«Samu’il ikkinqi ⱪisim»


1

Dawutning Sa’ulning ɵlüm həwirini anglixi
Sa’ul ɵlgəndin keyin, Dawut Amaləklərni yengip ⱪaytip kelip, Ziⱪlaⱪ xəⱨiridə ikki kün turdi. Üqinqi küni Sa’ulning bargaⱨidin bir yax yigit kəldi. U ⱪayƣudin kiyimlirini yirtip, bexiƣa topa qeqip, Dawutning aldida egilip təzim ⱪildi.
Dawut uningdin:
– Ⱪəyərdin kəlding? – dəp soridi.
– Isra’illarning bargaⱨidin ⱪeqip kəldim, – dəp jawab bərdi u yigit.
Dawut yənə:
– Nemə boldi? Ⱪeni sɵzlə, – dedi.
– Ləxkərlər jənggaⱨtin ⱪeqip ketixti, nurƣun kixilirimiz ɵltürüldi. Sa’ul bilən oƣli Yonatanmu ⱨalak boldi, – dedi u.
Dawut bu həwərni elip kəlgən yigittin:
– Sa’ul bilən uning oƣli Yonatanning ɵlgənlikini sən ⱪandaⱪ bilding? – dəp soridi.
Yigit:
– U qaƣda mən dəl Gilbowa teƣida idim. U yərdə Sa’ulning ɵz nəyzisigə yɵlinip turƣanliⱪini kɵrdüm. Düxmənning jəng ⱨarwiliri bilən atliⱪ ⱪismi uningƣa yeⱪinlixip keliwatⱪan ikən. U arⱪisiƣa burulup, meni kɵrüp qaⱪirdi, mən «ləbbəy» dedim. U məndin: «Sən kim bolisən?» dəp soridi, «mən Amaləklərdin bolimən» dəp jawab bərdim. U manga: «Ɵtünüp ⱪalay, bu yaⱪⱪa kəl, meni ɵltürüwət, jenim qiⱪmay bək ⱪiynilip kəttim» dedi. 10 Mən uning ⱪexiƣa berip, uning eƣir yarilanƣanliⱪini bildim wə uning tirik ⱪalalmaydiƣanliⱪiƣa kɵzüm yetip, uni ɵltürüwəttim. Xundaⱪla uning bexidiki tajisini, bilikidiki biləzükini janabiy aliyliriƣa təⱪdim ⱪilixⱪa elip kəldim, – dedi.
11 Dawut ⱪayƣudin ɵzining kiyimlirini yirtti, uning adəmlirimu xundaⱪ ⱪildi. 12 Ular ⱪiliq astida ⱪaza ⱪilƣan Sa’ul wə uning oƣli Yonatan xundaⱪla Pərwərdigarning həlⱪi – Isra’illar üqün matəm tutup, yiƣa-zar ⱪilip, kün patⱪuqə roza tutti.
13 Dawut həwər yətküzgən yigittin:
– Sən ⱪəyərlik bolisən? – dəp soridi.
– Mən Amaləklərdin bolimən, zeminingizdiki muⱨajirlarning pərzəntimən, – dəp jawab bərdi u.
14 Dawut uningƣa:
Pərwərdigar ɵzi talliƣan padixaⱨni ɵltürüxkə ⱪolung ⱪandaⱪ bardi? – dedi.
15 Andin Dawut adəmliridin birini qaⱪirip:
– Ⱪeni, uni ɵltür! – dəp buyrudi. U adəm bir ⱪiliq urup Amaləkni ɵltürüwətti.
16 Dawut:
– Ⱪan tɵkkənliking ɵz bexingƣa qiⱪti, qünki sən Pərwərdigar talliƣan padixaⱨni ɵltürgənlikingni iⱪrar ⱪilip, ɵz aƣzing bilən ɵzüng üstidin ərz ⱪilding, – dedi.
Dawutning Sa’ul bilən Yonatanƣa oⱪuƣan mərsiyəsi
17-18 Dawut Sa’ul bilən uning oƣli Yonatan üqün «Ya mərsiyəsi» dəp atalƣan munu mərsiyəni oⱪudi. U «bu mərsiyə Yəⱨuda ⱪəbilisidikilərgə ɵgitilsun» dəp buyruⱪ qüxürdi. (Uxbu mərsiyə «Yaxar» degən kitabta hatiriləngən.)
 
19 Aⱨ Isra’iliyə! Ƣururluⱪ əzimətliring ⱪətl ⱪilindi taƣlarda,
u palwanlar yiⱪilƣandu ⱪandaⱪqə!
20 Elan ⱪilmanglar buni Gat xəⱨiridə,
bayan ⱪilmanglar Axⱪilon koqilirida:
Huxal bolup kətmisun Filistiyəliklərning ayalliri,
xadimanmu bolmisun hətnisizlərning ⱪizliri!
 
21 Əy, Gilbowa taƣliri!
Üstünglərgə xəbnəm yaki yamƣur qüxmisun,
yərliringlardin ⱨosul qiⱪmisun,
qünki yeringlarda baturlarning ⱪalⱪini bulƣandi,
Sa’ulning ⱪalⱪini əmdiliktə may bilən əməs,
22 bəlki jəngdə ɵltürülgənlərning ⱪeni,
baturlarning tenidiki may bilən maylandi.
Yonatanning oⱪyasi ⱪuruⱪ ⱪaytmaytti,
Sa’ulning ⱪiliqimu ƣəlbisiz ⱪaytip kəlməytti.
 
23 Sa’ul bilən Yonatan ⱪədirdan wə esil adəmlər idi.
Ⱨayatidimu, ɵlümidimu bir-biridin ayrilmidi.
Ular bürküttinmu qaⱪⱪanidi,
xirdinmu küqlük idi!
 
24 Əy Isra’iliyəning ⱪiz-ayalliri!
Sa’ul üqün matəm tutunglar.
U silərgə toⱪ ⱪizil rənglik, ⱪimmət baⱨaliⱪ kiyimlərni kiydürgən
wə ularning üstini altundin yasalƣan zibu-zinnətlər bilən bezətküzgən.
 
25 Baturlar ⱪandaⱪqə yiⱪilƣandu jəngdə,
Yonatan ⱪandaⱪqə ⱪətl ⱪilinƣandu taƣlarda!
 
26 Əy buradirim Yonatan, mən sanga matəm tutay.
Sən manga tolimu ⱪədirdan iding,
ajayip idi sening manga bolƣan muⱨəbbiting,
artuⱪ idi ⱨətta ayallarning muⱨəbbitidinmu.
 
