱪerindixi Ahitubning oƣli idi. Ahitub Pinihasning oƣli, Xiloda Pərwərdigarƣa roⱨaniyliⱪ ⱪilƣan Əlining nəwrisi idi. Yonatanning kətkinini həlⱪ bilməy ⱪaldi.
4 Filistiyəliklərning ⱪarawul ətriti jaylaxⱪan yərgə berix üqün Yonatan Bozez wə Sənəⱨ dəp atilidiƣan ikki tik ⱪiyaning otturisidiki dawandin ɵtüxi kerək idi. 5 Ⱪiyaning biri ximalƣa – Mikmasⱪa, biri jənubⱪa – Gəbaƣa ⱪarap turatti.
6 – Yür, bu hətnisizlərning ⱪarawul ətriti jaylaxⱪan yərgə barayli, – dedi Yonatan ⱪoral-yaraƣ kɵtürgüqisigə, – Pərwərdigar biz üqün birər ix ⱪilsa əjəb əməs. Qünki Pərwərdigarning birkimgə nusrət ata ⱪilixi, u kixining adimining az yaki kɵp boluxiƣa baƣliⱪ əməs.
7 – Kɵnglingizdə nemə bolsa, xundaⱪ ⱪiling! Nemə ix ⱪilsingiz, mən siz bilən billə bolimən, – dedi ⱪoral-yaraƣ kɵtürgüqisi.
8 – Biz u adəmlər turuwatⱪan tərəpkə ɵtüp, ularƣa ɵzimizni kɵrsitəyli. 9 Əgər ular bizgə: “Biz silərning yeninglarƣa barƣuqə axu yərdə turup turunglar” desə, ularning yeniƣa barmay, ɵz jayimizda turup turayli, 10 əgər: “Bizning yenimizƣa kelinglar” desə, barayli. Xundaⱪ ⱪilsaⱪ, bu, Pərwərdigar ularni bizning ⱪolimizƣa tapxurƣanliⱪining bir bəlgisi bolƣay, – dedi Yonatan.
11 Ikkiylən ɵzlirini Filistiyəliklərning ⱪarawulliriƣa kɵrsətkənidi, ⱪarawullar:
– Mana, Ibraniylar ɵzlirini yoxurƣan kamarlardin qiⱪti, – dedi. 12 Andin ular Yonatan bilən uning ⱪoral-yaraƣ kɵtürgüqisigə:
– Bu yaⱪⱪa kelinglar, burnunglarning nohlisini elip ⱪoyayli, – dedi.
– Manga əgixip mang, – dedi Yonatan ⱪoral-yaraƣ kɵtürgüqisigə, – Pərwərdigar ularni Isra’illarning ⱪoliƣa bərdi.
13 Yonatan Filistiyəliklər tərəpkə ɵmiləp, yamixip qiⱪixⱪa baxlidi, ⱪoral-yaraƣ kɵtürgüqisimu arⱪisidin əgəxti. Yonatan Filistiyəliklərgə etilip, ularni yərgə yiⱪitti, yaraƣ kɵtürgüqisimu uningƣa əgixip, ularni ɵltürüxkə kirixti. 14 Bu dəsləpki ⱨujumda Yonatan bilən uning ⱪoral-yaraƣ kɵtürgüqisi təhminən üq mo kelidiƣan yərdə yigirmə adəmni ɵltürdi. 15 Tosattin bargaⱨ wə daladiki Filistiyəliklər topi alaⱪzadə bolup ketixti, ⱪarawullar wə zərbidarlarmu ⱪorⱪup, titrəp ketixti, yərmu təwrəp kətti. Bu Hudadin kəlgən ⱪorⱪunq idi.
Isra’illarning Filistiyəliklərni ⱪoƣlixi
16 Sa’ulning Binyamin ⱪəbilisigə təwə Gib’aⱨ degən yərdiki ⱪarawulliri Filistiyəliklər ⱪoxunining parakəndə bolup, uyaⱪ-buyaⱪⱪa pitirap kətkənlikini kɵrüp ⱪaldi. 17 Sa’ul ularƣa:
– Ⱪarap beⱪinglar, arimizda kimlər yoⱪ ikən? – dedi.
Ular təkxürüp beⱪiwidi, Yonatan bilən uning ⱪoral-yaraƣ kɵtürgüqisi yoⱪ bolup qiⱪti. 18 Andin Sa’ul Ahiyaƣa buyrup:
– Efodni elip kəl, – dedi.
U waⱪitta Ahiya Isra’illarning aldida efodni kɵtürüp mangatti. 19 Sa’ul roⱨaniyƣa sɵzləwatⱪanda, Filistiyəliklərning bargaⱨidiki warang-qurung barƣanseri küqiyip kətti. U roⱨaniyƣa:
– Boldi ⱪil, kerək əməs, – dedi.
20 Sa’ul dərⱨal ɵzigə əgəxkən pütün həlⱪni yiƣip, jənggaⱨⱪa berip, Filistiyəliklərning nəyzə-ⱪiliq bilən ɵz’ara bir-birini ⱪirƣin ⱪilixiwatⱪanliⱪini, ularning ajayip parakəndə bolup ketixkənlikini kɵrdi. 21 Bu qaƣda, ilgiri Filistiyəliklərgə ⱪoxulup kətkən ⱨəm ular bilən bargaⱨⱪa kelip ⱪalƣan Ibraniylar Filistiyəliklərni taxlap, Sa’ul wə Yonatanƣa əgixip kəlgən Isra’illarƣa ⱪoxuluwaldi. 22 Əfrayim taƣliⱪ rayoniƣa yoxurunƣan Isra’illarmu Filistiyəliklərning ⱪaqⱪanliⱪini anglap, jənggə qiⱪip ularni ⱪoƣlidi. 23 Xu küni Pərwərdigar Isra’illarƣa qong nusrət bərdi. Bu jəng Bəyt’awənning yiraⱪ yərlirigiqə yeyildi.
Sa’ulning əhmiⱪanə ⱪəsimi
24 U küni Isra’illar naⱨayiti ⱨerip ⱨalidin kətti. Qünki Sa’ul ularni ⱪəsəm bilən baƣlap: “Mən düxmənlirimdin intiⱪam elip bolmiƣuqə, kəq kirixtin burun ta’am yegən kixi ⱪarƣixⱪa kətsun” dəp eytⱪanidi. Xuning bilən ⱨeqkim ⱨeqnemə yemidi. 25-26 Ular ormanliⱪⱪa yetip barƣanda, yərdə ⱨərə kɵnəkliridin eⱪip qüxüwatⱪan ⱨəsəllərni kɵrdi. Xundaⱪtimu ⱨeqkim uningdin azraⱪmu elip aƣziƣa salmidi, qünki ular ⱪəsəmdin ⱪorⱪuxti.
27 Lekin Yonatan atisining həlⱪni ⱪəsəm bilən baƣliƣanliⱪini anglimiƣanidi, xunga u ⱪolidiki tayiⱪini ⱨərə kɵnikigə tiⱪip, ⱨəsəl elip, aƣziƣa seliwidi, kɵzi nurlinip kətti. 28 Əmma kɵpqiliktin birəylən uningƣa:
– Atingiz həlⱪni ⱪəsəm bilən ⱪattiⱪ baƣlap: “Bügün ⱨərⱪandaⱪ nərsə yegən adəm ⱪarƣixⱪa kətsun” dəp eytⱪanidi, xuning üqün ⱨəmməylən bək ⱨerip, ⱨalimizdin kəttuⱪ, – dedi.
29 – Atam ⱨəmmimizni bək təngliktə ⱪalduruptu, – dedi Yonatan, – ⱪaranglar, mən bu ⱨəsəldin azraⱪ tetip beⱪiwidim, kɵzüm roxənlixip kətti. 30 Əgər bügün həlⱪ düxmənlirimizdin olja alƣan nərsilərdin haliƣiniqə yegən bolsa, tehimu yahxi bolmasmidi? Bügün ɵltürülgən Filistiyəliklər tehimu kɵp bolmasmidi?
31 Xu küni ular Filistiyəliklərni sür-toⱪay ⱪilip, Mikmastin Ayyalonƣiqə ⱪoƣlidi. Əmma ⱨəmməylən barƣanseri ajizlap kətkənidi, 32 xunga ular oljilarƣa ɵzini etip, ⱪoy, kala wə mozaylarni udul kəlgən yərdə soyup, ⱪenini eⱪitmay gɵxini yedi. 33 Bəzilər Sa’ulƣa:
– Həlⱪ ⱪeni eⱪitilmiƣan gɵxlərni yeyix bilən Pərwərdigar aldida gunaⱨ ⱪildi, – dəp eytⱪanidi, Sa’ul:
– Bu Hudaning əⱨdisigə hilapliⱪ ⱪilƣanliⱪtur! Əmdi dərⱨal bu yərgə qong bir taxni domilitip kelinglar, 34 həlⱪning arisiƣa berip, ularƣa eytinglar: “Ⱨərbir kixi ɵz melini yenimƣa əkelip, bu yərdə soyup yesun, ⱪeni eⱪitilmiƣan gɵxni yəp, Pərwərdigar aldida gunaⱨ ⱪilmisun” – dedi.
Xuning bilən ⱨəmməylən u keqisi ɵz melini yetiləp kelip, xu yərdə soydi. 35 Sa’ul Pərwərdigarƣa atap bir ⱪurbanliⱪ supisi yasidi, bu uning Pərwərdigarƣa atap yasiƣan tunji ⱪurbanliⱪ supisi idi.
36 Andin Sa’ul adəmlirigə:
– Keqiqə Filistiyəliklərning arⱪisidin ⱪoƣlap, tang etixtin burun ularning mal-mülüklirini tartiwelip, ⱨeq birini tirik ⱪoymayli! – dedi.
– Sizgə ⱪandaⱪ ⱪilix yahxi bolsa, xundaⱪ ⱪiling, – dedi ular. Lekin roⱨaniy sɵz ⱪisturup:
– Biz aldi bilən Hudaning iradisini biləyli, – dedi.
37 Sa’ul Hudadin:
– Mən Filistiyəliklərning arⱪisidin ⱪoƣlisam bolamdu? Ularni Isra’illarning ⱪoliƣa tapxuramsən? – dəp soridi. Lekin xu küni Hudadin ⱨeq jawab kəlmidi. 38 Xunga Sa’ul:
– Əy ləxkər baxliri, ⱨəmminglar bu yərgə kelinglar, bügün nemə gunaⱨ ⱪilinƣanliⱪini eniⱪlap qiⱪayli. 39 Mən Isra’illarƣa nusrət bərgüqi mənggü ⱨayat Pərwərdigar aldida ⱪəsəm ⱪilimənki, bu gunaⱨni ⱪilƣan kixi ⱨətta oƣlum Yonatan bolsimu ɵlüxi kerək, – dedi.
Lekin həlⱪtin ⱨeqⱪandaⱪ sada qiⱪmidi. 40 Andin u pütkül Isra’illarƣa:
– Silər bir tərəptə turunglar, oƣlum Yonatan ikkimiz yənə bir tərəptə turayli, – dedi.
– Sizgə ⱪandaⱪ ⱪilix yahxi bolsa, xundaⱪ ⱪiling, – dedi həlⱪ.
41 Sa’ul Pərwərdigar – Isra’illarni talliƣan Hudaƣa:
– Kimning gunaⱨkar ikənlikini kɵrsətkəysən, – dedi.
Keyin qək taxliniwidi, qək Sa’ul bilən Yonatanƣa qiⱪti, həlⱪ ⱪutuldi. 42 Sa’ul:
– Mən bilən oƣlum Yonatanƣa qək taxlansun, – dedi.
Qək Yonatanƣa qiⱪti. 43 Sa’ul Yonatanƣa:
– Sən nemə ⱪilƣanliⱪingni manga eyt, – dedi.
– Ⱪolumdiki tayaⱪ bilən kiqikkinə ⱨəsəl elip tetip baⱪⱪinim rast. Mana, ɵlüxkə razimən, – dedi Yonatan.
44 – Əy Yonatan! Qoⱪum ɵlüxüng kerək, bolmisa Huda meni eƣir jazaliƣay – dedi Sa’ul.
45 Lekin həlⱪ uningƣa:
– Isra’illarni xunqiwala qong ƣəlibə-nusrətkə yətküzgən Yonatan tursa, əjəba u ɵlüxi kerəkmu? Ⱨərgiz undaⱪ ⱪilixⱪa bolmaydu! Biz mənggü ⱨayat Pərwərdigar aldida ⱪəsəm ⱪilimizki, uning bir tal moyiƣimu tegixkə bolmaydu, qünki u Hudaning yardimi bilən bügün xunqə qong ixni ⱪildi, – dedi.
Ənə xu təriⱪidə həlⱪ Yonatanni ɵlümdin ⱪutuldurup ⱪaldi. 46 Xuningdin keyin Sa’ul Filistiyəliklərni ⱪoƣlimay yenip kətti, Filistiyəliklərmu ɵz yurtiƣa ⱪaytip kətti.
Sa’ulning jəng ƣəlibiliri
47 Sa’ul Isra’iliyə padixaⱨliⱪini mustəⱨkəm ⱪolƣa alƣandin keyin, ətrapidiki barliⱪ düxmənliri bilən jəng ⱪildi. Mo’abliⱪlar, Ammonlar, Idomluⱪlar, Zobaⱨtiki padixaⱨlar wə Filistiyəliklər bilən jəng ⱪilip, ⱪaysi tərəpkə yüzlənmisun, u ƣəlibə ⱪildi. 48 Sa’ul jəngdə batur idi, u Amaləklərni məƣlup ⱪilip, Isra’illarni bulang-talang ⱪilƣanlarning ⱪolidin ⱪutⱪuzdi.
49 Sa’ulning oƣulliri Yonatan, Yixwi wə Malkixuwalar idi, ⱪizliri bolsa qongi Merab, kiqiki Mikal idi. 50 Sa’ulning ayali Ahino’am bolup, Ahima’azning ⱪizi idi. Sa’ulning ⱪoxunining bax sərkərdisi Abner bolup, u Sa’ulning taƣisi Nerning oƣli idi. 51 Sa’ulning atisi Kix bilən Abnerning atisi Ner, Abi’elning oƣulliri idi.
52 Sa’ulning pütün ɵmri Filistiyəliklər bilən da’im ⱪattiⱪ jəng ⱪilix bilən ɵtti. Xunga Sa’ul ⱨərⱪaqan küqtünggür yaki batur birini kɵrsə, uni ɵz hizmitigə salatti.
*3 15 Sa’ulning Pərwərdigarning buyruⱪliriƣa toluⱪ boysunmasliⱪi
1 Samu’il Sa’ulƣa mundaⱪ dedi:
– Bexingƣa yaƣ ⱪuyup, seni Pərwərdigarning ɵz həlⱪi bolƣan Isra’illarƣa padixaⱨliⱪⱪa təyinligili Pərwərdigar təripidin əwətilgən adəm mən bolimən. 2 Ⱪudrətlik Sərdar Pərwərdigar mundaⱪ dəyduki: “Isra’illar Misirdin qiⱪⱪan qaƣda, Amaləklərning ularƣa ⱪarxi qiⱪⱪanliⱪliri üqün, mən Amaləklərni jazalaymən. 3 Əmdi sən Amaləklərgə ⱨujum ⱪilip, pütün həlⱪini mal-mülükliri bilən – ər-ayal, bala-qaⱪa, ⱪoy-kala, tɵgə wə exəklərgiqə iq aƣritip olturmay təltɵküs yoⱪitiwət* Bu yərdiki Ibraniyqə sɵz ‘adəm wə nərsilərni təltɵküs yoⱪitix arⱪiliⱪ, ularni Pərwərdigarƣa atax’ degən mənini bildüridu..”
4 Xuningdin keyin Sa’ul ləxkərlərni Tila’imƣa yiƣip, sanaⱪtin ɵtküzdi. Piyadə ləxkərlər sani Yəⱨuda ⱪəbilisidin on ming, Isra’iliyəning baxⱪa ⱪəbililiridin bolsa jəm’iy ikki yüz ming qiⱪti.
5 Sa’ul Amaləklərning xəⱨirigə kelip, jilƣida bɵktürmidə yatti. 6 Andin Ⱪenlarƣa: “Isra’illar Misirdin qiⱪⱪanda, ularƣa meⱨribanliⱪ kɵrsətkənidinglar, xunga silərni Amaləklər bilən ⱪoxup yoⱪitiwətməslikim üqün, əmdi Amaləklərdin bɵlünüp qiⱪip ketinglar!” dəp həwər bərdi.
7 Sa’ul Amaləklərni Hawila degən yərdin taki Misirning xərⱪidiki Xur degən yərgiqə ⱪoƣlap ⱪirip, 8 Amaləklərning padixaⱨi Agagni tirik tutup, ⱪalƣan pütün həlⱪini ⱪiliq bilən təltɵküs yoⱪatti. 9 Əmma Sa’ul bilən həlⱪ Agagƣa, xundaⱪla semiz kala, ⱪoy, mozay wə ⱪozilarƣa iq aƣritip, ⱪimmiti barliki mallarni ɵltürməy, ⱪimmiti yoⱪ ərziməslirining birinimu ⱪoymay yoⱪitiwətti.
Sa’ulning Pərwərdigar təripidin padixaⱨliⱪtin eliwetilixi
10 Bu qaƣda Samu’ilƣa Pərwərdigardin mundaⱪ wəⱨiy kəldi:
11 “Sa’ul məndin yüz ɵrüp, buyruⱪimni ijra ⱪilmidi, uni padixaⱨ ⱪilƣinimƣa puxayman ⱪildim”. Samu’il ⱪəwətla aqqiⱪlinip, pütün keqə Pərwərdigarƣa nalə-pəryad ⱪilip qiⱪti. 12 Samu’il ətisi səⱨər ⱪopup Sa’ulning ⱪexiƣa barƣanda, uningƣa: “Sa’ul Karməlgə berip, ɵz xəripigə bir hatirə munari təyinləp, andin Gilgalƣa ketiptu” degən həwər yetip kəldi. 13 Samu’il Sa’ulning yeniƣa keliwidi, Sa’ul uningƣa:
– Pərwərdigar sizgə bəht ata ⱪilƣay! Mən Pərwərdigarning buyruⱪini ijra ⱪildim, – dedi.