27 Palwanlar yiⱪilƣandu ⱪandaⱪqə,
jəng ⱪoralliri yoⱪ bolƣandu ⱪandaⱪqə!


2

Dawutning Yəⱨuda ⱪəbilisigə padixaⱨ boluxi
Xuningdin keyin Dawut Pərwərdigardin:
– Yəⱨuda xəⱨərlirining birərsigə baraymu? – dəp soridi.
– Bar, – dedi Pərwərdigar.
– Ⱪaysi xəⱨərgə baray? – dəp soridi Dawut.
– Ⱨibronƣa bar! – dedi Pərwərdigar.
Xuning bilən Dawut ikki ayalini – Yizri’əllik Ahino’am bilən Karməllik Nabaldin tul ⱪelip Dawutⱪa təgkən Abigalni elip, Ⱨibronƣa kətti. Dawut yənə ɵz adəmlirini ⱨəm ularning hotun-balilirini billə elip mangdi. Ular Ⱨibron xəⱨirining ətrapidiki yezilarƣa olturaⱪlaxti. Xuningdin keyin Yəⱨuda ⱪəbilisidikilər Ⱨibronƣa kelip, Dawutning bexiƣa yaƣ ⱪuyup, uni Yəⱨuda ⱪəbilisigə padixaⱨ ⱪilip tiklidi. Dawut Sa’ulni Gil’adtiki Yabexliⱪlarning dəpnə ⱪilƣanliⱪini anglap, ularƣa əlqilər arⱪiliⱪ munu sɵzlərni yətküzdi: «Silər janabiy padixaⱨinglar Sa’ulƣa xapa’ət kɵrsitip, uni dəpnə ⱪilƣanliⱪinglar üqün Pərwərdigar silərgə bəht ata ⱪilƣay. Silərning ⱪilƣan bu həyrlik ixliringlarƣa yarixa, Pərwərdigar silərgə ⱨazirla meⱨribanliⱪ wə wapadarliⱪini yətküzgəy. Mənmu ⱪilƣan yahxiliⱪinglarni silərgə yahxiliⱪ ⱪilix bilən yanduray. Padixaⱨinglar Sa’ul wapat boldi. Yəⱨuda ⱪəbilisi meni ɵzlirigə padixaⱨ ⱪilip təyinlidi. Əmdi dadil wə ⱪəysər bolunglar.»
Ixboxətning Isra’iliyəning baxⱪa ⱪəbililirigə padixaⱨ boluxi
Ner degən adəmning oƣli Abner Sa’ulning ⱪoxunining bax sərkərdisi bolup, u Sa’ulning oƣli Ixboxətni Mahanayim xəⱨirigə elip kəldi. U yərdə Abner Ixboxətni Gil’ad, Axur, Yizri’əl, Əfrayim wə Binyamin degən zeminlarƣa, yəni pütün Isra’iliyəgə padixaⱨ ⱪilip tiklidi. 10 Sa’ulning oƣli Ixboxət Isra’iliyəgə padixaⱨ bolup tikləngəndə, ⱪiriⱪ yaxta idi; u Isra’iliyəgə ikki yil padixaⱨliⱪ ⱪildi. Waⱨalənki, Yəⱨuda ⱪəbilisi Dawutⱪa əgəxti. 11 Dawut Ⱨibronda Yəⱨuda ⱪəbilisigə jəm’iy yəttə yerim yil padixaⱨ boldi.
Yəⱨudiyə bilən Isra’iliyə otturisidiki jəng
12 Bir küni Nerning oƣli Abner Sa’ulning oƣli Ixboxətning adəmlirini baxlap, Mahanayimdin qiⱪip Gib’on xəⱨirigə ⱪarap mangdi. 13 Məzlum Ziruyaning oƣli Yo’ab bolsa Dawutning adəmlirini baxlap, Gib’on kɵlining boyida ular bilən uqraxti. Ixboxətning adəmliri kelip kɵlning bu təripidə, Dawutning adəmliri bolsa kɵlning u təripidə olturuxti. 14 Abner Yo’abⱪa ⱪarap:
– Yigitlərdin birnəqqisi qiⱪip aldimizda elixip baⱪsun, – dəp towlidi.
– Məyli, elixsun, – dedi Yo’ab. 15 Xundaⱪ ⱪilip Ixboxət bilən Binyamin ⱪəbilisi on ikki adəm qiⱪirip, Dawutning on ikki adimi bilən elixti. 16 Ular rəⱪiblirining bexini məⱨkəm tutup, beⱪinliriƣa hənjər uruxti. Xu təriⱪidə ularning ⱨəmmisi ɵlüxti. Xuning üqün Gib’ondiki bu yər «hənjər məydani» dəp ataldi. 17 Xuningdin keyin ikki tərəp ⱪattiⱪ elixixⱪa baxlidi. Nətijidə Abner bilən Isra’illar Dawutning adəmliri aldida məƣlup boldi. 18 Məzlum Ziruyaning Yo’ab, Abixay, Asa’el degən üq oƣli xu yərdə idi. Asa’elning puti huddi daladiki jərəndək qaⱪⱪanidi. 19 Asa’el Abnerning arⱪisidin ⱪalmay, iz besip ⱪoƣlap mangdi.
20 Abner arⱪisiƣa ⱪarap uningdin:
– Sən Asa’elmu? – dəp soridi.
– Ⱨə’ə, – dedi u.
21 – Meni ⱪoƣlaxtin tohta, baxⱪa birər ləxkərni ⱪoƣlap, uning ⱪoral-yaraƣlirini tartiwal – dedi Abner. Lekin Asa’el uning arⱪisidin ⱪalmay, dawamliⱪ ⱪoƣlap kəldi.
22 – Meni ⱪoƣlima! – dedi Abner Asa’elƣa yənə bir ⱪetim, – meni jeningni elixⱪa zorlima. Undaⱪ ⱪilsam akang Yo’abning yüzigə ⱪandaⱪmu ⱪariyalaymən? 23 Lekin Asa’el uni ⱪoƣlaxtin tohtimidi, xuning bilən Abner nəyzisining arⱪa uqi bilən uning ⱪorsiⱪiƣa bir uruwidi, nəyzə Asa’elning dümbisidin qiⱪti. Asa’el yiⱪilip xu yərdila jan bərdi. Asa’elning jəsiti yatⱪan yərgə kəlgənlərning ⱨəmmisi xu yərdə tohtap ⱪaldi. 24 Əmdi Yo’ab bilən Abixay Abnerni ⱪoƣlaxⱪa baxlidi. Ular kün olturƣanda Ammaⱨ egizlikigə yetip kəldi. Bu egizlik Gib’on qɵligə qiⱪidiƣan yol boyidiki Giyah degən yərning yeniƣa jaylaxⱪanidi. 25 Binyamin ⱪəbilisidikilər Abnerning ətrapiƣa yiƣilip, bir top bolup egizlikning üstidə ⱨazir boluxti. 26 Abner Yo’abⱪa ⱪarap:
– Ⱪaqanƣiqə bir-birimizni ⱪirimiz? Buning aⱪiwitining yaman bolidiƣanliⱪini bilməmsən? Sən ɵz adəmliringgə: «Ɵz ⱪerindaxliringlarni ⱪoƣlimanglar» dəp ⱪaqan buyruⱪ ⱪilisən? – dəp towlidi.
27 – Mənggü ⱨayat Huda aldida ⱪəsəm ⱪilimənki, əgər sən bayiⱪi sɵzlərni ⱪilmiƣan bolsang, adəmlirim ɵz ⱪerindaxlirini ətə səⱨərgiqə dawamliⱪ ⱪoƣliƣan bolatti, – dedi Yo’ab 28 wə burƣa* Burƣa – ⱪoqⱪar ⱪatarliⱪ ⱨaywanlarning münggüzidin yasalƣan, püwləp qelinidiƣan ⱪədimiy qalƣu əswab. qalduruwidi, adəmliri Isra’illarni ⱪoƣlaxtin tohtidi, ular bilən jəngmu ⱪilmidi. 29 Abner adəmliri bilən keqiləp I’ordan wadisini boylap mengip, I’ordan dəryasidin keqip ɵtüp, ətisi ətigəndə Mahanayimƣa yetip kəldi. 30 Yo’ab Abnerni ⱪoƣlaxtin waz keqip, adəmlirini topliƣanda, Dawutning adəmliridin Asa’eldin baxⱪa yənə 19 adəm kəm qiⱪti. 31 Lekin Dawutning adəmliri Binyamin ⱪəbilisidin, yəni Abnerning adəmliridin 360 adəmni ɵltürgənidi. 32 Yo’ab wə uning adəmliri Asa’elni elip kelip, Bəytləⱨəmdə ɵz ata-bowilirining ⱪəbristanliⱪiƣa dəpnə ⱪildi. Andin ular bir keqə yol mengip, tang atⱪanda Ⱨibronƣa yetip kəldi.