14 Samu’il uningƣa:
– Ⱪuliⱪimƣa ⱪoylarning mərəxliri, kalilarning mɵrəxliri anglinidiƣu, bu nemə ix? – dewidi, 15 Sa’ul uningƣa:
– U, adəmlirimning Amaləklərdin alƣan oljiliri, Pərwərdigar Hudayingizƣa ⱪurbanliⱪ ⱪilix üqün ular semiz kala, ⱪoylarni ayap, saⱪlap ⱪelixti. Ⱪalƣanlirining ⱨəmmisini biz təltɵküs yoⱪitiwəttuⱪ, – dedi.
Samu’il Sa’ulƣa ⱪarap:
16 – Tohtap tur! Mən sanga Pərwərdigarning tünügün ahxam manga degən sɵzlirini eytip berəy, – dedi.
– Ⱪeni, mərⱨəmət, – dedi Sa’ul.
17 – Gərqə ɵzüngni muⱨim adəm əməs, dəp ⱨesablap yürsəngmu, əməliyəttə Isra’il ⱪəbililirining baxliⱪi əməsmusən? – dedi Samu’il Sa’ulƣa, – Pərwərdigar sening bexingƣa yaƣ ⱪuydurup, seni Isra’illarning padixaⱨi ⱪildi. 18 Pərwərdigar sanga: “Berip, axu gunaⱨkar Amaləklərni təltɵküs ⱪətl ⱪiliwət, ⱨəmmisini yoⱪatⱪuqə ular bilən jəng ⱪil” dəp əmr berip, seni yolƣa salƣanidi. 19 Sən nemə üqün Pərwərdigarƣa ita’ət ⱪilmay, jəng oljilirini elixⱪa aldirap, Pərwərdigar yaman dəp ⱪariƣan ixlarni ⱪilding?
20 – Mən ⱨəⱪiⱪətən Pərwərdigarƣa ita’ət ⱪildim, – dedi Sa’ul Samu’ilƣa, – Pərwərdigarning manga kɵrsətkən yolida mangdim, Amaləklərning padixaⱨi Agagni tutup, Amaləklərni təltɵküs yoⱪattim. 21 Adəmlirim bolsa: “Gilgalda Pərwərdigar Hudayingizƣa ⱪurbanliⱪ ⱪilayli” dəp, təltɵküs ⱪirip taxlinixⱪa tegixlik bolƣan oljilarning iqidin əng yahxi ⱪoy, kalilarni tallap elixti, halas.
22 – Pərwərdigar ⱨərⱪandaⱪ kɵydürmə wə baxⱪa ⱪurbanliⱪlardin kɵrə, ɵzigə ita’ət ⱪilixni yahxi kɵrməsmu? – dedi Samu’il, – bilginki, ita’ət ⱪilix, ⱪurbanliⱪ ⱪilixtin yahxidur, Pərwərdigarning buyruⱪiƣa boysunux, ⱪoqⱪar meyini kɵydürüp ⱨədiyə ⱪilixtin əwzəldur.
23 Ɵz beximqiliⱪ ⱪilixning gunaⱨi, jadugərlik gunaⱨiƣa ohxaxla yamandur. Jaⱨilliⱪning gunaⱨi bolsa, butⱪa qoⱪunuxning gunaⱨiƣa ohxaxla eƣirdur. Sən Pərwərdigarning əmrini taxliwətkənliking üqün, Pərwərdigarmu seni padixaⱨliⱪtin elip taxliwətti.
24 – Mən gunaⱨ ɵtküzdüm! – dedi Sa’ul Samu’ilƣa, – mən həlⱪtin ⱪorⱪup, ularning gepigə kirip, Pərwərdigarning buyruⱪiƣa wə sizning gepingizgə hilapliⱪ ⱪiliptimən. 25 Əmdi sizdin tiləyki, gunaⱨimdin keqip, mən bilən billə ⱪaytsingiz, xuning bilən Pərwərdigarƣa ibadət ⱪilay.
26 – Mən sən bilən billə ⱪaytmaymən, – dedi Samu’il Sa’ulƣa, – sən Pərwərdigarning əmrini taxliwətkənliking üqün, Pərwərdigarmu seni padixaⱨliⱪtin elip taxliwətti.
27 Samu’il arⱪiƣa burulup mangmaⱪqi boluwidi, Sa’ul uning tonining pexigə esilip, uni tartip yirtiwətti.
28 – Pərwərdigar bügün Isra’iliyə padixaⱨliⱪini sening ⱪolungdin tartiwelip, uni səndin yahxiraⱪ birsigə bərdi, – dedi Samu’il Sa’ulƣa, 29 – Isra’illarning mənggülük Hudasi yalƣan sɵzliməydu, iradisidin yanmaydu. U insan əməs, ⱨərgiz iradisini ɵzgərtməydu.
30 – Mən gunaⱨkarmən, xundaⱪ bolƣan təⱪdirdimu həlⱪimning aⱪsaⱪalliri wə Isra’illarning aldida yüzümni ⱪilip mən bilən billə ⱪayting, xuning bilən mən Pərwərdigar Hudayingizƣa ibadət ⱪilay, – dedi Sa’ul. 31 Xuningdin keyin Samu’il Sa’ul bilən billə ⱪaytti, Sa’ul Pərwərdigarƣa ibadət ⱪildi.
Samu’ilning Amaləklərning padixaⱨini ⱪətl ⱪilixi
32 Samu’il Amaləklərning padixaⱨi Agagni ɵzining aldiƣa elip kelixni eytti. Agag ɵziqə: “Əmdi ɵlüm həwpi ɵtüp kətti” dəp oylidi wə hatirjəm ⱨalda Samu’ilning aldiƣa kəldi.
33 – Sən xəmxiring bilən anilarni baliliridin ayriƣaniding, huddi xuningƣa ohxax sening anangmu ɵz oƣlidin ayrilsun, – dedi Samu’il wə Gilgalda Pərwərdigar aldida Agagni xəmxər bilən qepip taxlidi.
34 Xuningdin keyin Samu’il Ramaⱨⱪa ⱪaytti, Sa’ulmu Gib’aⱨⱪa – ɵz ɵyigə ⱪaytip kətti. 35 Samu’il taki aləmdin ɵtküqə Sa’ulni ⱪayta kɵrmidi, lekin uning üqün ⱪayƣurup yürdi. Pərwərdigar Sa’ulni Isra’illarƣa padixaⱨ ⱪilƣiniƣa puxayman ⱪilƣanidi.
*3 16 Hudaning Dawutni padixaⱨliⱪⱪa tallixi
1 Pərwərdigar Samu’ilƣa mundaⱪ dedi:
– Mən Sa’ulning Isra’ilƣa padixaⱨ boluxini rət ⱪilƣan tursam, sən ⱪaqanƣiqə ⱪayƣurisən? Sən münggüzgə zəytun yeƣi toldurup Bəytləⱨəmlik Yixayningkigə bar, mən uning oƣulliridin birini ɵzümgə padixaⱨ ⱪilip tallidim.
2 – Mən ⱪandaⱪ barimən? Sa’ul anglap ⱪalsa, meni ɵltürüwetidu, – dedi Samu’il.
– Sən bir qixi mozayni alƣaq bar wə: “Mən Pərwərdigarƣa atap ⱪurbanliⱪ ⱪilƣili kəldim” degin. 3 Yixayni ⱪurbanliⱪ gɵxini yeyixkə təklip ⱪil, xu qaƣda mən sanga nemə ⱪilixingni dəp berimən. Sən mən sanga ɵzüm kɵrsitidiƣan adəmning bexiƣa yaƣ ⱪuy, – dedi Pərwərdigar.
4 Samu’il Pərwərdigarning degini boyiqə ⱪildi. U Bəytləⱨəmgə yetip kəlgəndə, yurt aⱪsaⱪalliri ⱪorⱪunq bilən uni ⱪarxi elip:
– Amanliⱪ bolsun dəp kəldilimu? – dəp soridi. 5 U aⱪsaⱪallarƣa:
– Amanliⱪ bolsun dəp kəldim, Pərwərdigarƣa ⱪurbanliⱪ ⱪilƣili kəldim. Ɵzünglarni paklap, mən bilən billə ⱪurbanliⱪ gɵxi yeyixkə kelinglar, – dedi.
Samu’il Yixay bilən uning oƣullirini pakliƣandin keyin, ularni ⱪurbanliⱪ gɵxi yeyixkə təklip ⱪildi.
6 Ular kəlgən qaƣda Samu’ilning kɵzi Əli’abⱪa qüxüp, iqidə: “Pərwərdigarning talliƣini muxu bolsa kerək” dəp oylidi. 7 Lekin Pərwərdigar Samu’ilƣa: “Uning taxⱪi kɵrünüxi bilən egiz bəstigila ⱪarima, mən uni rət ⱪildim. Pərwərdigar bəndilərgə ohxax taxⱪi kɵrünüxkə ⱪarimaydu, ⱪəlbkə ⱪaraydu” dedi.
8 Yixay ɵzining oƣli Abinadabni Samu’ilning aldidin ɵtküzgənidi. Samu’il:
– Pərwərdigar uni tallimidi, – dedi.
9 Yixay Xammaⱨni Samu’ilning aldidin ɵtküzüwidi, Samu’il:
– Pərwərdigar unimu tallimidi, – dedi.
10 Yixay u yərdiki yəttə oƣlining ⱨəmmisini Samu’ilning aldidin ɵtküzüwidi, Samu’il:
– Pərwərdigar ularning ⱨeqⱪaysisini tallimaptu, – dedi wə 11 – oƣulliringizning ⱨəmmisi muxumu? – dəp soridi.
– Kənjimmu bar, u ⱨazir ⱪoy beⱪiwatidu, – dəp jawab bərdi Yixay.
– Qaⱪirip kelixkə adəm əwəting, – dedi Samu’il Yixayƣa, – u kəlmigüqə, dastihanƣa olturmaymiz. 12 Yixay adəm əwətip Dawutni qaⱪirip kəldi. Dawut kɵzliri yenip turidiƣan, ikki məngzi ⱪizil, kelixkən bir yigit idi. Pərwərdigar: “Dəl muxu, berip uning bexiƣa yaƣ ⱪuy!” dedi. 13 Samu’il münggüzdiki zəytun yeƣini elip, akiliri aldida uning bexiƣa ⱪuydi. Xu kündin tartip Pərwərdigarning Roⱨi Dawutⱪa küqlük qüxüxkə baxlidi. Xuningdin keyin Samu’il Ramaⱨⱪa ⱪaytip kətti.
Dawutning Sa’ul padixaⱨning hizmitidə boluxi
14 Pərwərdigarning Roⱨi Sa’uldin ayrildi. Pərwərdigar tərəptin əwətilgən bir yaman roⱨ uni ⱪattiⱪ wəⱨimigə selixⱪa baxlidi. 15 Sa’ulning əməldarliri uningƣa:
– Ⱨazir Pərwərdigar tərəptin əwətilgən bir yaman roⱨning ɵzlirini ⱪattiⱪ ⱪorⱪunqⱪa seliwatⱪanliⱪini kɵrüwatimiz. 16 Hojam, bizgə lirani yahxi qalidiƣan bir adəm tepip kelixkə buyruⱪ ⱪilƣayla, Pərwərdigar tərəptin yaman roⱨ kelip ɵzlirini tutup ⱪalƣanda u adəm lira qalsa, ɵzliri yahxi bolup ⱪalila, – degənidi. 17 Sa’ul əməldarliriƣa:
– Mən üqün usta bir liraqini tepip yenimƣa əkelinglar, – dedi.
18 – Mən Bəytləⱨəmlik Yixayning bir oƣlini kɵrgən, u lira qelixⱪa usta ikən. U batur, jəngdə jəsur, danaliⱪ bilən sɵzləydiƣan, tolimu kelixkən yigit ikən, Pərwərdigar uningƣa yardur, – dedi bir ƣulam.
19 Sa’ul buni anglap Yixayƣa qaparmənlərni əwətip: “Ⱪoy baⱪidiƣan Dawut degən oƣlungni mening yenimƣa əwətiwət” dedi. 20 Yixay oƣli Dawut bilən birgə bir oƣlaⱪni, nan artilƣan bir exəkni wə bir tulum xarabni ⱪoxup Sa’ulƣa əwətti. 21 Dawut Sa’ulning ⱨuzuriƣa kelip, uning hizmitigə kirixti. Dawutⱪa Sa’ulning ⱪattiⱪ meⱨri qüxüp ⱪaldi. Xuning bilən uni ɵzining ⱪoral-yaraƣ kɵtürgüqisi ⱪiliwaldi. 22 Andin Sa’ul Yixayƣa: “Dawut manga yarap ⱪaldi. Yenimda ⱪelip hizmitimni ⱪilsun” dəp həwər əwətti. 23 Xu kündin baxlap Pərwərdigar tərəptin kəlgən yaman roⱨ Sa’ulni tutⱪanda, Dawut lirani ⱪoliƣa elip qalatti, xuning bilən Sa’ul aram tepip, yahxi bolup ⱪalatti, yaman roⱨmu uningdin qiⱪip ketətti.
17 Golyatning Isra’illarni ⱨaⱪarətlixi
1 Filistiyəliklər jəng ⱪilix üqün ⱪoxunlirini yiƣip, Yəⱨuda zeminiƣa təwə Sokoⱨ degən xəⱨərdə jəm boldi. Ular Sokoⱨ wə Azeⱪa xəⱨərlirining otturisidiki Əfəs-dammim degən yərdə bargaⱨ ⱪurdi. 2 Sa’ul bilən Isra’iliyə ləxkərlirimu birlixip, Elaⱨ jilƣisida bargaⱨ ⱪurup, ⱪoxunlirini tizip, Filistiyəliklər bilən jəng ⱪilixⱪa təyyarlandi. 3 Filistiyəliklər bu tərəptiki taƣda, Isra’illar bolsa u tərəptiki taƣda turuxti, ularning otturisida bir jilƣa bar idi.
4 Filistiyəliklər tərəptin Golyat degən bir küqtünggür otturiƣa qiⱪti. U Gat xəⱨiridin bolup, boyining egizliki üq metirƣa yeⱪin idi. 5 Bexiƣa tuq dubulƣa, uqisiƣa zənjir sawut kiyip ⱪorallanƣan bolup, zənjir sawutning eƣirliⱪi atmix kiloƣa yeⱪin kelətti. 6 Paqiⱪiƣa tuqtin yɵgək baƣlap, ɵxnisigə bir tuq nəyzə esiwalƣanidi. 7 Ⱪolidiki nəyzisining dəstisi rəht toⱪuydiƣan dəstigaⱨning oⱪidək tom idi, tɵmür uqining eƣirliⱪi bolsa təhminən yəttə kilo kelətti. Golyatning aldida bir ləxkər uning qong ⱪalⱪinini kɵtürüp mangatti.
8 Golyat Isra’illarƣa ⱪarap turup, mundaⱪ dəp towlidi:
– Silər səp tüzüp nemə ⱪilmaⱪqisilər? Mana mən Filistiyəlikⱪu? Silər pəⱪətla Sa’ulning ⱪulliri əməsmu? Ⱪeni, iqinglardin birəylənni tallap, mening yenimƣa kəltürünglar. 9 Əgər u mən bilən elixip meni ɵltürüwetəlisə, biz silərgə ⱪul bolayli; əgər uni mən yengip ɵltürüwetəlisəm, silər bizgə ⱪul bolup, hizmitimizni ⱪilinglar. 10 U Filistiyəlik sɵzini yənə dawamlaxturdi:
– Mən bügün Isra’iliyə ⱪoxunini xərməndə ⱪilimən. Ⱪeni, mən bilən elixⱪili bir adəm qiⱪiringlar!
11 Sa’ul wə pütün Isra’illar bu Filistiyəlikning gəplirini anglap, alaⱪzadə bolup, ⱪorⱪuxup kətti.
Yixayning Dawutni Sa’ulning bargaⱨiƣa əwətixi
12 Dawut Yəⱨuda zeminining Bəytləⱨəm xəⱨiridiki Əfrata jəmətidin bolƣan Yixay degən adəmning balisi bolup, Yixayning səkkiz oƣli bar idi. Sa’ul ⱨɵküm sürgən dəwrdə Yixay yaxinip ⱪalƣan bolup, kɵpqilik uni ⱨɵrmətləytti. 13 Yixayning üq qong oƣli Sa’ul bilən jənggə qiⱪⱪanidi. Jənggə qiⱪⱪan tunji oƣlining eti Əli’ab, ikkinqisining eti Abinadab, üqinqisining bolsa Xammaⱨ idi. 14 Dawut oƣullarning əng kiqiki bolup, uning üq qong akisi Sa’ul bilən billə jənggə qiⱪⱪanidi. 15 Dawut bəzidə Sa’uldin ayrilip Bəytləⱨəmgə ⱪaytip, atisining ⱪoylirini beⱪip kelətti. 16 Ⱨeliⱪi Filistiyəlik Golyat ⱪiriⱪ küngiqə ətigini wə ahximi qiⱪip, uruxuxⱪa dəwət ⱪilip turdi.
17 Bir küni Yixay oƣli Dawutⱪa:
– Oƣlum, sən mawu bir halta ⱪomaq bilən on nanni yügürüp berip bargaⱨⱪa, akiliringƣa apirip bərgin. 18 Yənə munu on bolaⱪ irimqikni ularning ⱪomandaniƣa bər ⱨəm akiliringning ⱨal-əⱨwalini uⱪup, ulardin birər nixanə alƣaq kəl, – dedi.
19 Dawutning üq akisi Sa’ul padixaⱨ wə baxⱪa Isra’illar bilən birliktə Elaⱨ jilƣisida Filistiyəliklərgə ⱪarxi jəng ⱪiliwatatti.