*28
Burƣa – ⱪoqⱪar ⱪatarliⱪ ⱨaywanlarning münggüzidin yasalƣan, püwləp qelinidiƣan ⱪədimiy qalƣu əswab.



3

Sa’ul bilən Dawutning jəməti otturisidiki urux uzun waⱪitⱪiqə dawam ⱪilip turdi. Dawut kündin-küngə küqəydi, Sa’ulning jəməti bolsa kündin-küngə ajizlaxti.
Dawut Ⱨibronda birnəqqə oƣul pərzənt kɵrdi: tunjisi Yizri’əllik Ahino’amdin tuƣulƣan Amnon, ikkinqisi Karməllik Nabaldin tul ⱪalƣan Abigaldin tuƣulƣan Kilab, üqinqisi Gixurning padixaⱨi Talmayning ⱪizi Ma’akadin tuƣulƣan Absalom, tɵtinqisi Haggittin tuƣulƣan Adoniya, bəxinqisi Abitaldin tuƣulƣan Xifatya, altinqisi Dawutning yənə bir ayali Əglaⱨtin tuƣulƣan Yitri’amdur. Bular Dawutning Ⱨibronda kɵrgən pərzəntliridur.
Abnerning Dawutⱪa əl bolup sadaⱪətmənlik kɵrsitixi
Sa’ul bilən Dawut jəməti otturisida urux bolup turƣan məzgillərdə Abnerning Sa’ul jəmətidiki təsir küqi kündin-küngə exip bardi.
Sa’ulning Rizpaⱨ isimlik bir toⱪili bar idi, u Ayyaⱨning ⱪizi idi. Bir küni Ixboxət Abnerƣa:
– Sən nemixⱪa atamning toⱪili bilən bir orunda yatisən? – degənidi, Abner Ixboxətning gepini anglap bək hapa bolup:
sən meni Yəⱨuda ⱪəbilisigə ixləwatⱪan lalma it dəp ⱪaramsən? Ⱨazirƣiqə mən atang Sa’ulning jəmətigə, uning buradərliri bilən dostliriƣa sadiⱪ bolup, seni Dawutning ⱪoliƣa qüxürmigən bolsammu, lekin sən bügün manga: «U hotun bilən buzuⱪqiliⱪ ⱪilding» dəp əyib artamsən? 9-10 Əgər mən Pərwərdigarning Dawutⱪa ⱪilƣan wədisigə bina’ən Sa’ulning padixaⱨliⱪini uning əwladliridin tartiwelip, Dawutni padixaⱨ ⱪilip, uni ximaldiki Dan xəⱨiridin jənubtiki Bə’ərxəba xəⱨirigiqə bolƣan pütün Isra’iliyə wə Yəⱨudiyə ⱨɵkümranliⱪ ⱪilƣuzmaydiƣan bolsam, Huda mən Abnerƣa eƣir jaza bərsun, – dedi.
11 Ixboxət ⱪorⱪⱪinidin uningƣa bir eƣizmu jawab ⱪayturalmidi.
12 Abner Dawutⱪa əlqi əwətip, «bu pütün zemin manga təwə əməsmu? Mən bilən əⱨdə tüzsilə, siligə yardəmlixip pütün Isra’iliyəni ɵzlirigə ⱪaraydiƣan ⱪilip berimən» dedi.
13 «Yahxi gəp! Siz bilən əⱨdə tüzəy, biraⱪ aldi bilən sizdin bir ixni tələp ⱪilimən. Siz mən bilən kɵrüxkili kəlgəndə, Sa’ulning ⱪizi Mikalni elip keling, bolmisa mən bilən kɵrüxəlməysiz» dedi Dawut. 14 Dawut yənə Sa’ulning oƣli Ixboxətning ⱪexiƣa əlqilər əwətip: «Mən 100 Filistiyəlikning hətnə terisigə alƣan ayalim Mikalni manga ⱪayturup bering» dedi.
15 Xuning bilən Ixboxət adəmlirini əwətip, Mikalni uning eri – Layixning oƣli Paltidin tartiwaldi. 16 Mikalning eri taki Bahurimƣiqə əgixip yiƣlap kəldi. Abner uningƣa:
– Boldi, ⱪaytip kət! – dedi.
U ⱪaytip kətti. 17 Abner Isra’illarning aⱪsaⱪallirining yeniƣa berip, ularƣa:
– Silər uzundin beri Dawutning ɵzünglarƣa padixaⱨ boluxini ümid ⱪilip kəlgənidinglar, 18 əmdi waⱪti kəldi! Pərwərdigar hizmətkari Dawutⱪa: «Mən həlⱪim Isra’illarni Filistiyəliklər wə barliⱪ düxmənliridin sən arⱪiliⱪ ⱪutuldurimən» dəp wədə ⱪilƣanidi, – dedi.
19 Abner bu gəpni Binyamin ⱪəbilisidikilərgimu eytti. Andin Isra’illar bilən Binyamin ⱪəbilisidikilərning nemigə maⱪul bolƣanliⱪini Dawutⱪa eytⱪili Ⱨibronƣa bardi. 20 Abner 20 adəmni baxlap Ⱨibronda turuwatⱪan Dawutning yeniƣa kəlgəndə, Dawut Abner wə uning bilən kəlgənlərning xəripigə ziyapət bərdi. 21 Abner Dawutⱪa:
– Əmdi ketiximgə ijazət bərsilə, pütün Isra’illarni janabiy aliylirining aldiƣa jəm ⱪilay, ular ɵzliri bilən əⱨdə tüzidu, xuning bilən ɵzliri ümid ⱪilip kəlgəndək pütün həlⱪning padixaⱨi bolila, – dedi.
Dawut Abnerni yolƣa saldi, u aman-esən kətti.
Yo’abning Abnerni ɵltürüxi
22 Xu qaƣda, Yo’ab wə Dawutning adəmliri urux ⱪilip nurƣun oljilar bilən ⱪaytip kəldi. Waⱨalənki Abner Ⱨibronda Dawut bilən billə əməs idi, Dawut uni yolƣa salƣan bolup, u aman-esən ⱪaytip kətkənidi. 23 Yo’ab wə uning bilən billə kətkən ləxkərlər ⱪaytip kelixi bilənla, Yo’abning ⱪuliⱪiƣa: «Nerning oƣli Abner kelip Dawut padixaⱨ bilən kɵrüxüptu, padixaⱨ uni yolƣa seliptu, u aman-esən ⱪaytip ketiptu» degən həwər yetip kəldi. 24 Buni angliƣan Yo’ab padixaⱨ Dawut bilən kɵrüxüp:
– Bu nemə ⱪilƣiningiz? Nerning oƣli Abner ɵzi yeningizƣa kəlsə, nemixⱪa uni yolƣa selip ⱪoydingiz? Mana əmdi u ketip ⱪaptu. 25 Siz Nerning oƣli Abnerni yahxi bilisiz, u bu yərgə sizni aldiƣili, nəgə berip keliwatⱪanliⱪingizni wə nemə ix bilən bənd boluwatⱪanliⱪingizni bilgili kəlgən, – dedi.
26 Yo’ab Dawutning yenidin qiⱪip, Abnerni ⱪoƣlap tutuxⱪa adəmlirini əwətti. Ular uni Siraⱨ ⱪuduⱪining yenidin yandurup elip kəldi. Lekin Dawut bu ixlardin bihəwər idi. 27 Abner Ⱨibronƣa ⱪaytip kəlgəndə, Yo’ab uningƣa: «Ayrim sɵzlixəyli» dəp, xəⱨər sepilining dərwazisiƣa jaylaxⱪan bir ɵygə elip kirip, «inim Asa’el üqün intiⱪam alay» dəp, Abnerning ⱪorsiⱪiƣa hənjər tiⱪip ɵltürdi.
28 Dawut bu wəⱪəni angliƣandin keyin:
– Abnerning aⱪⱪan ⱪeni üqün mən wə padixaⱨliⱪim Pərwərdigarning aldida mənggü əyibkar əməs. 29 Uning ⱪeni Yo’ab wə uning ata jəmətidikilərning ⱨəmmisining bexiƣa qüxsun! Yo’abning jəmətidin yiringliⱪ yara wə insanni napak ⱪilidiƣan terə kesəllikliri wə pəⱪət ayallarning ixlirinila ⱪilalaydiƣan, ⱪiliq astida ɵltürülgən wə nanƣa zar bolƣan kixilər ⱨeq tügimisun, – dedi.
30 Abner Gib’ondiki jəngdə Yo’abning inisi Asa’elni ɵltürgənliki üqün Yo’ab bilən uning akisi Abixay Abnerni ⱪətl ⱪildi.
Dawutning Abnerƣa matəm tutuxi
31 Dawut Yo’ab wə uning bilən billə turƣanlarƣa:
«kiyimliringlarni yirtinglar, bɵz rəhtkə yɵgininglar, Abner üqün ⱨaza tutunglar!» dedi. Dawut padixaⱨ ɵzimu jinazining kəynidin mangdi.
32 Ular Abnerni Ⱨibronda dəpnə ⱪildi. Padixaⱨ Dawut Abnerning ⱪəbrisi yenida ⱨɵngrəp yiƣlap kətti, kɵpqilikmu kɵz yexi ⱪilixti. 33 Padixaⱨ Dawut yənə Abnerƣa atap munu mərsiyəni oⱪudi:
 