20 Dawut ətisi səⱨər turup, ⱪoylirini baxⱪa bir padiqiƣa tapxurup ⱪoyup, atisi Yixayning sɵzi boyiqə yeməkliklərni elip yolƣa qiⱪti. U bargaⱨⱪa kəlgəndə Isra’illar ⱪoxuni jənggə qiⱪiwatⱪan bolup, ⱨəmməylən quⱪan kɵtürüwatatti. 21 Isra’illar bilən Filistiyəliklər jəng ⱪilix üqün yüzmuyüz səp tüzüp turuxti. 22 Dawut nərsilirini təminat baxⱪurƣuqiƣa tapxurup, ɵzi ⱪoxunning yeniƣa yügürüp berip akiliriƣa salam ⱪildi. 23 U ular bilən sɵzlixip turƣanda, Gatliⱪ küqtünggür Golyat Filistiyəliklərning ⱪoxunidin qiⱪip, awwalⱪi sɵzlirini təkrar towlidi. Dawut uning sɵzlirini anglap turdi. 24 Isra’illarning ⱨəmmisi Golyatni kɵrüx bilənla naⱨayiti ⱪorⱪup ⱪeqixti. 25 Isra’illar bir-birigə: “Ənə, uni kɵrdünglarmu? Yənə Isra’illarni ⱨaⱪarətləwatidu. Padixaⱨ uni ɵltürgən adəmgə jiⱪ bayliⱪ in’am ⱪilip, ɵz ⱪizinimu hotunluⱪⱪa beridikən, u adəmning atisining a’ilisini bolsa ⱨər hil baj-seliⱪtin halas ⱪilidikən” deyixiwatatti. 26 Dawut yenida turƣanlardin:
– Bu Filistiyəlikni ɵltürüp, Isra’illarni bu ⱨaⱪarəttin halas ⱪilƣan kixi nemigə erixidikən? Mənggü ⱨayat Hudaning ⱪoxuniƣa ⱨaⱪarət ⱪilidiƣan bu hətnisiz Filistiyəlik ɵzini kim dəp oylaydikən? – dəp soridi. 27 Kixilər uningƣa, Golyatni ɵltürgən kixigə berilidiƣan in’amlarni dəp bərdi.
28 Dawutning əng qong akisi Əli’ab Dawutning kixilər bilən ⱪilixⱪan gepini anglap, uningƣa aqqiⱪlap:
– Nemidəp bu yərgə kəlding? Daladiki bar-yoⱪi birⱪanqə ⱪoylarni kimgə tapxurdung? Mən sening kibirlikingni wə kɵnglüngdiki yaman oyungni bilimən. Sən əməliyəttə jəngni kɵrgili kəlding, – dedi.
29 Dawut bolsa:
– Mən nemə ⱪildim, so’al soraxⱪa bolmamdu? – dəp jawab ⱪayturdi 30 wə akisining yenidin ketip, baxⱪa adəmlərdin xu so’alni təkrar soridi, yənila ohxax jawabⱪa erixti.
31 Dawutning gəplirini angliƣanlar uning deginini Sa’ulƣa yətküzgənidi, Sa’ul Dawutni ⱪiqⱪirip kelixkə adəm əwətti. 32 Dawut Sa’ulƣa:
– Aliyliri, ⱨeqkimning axu Filistiyəliktin ⱪorⱪup, alaⱪzadə boluxining ⱨajiti yoⱪ. Peⱪir u Filistiyəlik bilən elixixⱪa qiⱪimən, – dedi.
33 – Sən ⱪandaⱪmu u Filistiyəlik bilən elixixⱪa qiⱪalaysən? Sən tehi kiqik tursang, u bolsa yax waⱪtidin beri jəngqi, – dedi Sa’ul.
34 – Aliyliri, peⱪir, atamning ⱪoylirini beⱪip keliwatimən, xir yaki eyiⱪ kelip ⱪoylardin birərsini elip ⱪaqsa, 35 ularni ⱪoƣlap berip urup, eƣizliridin ⱪoylarni tartiwalimən. Ular ⱪopup manga yansa, yayliridin tutuwelip urup ɵltürüwetimən. 36 Peⱪir xirnimu ɵltürgən, eyiⱪnimu ɵltürgən, mənggü ⱨayat Hudaning ⱪoxuniƣa ⱨaⱪarət ⱪiliwatⱪan awu hətnisiz Filistiyəlikning aⱪiwiti axu xir wə eyiⱪtək bolsun, – dedi Dawut wə gepini dawamlaxturup, 37 – Pərwərdigar meni xir wə eyiⱪning qanggilidin ⱪutⱪuzuwalƣandək, axu Filistiyəlikning qanggilidinmu ⱪutⱪuzuwalidu, – dedi.
– Boptu əmisə, barƣin! Pərwərdigar sanga yar bolsun, – dedi Sa’ul Dawutⱪa wə 38 uningƣa ɵzining jəng kiyimlirini, yəni uqisiƣa zənjir sawutni wə bexiƣa tuq dubulƣisini kiydürüp ⱪoydi. 39 Dawut Sa’ulning ⱪiliqini jəng kiyimlirining üstidin asti-də, mengip baⱪmaⱪqi boldi, əmma burun jəng kiyimlirini kiyip baⱪmiƣaqⱪa, tüzük mangalmidi, u Sa’ulƣa:
– Mən bu kiyimlərni kiyip jəng ⱪilalmaymən, qünki mən ularƣa adətlənmigən, – dedi wə ularni seliwətti. 40 U ⱪoliƣa tayiⱪini elip, jilƣidin bəx siliⱪ taxni teriwaldi wə ularni padiqi haltisiƣa saldi. Ⱪoliƣa bolsa salƣisini elip, u Filistiyəlik tərəpkə ⱪarap mangdi.
Dawutning Golyat bilən uruxuxi
41 U Filistiyəlik Golyatmu Dawut tərəpkə ⱪarap yeⱪinlixip kəldi, ⱪalⱪan kɵtürgüqisi bolsa uning aldida mangdi. 42 Dawut ikki məngzi ⱪizil, kelixkən yax bala bolƣaqⱪa, u Filistiyəlik uningƣa zən selip ⱪarap ⱪoyup, mənsitmidi. 43 Filistiyəlik Dawutⱪa:
– Sən ⱪolungƣa tayaⱪ elip, mening yenimƣa kelipsən, mən itmidim? – dedi wə ɵzining ilaⱨlirining namliri bilən Dawutni ⱪarƣidi. 44 U yənə Dawutⱪa mundaⱪ dedi:
– Keliwər, mən teningni ⱨawadiki ⱪaƣa-ⱪuzƣunlarƣa, daladiki yawayi ⱨaywanlarƣa berəy!
45 – Sən nəyzə-ⱪiliq bilən manga ⱪarxi kəlding, – dedi Dawut u Filistiyəlikkə, – lekin mən bolsam sən ⱨaⱪarətləp turƣan Isra’iliyə ⱪoxunining Hudasi – Ⱪudrətlik Sərdar Pərwərdigarning nami bilən sanga ⱪarxi kəldim. 46 Mana bügün Pərwərdigar seni mening ⱪolumƣa tapxuridu, seni ɵltürüp, kallangni teningdin juda ⱪilimən, xundaⱪla Filistiyəlik ləxkərlərning jəsətlirini ⱨawadiki ⱪaƣa-ⱪuzƣunlarƣa wə yər yüzidiki ⱨaywanlarƣa berimən. Xuning bilən pütün aləmdikilər Isra’illarning Pərwərdigarining barliⱪini bilip ⱪalidu. 47 Yənə bu yərgə yiƣilƣan ⱨəmməylən xuni biliduki, Pərwərdigar ɵz həlⱪini ⱪutⱪuzuxta ⱪiliq bilən nəyzigə tayanmaydu, u jəngdə xübⱨisiz ƣalib kəlgüqidur, u silərni bizning ⱪolimizƣa tapxuridu.
48 Golyat Dawutⱪa ⱨujum ⱪilƣili uning aldiƣa ⱪarap tohtimay mangƣanda, Dawut u Filistiyəlik bilən elixix üqün u tərəpkə ⱪarap ittik yügürdi. 49 Dawut haltisidin bir taxni elip salƣisiƣa selip bir etiwidi, u tax Filistiyəlikning dəl pexanisigə tegip, petip kirdi. Filistiyəlik yərgə düm qüxti. 50 Xundaⱪ ⱪilip Dawut u Filistiyəlikni salƣa wə tax bilən yəngdi. U qaƣda Dawutning ⱪolida ⱪiliq yoⱪ idi. 51 U yügürüp kelip Filistiyəlikning ƣilipidin ⱪiliqini suƣurup elip, uning bexini kesiwaldi. Xuning bilən Dawut u Filistiyəlikni ɵltürdi.
Filistiyəliklər ɵz palwinining ɵlgənlikini kɵrüp ⱪaqti. 52 Yəⱨuda ⱪəbilisidin wə Isra’iliyəning baxⱪa ⱪəbililiridin kəlgən ləxkərlər ⱪiya-qiya ⱪilixip, Filistiyəliklərni Gatⱪiqə wə Əⱪron ⱪowuⱪiƣiqə ⱪoƣlap bardi. Ɵltürülgən Filistiyəliklərning jəsiti Xa’arayimƣa baridiƣan yolƣiqə, ⱨətta Gat wə Əⱪronƣiqə yetip kətti. 53 Isra’illar Filistiyəliklərni ⱪoƣlap ⱪaytip kəlgəndin keyin, ularning bargaⱨini bulap-talidi. 54 Dawut Golyatning bexini Yerusalemƣa elip bardi, uning ⱪoral-yariƣini bolsa ɵz qedirida ⱪaldurdi.
Sa’ulning Dawut bilən kɵrüxüxi
55 Sa’ul Dawutning ⱨeliⱪi Filistiyəlikning aldiƣa elixixⱪa qiⱪⱪanliⱪini kɵrüxi ⱨaman, ⱪoxunning bax sərkərdisi Abnerdin:
– Ⱨəy Abner, bu yigit kimning oƣli ikən? – dəp soridi.
– I padixaⱨi aləm, namingiz bilən ⱪəsəm ⱪilimənki, mən rasttinla bilməydikənmən, – dedi Abner.
56 – Sən berip sorap baⱪ, u yigit zadi kimning oƣli ikən, – dedi padixaⱨ.
57 Dawut Filistiyəlikni ɵltürüp kəlgəndə, Abner uni Sa’ulning ⱨuzuriƣa baxlap kirdi, Filistiyəlikning bexi uning ⱪolida idi.
58 – Ⱨəy yigit! Sən kimning oƣli bolisən? – dəp soridi Sa’ul.
– Mən Bəytləⱨəmlik ⱪulliri Yixayning oƣli bolimən, – dedi Dawut.
18 Yonatanning Dawut bilən janjigər dost boluxi
1 Dawut bilən Sa’ulning sɵⱨbiti əmdi ayaƣlixixi bilənla, Sa’ulning oƣli Yonatanning kɵngli Dawutⱪa xundaⱪ baƣlandiki, uni ɵz jenini yahxi kɵrgəndək yahxi kɵrüp ⱪaldi. 2 Sa’ul xu kündin baxlap Dawutni ɵz yeniƣa elip ⱪelip, atisining ⱪexiƣa kətkili ⱪoymidi. 3 Yonatan Dawutni ɵz jenidək əziz kɵrgəqkə, uning bilən dostlixixⱪa əⱨdə ⱪildi. 4 Yonatan üstidiki tonini selip Dawutⱪa bərdi, jəng kiyimi, ⱪiliqi, oⱪya wə kəmirinimu bərdi.
5 Sa’ul Dawutni nəgila wəzipigə əwətmisun, u xu yərgə berip, wəzipini muwəppəⱪiyətlik ⱨalda püttürüp kelətti. Xunga Sa’ul uni ləxkər bexi ⱪilip ⱪoydi, buningdin ləxkərlərning ⱨəmmisi wə sərkərdilər birdək məmnun boldi.
Sa’ulning Dawutⱪa ⱨəsət ⱪilixi
6 Dawut Golyatni ɵltürüp kɵpqilik bilən billə ⱪaytip kəlgən qaƣda, Isra’iliyəning ⱨərⱪaysi xəⱨərliridin ⱪiz-qokanlar qiⱪip, xadliⱪta dap-dumbaⱪ wə tarliⱪ sazlarni qelip, ⱪoxaⱪ eytip, ussul oynap, Sa’ul padixaⱨni ⱪarxi elixti. 7 Ⱪiz-qokanlar: “Sa’ul ⱪirdi minglap-minglap, Dawut ⱪirdi tümənləp-tümənləp” dəp ussul oynap, ⱪoxaⱪlar ⱪatⱪanidi. 8 Sa’ul buningdin ⱪattiⱪ ƣəzəpləndi, qünki bu ⱪoxaⱪ uningƣa yaⱪmiƣanidi. Xunga:
– Ular tümənni ɵltürüxning xəripini Dawutⱪa, mingni ɵltürüxning xəripini manga bərgən bolsa, əmdi uningƣa berilmigini xu bir padixaⱨliⱪla ⱪaptu-də, – dedi.
9 Xu kündin baxlap Sa’ul Dawutⱪa ⱨəsət bilən ⱪaraydiƣan bolup ⱪaldi. 10 Ətisi Pərwərdigar təripidin kəlgən bir yaman roⱨ Sa’ulƣa küq-ⱪudrəttə qüxüp, uni ɵyidə ⱨayajanda warⱪirap, ussul oynaydiƣan ⱪilip ⱪoydi. Dawut bolsa adəttikidəkla uningƣa lira qelip bərdi. U qaƣda Sa’ulning ⱪolida nəyzə bar idi. 11 Sa’ul: “Nəyzə bilən Dawutni tamƣa mihlapla ⱪoyayqu” dəp oylap, uningƣa ⱪaritip nəyzə etiwidi, Dawut ikki ⱪetim uningdin ɵzini qətkə aldi. 12 Pərwərdigar Sa’uldin ayrilip, Dawutⱪa yar bolƣanliⱪi üqün, Sa’ul Dawuttin ⱪorⱪatti. 13 Xunga Sa’ul Dawutni ɵzining yenidin yiraⱪlaxturup, ləxkərlərning sərkərdisi ⱪilip ⱪoydi, Dawut ləxkərlərgə bax bolup jənggə baratti. 14 Pərwərdigar Dawutⱪa yar bolƣaqⱪa, u ⱨərⱪandaⱪ ixta nətijigə erixətti. 15 Sa’ul Dawutning ⱨəmmə ixlarda muwəppəⱪiyətlik ikənlikini kɵrüp, uningdin tehimu ⱪorⱪidiƣan bolup ⱪaldi. 16 Lekin Yəⱨuda ⱪəbilisidin wə Isra’iliyəning baxⱪa ⱪəbililiridin kəlgənlər Dawutⱪa amraⱪ idi, qünki u jənglərdə aldinⱪi səptiki sərkərdə idi.
Dawutning Sa’ulning ⱪiziƣa ɵylinixi
17 Sa’ul Dawutⱪa mundaⱪ dedi:
– Sən mening palwinim bolup, Pərwərdigar üqün jəng ⱪilsang, qong ⱪizim Merabni sanga hotunluⱪⱪa berimən. Sa’ul iqidə: “Dawut mening ⱪolum bilən əməs, bəlki Filistiyəliklərning ⱪoli bilən ɵltürülsun” dəp oyliƣanidi.
18 – Mən kim idim? Uruⱪ-jəmətim mening padixaⱨimizƣa küy’oƣul boluxumƣa ⱪandaⱪmu ərziydu? – dedi Dawut.
19 Lekin Sa’ulning ⱪizi Merab Dawutⱪa yatliⱪ ⱪilinidiƣan qaƣda, Sa’ul uni Miholaⱨliⱪ Adra’ilƣa hotunluⱪⱪa beriwətti. 20 Waⱨalənki, Sa’ulning ikkinqi ⱪizi Mikal Dawutⱪa axiⱪ idi, buningdin Sa’ul həwər tepip huxal bolup kətti. 21 Sa’ul iqidə: “Mən Mikalni Dawutⱪa bərsəm, ⱪizim arⱪiliⱪ uni tuzaⱪⱪa qüxürüp, Filistiyəliklərning ⱪolida ɵltürgüzimən” dəp oylidi-də, Dawutⱪa ikkinqi ⱪetim:
– Sən manga küy’oƣul bol, – dedi.
22 Sa’ul əməldarliriƣa:
– “Padixaⱨ seni yahxi kɵridikən, padixaⱨning əməldarlirimu seni yahxi kɵridu, xunga sən padixaⱨⱪa küy’oƣul bol” dəp, Dawutⱪa yoxurunqə eytinglar, – dedi.
23 Sa’ulning əməldarliri Dawutning ⱪuliⱪiƣa piqirlap ənə xundaⱪ degənidi, Dawut:
– Padixaⱨning küy’oƣli bolux silərqə xundaⱪ kiqik ixmu? Mən bir kəmbəƣəl wə ərziməs adəm tursam, – dedi.
24 Sa’ulning adəmliri Dawutning sɵzini Sa’ulƣa yətküzüwidi, 25 Sa’ul adəmlirigə:
– Silər Dawutⱪa: “Padixaⱨ düxmənliridin intiⱪam almaⱪqikən, xunga toyluⱪⱪa pəⱪət yüz Filistiyəlikning hətnə terisidin baxⱪa ⱨeq nərsə tələp ⱪilmaydikən” dənglar, – dedi.
Sa’ulning ƣərizi Dawutni Filistiyəliklərning ⱪolida ɵltürüx idi. 26-27 Sa’ulning adəmliri bu gəpni Dawutⱪa yətküzgənidi, Dawut padixaⱨning küy’oƣli bolidiƣanliⱪidin huxal boldi. Dawut wə uning adəmliri ⱪərəli toxmastinla yolƣa qiⱪip ikki yüz Filistiyəlikni ɵltürdi, Dawut küy’oƣul bolux üqün ularning hətnə terilirini elip, sani bilən Sa’ulƣa tapxurup bərdi. Xuning bilən Sa’ul ⱪizi Mikalni Dawutⱪa hotunluⱪⱪa bərdi. 28 Sa’ul Pərwərdigarning Dawutⱪa yar bolƣanliⱪini ⱨəm ⱪizi Mikalningmu Dawutⱪa amraⱪ ikənlikini eniⱪ bilip, 29 Dawuttin tehimu ⱪorⱪup, ɵmrining ahiriƣiqə uningƣa düxmən bolup ɵtti. 30 Filistiyəlik ⱪoxunlar ⱪaqanla ⱨujum ⱪilmisun, ularƣa ⱪarxi turuxta Dawut Sa’ulning baxⱪa sərkərdiliridin muwəppəⱪiyətlik bolup qiⱪatti. Uning nami kündin-küngə ⱨɵrmətkə sazawər boldi.