Əy Abner, əhməⱪlərdək ɵlüxüng kerəkmidi?
34 Ⱪolliring baƣlaⱪliⱪ əməs idi,
putliringƣa kixən seliⱪliⱪ əməs idi,
rəzillərning ⱪara niyitidə yiⱪilding mana əmdi!
 
Kɵpqilik yənə Abner üqün yiƣlap ketixti. 35 Ular Dawutni kəq kirgüqə azraⱪ ƣiza yewelixⱪa ündigənidi, Dawut ⱪəsəm ⱪilip:
– Əgər mən kün patⱪuqə aƣzimƣa birər nərsə salsam, Pərwərdigar meni eƣir jazalisun, – dedi.
36 Kɵpqilik buni anglap uningdin məmnun boluxti. Padixaⱨning ⱪilƣan ⱨəmmə ixliridin ular huxal idi. 37 Xuning bilən birgə Dawutning barliⱪ adəmlirigə wə pütün Isra’il həlⱪigə Nerning oƣli Abnerning ɵltürülüxidə padixaⱨning ⱪolining yoⱪluⱪi məlum boldi.
38 Padixaⱨ ɵzining adəmlirigə:
– Bilməmsilər, bügün Isra’iliyədin bir yolbaxqi – uluƣ bir insan kətti. 39 Mən Huda təripidin tallanƣan padixaⱨ bolsammu, lekin mən yənila ajizmən. Ziruyaning bu ikki oƣli – Yo’ab bilən Abixay zorawanlardur, mən ularni baxⱪuralmaymən. Pərwərdigar yamanlarning ⱪilmixiƣa yarixa jazasini bərgəy, – dedi.


4

Ixboxətning ɵltürülüxi
Sa’ulning oƣli Ixboxət Abnerning Ⱨibronda ɵltürülgənlikini anglapla, yüriki selip kətti, pütün Isra’il həlⱪimu alaⱪzadə bolup kətti. Ixboxətning hizmitidə Ba’ana wə Rekab isimlik ⱪaraⱪqilar toplirining ikki sərkərdisi bar idi, ular Binyamin ⱪəbilisidin bolƣan Bə’ərotta yaxaydiƣan Rimmonning oƣulliri idi. Bə’ərot xəⱨiri u waⱪitta Binyamin ⱪəbilisigə təwə zemin idi. Bə’ərotning əsli aⱨalisi Gittayimƣa ⱪeqip berip, taki ⱨazirƣiqə xu yərdə musapir bolup turuwatidu.
Sa’ulning oƣli Yonatanning ikkila puti aⱪsaydiƣan Mifiboxət* «Mifiboxət»ning yənə bir atilixi «Mifiba’al» isimlik bir oƣli bar idi. Yizri’əldin Sa’ul bilən Yonatanning ⱪaza ⱪilƣanliⱪ həwiri yetip kəlgəndə, u bəx yaxta idi. Həwər yetip kelixi bilən inik’anisi uni elip ⱪaqⱪanidi, inik’ana alman-talman ⱪaqⱪaqⱪa, bala yərgə qüxüp ketip, tokur bolup ⱪalƣanidi.
Bir küni qüx waⱪtida Bə’ərotta yaxaydiƣan Rimmonning oƣli Rekab bilən Ba’ana Ixboxətning ɵyigə kəldi. Ixboxət qüxlük uyⱪuda idi. Kɵzətqi ayal buƣday tasⱪap, qarqap ketip mügdəp ⱪalƣanidi. Bu jümlə «Muⱪəddəs Kitab»ning ⱪədimki grekqə tərjimisigə asaslandi. Ular ɵygə ƣippidə kiriwaldi. Ular ɵygə kirgən qaƣda, Ixboxət ɵzining yatiⱪida kariwatta yatatti, ular uningƣa hənjər tiⱪip ɵltürüp, kallisini kesiwaldi wə kallisini ɵzliri bilən billə elip ketip, I’ordan wadisini boylap bir keqə mangdi.
Ular Ixboxətning kallisini Ⱨibronƣa – Dawut padixaⱨning yeniƣa elip berip, uningƣa:
– Ɵzlirining rəⱪibi Sa’ul ilgiri janlirini elix ⱪəstidə bolƣanidi. Ⱪarisila, mana bu uning oƣli Ixboxətning kallisi. Pərwərdigar bügün padixaⱨi aləmning Sa’ul wə uning əwladliridin alidiƣan intiⱪamini elip bərdi, – dedi.
Lekin Dawut Rekab bilən Ba’anaƣa jawab berip:
– Jenimni ⱨəmmə ⱪiyinqiliⱪlardin ⱪutuldurup ⱪalƣan mənggü ⱨayat Pərwərdigar aldida ⱪəsəm ⱪilimənki, 10 ilgiri manga «ⱪarisila, Sa’ul ɵldi!» dəp həwər yətküzgüqi kixi, manga hux həwər yətküzdüm dəp bilgən. Lekin mən uning yətküzgən həwirigə mukapat ornida uni tutup, Ziⱪlaⱪta ⱪətl ⱪilƣanidim. 11 Undaⱪta, əyibsiz bir adəmni ɵyidə, yatⱪan yeridə ⱪətl ⱪilƣan rəzillərgə nemimu mukapat berəy? U adəmning hunini tələp ⱪilip, mən silərni yər yüzidin yoⱪ ⱪilmaymənmu? – dedi.
12 Dawut adəmlirigə ularni ɵltürüxni buyrudi. Dawutning adəmliri ularni ɵltürüp, put-ⱪollirini kesip, tənlirini Ⱨibrondiki kɵlqəkning boyiƣa esip ⱪoyuxti. Ixboxətning kallisini Abnerning Ⱨibrondiki ⱪəbrisigə elip berip dəpnə ⱪilixti.

*4
«Mifiboxət»ning yənə bir atilixi «Mifiba’al»

6
Bu jümlə «Muⱪəddəs Kitab»ning ⱪədimki grekqə tərjimisigə asaslandi.



5

Dawutning pütün Isra’iliyəgə padixaⱨ boluxi
Xuningdin keyin Isra’iliyə ⱪəbililirining ⱨəmmisi Ⱨibronƣa kelip Dawutning ⱪexiƣa yiƣildi. Ular Dawutⱪa:
– Ⱪarisila, biz silining janjigər tuƣⱪanliri bolimiz. Burun Sa’ul bizgə padixaⱨ bolup turƣan waⱪtida, uruxlarda Isra’il həlⱪigə baxqiliⱪ ⱪilƣanidilə. Pərwərdigarmu siligə: «Sən huddi bir padiqi ɵz ⱪoylirining ⱨalidin həwər alƣandək, mening həlⱪim bolƣan Isra’illarning ⱨalidin həwər alisən wə ularƣa baxqi bolisən» degənidi, – dedi.
Xundaⱪ ⱪilip, Dawut Ⱨibronda Isra’illarning barliⱪ aⱪsaⱪalliri bilən «Pərwərdigar guwaⱨ bolsun» dəp, əⱨdə tüzdi. Ular Dawutning bexiƣa yaƣ ⱪuyup, uni Isra’iliyəgə padixaⱨ ⱪildi. Dawut təhtkə olturƣan qeƣida ottuz yax idi, u ⱪiriⱪ yil təhttə olturdi. U Ⱨibronda Yəⱨuda ⱪəbilisigə yəttə yerim yil, Yerusalemda pütün Isra’iliyə wə Yəⱨudiyəgə ottuz üq yil padixaⱨ boldi.
Dawut padixaⱨning Yerusalemni ⱨujum ⱪilip elixi
Dawut padixaⱨ wə uning adəmliri Yerusalemƣa kelip, xu yərdə turidiƣan Yibuslarƣa ⱨujum ⱪilmaⱪqi bolƣanidi, Yibuslar: «Dawut ⱨərgiz bu yərgə kirəlməydu» dəp oylap, uningƣa:
– Sən bu yərgə kirəlməysən, silərni ⱨətta bu yərdiki kor-tokurlarmu tosup ⱪalalaydu, – dedi.
Waⱨalənki, Dawut Si’on ⱪəl’əsini ⱨujum ⱪilip aldi. Keyinqə bu ⱪəl’əgə «Dawut xəⱨiri» dəp nam bərdi. Dawut u qaƣda ɵz adəmlirigə:
– Kimki Yibuslarni yoⱪatmaⱪqi bolsa, manga ɵq bolƣan xu «kor» wə «tokur»larning yeniƣa ɵstəng arⱪiliⱪ berip, ularƣa ⱨujum ⱪilsun, – dedi.
Xu səwəbtin «kor wə tokurlar Pərwərdigarning ibadəthanisiƣa kirəlməydu» degən gəp pəyda bolƣan.
Xundaⱪ ⱪilip, Dawut ⱪəl’əni igiləp, u yərdə turup ⱪaldi wə u ⱪəl’əni «Dawut xəⱨiri» dəp atidi. Dawut xəⱨərni tindurulƣan yərdin baxlap kengəytip ⱪurdi. 10 Dawut kündin-küngə küqəydi. Pərwərdigar – Ⱪudrətlik Sərdar Huda uningƣa yar idi.
11 Tir padixaⱨi Ⱨiram əlqilərni Dawutning yeniƣa əwətti wə ular bilən birgə kedir yaƣaqliri, yaƣaqqilar we taxqilarnimu əwətti. Ular Dawutⱪa orda selip bərdi. 12 Xuning bilən Dawut Pərwərdigarning ɵzini Isra’iliyəgə padixaⱨ ⱪilƣanliⱪini wə uning ɵz həlⱪi Isra’illar üqün ɵzining padixaⱨliⱪini gülləndürgənlikini bildi.
13 Dawut Ⱨibrondin kətkəndin keyin Yerusalemda yənə birⱪanqə hotun wə toⱪallarni aldi wə nurƣun pərzənt kɵrdi. 14 Yerusalemdiki pərzəntlirining isimliri: Xammuwa, Xobab, Natan, Sulayman 15 Yibhar, Əlixuwa, Nəfəg, Yafiya, 16 Əlixama, Əlyada wə Əlifələt.
Dawut padixaⱨning Filistiyəliklərni yengixi
17 Dawutning bexiƣa yaƣ ⱪuyulup, Isra’iliyəgə padixaⱨ ⱪilip təyinləngənlikini angliƣan Filistiyəliklər ləxkərlirini Dawutni tutuxⱪa əwətti. Dawut buni anglap, panaⱨlinix üqün taƣdiki ƣarƣa kətti. 18 Filistiyəliklər kelip Rafa’im jilƣisiƣa tarⱪaldi.
19 Dawut Pərwərdigardin:
– Mən Filistiyəliklərgə ⱪarxi jənggə qiⱪaymu? Ularni mening ⱪolumƣa tapxuramsən? – dəp soridi, Pərwərdigar uningƣa:
– Jənggə qiⱪ, mən qoⱪum Filistiyəliklərni sening ⱪolungƣa tapxurimən, – dedi.
20 Xuning bilən Dawut Ba’al-Pirazimƣa berip Filistiyəliklərni məƣlup ⱪildi wə: «Pərwərdigar düxmənlirim üstidin huddi kəlkündək bɵsüp ɵtti» dedi. Xunga Dawut u yərgə «Ba’al-Pirazim» [mənisi «bɵsüp ɵtküqi igə»] degən namni bərdi. 21 Filistiyəliklər ɵzlirining butlirini xu yərgə taxlap ⱪaqⱪanidi. Dawut wə uning adəmliri u butlarni elip kətti.
22 Waⱨalənki, Filistiyəliklər kelip yənə Rafa’im jilƣisiƣa tarⱪaldi. 23 Dawut yənə Pərwərdigardin nemə ix ⱪilix kerəklikini soridi, Pərwərdigar uningƣa:
– Ularning aldi təripidin barmay, arⱪisiƣa aylinip ɵtüp, ularƣa terəklikning yenidin ⱨujum ⱪil, 24 sən terəklərning yuⱪiri təripidin ləxkərlirimning ayaƣ tiwixlirini anglixing bilənla tez ⱨərikət ⱪil, qünki xu qaƣda mən sening aldingda Filistiyəliklərning ⱪoxuniƣa ⱪarxi ⱨujumƣa qiⱪⱪan bolimən, – dedi.
25 Xundaⱪ ⱪilip Dawut Pərwərdigarning buyruⱪi boyiqə ix tutup, Filistiyəliklərni Gəbadin Gəzərgiqə ⱪoƣlap berip, ⱪirdi.