19 Sa’ulning Dawutni ɵltürməkqi boluxi
1 Sa’ul ɵz oƣli Yonatan wə ⱨəmmə əməldarliriƣa Dawutni ɵltürüxni tapilidi. Lekin Sa’ulning oƣli Yonatan Dawutⱪa ⱪəwətla amraⱪ idi. 2 Yonatan Dawutⱪa:
– Atam Sa’ul seni ɵltürməkqi boluwatidu, ətə ətigəndə pəhəs bolƣin, dalaƣa berip məhpiy bir yərgə yoxurunuwalƣin. 3 Mən daladiki sən yoxurunuwalƣan yərgə berip atamning yenida uning bilən sən toƣruluⱪ paranglixip turimən, mən əⱨwalning ⱪandaⱪliⱪiƣa ⱪarap sanga həwər berimən, – dedi.
4 Yonatan atisi Sa’ulƣa Dawutni mahtap:
– Xaⱨ ata, ɵz hizmətkaringiz Dawutⱪa yamanliⱪ ⱪilmisingiz, u sizgə yamanliⱪ ⱪilmiƣan, yənə kelip uning ⱪilƣan ⱨərbir ixi sizgə kɵp payda elip kəldi. 5 U jenini tikip ⱪoyup ⱨeliⱪi Filistiyəlikni ɵltürdi, Pərwərdigar xuning bilən Isra’illarni ƣəlibə-nusrətkə erixtürdi. Xu qaƣda siz bularni kɵrüp huxal bolƣanidingiz. Əmdi nemixⱪa bikardin-bikar bigunaⱨ Dawutning ⱪenini tɵküp, ɵzingizni gunaⱨkar ⱪilmaⱪqi bolisiz? – dedi.
6 Sa’ul Yonatanning sɵzini angliƣandin keyin ⱪəsəm ⱪilip:
– Mən mənggü ⱨayat Pərwərdigar aldida ⱪəsəm ⱪilimənki, Dawut ɵltürülməydu, – dedi.
7 Xuningdin keyin Yonatan Dawutni qaⱪirip kelip buning ⱨəmmisini uningƣa eytip bərdi, xundaⱪla uni Sa’ulning aldiƣa baxlap bardi. Dawut awwalⱪidəkla Sa’ulning hizmitidə boldi.
8 Uzun ɵtməy yənə urux boldi. Dawut ⱪoxun baxlap qiⱪip, Filistiyəliklər bilən jəng ⱪilip, ularni ⱪattiⱪ məƣlup ⱪildi. Ahirida Filistiyəliklər ⱪeqip ketixti. 9 Bir küni Sa’ul ɵyidə ⱪoliƣa nəyzə elip olturatti, Pərwərdigar təripidin kəlgən bir yaman roⱨ uningƣa yepixti. Dawut uningƣa lira qelip beriwatⱪanda, 10 Sa’ul Dawutⱪa nəyzə sanjip tamƣa mihlap ⱪoymaⱪqi boluwidi, Dawut ɵzini qətkə aldi, Sa’ulning nəyzisi bolsa tamƣa kirip kətti. Dawut xu küni keqidə ɵyigə ⱪeqip kətti.
Mikalning Dawutning ⱨayatini ⱪutⱪuzuxi
11 Sa’ul Dawutni tang atⱪuqə kɵzitip turup, tang etixi bilənla ɵltürüwetix üqün, uning ɵyigə birnəqqə adəm əwətti. Ayali Mikal Dawutⱪa:
– Bügün keqə jeningizni elip ⱪaqmisingiz, ətə ɵltürülisiz, – dedi.
12 Xundaⱪ ⱪilip ayali Dawutni derizidin qüxürüp ⱪaquruwətti, Dawut ⱪeqip ⱪutuldi. 13 Mikal bir butni kariwatⱪa yatⱪuzup, bexiƣa ɵqkə yungida toⱪulƣan yastuⱪni ⱪoyup, üstigə kiyimlərni yepip ⱪoydi. 14 Dawutni tutup kelixkə Sa’ul təripidin əwətilgən adəmlər kəlgəndə, Mikal ularƣa: “U aƣrip ⱪaldi” dedi. 15 Lekin Sa’ul adəmlirini Dawutni kɵzitip turuxⱪa yənə əwətti wə ularƣa:
– Uni ɵltürüxüm üqün, yatⱪan kariwiti bilənla kɵtürüp kelinglar! – dedi.
16 Sa’ul əwətkən adəmlər ɵygə kirip, kariwatta yatⱪan butni wə butning bexiƣa ⱪoyulƣan ɵqkə yungida toⱪulƣan yastuⱪni kɵrdi. 17 Xuning bilən Sa’ul Mikalƣa:
– Sən nemixⱪa meni aldap düxminimni ⱪaquruwetisən? – dedi.
Mikal:
– U manga: “Ⱪeqiximƣa yardəm ⱪil, bolmisa seni ɵltürüwetimən” dedi, – dəp jawab bərdi.
18 Dawut ⱪeqip ⱪutulƣandin keyin, Ramaⱨⱪa kelip Samu’il bilən kɵrüxüp, Sa’ulning ⱪilƣan-ətkənlirining ⱨəmmisini sɵzləp bərdi. Xuningdin keyin Samu’il bilən birgə Nayotⱪa berip, u yərdə turdi. 19 Sa’ul Dawutning Ramaⱨtiki Nayotta turuwatⱪanliⱪidin həwər tapti. 20 Xuning bilən Sa’ul Dawutni tutup kelixkə adəm əwətti. Ular u yərgə yetip barƣanda, Samu’ilning yetəkqilikidə ⱨayajanda warⱪirap, ussul oynawatⱪan bir top pəyƣəmbərlərni kɵrdi. Xu qaƣda Hudaning Roⱨi Sa’ulning adəmlirigimu qüxti wə ularmu ⱨayajanda warⱪirap, ussul oynap kətti. 21 Sa’ul bu ixtin həwər tepip yənə adəm əwətti. Ularmu ⱨayajanda warⱪirap, ussul oynap kətti. Sa’ul üqinqi ⱪetim adəm əwətkəndə, ular ⱨəm xundaⱪ ⱪilixti. 22 Andin keyin Sa’ulning ɵzi Ramaⱨⱪa ⱪarap yol elip, Sekudiki qong ⱪuduⱪning bexiƣa yetip kəldi. U kixilərdin:
– Samu’il bilən Dawut nədə, – dəp soriwidi, birəylən:
– Ramaⱨtiki Nayotta, – dəp jawab bərdi.
23 Xuning bilən Sa’ul Ramaⱨtiki Nayotⱪa ⱪarap mangdi. Pərwərdigarning Roⱨi uningƣimu qüxti, u taki Ramaⱨtiki Nayotⱪiqə ⱨayajanda warⱪirap, ussul oynap bardi. 24 Umu kiyimlirini seliwetip, bir keqə-kündüz Samu’ilning aldida ⱨayajanda warⱪirap, ussul oynap, yiⱪilƣan peti yalingaq yatti. “Sa’ulmu pəyƣəmbərlərdinmidu?” degən gəp xuningdin ⱪalƣan.
20 Yonatanning Dawutⱪa yardəm berixi
1 Dawut Ramaⱨtiki Nayottin ⱪeqip qiⱪip, Yonatanning ⱪexiƣa kelip uningƣa:
– Mən nemə ⱪiliptimən, nemə gunaⱨim bar ikən, atangning aldida jenimni alƣudək nemə hataliⱪ ɵtküzüptimən? – dedi.
2 – Huda saⱪlisun, sən ɵltürülməysən. Məyli qong, məyli kiqik ix bolsun, atam manga bildürməy ⱪilmaydu. U bu ixni məndin yoxurmaydu, sən degəndək bolmaydu, – dedi Yonatan.
3 Dawut ⱪəsəm ⱪilip:
– Atang sening meni ⱪanqilik yahxi kɵridiƣanliⱪingni obdan bilidu. Xunga u iqidə: “Buni Yonatanƣa bildürməy, bolmisa u ⱪayƣurup ketidu” dəp, oyliƣan gəp. Mən mənggü ⱨayat Pərwərdigar aldida sening jening bilən ⱪəsəm ⱪilimənki, ɵlümgə bir ⱪədəmla yeⱪinliⱪta turimən, – dedi.
4 Yonatan Dawutⱪa:
– Sən nemə ⱪil desəng, xuni ⱪilay, – degənidi, 5 Dawut uningƣa mundaⱪ dedi:
– Ətə yengi ay bayrimi, padixaⱨ bilən ⱨəmdastihan boluxum kerək, lekin sən mening ɵgün ahxamƣiqə dalada yoxurunup turuxumƣa ruhsət ⱪilƣin. 6 Mubada atang mening dastihanda yoⱪluⱪumni bilip sorap ⱪalsa, sən: “Dawut yalwurup ‘manga ɵz xəⱨirim Bəytləⱨəmgə qaⱪⱪan beriximƣa ijazət bərgin, qünki u yərdə pütün uruⱪ-jəmətimiz bilən yilliⱪ ⱪurbanliⱪ ɵtküzəttuⱪ’ degənidi” dəp eytⱪin. 7 Əgər u: “Obdan boptu!” desə, mən tinq-aman ⱪalimən; əgər u ⱪattiⱪ hapa bolsa, bilginki, u manga ziyankəxlik ⱪilix niyitigə ⱪət’iy kəlgən bolidu. 8 Pərwərdigar aldida tüzgən dostlixix ⱨəⱪⱪidiki əⱨdimizni esinggə elip, manga meⱨir-muⱨəbbət kɵrsitip turƣaysən. Lekin məndə gunaⱨ bolsa, meni atangƣa tutup berip nemə ⱪilatting? Ɵzüngla ɵltürüwət.
9 – Huda saⱪlisun, – dedi Yonatan, – əgər mən atamning sanga ziyankəxlik ⱪilix niyitigə kəlgənlikini bilip ⱪalsam, sanga eytmasmənmu?
10 – Əgər atang sanga ƣəzəptə jawab bərsə, kim manga həwər beridu? – dedi Dawut Yonatanƣa.
11 – Yürə, dalaƣa qiⱪayli, – dedi Yonatan Dawutⱪa wə ikkisi dalaƣa qiⱪip kətti.
12 – Pərwərdigar – Isra’illarni talliƣan Huda manga guwaⱨ bolsunki, ətə yaki ɵgünlükkə alaⱨazəl muxu waⱪitta atamning nemə niyəttə ikənlikini bilip qiⱪimən. Əgər atam sanga yahxi niyəttə bolsa, mən sanga həwər berimən. 13 Əgər u sanga ziyankəxlik ⱪilix niyitidə bolup, lekin mən seni həwərdar ⱪilip, aman-esən ⱪeqixingƣa yardəm bərmisəm, Pərwərdigar meni ⱪattiⱪ jazalisun! Pərwərdigar ilgiri atamƣa yar bolƣandək, sangimu yar bolsun! 14 Pərwərdigar manga meⱨir-muⱨəbbət kɵrsətkinidək, sənmu ⱨayatimning ahiriƣiqə ⱨər da’im manga meⱨir-muⱨəbbət kɵrsətkin. Əgər mən ɵlüp kətsəm, 15 Pərwərdigar ⱨətta barliⱪ əwladliringni* Nurƣun tərjimilərdə “Dawutning əwladliri” sipayiləxtürülüp “Dawutning düxmənliri” dəp elinƣan. yər yüzidin yoⱪatⱪan təⱪdirdimu, sən meⱨir-muⱨəbbitingni əwladlirimdin mənggügə üzmigin, – dedi Yonatan Dawutⱪa wə 16 Dawut bilən əⱨdə ⱪildi.
Yonatan yənə:
– Əgər əwladliring əⱨdimizgə wapasizliⱪ ⱪilsa, Pərwərdigar ulardin ⱨesab alƣay, – dedi.
17 Yonatan Dawutni ɵz jenidək yahxi kɵrgəqkə, uning ɵzigə bolƣan dostluⱪini yənə bir ⱪetim təstiⱪlitix üqün uni wədə ⱪildurdi.
18 Yonatan Dawutⱪa:
– Ətə yengi ay bayrimi, dastihandiki ornung box ⱪalsa, sening yoⱪluⱪung bilinip ⱪalidu. 19 Ɵgünlükkə sən ilgiri yoxurunƣan yərgə berip, tax dɵwilirining arⱪisida saⱪlap turƣin. 20 Mən tax dɵwilirining yeniƣa huddi ⱪariƣa atⱪandək üq pay ya oⱪi atimən. 21 Andin mən hizmətqi baliƣa: “Sən berip ya oⱪlirini tapⱪin” dəymən. Əgər mən uningƣa: “Ⱪara! Ya oⱪliri sening bu təripingdə, ularni əkəl” desəm, sən qiⱪsang bolidu. Mən mənggü ⱨayat Pərwərdigar aldida ⱪəsəm ⱪilimənki, sən aman ⱪalisən, sanga həwp-hətər kəlməydu; 22 əgər mən hizmətqi baliƣa: “Ⱪara! Ya oⱪliri sening u təripingdə” desəm, sən kətkin, qünki u qaƣda Pərwərdigar seni yolƣa salƣan bolidu. 23 Bir-birimizgə ⱪilƣan əⱨdimizgə Pərwərdigar mənggü guwaⱨ bolsun, – dedi.
24 Xundaⱪ ⱪilip, Dawut dalaƣa qiⱪip yoxurundi. Yengi ay bayrimida padixaⱨ ƣizalanƣili dastihanƣa olturdi 25 wə adət boyiqə tam yenidiki orundin jay aldi. Yonatan padixaⱨning udulida, Abner padixaⱨning yenida olturdi, Dawutning orni bolsa box ⱪaldi. 26 Lekin xu küni padixaⱨ ⱨeqnemə deməy: “U bir ix ⱪilip napak bolup ⱪalƣandu… Qoⱪum pak əməs” dəp, hiyal sürüp olturdi. 27 Yengi ay bayrimining ikkinqi künimu Dawutning ornining box turƣanliⱪini kɵrgən Sa’ul Yonatandin:
– Yixayning oƣlining tünügünmu, bügünmu ƣizaƣa kəlməsliki nemə səwəbtin? – dəp soridi.
28 Yonatan mundaⱪ jawab ⱪayturdi:
– Dawut “Bəytləⱨəmgə barsam” dəp, məndin ruhsət sorap yalwurƣanidi. 29 U, “manga ijazət bərgin, qünki u xəⱨərdə uruⱪ-jəmətimiz bilən ⱪurbanliⱪ ⱪilattuⱪ, akam beriximni buyruƣanidi. Əgər sən meni yahxi kɵrsəng, akilirim bilən kɵrüxkili ijazət bərgin” dəp, manga yelinƣanidi. Xu səwəbtin u padixaⱨimiz bilən ⱨəmdastihan bolalmidi. 30 Bu qaƣda Sa’ul Yonatanƣa ⱪattiⱪ aqqiⱪlinip:
– Ⱨəy buzuⱪ, asiy hotunning balisi, meni sening Yixayning oƣli bilən bir tərəptə turuwatⱪanliⱪingni bilməydu demə, sən bu ⱪiliⱪing bilən ɵzüngni wə seni tuƣⱪan anangni xərməndə ⱪiliwatisən. 31 Yixayning oƣli dunyada ⱨayatla bolidikən, nə ɵzüng, nə padixaⱨliⱪing mustəⱨkəm turalmaydu. Xunga adəm əwətip, uni tutup, mening aldimƣa əkəl. U ɵlüxi kerək, – dedi.
32 – U nemixⱪa ɵlüxi kerək, u nemə gunaⱨ ⱪildi? – dedi Yonatan atisi Sa’ulƣa.
33 Sa’ul bu gəpni anglap, oƣli Yonatanni ɵltürüx üqün nəyzini uningƣa ⱪaritip atti. Yonatan atisining Dawutni ⱪət’iy ɵltürüx niyitidə ikənlikini bildi. 34 Yonatan ⱪattiⱪ aqqiⱪlinip, dastihandin irƣip turup, ketip ⱪaldi, ⱨəm atisining Dawutni ⱨaⱪarətligənlikidin kɵngli ƣəmkin boldi. U yengi ay bayrimining ikkinqi küni bir kün ƣiza yemidi.
35 Yonatan ətisi ətigəndə Dawut bilən pütüxüp ⱪoyƣan waⱪitta bir balini əgəxtürüp dalaƣa qiⱪti.
36 – Sən yügür, mən atⱪan ya oⱪini tap, – dedi Yonatan baliƣa. Bala yügürüp ketiwidi, Yonatan ya oⱪini bala ketiwatⱪan yərning nerisiƣa atti. 37 Bala Yonatan ya oⱪini atⱪan yərgə barƣanidi, Yonatan uningƣa:
– Ya oⱪi sening u təripingdiƣu? 38 Tez yügür, tohtap ⱪalma! – dəp towlidi. Bala ya oⱪlirini yiƣip hojayiniƣa əkelip bərdi. 39 Bala ⱨeq nərsidin həwərsiz idi, eytilƣan sɵzlərning mənisini pəⱪətla Yonatan bilən Dawut bilətti. 40 Yonatan ɵzining oⱪyasini baliƣa berip uningƣa:
– Bularni xəⱨərgə elip kirip kətkin, – dedi.
41 Bala kətkəndin keyin Dawut tax dɵwilirining arⱪisidin qiⱪip, yərgə bax ⱪoyup, üq mərtəm təzim ⱪildi. Ikkisi sɵyüxüp yiƣlaxti, Dawut bolsa ⱪattiⱪ yiƣlap kətti.
42 – Pərwərdigarning nami bilən ⱪəsəm ⱪilip, “bir-birimizgə ⱪilƣan ⱪəsimimizgə taki əwladlirimizƣiqə Pərwərdigar mənggü guwaⱨ bolsun” degəniduⱪ. Əmdi sən tinq-aman yolungƣa mang! – dedi Yonatan Dawutⱪa.