6

Əⱨdə sanduⱪining Yerusalemƣa elip ketilixi
Dawut yənə Isra’illarning sərhil ləxkərlirini yiƣdi. Ular jəm’iy 30 ming qiⱪti. Dawut Hudaning əⱨdə sanduⱪini elip kelix üqün ularni baxlap, Yəⱨudiyəning Ba’ala xəⱨirigə ⱪarap yolƣa qiⱪti. Ⱪudrətlik Sərdar Pərwərdigarning təhti əⱨdə sanduⱪining üstidiki kerubning otturisida bolup, uning nam-xəripi əⱨdə sanduⱪida idi. Ular Hudaning əⱨdə sanduⱪini kiqikrək bir taƣ üstidiki Abinadabning ɵyidin kɵtürüp qiⱪip, yengi bir ⱨarwining üstigə ⱪoydi. Abinadabning oƣulliri uzza wə Ahiyo ⱨarwini ⱨəydəp mangdi. Ahiyo ⱨarwining aldida mangdi. Dawut wə pütün Isra’il həlⱪi Pərwərdigarning ⱨuzurida lira, qiltar, dap, sapayi wə janglarni qelip, ⱨayajan bilən nahxa eytip, Ussul oynawatatti.
Ular Nakonning haminiƣa kəlgəndə kala putlixip, Hudaning əⱨdə sanduⱪi qüxüp ketəy degəndə, Uzza ⱪolini uzitip, uni yɵlüwaldi. Biraⱪ Uzzaning bu ⱨərikiti – əⱨdə sanduⱪiƣa haliƣanqə təgməslik ⱪa’idisigə hilap bolƣanliⱪi üqün Pərwərdigar Hudaning ƣəzipi kelip, əⱨdə sanduⱪining yenidila uning jenini aldi. Dawut Pərwərdigarning Uzzani jazaliƣanliⱪiƣa hapa bolup, u yərni «Pərəs-uzza» [mənisi «Uzzaning jazalinixi»] dəp atidi. U yər ⱨazirƣiqə xu nam bilən atilip kəlməktə.
Xu küni Dawut Pərwərdigardin ⱪorⱪup: «Pərwərdigarning əⱨdə sanduⱪiƣa ⱪarax wəzipisini ⱪandaⱪ ⱪilip ɵz üstümgə alalaymən?» dəp oylidi.
10 Xuning bilən u Pərwərdigarning əⱨdə sanduⱪini ɵzi turuwatⱪan Dawut xəⱨirigə əkelixni halimay, uni Gatliⱪ Obed-idomning ɵyigə apirip ⱪoydi. 11 Pərwərdigarning əⱨdə sanduⱪi Obed-idomning ɵyidə üq ay turdi, Pərwərdigar Obed-idomning pütün uruⱪ-jəmətigə bəht ata ⱪildi.
12 Dawut padixaⱨ: «əⱨdə sanduⱪi səwəbidin Pərwərdigar Obed-idomning jəmətigə wə uning ⱪol astidikilərning ⱨəmmisigə bəht ata ⱪiliptu» degən həwərni anglap, Obed-idomning ɵyigə berip, u yərdin Hudaning əⱨdə sanduⱪini huxal ⱨalda Dawutning xəⱨirigə yɵtkəp kəldi. 13 Pərwərdigarning əⱨdə sanduⱪini kɵtürüp mangƣanlar altə ⱪədəm mangƣandin keyin, Dawut bir buⱪa wə bir bordalƣan mal ⱪurbanliⱪ ⱪildi. 14 Dawut kəndir rəhttin tikilgən roⱨaniyliⱪ tonini kiyip, Pərwərdigarning ⱨuzurida ⱨayajan bilən ussul oynidi. 15 Dawut wə pütün Isra’illar burƣa qelip, alⱪix yangritip, Pərwərdigarning əⱨdə sanduⱪini Yerusalemƣa kɵtürüp mangdi.
16 Pərwərdigarning əⱨdə sanduⱪi Dawutning xəⱨirigə kirgən waⱪitta, Sa’ulning ⱪizi Mikal derizidin Dawut padixaⱨning Pərwərdigarning ⱨuzurida səkrəp ussul oynap kətkənlikini kɵrüp, kɵnglidə uni mənsitmidi. 17 Ular Pərwərdigarning əⱨdə sanduⱪini, Dawut uningƣa atap tiktürgən qedirƣa əkirip ⱪoydi. Dawut Pərwərdigarƣa atap kɵydürmə wə amanliⱪ ⱪurbanliⱪliri ⱪildi. 18 Xuningdin keyin u həlⱪⱪə Ⱪudrətlik Sərdar Pərwərdigarning nami bilən bəht tilidi. 19 Yənə pütün həlⱪⱪə, ər-ayal deməy, ⱨərbir adəmgə birdin nan, horma ⱪeⱪi we kixmix üləxtürüp bərdi. Xuningdin keyin kɵpqilik ɵz ɵylirigə ⱪaytixti.
20 Dawut ɵz jəmətigə salam berix üqün ɵyigə ⱪaytti. Sa’ulning ⱪizi Mikal Dawutni ⱪarxi elixⱪa qiⱪip uningƣa tənə ⱪilip:
– Paⱨ, Isra’iliyəning padixaⱨi bügün ⱪaltis xanuxəwkətlik bolup ketiptiƣu?! Əməldarlirining dedəkliri aldida huddi pəskəxlərdək yerim yalingaq bolup, ɵzlirini kɵrsəttiliƣu! – dedi.
21 Dawut uningƣa:
– Ussul oyniƣan bolsam, atangning wə uning pütün jəmətining orniƣa meni tallap, ɵzining həlⱪi bolƣan Isra’ilning bexi ⱪilip təyinligən Pərwərdigarning aldida xadlinip oynidim. 22 Mən ⱪanqə abruysiz ⱪalsammu, sən meni ⱪanqilik kɵzgə ilmisangmu, mən yənila ussul oynawerimən. Waⱨalənki sən tilƣa alƣan axu dedəklər bolsa, meni ⱨɵrmətlixidu, – dedi.
23 Sa’ulning ⱪizi Mikal ɵmrining ahiriƣiqə pərzənt yüzi kɵrmidi.