Xuning bilən Dawut kətti, Yonatanmu xəⱨərgə ⱪaytti.
21 Dawutning Sa’uldin ⱪeqip yürüxi
1 Dawut Nob degən xəⱨərgə kelip, roⱨaniy Ahimələkning yeniƣa bardi, Ahimələk uni ⱪorⱪunq iqidə kütüwaldi.
– Nemixⱪa yalƣuz kəldingiz, adəmliringiz yoⱪmu? – dəp soridi Ahimələk.
2 – Padixaⱨ manga bir ixni buyrup: “Mən sanga buyruƣan ixni ⱨeqkim bilmisun” degənidi. Xunga mən ɵz adəmlirimgə ularning meni məlum jayda saⱪlap turuxini tapilap ⱪoyup kəldim. 3 Əmdi yegüdək nemingiz bar? Bəx nan yaki baxⱪa nemila nərsingiz bolsa beringa, – dedi Dawut roⱨaniy Ahimələkkə.
4 – Məndə adəttiki nan yoⱪ, pəⱪət muⱪəddəs nanla bar. Siz uningƣa pəⱪət adəmliringiz yeⱪindin beri ɵzlirini ayal zatidin neri tutⱪan bolsila erixələysiz, – dəp jawab bərdi roⱨaniy.
5 – Əlwəttə ayallarƣa yeⱪinlaxmiduⱪ, – dedi Dawut, – biz adəttiki wəzipigə atlanƣanda, adəmlirim ɵzlirini pak tutidu. Bu ⱪetim alaⱨidə wəzipigə qiⱪⱪanliⱪimiz üqün tehimu xundaⱪtur.
6 Xuningdin keyin roⱨaniy baxⱪa nan bolmiƣaqⱪa, Dawutⱪa muⱪəddəs nanlardin bərdi. Bu nanlar Pərwərdigarƣa beƣixlanƣan bolup, Pərwərdigarning ⱨuzurida bir məzgil turƣandin keyin, yengi nan kəlgəqkə u yərdin eliwetilgənidi. 7 Xu küni Sa’ulning Idomluⱪ bax padiqisi Do’egmu u yərdə bolup, u paklinix mərikisi üqün kəlgənidi. 8 Dawut Ahimələktin:
– Sizdə ⱪiliq, nəyzə barmu? – dəp soridi, – padixaⱨning tapxuruⱪi jiddiy bolƣaqⱪa, yenimƣa ya ⱪiliq, ya nəyzə elip qiⱪmiƣanidim.
9 – Siz Elaⱨ jilƣisida ɵltürgən Filistiyəlik Golyatning ⱪiliqi bu yərdə, u roⱨaniyliⱪ tonining kəynidə mataƣa yɵgəklik turidu, halisingiz xuni eling, uningdin baxⱪa ⱪoral-yaraƣ yoⱪ, – dedi roⱨaniy.
– Uningƣa təng kelidiƣan ⱪiliq yoⱪ, xuni manga bering, – dedi Dawut.
Dawutning Filistiyəliklərning xəⱨiri Gatⱪa ⱪeqixi
10 Xu küni Dawut Sa’uldin ⱪeqip, Gatning padixaⱨi Akixning yeniƣa bardi.
11 Akixning əməldarliri Akixⱪa:
– Bu Isra’iliyəning padixaⱨi Dawutⱪu? Isra’iliyədiki ayallar: “Sa’ul ⱪirdi minglap-minglap, Dawut ⱪirdi tümənləp-tümənləp” dəp nahxa eytip, ussul oynaxmiƣanmidi?! – dedi.
12 Dawut bu sɵzlərni diⱪⱪət ⱪilip anglidi wə Gatning padixaⱨi Akixning, ɵzigə bir nemə ⱪilixidin bək ⱪorⱪup kətkəqkə, 13 ular bar yərdə ətəy təlwilik ⱪilip yürdi. U ularning ⱪol astida bolƣanliⱪtin, sarang boluwelip, xəⱨər dərwazisiƣa ⱪalaymiⱪan yezip-sizip, saⱪiliƣa xɵlgəylirini eⱪitip yürdi. 14 Akix əməldarliriƣa:
– Ⱪaranglar! Bu adəm sarang ikən, nemidəp uni mening ⱪeximƣa elip kəldinglar? 15 Manga sarang kəm bolup ⱪaptimu? Uni mening ⱨuzurumda sarangliⱪ ⱪilip bərsun, dəp elip kəldinglarmu? Bu adəmni ɵyümdin yiraⱪ ⱪilinglar! – dedi.
22 Dawutning yoxurunup yürüxi
1 Dawut u yərdin ⱪeqip, Adullam xəⱨirining yenidiki ƣarda panaⱨlandi. Uning akiliri wə ata jəmətidikilər buni anglap, xu yərgə yetip kəldi. 2 Xuning bilən billə, bexiƣa kün qüxkən, ⱪərzgə boƣulƣan, narazi bolup yürgən kixilər uning yeniƣa yiƣilixti. Xundaⱪ ⱪilip Dawut ularƣa yolbaxqi bolup ⱪaldi. Uningƣa əgəxkənlər tɵt yüzqə kixi idi. 3 Dawut u yərdin Mo’ab zeminidiki Mizpaⱨ degən xəⱨərgə kelip, Mo’ab padixaⱨiƣa:
– Hudaning manga nemə ⱪilmaⱪqi bolƣanliⱪini biliwalƣuqə, ata-anamning bu yərgə kelip turuxiƣa ruhsət ⱪilsila, – dəp iltija ⱪildi. 4 Xundaⱪ ⱪilip u ata-anisini Mo’ab padixaⱨining ⱨuzuriƣa elip kəldi. Ɵzi taƣdiki panaⱨlinidiƣan ƣarda yoxurunup yürgən məzgildə, ata-anisi u yərdə turdi. 5 Gad pəyƣəmbər Dawutⱪa:
– Taƣdiki ƣarda yürməy, Yəⱨuda zeminiƣa barƣin, – dedi.
Andin Dawut u yərdin ketip, Hərət ormanliⱪiƣa bardi.
Sa’ulning Nobtiki roⱨaniylarni ɵltürüxi
6 Sa’ul Gib’aⱨ teƣining tɵpisidiki bir yulƣun dərihining astida ⱪoliƣa nəyzisini tutⱪan ⱨalda olturatti, əməldarliri bolsa uning ətrapida turuxatti. Dawut wə uning adəmlirining tepilƣanliⱪi ⱨəⱪⱪidiki həwər uningƣa yetip kəldi. 7 Sa’ul ətrapidikilərgə:
– Ⱨəy Binyamin ⱪəbilisidikilər, gepimgə ⱪulaⱪ selinglar! Yəⱨuda ⱪəbilisidin bolƣan Yixayning oƣli Dawut silərgə üzümzarliⱪ wə etizlarni berərmidi, silərni ⱪoxunlirining sərkərdisi ⱪilarmidi? 8 Silər manga ⱪarxi til biriktürüwatisilər. Aranglardin ⱨeqkim manga oƣlum Yonatanning Yixayning oƣli bilən əⱨdə ⱪilƣanliⱪini eytmidi, mening ⱨalimdin həwər almidi. Ⱨeqⱪandaⱪ adəm manga, ɵz oƣlumning küxkürtüxi bilən Dawutning manga ⱨujum ⱪilixni kütüwatⱪanliⱪini eytmidi, – dedi.
9 Xu qaƣda Sa’ulning əməldarliri arisida turƣan Idomluⱪ Do’eg uningƣa:
– Mən Yixayning oƣli Dawutning, Nobtiki Ahitubning oƣli roⱨaniy Ahimələkning yeniƣa kəlgənlikini kɵrdüm. 10 Ahimələk Dawut ⱨəⱪⱪidə Pərwərdigarƣa iltija ⱪilip, uningƣa ta’am wə Filistiyəlik Golyatning ⱪiliqini bərdi, – dedi.
11 Sa’ul padixaⱨ roⱨaniy Ahimələkni wə uning ata jəmətining ⱨəmmisini, yəni Nobtiki roⱨaniylarni qaⱪirtti. Ularning ⱨəmmisi padixaⱨning ⱨuzuriƣa kəldi.
12 – Ⱨəy Ahitubning oƣli, gepimgə ⱪulaⱪ sal, – dedi Sa’ul.
– Mana mən, hojam, – dəp jawab bərdi Ahimələk.
13 – Sən nemixⱪa Yixayning oƣli bilən birgə manga ⱪarxi til biriktürdüng? Sən nemixⱪa uningƣa nan bilən ⱪiliq berip, uning üqün Pərwərdigarƣa iltija ⱪilding? Mana əmdi u manga ⱪarxi qiⱪip, ⱨujum ⱪilixni kütüp yatmaⱪta! – dedi Sa’ul uningƣa. 14 Ahimələk Sa’ulƣa jawab berip, mundaⱪ dedi:
– Ɵzlirining əməldarliri iqidə Dawuttin sadiⱪ kim bar? U silining küy’oƣulliri ⱨəm ordidiki yasawullar ətritining baxliⱪi, xundaⱪla ɵzlirining adəmliri iqidiki ⱨɵrmətkə sazawər bir kixidur. 15 Toƣra, mən Dawut ⱨəⱪⱪidə Pərwərdigarƣa iltija ⱪildim, aliyliri, bu mening birinqi ⱪetim iltija ⱪilixim əməs. Dawutning yaman niyitidin ⱨeq həwirim yoⱪ, bu ixta meni yaki ata jəmətimni əyiblimisilə.
16 – Ⱨəy Ahimələk! Sən wə ata jəmətingning ⱨəmmisi ɵlümgə məⱨkumsilər! – dedi padixaⱨ 17 wə ətrapidiki yasawulliriƣa mundaⱪ dəp buyrudi:
– Pərwərdigarning roⱨaniylirini ɵltürünglar. Ular Dawut tərəptə turƣan ⱨəm Dawutning ⱪeqip kətkənlikini bilip turup, manga eytmiƣan!
Sa’ulning yasawulliri bolsa Pərwərdigarning roⱨaniylirini ɵltürüxtin bax tartti. 18 Bu qaƣda padixaⱨ Do’egⱪa:
– Sən berip, roⱨaniylarni ɵltür! – dəp buyrudi. Xu küni Idomluⱪ Do’eg roⱨaniyliⱪ tonini kiygən 85 roⱨaniyni ɵzi yalƣuz ɵltürdi. 19 Buningdin baxⱪa Sa’ul padixaⱨ roⱨaniylar xəⱨiri Nobtiki ər-ayal, bala-qaⱪa, əmqəktiki bowaⱪtin taki kala-exək, ⱪoylarƣiqə bolƣan ⱨəmmisini ⱪiliq bilən ⱪirƣuzdi.
20 Ahitubning oƣli Ahimələkning oƣulliridin Əbiyatar ⱪeqip Dawutning ⱪexiƣa kəldi. 21 U Sa’ul padixaⱨning Pərwərdigarning roⱨaniylirini ɵltürgənlikini Dawutⱪa dəp bərdi.
22 Dawut Əbiyatarƣa:
– U küni Idomluⱪ Do’egning u yərdə ikənlikini kɵrüp, uning Sa’ulƣa qoⱪum həwər ⱪilidiƣanliⱪini bilgənidim. Ata jəmətingdiki ⱨərbir janning ɵlümigə mən səwəbqi boldum. 23 Əmdi sən yenimda ⱪal. Ⱪorⱪma, mening jenimni almaⱪqi bolƣanlar sening jeningnimu alidu. Sən mening yenimda aman-esən turisən, – dedi.
23 Dawutning Ⱪiylaⱨ xəⱨirini ⱪutⱪuzuxi
1 Dawutⱪa: “Filistiyəliklər Ⱪiylaⱨ xəⱨirigə ⱨujum ⱪilip, hamanlardiki axliⱪlarni bulang-talang ⱪiliwetiptu” degən həwər yetip kəldi. 2 Xu səwəbtin Dawut Pərwərdigardin:
– Mən berip u Filistiyəliklər bilən uruxaymu? – dəp soridi. Pərwərdigar uningƣa:
– Sən berip Filistiyəliklər bilən uruxup, Ⱪiylaⱨni ⱪutⱪuz, – dedi.
3 Dawutning adəmliri bolsa Dawutⱪa:
– Biz Yəⱨuda zeminida turuⱪluⱪ ⱪorⱪuwatsaⱪ, Ⱪiylaⱨⱪa Filistiyəliklərning ⱪoxunining aldiƣa ⱨujum ⱪilip barimizmu tehi? – deyixti.
4 Dawut yənə Pərwərdigarning iradisini soridi, Pərwərdigar uningƣa:
– Mən Filistiyəliklərni sening ⱪolungƣa tapxuridiƣan bolƣandikin, sən Ⱪiylaⱨⱪa bar, – dəp jawab bərdi.
5 Xuningdin keyin Dawut wə uning adəmliri Ⱪiylaⱨⱪa berip, Filistiyəliklər bilən jəng ⱪildi. Ular Filistiyəliklərning mallirini tartiwelip, ularni ⱪattiⱪ məƣlup ⱪildi. Xundaⱪ ⱪilip Dawut Ⱪiylaⱨ aⱨalisini ⱪutⱪuzdi.
Sa’ulning Dawutning kəynidin ⱪoƣlixi
6 Ahimələkning oƣli Əbiyatar ⱪiyilaⱨta turƣan Dawutning yeniƣa ⱪeqip barƣanda, u ɵzi bilən efodni* Efod – roⱨaniyliⱪ kiyim. Bu yərdə uxbu kiyim roⱨaniyliⱪ hizmitidə bolƣan adəm təripidin Hudaning iradisini bilix üqün ixlitilgən. eliwalƣanidi. 7 Sa’ulƣa: “Dawut Ⱪiylaⱨⱪa kəptu” degən həwər yetip kəlgəndə, Sa’ul:
– Dawut dərwaza wə sepilliri puhta xəⱨərgə kirip solinip ⱪaptu, bu Pərwərdigarning uni mening ⱪolumƣa tapxurƣanliⱪi – dedi.
8 Sa’ul Dawut wə uning adəmlirini ⱪamalƣa elix məⱪsitidə ⱨəmmə ləxkərlirini Ⱪiylaⱨⱪa ⱪarap yürüx ⱪilixⱪa qaⱪiriⱪ ⱪildi. 9 Dawut Sa’ulning ɵzini ⱪəstləwatⱪanliⱪini bilip, Əbiyatarƣa:
– Efodni əkəl, – dedi.
10 Andin u Hudaƣa iltija ⱪilip, mundaⱪ dedi:
– I Pərwərdigar, Isra’illarni talliƣan Huda! Mən Sa’ulning meni dəp Ⱪiylaⱨⱪa kelip, pütün xəⱨərni harab ⱪilmaⱪqi bolƣanliⱪini eniⱪ anglidim. 11 Ⱪiylaⱨning ⱨakimliri meni Sa’ulning ⱪoliƣa tapxurarmu? Sa’ul mən angliƣandək Ⱪiylaⱨ xəⱨirigə kelərmu? I Pərwərdigar, Isra’illarni talliƣan Huda, peⱪirƣa yol kɵrsətkəysən!
– Sa’ul kelidu, – dedi Pərwərdigar.
12 – Ⱪiylaⱨning ⱨakimliri meni wə adəmlirimni Sa’ulning ⱪoliƣa tapxurarmu? – dedi Dawut yənə.
– Tapxuridu, – dedi Pərwərdigar.
13 Xunga Dawut wə uning adəmliri, təhminən jəm’iy altə yüz kixi Ⱪiylaⱨtin qiⱪip, u yaⱪtin bu yaⱪⱪa aylinip yürüxti. Bəzilər bu əⱨwalni Sa’ulƣa yətküzüwidi, u Ⱪiylaⱨⱪa barmaydiƣan boldi.
14 Dawut qɵldə, taƣlarda, yəni Zif qɵlidiki ƣarlarda panaⱨlinip turatti. Sa’ul Dawutni ⱨər küni izdigən bolsimu, Pərwərdigar uning Dawutni tutuwelixiƣa yol ⱪoymidi. 15 Dawut Zif qɵlidiki Horax degən jayda turuwatⱪan məzgildə, Sa’ulning uning jenini elix üqün uni izdəp keliwatⱪanliⱪini bilip ⱪaldi. 16 Sa’ulning oƣli Yonatan u yərgə berip, Dawut bilən kɵrüxti ⱨəmdə uning Hudaƣa bolƣan ixənqini küqəytti.
17 – Ⱪorⱪma! – dedi Yonatan uningƣa, – atam ⱨeqⱪaqan sanga ziyankəxlik ⱪilalmaydu, sən Isra’iliyəning padixaⱨi bolisən, mən səndin ⱪalsamla ikkinqi orundiki adəm bolimən. Buni atammu obdan bilidu.
18 U ikkisi Pərwərdigar aldida, qin dostluⱪ üqün əⱨdə ⱪilixti. Yonatan ɵyigə kətti, Dawut bolsa awwalⱪidəkla Horaxta turup ⱪaldi.
19 Zifliⱪlar Gib’aⱨⱪa berip, Sa’ul bilən kɵrüxüp uningƣa:
– Dawut Yeximon qɵlining jənubidiki Hakila degən egizlikkə jaylaxⱪan Horaxtiki ƣarlarda yoxurunup yürüptu. 20 Padixaⱨi aləm, haliƣan qaƣlirida yolƣa qiⱪsila, Dawutni ⱪolliriƣa ɵtküzüp berimiz, – deyixti.
21 – Manga kɵngül bɵlgininglar üqün Pərwərdigar silərgə bəht ata ⱪilsun, – dedi Sa’ul, 22 – Əmdi silər yənə berip, uning ⱪəyərdə turuwatⱪanliⱪini, uni kimning kɵrgənlikini eniⱪlap beⱪinglar. Manga məlum boluxiqə u tolimu ⱪuw ikən. 23 Xunga, u adəttə yoxurunidiƣan yərni eniⱪlap qiⱪip, manga kelip ⱨəⱪiⱪiy məlumatni beringlar, andin mən silər bilən billə u yərgə barimən. Əgər u u yərdə bolsila, uni Yəⱨuda jəmətliri iqidin tapmay ⱪoymaymən.
24 Zifliⱪlar yolƣa qiⱪip, Sa’uldin awwal Zifⱪa ⱪaytip kəldi. Dawut wə uning adəmliri bolsa Ma’on qɵligə jaylaxⱪan Yeximonning jənubidiki Araba rayonida idi. 25 Sa’ul wə uning adəmliri Dawutni izdəxkə mangdi. Dawut buningdin həwər tepip, Ma’on qɵlidiki bir tik taƣning yenida ⱪaldi. Sa’ul buni anglap, Dawutni ⱪoƣlap tutux üqün Ma’on qɵligə bardi. 26 Sa’ul wə uning adəmliri taƣning bu təripi bilən mangsa, Dawut wə uning adəmliri taƣning u təripi bilən mangatti. Ular Sa’ul wə uning adəmliridin ⱪutulux üqün aldirap ⱪeqiwatⱪanda, Sa’ul wə uning adəmliri ularni tutimiz dəp, ⱨər tərəptin ⱪorxawƣa elixⱪa baxlidi. 27 Lekin bir əlqi kelip Sa’ulƣa:
– Tez ⱪaytmisingiz bolmidi, Filistiyəliklər yurtimizƣa ⱨujum ⱪildi – dedi.
28 Xuning bilən Sa’ul Dawutni ⱪoƣlimay, Filistiyəliklər bilən uruxⱪili ⱪaytti. Xu səwəbtin bu yər “Ⱪutulux Ⱪiyasi” dəp ataldi. 29 Dawut u yərdin qiⱪip, Engədi bostanliⱪidiki panaⱨlinidiƣan ƣarlarƣa orunlaxti.
*6 24 Dawutning Sa’ulni kəqürüxi
1 Sa’ul Filistiyəliklərni ⱪoƣlap ⱪaytⱪanda, uningƣa: “Dawut Engədi qɵlidə turuwetiptu” degən həwər kəldi. 2 Sa’ul bu həwərni angliƣandin keyin, Isra’illardin üq ming sərhil ləxkərni tallap, Dawut bilən uning adəmlirini izdəp “Yawa Tekə” ⱪiya taxlirining yeniƣa kəldi. 3 Sa’ul yol boyida ⱪoy ⱪotanliri bar yərgə kəlgəndə, bir ƣarni kɵrüp, ⱨajət ⱪilƣili kirdi. Dawut wə uning adəmliri dəl xu ƣarning iqkirisidə yoxurunup turƣanidi. 4 Dawutning adəmliri uningƣa:
– Pərwərdigar sizgə: “Düxminingni ɵz ⱪolungƣa tapxurimən, ⱪandaⱪ ⱪilixni halisang, xundaⱪ ⱪil” degənidi, ⱪarang, mana bügün xu pəyt kəldi! – dedi.
Dawut asta ⱪopup Sa’ulning tonining etikidin tuydurmay bir parqə kesiwaldi, 5 biraⱪ bundaⱪ ⱪilƣini üqün Dawut kɵnglidə ɵzini əyiblidi.
6 – Pərwərdigar meni u talliƣan padixaⱨⱪa ⱪol təgküzüxümdin saⱪlisun, hojayinimƣa ziyan-zəhmət yətküzsəm ⱨərgiz bolmaydu, qünki u Pərwərdigar talliƣan padixaⱨtur, – dedi u adəmlirigə.
7 Dawut xundaⱪ dəp ɵz adəmlirigə tənbiⱨ berip, ularning Sa’ulƣa ziyan-zəhmət yətküzüxigə ijazət bərmidi. Sa’ul ƣardin qiⱪip ɵz yoliƣa rawan boldi.
8 Xuning bilən Dawutmu ƣardin qiⱪti wə Sa’ulning arⱪisidin:
– Ⱨəy padixaⱨ aliyliri! – dəp Sa’ulni qaⱪirdi.
Sa’ul burulup, Dawutning yərgə bax ⱪoyup, ɵzigə təzim ⱪiliwatⱪanliⱪini kɵrdi.
9 Dawut Sa’ulƣa mundaⱪ dedi:
– Nemixⱪa kixilərning: “Dawut sizgə ziyan-zəhmət yətküzməkqi boluwatidu” degən gəplirigə ⱪulaⱪ selip yürisiz? 10 Mana bügün ɵz kɵzingiz bilən kɵrdingiz, Pərwərdigar ƣarda sizni ⱪolumƣa tapxurƣanidi, bəzilər “ɵltür” dedi, lekin mən sizni kəqürdüm. Mən ularƣa: “Pərwərdigar talliƣan padixaⱨ aliyliriƣa ziyan-zəhmət yətküzsəm bolmaydu” dedim. 11 Ⱨəy ata, ⱪarap beⱪinga, etikingizning bir parqisi mana mening ⱪolumda turuptu, sizni ɵltürməy etikingiznila kesiwalƣanliⱪimdin məndə ya yamanliⱪ, ya gunaⱨning yoⱪluⱪini biliwalalaysiz. Gərqə mən sizgə ⱪilqilik yaman niyəttə bolmiƣan bolsammu, lekin siz mening jenimni elix ⱪəstidə boluwatisiz. 12 Kimning toƣra, kimning hata ⱪilƣanliⱪiƣa Pərwərdigar ⱨɵküm qiⱪarƣay, Pərwərdigar mən üqün sizdin intiⱪam alƣay, mən sizgə ⱪol təgküzməymən. 13 “Yamanliⱪ yamanlardin kelər” degən maⱪal bar, xunga mən sizgə ziyan-zəhmət yətküzməymən. 14 Isra’illarning padixaⱨi kimni tutⱪili qiⱪiptu? Siz kimni ⱪoƣlap yürisiz? Əməliyəttə ⱪoƣlap yürginingiz bir ɵlük it, kiqikkinə bir bürgə, halas! 15 Pərwərdigar ikkimizning otturisida sotqi bolup, ⱨəⱪ-naⱨəⱪⱪə ⱨɵküm qiⱪarsun, ixni təkxürüp, meni aⱪlisun wə meni sizning ⱪolingizdin ⱪutⱪuzsun!
16 Dawutning sɵzi tügigəndin keyin, Sa’ul:
– Oƣlum Dawut! Bu rasttinla sənmu? – dedi wə ⱪattiⱪ yiƣlap kətti. 17 – Sən toƣra ⱪilding, mən bolsam hatalaxtim. Mən sanga yamanliⱪ ⱪilƣanidim, əmma sən manga yahxiliⱪ ⱪilding! 18 Bügün sən manga yamanliⱪ ⱪilmaydiƣanliⱪingni ispatliding. Gərqə Pərwərdigar bügün meni sening ⱪolungƣa tapxurƣan bolsimu, lekin sən meni ɵltürmiding. 19 Kimmu səndək ɵz düxminini tutuwelip, uningƣa aⱪ yol tiləp yolƣa salidu? Pərwərdigar sening bügün manga ⱪilƣan yahxiliⱪing üqün sanga yahxiliⱪ yandurƣay! 20 Əmdi mən sening qoⱪum padixaⱨ bolidiƣanliⱪingni, Isra’iliyəning padixaⱨliⱪi sening ⱪolungda mustəⱨkəmlinidiƣanliⱪini bildim. 21 Sən ⱨazir mən ɵlgəndin keyin, mening wə ata jəmətimning namining pütünləy ɵqüp kətməsliki üqün, mening əwladlirimni ⱪurutuwətməydiƣanliⱪing ⱨəⱪⱪidə Pərwərdigarning nami bilən ⱪəsəm ⱪil!
22 Dawut Sa’ulƣa ⱪəsəm ⱪilip bərgəndin keyin, Sa’ul ɵz ɵyigə kətti. Dawut wə uning adəmlirimu taƣdiki panaⱨlinidiƣan ƣarƣa ⱪaytti.
25 Samu’ilning aləmdin ɵtüxi
1 Samu’il aləmdin ɵtti. Pütün Isra’illar yiƣilip matəm tutup, uni ɵz yurti Ramaⱨta dəpnə ⱪildi. Dawut bolsa Paran qɵligə kətti.
Nabalning əhməⱪliⱪi wə Abigalning qeqənliki
2-3 Kalib ⱪəbilisidin bolƣan Ma’onluⱪ Nabal isimlik bir adəm bar idi. U ⱪəwətla bay adəm bolup, üq ming ⱪoyi, bir ming ɵqkisi bar idi. Uning mal-dunyasi Karməl xəⱨiridə idi. Nabalning Abigal isimlik ayali bolup, u ⱨəm əⱪilliⱪ ⱨəm qirayliⱪ idi; lekin Nabal bolsa mijəzi tolimu qus, tong adəm idi. Bir küni u Karməldə ⱪoylirining yungini ⱪirⱪiwatatti. 4 Qɵldə yürgən Dawut Nabalning ⱪoylirining yungini ⱪirⱪiwatⱪanliⱪini anglap, 5 yigitliridin onni əwətip, ularƣa mundaⱪ dəp tapilidi:
– Silər Karməlgə berip Nabal bilən kɵrüxünglar, məndin uningƣa salam eytinglar 6 wə meni: “Ɵzlirigə, a’ililirigə wə siligə təwə bolƣanlarƣa tən salamətlik wə məmurqiliⱪ tiləymən. 7 Anglisam ⱪoylirining yunglirini ⱪirⱪiwetiptila, ɵzlirining malqiliri biz bilən Karməldə bardi-kəldi ⱪilƣanda, ularƣa ⱨeq zərər yətküzmigəniduⱪ, ular ⱨeq nərsisini yoⱪatmiƣanidi. 8 Adəmliridin sorap baⱪsila, ular eytip beridu. Biz ɵzlirining aldilirida iltipatⱪa erixkəymiz. Hizmətkarlirim ⱨuzurliriƣa bayram künliri yetip bardi, bu hizmətkarliringizƣa xundaⱪla oƣulliri Dawutⱪa ⱪolliridin kelixiqə yardəm kɵrsətkəyla, dedi” dənglar.
9 Dawut əwətkən yigitlər kelip, Dawutning namida bu gəplərni Nabalƣa eytip, jawab kütüp turdi.
10 Lekin Nabal Dawutning yigitlirigə mundaⱪ jawab bərdi:
– Kim u Dawut degən? Kim u Yixayning oƣli degən? Bu künlərdə ɵz hojayinliridin ⱪeqip yürgən hizmətkarlar naⱨayiti kɵp. 11 Mən ⱪandaⱪsigə ax-nenimni wə ⱪoylirimning yungini ⱪirⱪiwatⱪanlarƣa dəp soyƣan malning gɵxini nədin kəlgənliki naməlum bolƣan birlirigə berəy? 12 Dawut əwətkən yigitlər bu gəplərni anglap, kəynigə burulup ⱪaytip kətti. Ular Dawutning yeniƣa berip, uningƣa Nabalning sɵzlirini əynən yətküzdi. 13 Dawut adəmlirigə:
– Ⱨərbiringlar ⱪiliqliringlarni esinglar, – dedi. Xuning bilən ⱨəmməylən ⱪiliqlirini esixti, Dawutning ɵzimu ⱪiliqini asti. Ikki yüz adəm yaraƣ-jabduⱪlarni saⱪlaxⱪa ⱪelip, tɵt yüzqə adəm Dawut bilən yolƣa qiⱪti.
14 Bu ixlar boluwatⱪanda, Nabalning bir hizmətkari Nabalning ayali Abigalƣa:
– Ⱪarisila, Dawut qɵldin hojayinimizƣa salamƣa əlqi əwətiptikən, hojayinimiz ularni ⱨaⱪarətləptu. 15 Lekin ular bizgə naⱨayiti yahxi mu’amilə ⱪilƣan. Biz qɵl-bayawanda ular bilən bardi-kəldi ⱪilƣinimizda, ular bizgə ⱨeq zərər yətküzmigənidi, biz ⱨeq nərsimizni yoⱪatmiƣaniduⱪ. 16 Biz ular bilən billə bolup, ⱪoylirimizni beⱪip yürgən künlərdə, ular bizni keqə-kündüz tamdək ⱪoƣdiƣanidi. 17 Əmdi nemə ⱪilix kerəklikini ɵzliri oylinip baⱪsila, hojayinimiz wə uning pütün a’ilisining bexiƣa bala-ⱪaza kelix aldida turuptu, hojayinimizning mijəzi bək yaman, u ⱨeqkimning gepini yeməydu, – dedi.
18 Abigal dərⱨal ikki yüz nan, ikki tulum xarab, pixurulƣan bəx ⱪoyning gɵxi, ikki halta ⱪomaq, yüz oqum kixmix wə ikki yüz oqum ⱪurutⱪan ənjür təyyarlap, exəklərgə artip, 19 hizmətkarliriƣa:
– Silər mengiweringlar, mən kəyninglardin barimən – dedi.
Lekin u bu ixni eri Nabalƣa eytmidi. 20 Abigal exikigə minip, taƣning əgmisidin qüxüwatⱪanda, ⱪarxi tərəptin keliwatⱪan Dawut wə uning adəmlirigə duq kelip ⱪaldi.
21 Dawut adəmlirigə mundaⱪ dəwatatti:
– Mening qɵl-bayawanda bu kixining mallirini saⱪlap, uning nərsiliridin ⱨeqnemisini yoⱪatmiƣanliⱪim bikar boptu, ⱪaranglar uning yahxiliⱪⱪa yamanliⱪ ⱪayturƣinini. 22 Həp, ətə tang atⱪuqə bu adəmgə təwə ərkək zatidin birərsini tirik ⱪalduridiƣan bolsam, Pərwərdigar meni eƣir jazaliƣay!
23 Abigal Dawutni kɵrüp dərⱨal exikidin qüxüp, uning aldiƣa kelip, yərgə bax ⱪoyup, təzim ⱪildi. 24 U yənə Dawutning puti aldida tizlinip:
– Təⱪsir, bu gunaⱨ manga artilsun, kenizəklirigə ijazət bərgəyla, sɵz ⱪilƣili ⱪoyup, sɵzigə ⱪulaⱪ salƣayla. 25 Təⱪsir, sili mijəzi qus Nabalƣa etibar ⱪilmiƣayla, qünki u ɵz ismining mənisidək əhməⱪ adəm [“Nabal” əhməⱪ degən mənidə], mənki kenizəkliri sili əwətkən yigitlərni kɵrməy ⱪaptimən. 26 Ⱨəy təⱪsirim, əmdi mən mənggü ⱨayat Pərwərdigar aldida silining janliri bilən ⱪəsəm ⱪilip eytimənki, Pərwərdigar silining ⱪan tɵküxlirigə, xundaⱪla ɵz ⱪolliri bilən ɵq elixliriƣa yol ⱪoymidi, xunga silining düxmənliri wə siligə ziyan-zəhmət yətküzgüqilərning ⱨəmmisigə dəl xu Nabalning küni kəlgəy. 27 Əmdi kenizəkliri elip kəlgən sowƣatlarni ⱪobul ⱪilƣayla wə ɵzliri bilən kəlgən yigitlərgə bərgəyla. 28 Kenizəklirining gunaⱨlirini kəqürüxlirini ɵtünimən. Pərwərdigar ɵzlirigə əwladtin-əwladⱪiqə mustəⱨkəm turidiƣan hanidanliⱪ ata ⱪilidu, qünki ɵzliri Pərwərdigar üqün jəng ⱪilip keliwatila. Xuningƣa ixinimənki, ɵmürlirining ahiriƣiqə ⱨeqbir yamanliⱪ ⱪilmayla. 29 Birərsi silini ɵltürüx üqün kəynilirigə qüxsimu, Pərwərdigar Hudaliri janlirini kɵz ⱪariquⱪidək saⱪlaydu, düxmənlirining janlirini salƣiƣa selip atⱪan taxtək pirⱪiritip etiwetidu. 30 Pərwərdigar siligə wədə ⱪilƣanlirining ⱨəmmisini bəja kəltürüp, silini Isra’iliyəgə bax ⱪilƣan qaƣda, 31 “ɵzüm üqün ɵq elip, bigunaⱨ kixilərning ⱪenini tɵktüm” dəp, wijdanliri aldida bi’aram boluxlirining ⱨajiti yoⱪ. Pərwərdigar siligə bəht-sa’adət ata ⱪilƣanda, kenizəklirini untup ⱪalmiƣayla, – dedi.
32 Dawut Abigalƣa:
– Sizni bügün mening aldimƣa əwətkən Pərwərdigarƣa, yəni Isra’illarni talliƣan Hudaƣa ⱨəmdusanalar bolsun! 33 Əⱪlingiz üqün wə meni ɵz ⱪolum bilən ɵq elip, bigunaⱨ ⱪan tɵküxtin saⱪlap ⱪalƣanliⱪingiz üqün Huda sizgə bəht ata ⱪilƣay! 34 Pərwərdigar mening sizgə ziyan-zəhmət yətküzüxümning aldini aldi. Isra’illarni talliƣan Huda – mənggü ⱨayat Pərwərdigar aldida ⱪəsəm ⱪilimənki, mubada siz mening aldimƣa tez kəlmigən bolsingiz, ətə tang atⱪuqə Nabalning adəmliridin birmu ərkək zati tirik ⱪalmiƣan bolatti, – dedi wə 35 Abigal elip kəlgən sowƣatlarni ⱪobul ⱪildi.
– Sɵzingizni tingxap, iltijayingizni ⱪobul ⱪildim, əmdi aman-esən ɵyingizgə ⱪayting, – dedi.
36 Abigal ɵyigə ⱪaytip kəlgəndə, Nabal ɵyidə huddi padixaⱨtək katta ziyapət ɵtküzüwatatti. U ⱨaraⱪ iqip ⱪattiⱪ məst bolup, huxal-huramliⱪta idi, xunga Abigal ətisi tang atⱪuqə uningƣa ⱨeqnemə demidi. 37 Ətisi ətigəndə Nabalning məstliki yexilgən qaƣda, ayali uningƣa bolup ɵtkən ixlarning ⱨəmmisini dəp bərdi. Nabal bularni anglap mengisigə ⱪan qüxüp, paləq bolup ⱪaldi, 38 təhminən on kündin keyin Pərwərdigar uning jenini aldi.