7

Pərwərdigarning Dawut padixaⱨⱪa bərgən wədisi
U qaƣlarda padixaⱨ Dawut ɵz ordisida turatti. Pərwərdigar uni ətrapidiki düxmənliridin aman saⱪlidi.
Bir küni padixaⱨ Natan isimlik pəyƣəmbərgə:
– Ⱪarang, mən kedir yaƣiqidin yasalƣan ordida turuwatimən, Pərwərdigarning əⱨdə sanduⱪi bolsa qedirda turuwatidu, – dedi.
Natan pəyƣəmbər uningƣa:
– Pərwərdigar sizgə yar boluwatⱪandikin, kɵnglingizdə ⱪandaⱪ oyliƣan bolsingiz xundaⱪ ⱪiling, – dedi.
Lekin xu küni kəqtə Pərwərdigardin Natanƣa wəⱨiy kəldi:
Sən berip, hizmətkarim Dawutⱪa mundaⱪ degin: «Sən mening turuxum üqün bir ibadəthana salmaⱪqimu? Mən Pərwərdigar Isra’il həlⱪini Misirdin baxlap qiⱪⱪan kündin tartip taki ⱨazirƣiqə ⱨeqⱪandaⱪ bir ibadəthanida turup baⱪmidim, izqil qedirda turup, ⱨəmmə yərni aylinip yürdüm. Mən Isra’il həlⱪi bilən billə bolƣan yərlərdə həlⱪim Isra’illarni padiqi bolup baxlap mangsun dəp, təyinligən yetəkqilərgə ‘nemə üqün manga atap kedir yaƣiqidin orda saldurmidinglar?’ dəp baⱪⱪanmu? Mənki Ⱪudrətlik Sərdar Pərwərdigar, seni yaylaⱪta ⱪoylarning arⱪisida yürgən yeringdin tallap, həlⱪim Isra’illarƣa bax boluxⱪa ⱪoydum, ⱪəyərgila barsang mən sanga yar bolup, ⱨəmmə düxminingni kɵz aldingda yoⱪattim. Əmdi sening namingni yər yüzidiki uluƣlarning namidək uluƣ ⱪilimən. 10-11 Mən həlⱪim Isra’illarƣa bir jay tallap berimən wə ularni u yərdə mustəⱨkəm turƣuzimən. Ular ɵz makanida heyim-hətərsiz yaxaydu. Mən sərdarlarni həlⱪim Isra’illarƣa yetəkqilik ⱪilixⱪa təyinligən axu zamandin tartip baxlanƣan, rəzillərning həlⱪimgə zulum ⱪilixi əmdi tohtaydu. Mən seni barliⱪ düxmənliringdin tinq-aman saⱪlaymən. Əmdi mən Pərwərdigar xuni jakarlaymənki: mən sening jəmətinggə bir hanidanliⱪ tikləp berimən. 12 Sening künliring toxup, ata-bowiliringning yeniƣa dəpnə ⱪilinƣan qaƣda, ɵz puxtungdin bolƣan birsini ornungƣa ⱪoyimən, ⱨəmdə uning padixaⱨliⱪini mustəⱨkəm ⱪilimən. 13 Manga atalƣan ibadəthanini u salduridu, mən uning padixaⱨliⱪ təhtini mənggülük ⱪilimən. 14 Mən uningƣa ata bolimən, u manga oƣul bolidu, mubada u gunaⱨ ɵtküzsə, ata-ana balisini tərbiyə berip tüzətkəndək, uni tüzəymən. 15 Seni padixaⱨ bolsun dəp, Sa’ulni meⱨir-muⱨəbbitimdin məⱨrum ⱪilƣanidim. Lekin meⱨir-muⱨəbbitimni sening puxtungdin ⱨeqⱪaqan yiraⱪ tutmaymən. 16 Sening əwladliring wə padixaⱨliⱪing mening aldimda mənggü dawamlixidu. Sening padixaⱨliⱪ təhtingni əbədiy ⱪilimən.»
17 Natan pəyƣəmbər Pərwərdigardin ɵzigə kəlgən wəⱨiylərning ⱨəmmisini Dawutⱪa yətküzdi.
Dawutning du’a wə mədⱨiyəsi
18 Xuningdin keyin Dawut əⱨdə sanduⱪi ⱪoyulƣan qedirƣa kirip, Pərwərdigarning ⱨuzurida olturup mundaⱪ dedi:
– I Igəm Pərwərdigar! Manga bu ⱪədər xapa’ət ⱪilƣudək mən kim idim, a’iləm ⱪanqilik idi? 19 Uning üstigə, sən Igəm Pərwərdigar mən ⱪulungning əwladlirining kəlgüsi ⱨəⱪⱪidə wədə bərding. Igəm Pərwərdigar, sən baxⱪa insanlarƣimu xundaⱪ mu’amilə ⱪilamsən? 20 Aⱨ Igəm Pərwərdigar, sən ⱪulungni bilisən, sanga dəydiƣan yənə nemə gepim bolsun? 21 Bərgən wədəng wə ɵz haⱨixing boyiqə xundaⱪ uluƣwar ixlarni ⱪilding wə bu ixlarni ⱪulungƣa ayan ⱪilding.
22 I Igəm Pərwərdigar, nəⱪədər uluƣdursən, sening təngdixing yoⱪtur. Sən birdinbir ⱨəⱪiⱪiy Hudadursən. Biz sanga ohxax baxⱪa Huda ⱨəⱪⱪidə ⱨeqⱪaqan anglap baⱪmiƣaniduⱪ. 23 Yər yüzidə Isra’illardək yənə bir həlⱪ barmu? Ⱪaysi bir həlⱪni Isra’illardək ⱪulluⱪtin ⱪutuldurup ɵz həlⱪing ⱪilding? Isra’illar üqün ⱪilƣan uluƣ mɵjiziliring xan-xɵⱨritingni namayan ⱪildi. Ɵz həlⱪingni Misirdin ⱪutuldurup, ularning aldida turuwalƣan yat əllərni butliri bilən ⱪoxup ⱪoƣliwətting. 24 I Pərwərdigar, sən Isra’illarni mənggügə ɵz həlⱪing ⱪilding wə ɵzüng ularning Hudasi boldung.
25 I Pərwərdigar Huda, ⱪulung wə ⱪulungning əwladliri toƣruluⱪ ⱪilƣan sɵzliringdə mənggügə turƣaysən, wədiliringni ixⱪa axurƣaysən. 26 Xunda naming ta’əbədkə uluƣlinip, insanlar: «Isra’illarƣa yetəkqilik ⱪilƣuqi Huda, Ⱪudrətlik Sərdar Pərwərdigar ikən» dəp bilidu, ⱪulunging Dawutning hanidanliⱪi əwladtin-əwladⱪiqə sening ⱨuzurungda mustəⱨkəm turidu.
27 Əy Ⱪudrətlik Sərdar Pərwərdigar, Isra’illarni talliƣan Huda! Sən ⱪulung Dawutning jəmətigə bir hanidanliⱪ tikləp beridiƣanliⱪingni ayan ⱪilƣaniding, xu səwəbtin mən sanga xundaⱪ dəp du’a ⱪilixⱪa jur’ət ⱪildim. 28 I Igəm Pərwərdigar! Sən Hudadursən. Sening sɵzliring ixənqliktur. Sən manga muxundaⱪ yahxi ixlarni wədə ⱪilding. 29 Əmdi mən sanga xundaⱪ iltija ⱪilay, mening hanidanliⱪimning ⱨuzurungda mənggü turuxi üqün bəht ata ⱪilƣaysən. I Pərwərdigar! Sən xuni wədə ⱪilƣansən, sən ata ⱪilƣan bəht bilən ⱪulungning hanidanliⱪi mənggü bəhtkə sazawər bolidu.