Dawutning Abigalƣa ɵylinixi
39 Dawut Nabalning ɵlgənlikini angliƣanda:
– Pərwərdigarƣa ⱨəmdusanalar bolsun, Nabal meni ⱨaⱪarət ⱪilƣanidi, Pərwərdigar ɵzi meni aⱪlaptu ⱨəm meni gunaⱨ ⱪilixtin saⱪlaptu. U Nabalning yamanliⱪinimu ɵz bexiƣa ⱪayturuptu! – dedi.
Xuningdin keyin Dawut ariƣa adəm selip Abigalƣa ɵylinix niyitini bildürdi. 40 Dawutning adəmliri Karməlgə berip, Abigal bilən kɵrüxüp:
– Dawut sizni əmrimgə alsam dəp, bizni əlqilikkə əwətti, – dedi.
41 Abigal yərgə bax ⱪoyup, təzim ⱪilip, ularƣa:
– Mən hojamning keniziki bolup, uning hizmətkarlirining putini yuyuxⱪimu təyyarmən, – dedi.
42 Abigal dərⱨal jabdunup, exikigə minip, bəx kenizikini elip, Dawutning əlqiliri bilən billə berip, Dawutⱪa yatliⱪ boldi. 43 Waⱨalənki, Dawut Yizri’əllik Ahino’amnimu əmrigə alƣanidi, xu təriⱪidə Dawut ikki hotunluⱪ boldi. 44 Dawutning birinqi hotuni Mikalni atisi Sa’ul Paltiƣa hotunluⱪⱪa beriwətkənidi. Palti Gallimliⱪ Layixning oƣli idi.
26 Sa’ulning Dawutni Zif qɵlidə izdixi
1 Birnəqqə Zifliⱪlar Gib’aⱨⱪa kelip, Sa’ul bilən kɵrüxüp:
– Dawut Yeximon qɵlining qetidiki Hakila degən egizliktə yoxurunup yüridu, – deyixti.
2 Buni angliƣan Sa’ul dərⱨal Isra’illardin üq ming sərhil ləxkərni tallap, Dawutni izdəx üqün Zif qɵligə atlandi. 3 Sa’ul Hakila egizlikining yenidiki yol boyiƣa bargaⱨ ⱪurdi. Dawut u qaƣda yənila qɵldə idi, u Sa’ulning qɵldə ɵzining kəynigə qüxkənlikini anglap, 4 tingtinglap kelixkə adəm əwətti wə xu arⱪiliⱪ Sa’ulning kəlgənlikini eniⱪ biliwaldi. 5 Dawut dərⱨal Sa’ul bargaⱨ ⱪurƣan yərgə berip, Sa’ulning wə ⱪoxunining bax sərkərdisi Nerning oƣli Abnerning yatⱪan yerini kɵrdi. Sa’ul bargaⱨning otturisida, ləxkərliri bolsa uning ətrapida yatⱪanidi.
Dawutning Sa’ulni yənə bir ⱪetim kəqürüwetixi
6 Dawut Ahimələk bilən Abixaydin:
– Ⱪaysinglar mən bilən Sa’ulning bargaⱨiƣa barisilər? – dəp soriwidi, Abixay:
– Mən ɵzüm siz bilən barimən, – dedi.
Ahimələk Hit həlⱪidin idi, Abixay Yo’abning akisi bolup, ularning anisi Ziruya idi. 7 Xu küni keqisi Dawut bilən Abixay ikkisi bargaⱨⱪa berip, Sa’ulning bargaⱨning otturisida uhlawatⱪanliⱪini, bexining yenida nəyzisining yərgə sanjiⱪliⱪ turƣanliⱪini, Abner bilən ləxkərlərning uning qɵrisidə yatⱪanliⱪini kɵrdi. 8 Abixay Dawutⱪa:
– Bügün Pərwərdigar düxminingizni ⱪolingizƣa tapxuruptu. Əmdi ijazət bering, uni nəyzə bilən yərgə mihlap ⱪoyay. Birla sanjisam boldi, ikkinqi sanjiximning ⱨajiti yoⱪ! – dedi.
9 – Yaⱪ, uni ɵltürgüqi bolma! – dedi Dawut Abixayƣa, – kimmu Pərwərdigar talliƣan padixaⱨⱪa ⱪol təgküzüp, gunaⱨsiz ⱪalsun? 10 Mən mənggü ⱨayat Pərwərdigar aldida ⱪəsəm iqimənki, Pərwərdigar ɵzi Sa’ulning jenini alidu. U yaki küni toxup aləmdin ɵtidu, yaki jəngdə ⱨalak bolidu. 11 Pərwərdigar meni ɵzi talliƣan padixaⱨⱪa ⱪol seliximdin saⱪlisun! Uning bexidiki nəyzə bilən sudanni elip ketəyli.
12 Xuning bilən Dawut Sa’ulning bexidiki nəyzə bilən sudanni aldi wə u yərdin kətti. Ularni ⱨeqkim kɵrmidi, ⱨeqkim səzmidi. Ⱨətta ⱨeqbiri oyƣanmidi. Qünki Pərwərdigar ularni ⱪattiⱪ uyⱪuƣa ƣərⱪ ⱪiliwətkənidi.
13 Xundaⱪ ⱪilip Dawut jilƣining ⱪarxi təripigə ɵtüp, dɵnggə qiⱪti, ularning arisida heli ariliⱪ bar idi. 14 Dawut Sa’ulning adəmlirigə wə Nerning oƣli Abnerƣa ⱪarap towlidi:
– Ⱨəy Abner, jawab bərməmsən?
– Sən kim, padixaⱨⱪa ⱪarap towlaxⱪa jur’ət ⱪilƣan? – dedi Abner.
15 – Sən Isra’iliyədiki təngdixi yoⱪ adəm əməsmusən? – dedi Dawut Abnerƣa, – birsi hojayining bolƣan padixaⱨ aliylirini ɵltürgili kirsə, sən nemixⱪa padixaⱨni yahxi ⱪoƣdimiding? 16 Bundaⱪ ⱪilƣining yahxi bolmidi! Mən mənggü ⱨayat Pərwərdigar aldida ⱪəsəm ⱪilimənki, hojayininglarni, yəni Pərwərdigar talliƣan padixaⱨni yahxi muⱨapizət ⱪilmiƣanliⱪinglar üqün ⱨəmminglar ɵlümgə məⱨkumsilər. Abner, əmdi ⱪarap baⱪⱪina, padixaⱨning bexidiki nəyzə bilən sudan nədə?
17 Sa’ul Dawutning awazini tonup, uningƣa:
– Oƣlum Dawut! Bu rasttinla sənmu? – dedi.
– Ləbbəy, padixaⱨ aliyliri, – dəp jawab bərdi Dawut, 18 – Mən nemə ix ⱪildim, nemə yamanliⱪ ɵtküzdüm? Hojayinimning peⱪirni ⱪoƣlap yürüxidiki səwəb nemə? 19 Padixaⱨ aliyliri, əmdi peⱪirning gepigə ⱪulaⱪ selip baⱪsingiz! Əgər sizning manga ƣəzəplinixingizgə Pərwərdigar səwəb bolƣan bolsa, ⱪurbanliⱪim Pərwərdigarning iradisini ɵzgərtkəy; əgər buni ⱪiliwatⱪanlar insanlar bolsa, ular Pərwərdigar aldida ⱪarƣixⱪa kətkəy. Qünki ular bu künlərdə meni Pərwərdigarning zeminidin ⱨəydəp, yat ilaⱨlarƣa qoⱪunidiƣan yərgə ⱪoƣliwətti. 20 Əmdi mən padixaⱨimdin ⱪenimning yat zeminda, yəni Pərwərdigarning ⱨuzuridin yiraⱪ yərdə tɵkülüxigə yol ⱪoymasliⱪini ɵtünimən, Isra’illar padixaⱨining meni – kiqikkinə bir bürgini izdəp yürüxi, huddi taƣⱪa xikarƣa qiⱪⱪanlarning kəklik owliƣinidəkla ixtur.
21 Sa’ul mundaⱪ dedi:
– Mən gunaⱨ ⱪildim, ⱪaytip kəl, oƣlum Dawut! Bügün jenimni əziz bilgənliking üqün əmdi ikkinqi sanga ziyan-zəhmət yətküzməymən. Mən əhməⱪliⱪ ⱪilip, ⱪattiⱪ gunaⱨ ⱪiliptimən.
22 – Mana padixaⱨimizning nəyzisi, – dedi Dawut, – yigitliringizdin biri kelip əkətsun. 23 Pərwərdigar bügün padixaⱨimiz bolƣan sizni ⱪolumƣa tapxurƣanidi, lekin mən Pərwərdigar talliƣan padixaⱨⱪa ⱪol təgküzmidim. Pərwərdigar ⱨərbir adəmni uning adilliⱪi wə sadaⱪətlikigə yarixa mukapatlaydu. 24 Bügün sizning jeningiz mening nəzirimdə əziz bilingəndək, mening jenimmu Pərwərdigarning nəziridə əziz bilinsun wə meni barliⱪ müxkülatlardin haliy ⱪilsun.
25 – Balam Dawut, Huda sanga bəht ata ⱪilƣay! Sən qoⱪum uluƣ ixlarni ⱪilisən ⱨəm ƣəlibigə erixisən! – dedi Sa’ul. Xuningdin keyin Dawut ɵz yoliƣa kətti, Sa’ulmu ɵyigə ⱪaytti.
27 Dawutning Filistiyəliklər arisida yaxixi
1 Waⱨalənki, Dawut ɵz kɵnglidə: “Bir küni bolmisa bir küni Sa’ulning ⱪolida ɵlidiƣan ohxaymən, uningdin kɵrə Filistiyəliklər zeminiƣa ⱪeqip kətkinim yahxidək turidu, Sa’ul mening Isra’iliyə zeminida əməslikimni bilsə, ümidsizlinip, meni izdəp yürməs. Xundaⱪ ⱪilsam, uning ⱪolidin ⱪutulup ketərmən” dəp oylidi-də, 2 altə yüz adimini baxlap, qegradin ɵtüp, Ma’okning oƣli, Gat padixaⱨi Akixning yeniƣa panaⱨlanƣili kəldi. 3 Ular ⱨərⱪaysisi ɵzlirining bala-qaⱪilirini elip, Gatta Akixning yeniƣa jaylaxti, Dawutning ikki hotuni Yizri’əllik Ahino’am bilən Nabaldin tul ⱪelip Dawutⱪa təgkən Karməllik Abigalmu ularning iqidə idi. 4 “Dawut Gatⱪa ⱪeqip ketiptu” degən həwər yetip kəlgəndə, Sa’ul uni izdəxtin tohtidi. 5 Dawut Akixⱪa:
– Əgər peⱪir nəzərliridə iltipatⱪa layiⱪ adəm bolsam, ətraptiki xəⱨərlərdin yaxaxⱪa bir jay bərsilə, peⱪir ⱪandaⱪsigə ɵzliri bilən paytəhttə yaxisun, – degənidi, 6 Akix xu künila Ziⱪlaⱪ xəⱨirini uningƣa bərdi. Xu səwəbtin Ziⱪlaⱪ xəⱨiri taki ⱨazirƣiqə Yəⱨudiyə padixaⱨliriƣa təwə bolup kəlməktə. 7 Dawut Filistiyəliklər zeminida bir yil tɵt ay turdi. 8 Bu jəryanda Dawut ɵz adəmliri bilən atlinip qiⱪip Gixurluⱪlar, Girzilər wə Amaləklərgə ⱨujum ⱪilip turdi. Bu həlⱪlər Tila’imdin tartip Xurƣiqə, ⱨətta Misirƣiqə bolƣan jaylarda yaxap kəlgənidi.* Yaki “bu həlⱪlər ⱪədimdin tartip xur wə Misirƣiqə bolƣan zeminda yaxap kəlgənidi.” 9 Dawut ularƣa ⱨujum ⱪilƣanda ya ər, ya ayallardin birinimu tirik ⱪaldurmaytti. Ⱪoy, kala, tɵgə, exək wə kiyim-keqəklərni olja elip kelip, Akix bilən kɵrüxətti. 10 Akix: “Silər bu ⱪetim ⱪəyərlərgə ⱨujum ⱪildinglar?” dəp sorisa, Dawut bəzidə: “Yəⱨuda ⱪəbilisining qɵldiki bir xəⱨirigə ⱨujum ⱪilduⱪ” desə, bəzidə: “Yirahmi’ellarning qɵldiki bir xəⱨirigə ⱨujum ⱪilduⱪ” yaki: “Ⱪenlarning qɵldiki bir xəⱨirigə ⱨujum ⱪilduⱪ” dəytti.
11 Dawut ⱨeqkimni Gatⱪa elip kəlməytti. U ɵzining wə adəmlirining ⱪilƣan ixlirining bilinip ⱪalmasliⱪi üqün, məyli ər yaki ayal bolsun tirik ⱪaldurmaytti. Dawut Filistiyəliklərning zeminida turƣan qeƣida dawamliⱪ xundaⱪ ⱪilatti. 12 Akix Dawutⱪa ixinətti wə iqidə: “Dawut ɵz həlⱪi Isra’illarƣa ɵzini ⱪəbiⱨ düxmən ⱪilip ⱪoydi. Buningdin keyin u mənggü mening hizmətkarim bolup ɵtidu” dəp oylaytti.
28 Akix padixaⱨning Dawuttin Filistiyəliklərning ⱪoxuniƣa ⱪoxuluxini tələp ⱪilixi
1 Xu künlərdə Filistiyəliklər Isra’illar bilən urux ⱪilix üqün ⱪoxunlirini yiƣdi. Akix padixaⱨ Dawutⱪa:
– Biliweling, siz adəmliringiz bilən mən tərəptə turup jəng ⱪilisiz, – dedi.
2 – Peⱪirning ⱪandaⱪ ixlarni ⱪilalaydiƣanliⱪimni əmdi kɵrisilə, – dedi Dawut.
– Undaⱪ bolsa, sizni ɵzümgə mənggü yasawul ⱪilip təyinləymən, – dedi Akix.
Sa’ulning bahxi ayaldin məsliⱨət sorixi
3 Samu’il aləmdin ɵtkən, pütün Isra’illar uningƣa matəm tutup, uni ɵz yurti Ramaⱨta dəpnə ⱪilƣan qaƣlar idi. Sa’ul palqi wə bahxilarni Isra’iliyədin ⱪoƣlap qiⱪiriwətkənidi. 4 Filistiyəliklər yiƣilip, Xunemda bargaⱨ ⱪurdi; Sa’ulmu pütün Isra’illarni yiƣip, Gilbowada bargaⱨ ⱪurdi. 5 Sa’ul Filistiyəliklərning ⱪoxunini kɵrüp, ⱪattiⱪ ⱪorⱪup kətti, uni wəⱨimə basti. 6 Sa’ul Pərwərdigarƣa iltija ⱪilƣanidi, Pərwərdigar uningƣa ya qüx, ya “urim” wə “tummim”lar* Kɵp tərəplimə izdinixlərgə asaslanƣanda, bu Hudaning iradisini izdigən qaƣda taxlinidiƣan muⱪəddəs qək boluxi mumkin. “Urim”ning Ibraniy tilidiki mənisi “ⱪarƣax” bolup, “bolmaydu” degən mənini bildürüxi mumkin. “tummim”ning Ibraniy tilidiki mənisi “təltɵküs” bolup, “bolidu” degən mənini bildürüxi mumkin. yaki pəyƣəmbərlər arⱪiliⱪ jawab bərmidi. 7 Xunga u əməldarliriƣa:
– Manga ərwaⱨ qaⱪiralaydiƣan bir ayal tepip kelinglar, mən u arⱪiliⱪ ɵlgənlərdin sorap baⱪay, – dedi.
– Endorda ərwaⱨ qaⱪiralaydiƣan bir bahxi ayal bar, – dedi əməldarlar. 8 Xundaⱪ ⱪilip Sa’ul kiyimlirini yənggüxləp, təⱪ-turⱪini ɵzgərtip, ikki adimini elip, keqisi ⱨeliⱪi bahxi ayalning ⱪexiƣa bardi. Sa’ul uningƣa:
– Iltimas ⱪilay, mən üqün ərwaⱨlardin məsliⱨət sorisingiz, mən ismini eytmaⱪqi bolƣan kixining roⱨini qaⱪirip bərsingiz, – dedi.
9 – Ɵzingiz Sa’ul padixaⱨning palqi wə bahxilarni zeminimizdin yoⱪitip, ⱪoƣlap qiⱪiriwətkənlikini bilip turup, nemə üqün jenimni ⱪəstləp, meni ɵlümgə tutup bərməkqi bolisiz? – dedi bahxi ayal.
10 – Mən mənggü ⱨayat Pərwərdigar aldida ⱪəsəm ⱪilimənki, siz bu ix tüpəyli jazaƣa tartilmaysiz, – dedi Sa’ul bahxi ayalƣa.
11 – Mən ɵzingizgə kimni qaⱪirip berəy? – dedi bahxi ayal.
– Manga Samu’ilni qaⱪirip bərsingiz, – dedi Sa’ul. 12 Bahxi ayal Samu’ilni kɵrüp ⱪattiⱪ warⱪiriwətti wə Sa’ul padixaⱨⱪa:
– Nemixⱪa meni gollayla? Sili Sa’ul ikənliƣu, – dedi.
13 Sa’ul ⱨeliⱪi bahxi ayalƣa:
– Ⱪorⱪma! Nemini kɵrüwatisən? – dewidi.
Bahxi ayal Sa’ulƣa:
– Mən bir ərwaⱨning ɵlüklər makanidin qiⱪip keliwatⱪanliⱪini kɵrüwatimən, – dedi.
14 – Uning təⱪ-turⱪi ⱪandaⱪ ikən? – dəp soridi Sa’ul.
– Bir moysipit adəm qiⱪip keliwatidu, uqisiƣa ton kiyiwaptu, – dedi bahxi ayal.
Sa’ul buning Samu’il ikənlikini bilip yətti-də, yərgə bax ⱪoyup, təzim ⱪildi.
15 – Sən nemixⱪa meni qaⱪirip awarə ⱪilisən? – dedi Samu’il.
– Mən tolimu pərixan bolup ketiwatimən, – dedi Sa’ul, – qünki Filistiyəliklər manga ⱪarxi jənggə qiⱪti, Pərwərdigarmu meni tərk ətti, u ya pəyƣəmbərlər, ya qüx arⱪiliⱪ manga jawab bərmidi. Nɵwəttə nemə ⱪilixim kerəklikini bildürgəy dəp, ɵzüngni qaⱪirdim.
16 – Pərwərdigar seni taxlap, sanga düxmən bolƣanikən, əmdi yənə nemidəp məndin məsliⱨət sorap yürisən? 17 Pərwərdigar mən arⱪiliⱪ eytⱪinini ⱪildi. Padixaⱨliⱪni ⱪolungdin tartiwelip, Dawutⱪa bərdi. 18 Sən Pərwərdigarning degini boyiqə ix ⱪilip, Amaləklərni təltɵküs yoⱪitip, uning küqlük ƣəzipini ularƣa yətküzmigənliking üqün, Pərwərdigar seni bu küngə ⱪoydi. 19 Pərwərdigar əmdi Isra’illarni sən bilən ⱪoxup Filistiyəliklərning ⱪoliƣa tapxuridu. Ətə sənmu, oƣulliringmu mən bilən billə bolisilər. Pərwərdigar Isra’iliyə ⱪoxuninimu Filistiyəliklərning ⱪoliƣa tapxuridu, – dedi Samu’il.
20 Sa’ul Samu’ilning sɵzini anglap xundaⱪ ⱪorⱪup kəttiki, yərgə yiⱪilip, sunaylinip yetip ⱪaldi. U yənə kelip bir keqə-kündüz ƣiza yemigənliki üqün ⱨalsirap kətkənidi. 21 Bahxi ayal Sa’ulning ⱪexiƣa kelip, uning ⱪattiⱪ ⱪorⱪup kətkənlikini kɵrüp:
– Ⱪarisila, kəminə ⱪulliri gəplirigə kirip, ɵlümgə ⱪarimay tapxuruⱪlirini orundidi. 22 Silimu ⱪullirining sɵzigə kirip aldiliriƣa az-paz ƣiza kəltürüxümgə ruhsət ⱪilƣayla, ƣizalansila ⱪuwwətlinip yolliriƣa mangalayla, – dedi.
23 Sa’ul unimay:
– Yaⱪ, yeməymən, – dedi.
Biraⱪ əməldarlirining wə bahxi ayalning yalwuruxliridin keyin, ularƣa maⱪul bolup ornidin turup supiƣa kelip olturdi. 24 Bahxi ayal ɵyidiki bordawatⱪan bir tayinqisini soydi. Andin hemir yuƣurup, petir nan saldi. 25 Ta’amlarni Sa’ul bilən uning əməldarlirining aldiƣa kəltürdi. Ular ƣizalinip, xu keqisila yolƣa qiⱪip kətti.
*6 29 Filistiyəliklərning Dawutni rət ⱪilixi
1 Filistiyəliklər ⱨəmmə ⱪoxunlirini Afeⱪⱪa yiƣdi, Isra’illar bolsa Yizri’əldiki bulaⱪ boyiƣa bargaⱨ ⱪurdi. 2 Filistiyəliklərning bəgliri ləxkərlirini yüzgə, mingƣa bɵlüp səp tüzüp, ilgiriləxkə baxlidi. Dawut wə uning adəmliri Akix bilən billə uning ⱪoxunining arⱪa təripidə mangdi. 3 Bu qaƣda Filistiyəliklərning sərkərdiliri:
– Bu Ibraniylarƣa bu yərdə nemə bar? – deyixti.
– Bu Isra’iliyə padixaⱨi Sa’ulƣa əməldar bolƣan Dawutⱪu, helidin beri yenimda yüridu. Mən tərəpkə ɵtkəndin beri, uningdin birər səwənlik kɵrmidim, – dedi Akix ularƣa.
4 Filistiyəliklərning sərkərdiliri Akixⱪa hapa bolup:
– Bu adəmni ɵzliri uningƣa ajritip bərgən jayƣa ⱪayturuwətkən bolsila, u biz bilən birgə jənggə kirsə bolmaydu, u jəng məydanida bizgə ⱪarxi qiⱪidiƣan düxmən bolup ⱪelixi mumkin. U ɵzining hojisini nemə bilən razi ⱪilidu, dəl bizning adəmlirimizning kallisini elix bilən razi ⱪilidu-də! 5 Bu Dawutⱪu! Isra’iliyədiki ayallar: “Sa’ul ⱪirdi minglap-minglap, Dawut ⱪirdi tümənləp-tümənləp” dəp nahxa eytip, ussul oynaxmiƣanmidi?! – dedi.
6 Akix Dawutni qaⱪirtip kelip uningƣa:
– Mən mənggü ⱨayat Pərwərdigar aldida ⱪəsəm ⱪilimənki, siz durus adəm, jənggə mən bilən billə qiⱪsingiz yahxi bolatti. Siz bu yərgə kəlgəndin beri sizdə birər səwənlik kɵrmidim, lekin baxⱪa bəglirimiz sizni halimaydikən. 7 Əmdi siz ⱪayting, aman-esən ⱪaytip keting, bəglirimizning nəziridə yaman bolƣan ixlarni ⱪilip ⱪoymang, – dedi.
8 – Peⱪir nemə hata ix ⱪiliptu? – dedi Dawut, – mən sili tərəpkə ɵtkən kündin tartip taki ⱨazirƣiqə məndin ⱨeqbir səwənlik tapalmiƣan tursila, nemixⱪa padixaⱨ aliyliri bilən billə düxmənlirigə ⱪarxi jəng ⱪilsam bolmaydikən?
9 – Bilimən, siz mening nəzirimdə huddi Hudaning pərixtisidək yahxi adəmsiz, əmma Filistiyəlik sərkərdilirimiz: “Bu kixi biz bilən billə jənggə qiⱪsa bolmaydu” dəp ⱪarar qiⱪardi. 10 Xunga siz wə sizgə əgixip kəlgənlər ətə səⱨər turup, tang etixi bilənla bu yərdin ketinglar, – dəp jawab bərdi Akix.
11 Xu səwəbtin Dawut wə uning adəmliri səⱨər turup yolƣa qiⱪip, Filistiyəliklər zeminiƣa ⱪaytti. Filistiyəliklər bolsa Yizri’əlgə ⱪarap atlandi.
30 Amaləklərning Ziⱪlaⱪ xəⱨirini talan-taraj ⱪilixi
1 Dawut wə uning adəmliri üqinqi küni Ziⱪlaⱪ xəⱨirigə yetip kəldi. Bu qaƣda Amaləklər Yəⱨuda zeminining jənubiƣa ⱨujum ⱪilƣanidi wə Ziⱪlaⱪ xəⱨirigə ot ⱪoyup, xəⱨərni talan-taraj ⱪilƣanidi. 2 Xəⱨərdiki ayallarni, mərtiwisi yuⱪiri yaki tɵwən bolsun, ⱨəmmisini oƣul-ⱪizliri bilən ⱪoxup əsir ⱪilip, birinimu ɵltürməy, ɵzliri bilən elip kətkənidi. 3 Dawut wə uning adəmliri bu xəⱨərgə kəlgəndə, xəⱨərning kɵydürüwetilgənlikini, ayalliri bilən oƣul-ⱪizlirining əsir ⱪilinip ketilgənlikini kɵrüp, 4 ⱨɵngrəp yiƣlap ⱨali ⱪalmidi. 5 Dawutning ikki ayali Ahino’am wə Abigalmu əsir ⱪilinƣanidi. 6 Dawut ⱪattiⱪ ⱪiyinqiliⱪta ⱪaldi, qünki kɵpqilik ɵzlirining oƣul-ⱪizliri üqün ələmdə ⱪelip, ⱨəsrət qəkməktə idi, ular Dawutni qalma-kesək ⱪilayli, deyixkənidi. Dawut bolsa ɵz Pərwərdigari Hudadin mədət tapti.
Dawutning Amaləklərdin ɵq elixi
7 Dawut Hudaning iradisini bilix üqün Ahimələkning oƣli roⱨaniy Əbiyatarƣa:
– Efodni əkəl, – dedi.
Əbiyatar efodni Dawutⱪa əkelip bərdi. 8 Dawut Pərwərdigardin:
– Mən bu ⱪaraⱪqilarni ⱪoƣlap barsam bolarmu, ularni tutalarmənmu? – dəp soriƣanidi.
Pərwərdigardin:
– Ⱪoƣla, qoⱪum tutalaysən ⱨəm əsirlərni ⱪutⱪuzalaysən, – degən jawab kəldi.
9-10 Xuning bilən Dawut wə uningƣa əgəxkən altə yüz kixi yolƣa atlandi. Ular Bisor jilƣisiƣa yetip kəlgəndə, ikki yüz adəm ⱨerip ⱪalƣanliⱪtin jilƣidin ɵtəlməy xu yərdə ⱪaldi, Dawut bolsa tɵt yüz adəmni baxlap dawamliⱪ ilgirilidi. 11 Dawutning adəmliri dalada Misirliⱪ bir adəmni uqritip, uni Dawutning ⱪexiƣa elip kəldi wə uningƣa yemək-iqmək 12 ⱨəm bir oqum ⱪurutⱪan ənjür wə ikki oqum kixmix bərdi. Ƣizalanƣandin keyin, uning tenigə maƣdur kirdi. U üq keqə-kündüz aƣziƣa ⱨeqnemə salmiƣanidi. 13 Dawut uningdin:
– Sən kimning adimisən, ⱪəyərliksən? – dəp soriƣanidi, u:
– Mən Misirliⱪmən, Amaləklərdin bolƣan bir adəmning ⱪulimən. Buningdin üq kün ilgiri kesəl bolup ⱪalƣanidim, hojayinim meni dalada taxlap kətti. 14 Biz Kiretlər, Kalib wə Yəⱨuda ⱪəbilisidikilər turƣan Yəⱨuda qɵlidiki xəⱨərlərgə ⱨujum ⱪilip kirgəniduⱪ ⱨəm Ziⱪlaⱪ xəⱨirigə ot ⱪoyuwətkəniduⱪ, – dəp jawab bərdi.
15 Dawut uningdin:
– Sən meni axu ⱪaraⱪqilarning yeniƣa baxlap baralamsən? – dəp soriƣanidi, u:
– Meni ɵltürməslikkə ⱨəm hojayinimƣa tapxurup bərməslikkə Pərwərdigar aldida ⱪəsəm iqsilə, mən silini axu ⱪaraⱪqilarning yeniƣa baxlap baray, – dedi.
16 Xuning bilən u Misirliⱪ Dawut wə uning adəmlirini Amaləklərning yeniƣa baxlap mangdi. Ⱪaraⱪqilar ⱨəmmə yərlərgə yeyilip, Filistiyəliklər wə Yəⱨuda zeminidin ⱪolƣa qüxürgən katta oljilardin hux bolup, yəp-iqixip, oljilarƣa erixkənliklirini təbriklixiwatatti. 17 Dawut wə uning adəmliri ətisi kün qiⱪixi bilən ularƣa ⱨujum ⱪilip, bir kün kəqkiqə ularni xundaⱪ ⱪirdiki, tɵgigə minip ⱪaqⱪan tɵt yüz yigittin baxⱪa ⱨeqkim ⱪeqip ⱪutulalmidi.
18 Dawut Amaləklər əsirgə alƣan barliⱪ adəmlər bilən, olja ⱪilƣan mal-mülüklərning ⱨəmmisini ⱪayturuwaldi, jümlidin ikki ayalinimu ⱪutⱪuzuwaldi. 19 U əsir ⱪilinƣan oƣul-ⱪizlirining ⱨəmmisini wə olja ⱪilinƣan mal-mülüklərning ⱨətta birinimu ⱪaldurmay ⱪayturuwaldi. 20 Dawut ⱪoy-kala padilirinimu olja aldi. Ularni uning adəmliri aldiƣa selip ⱨəydəp, “bu Dawutning oljiliri” dəp towlaxti.
Olja bɵlüx nizamining bekitilixi
21 Xuningdin keyin Dawut ⱨerip-qarqiƣanliⱪidin ɵzi bilən mangalmay, Bisor jilƣisida ⱪelip ⱪalƣan ikki yüz adəmning yeniƣa ⱪaytip kəldi. Ular Dawut wə uning adəmlirining aldiƣa qiⱪti, Dawut kɵpqilikkə yeⱪinlap kelip ularƣa salam ⱪildi. 22 Lekin Dawut bilən barƣanlarning iqidiki yarimas, yaman adəmlər:
– Ular biz bilən barmiƣandikin, biz yanduruwalƣan oljidin ularƣa bɵlüp bərməyli, ular ɵzlirining hotun, bala-qaⱪilirinila elip kətsun, – deyixti.
23 – Ⱨəy buradərlər, bizni aman saⱪlap, ⱪaraⱪqilarni ⱪolimizƣa tapxurƣan Pərwərdigar bizgə in’am ⱪilƣan malni ularƣa bɵlüp bərmisək bolmaydu. 24 Silərning bu gepinglarƣa kim ⱪulaⱪ salidu? Jənggə qiⱪⱪanlar bilən yaraƣ-jabduⱪlarƣa ⱪaraxⱪa ⱪalƣanlarning ülüxi ohxaxtur, ⱨəmmə nərsə təng bɵlünsun, – dedi Dawut wə 25 degənlirini Isra’iliyəning nizami ⱪilip bekitti. Uxbu nizam taki ⱨazirƣiqə dawam ⱪilip kəlməktə.
26 Dawut Ziⱪlaⱪ xəⱨirigə ⱪaytip kəlgəndə, oljidin dostliriƣa, yəni Yəⱨuda aⱪsaⱪalliriƣa əwətip: “Bu bizning Pərwərdigarning düxmənliridin alƣan oljimiz, silərgə tartuⱪ bolsun” dedi wə 27 oljidin Bəytəl, Yəⱨuda zeminining jənubiƣa jaylaxⱪan Ramot, Yattir, 28 Aro’er, Sifmot, Əxtimowa 29 wə Rakal degən yərlərning, xundaⱪla Yirahmi’ellar wə Ⱪenlar yaxaydiƣan ⱨərⱪaysi xəⱨərlərning wə 30 Hormaⱨ, Bor’axan, Atak, 31 Ⱨibron degən yərlərning aⱪsaⱪalliriƣa əwətti. Dawut ɵz adəmliri bilən kezip qiⱪⱪan ⱨəmmə yərlərning aⱪsaⱪalliriƣa tartuⱪ əwətti.
31 Sa’ul wə uning oƣullirining wapat boluxi
1 Filistiyəliklər Isra’illar bilən jəng ⱪilixti. Nurƣun Isra’illar Gilbowa teƣida ⱪaza ⱪildi, ⱪalƣanliri Filistiyəliklərdin ⱪaqti. 2 Filistiyəliklər Sa’ul bilən uning oƣullirining arⱪisidin ⱪoƣlap, ahiri Sa’ulning oƣulliridin Yonatan, Abinadab, Malkixuwalarni ɵltürdi. 3 Sa’ulning ətrapida jəng əwjigə qiⱪti, xu pəyttə Sa’ul düxmən oⱪyaqiliri təripidin etilip, ⱪattiⱪ yarilanduruldi. 4 Sa’ul ɵzining ⱪoral-yaraƣ kɵtürgüqisigə:
– Ⱪiliqingni suƣur, meni ɵltürüwət, awu hətnisizlər kelip, manga ⱪiliq sanjip meni horlimisun, – dedi.
Ⱪoral-yaraƣ kɵtürgüqi ⱪattiⱪ ⱪorⱪup kətkinidin undaⱪ ⱪilixⱪa unimidi. Sa’ul ɵzining ⱪiliqini suƣurup qiⱪirip, ɵzini ⱪiliq üstigə taxlidi. 5 Ⱪoral-yaraƣ kɵtürgüqi Sa’ulning ɵlgənlikini kɵrüp, umu ɵzini ⱪiliqi üstigə taxlap ɵldi.
6 Xuning bilən Sa’ul, uning üq oƣli, ⱪoral-yaraƣ kɵtürgüqisi wə barliⱪ adəmliri xu bir kün iqidə billə ɵldi. 7 Yizri’əl jilƣisining ⱪarxi təripidə wə I’ordan dəryasining nerisida turuwatⱪan Isra’illar Isra’iliyə ləxkərlirining ⱪaqⱪanliⱪini, Sa’ul wə uning oƣullirining ɵlgənlikini kɵrüp, xəⱨərlirini taxlap ⱪaqti. Andin Filistiyəliklər kelip u xəⱨərlərgə olturaⱪlixip ⱪaldi.
Sa’ul wə oƣullirining jəsətlirining kɵydürülüxi
8 Ətisi Filistiyəliklər ɵltürülgənlərning kiyim-keqəklirini salduruwelixⱪa kəlgəndə, Sa’ul bilən uning üq oƣlining Gilbowa teƣida ɵlük ⱨalda yatⱪanliⱪini kɵrüp, 9 Sa’ulning kallisini kesiwelip, sawut-dubulƣilirini salduruwaldi. Filistiyəliklər ɵz zeminining ⱨər təripigə qaparmənlərni əwətip, ɵz buthaniliriƣa wə həlⱪⱪə hux həwərni yətküzdi. 10 Ular Sa’ulning sawut-dubulƣilirini Axtorət degən ayal ilaⱨning buthanisiƣa ⱪoyup, jəsitini Bəytxan xəⱨirining sepiliƣa mihlap ⱪoydi. 11 Gil’adtiki Yabex xəⱨirining aⱨalisi Filistiyəliklərning Sa’ulƣa ⱪilƣanlirini angliƣanda, 12 ularning iqidiki ⱨəmmə baturlar bir keqə yol mengip, Sa’ul bilən uning oƣullirining jəsətlirini Bəytxanning sepilidin elip qüxüp, Yabexⱪa apirip, u yərdə kɵydürdi. 13 Andin ular sɵngəklirini elip, Yabexta bir yulƣun dərihining tüwigə dəpnə ⱪilip, yəttə kün roza tutti.
|
||