8

Dawutning yat əllər üstidin ƣəlibə ⱪilixi
Məlum waⱪittin keyin Dawut Filistiyəliklərgə yənə ⱨujum ⱪilip, ularni boysundurdi. Dawut Filistiyəliklərning yerini tartiwelip, ularning yər baxⱪurux ⱨoⱪuⱪini ɵtküzüwaldi. U Mo’ablarnimu məƣlup ⱪildi. U ularni yərgə üq ⱪatar bolup yetixⱪa buyrudi. Andin ikki ⱪatardikilərni ɵltürüp, bir ⱪatardikilərni saⱪ ⱪaldurdi. Xundaⱪ ⱪilip tirik ⱪalƣan Mo’ablar Dawutⱪa əl bolup, uningƣa baj-seliⱪ tɵləydiƣan boldi.
Zobaⱨ padixaⱨliⱪining padixaⱨi Rihobning oƣli Ⱨadad’əzər Firat dəryasi ətrapidiki zeminƣa bolƣan baxⱪuruxini ⱪayturuwelixⱪa atlinip qiⱪⱪanda, Dawut uni məƣlup ⱪildi. Dawut uningdin 1700 atliⱪ ləxkər, 20 ming piyadə ləxkərni əsirgə aldi. Yüz ⱨarwini tartixⱪa yətküdək atni ⱪaldurƣandin bɵlək, ⱪalƣan atlarning ⱨəmmisining peyini kəstürüwətti.
Dəməxⱪtiki Süriyəliklər Zobaⱨ padixaⱨi Ⱨadad’əzərgə yardəm berixkə kəlgəndə, Dawut Süriyəliklərdin 22 ming adəmni ɵltürdi. Xuningdin keyin Dawut Dəməxⱪtiki Süriyəliklər rayoniƣa ɵzining ⱪoxunlirini turƣuzdi. Xundaⱪ ⱪilip Süriyəliklər Dawutⱪa əl bolup, uningƣa baj-seliⱪ tɵləydiƣan boldi. Dawut məyli nəgə ⱨujum ⱪilmisun, Pərwərdigar uni ƣəlibigə erixtürüp turdi. Dawut Ⱨadad’əzərning adəmlirining altun ⱪalⱪanlirini olja elip Yerusalemƣa ⱪaytti. Dawut padixaⱨ yənə Ⱨadad’əzərning Bətah wə Berotay degən ikki xəⱨiridinmu naⱨayiti nurƣun tuq olja aldi. Hamat padixaⱨi To’u Dawutning Ⱨadad’əzərning pütün ⱪoxunini məƣlup ⱪilƣanliⱪini anglap 10 oƣli Yoramni Dawut padixaⱨning aldiƣa salamƣa əwətti we uning Ⱨadad’əzər bilən jəng ⱪilip, uni məƣlup ⱪilƣanliⱪini təbriklidi. Əməliyəttə To’u Ⱨadad’əzər bilən da’im urux ⱪilip kəlgənidi. Yoram Dawut padixaⱨⱪa altun, kümüx wə tuqtin yasalƣan nərsilərni alƣaq bardi. 11-12 Dawut padixaⱨ bu nərsilərni ɵzi burun boysundurƣan barliⱪ həlⱪlərdin, yəni Idomluⱪlar, Mo’ablar, Ammonlar, Filistiyəliklər wə Amaləklərdin olja alƣan barliⱪ altun-kümüxlər, xundaⱪla Zobaⱨ padixaⱨi Rihobning oƣli Ⱨadad’əzərdin alƣan oljilarning bir ⱪismi bilən ⱪoxup Pərwərdigar üqün ⱪilinidiƣan hizmətlərgə atidi.
13 Dawut Tuz jilƣisida Idomluⱪlardin 18 ming adəmni ɵltürüp ⱪaytⱪandin keyin, naⱨayiti dang qiⱪardi.* Yənə bir hil tərjimisi – «Dawut Süriyəgə ⱪarxi ⱨujum ⱪilip ⱪaytti. Andin u tuz jilƣisida Idomluⱪlardin 18 ming adəmni ɵltürdi, xuningdin keyin u naⱨayiti dang qiⱪardi.» 14 U yənə Idomning ⱨərⱪaysi jayliriƣa ɵz ⱪoxunlirini turƣuzdi. Idomluⱪlarning ⱨəmmisi Dawutⱪa əl boldi, Dawut ⱪəyərgə berip jəng ⱪilmisun, ⱨəmmə yərdə Pərwərdigar uningƣa ƣəlibə-nusrət ata ⱪildi.
Dawutning əməldarliri wə ularning wəzipiliri
15 Dawut əmdi pütün Isra’iliyəgə ⱨɵkümranliⱪ ⱪildi, u həlⱪni adilliⱪ wə ⱨəⱪⱪaniyət bilən baxⱪurdi.
16 Məzlum Ziruyaning oƣli Yo’ab ⱪoxunƣa bax sərkərdə, Ahiludning oƣli Yiⱨoxafat təzkiriqi, 17 Ahitubning oƣli Zadoⱪ bilən Əbiyatarning oƣli Ahimələk roⱨaniy Yənə bir hil tərjimisi – «Zadoⱪ bilən Abiyatarni (Ahimələkning oƣli wə Ahitubning nəwrisi) roⱨaniy.», Siraya pütükqi, 18 Yiⱨoyadaning oƣli Binaya Kiretlər bilən Piletlərdin tərkib tapⱪan yasawullarning baxliⱪi, Dawutning oƣulliri roⱨaniy idi.

*13
Yənə bir hil tərjimisi – «Dawut Süriyəgə ⱪarxi ⱨujum ⱪilip ⱪaytti. Andin u tuz jilƣisida Idomluⱪlardin 18 ming adəmni ɵltürdi, xuningdin keyin u naⱨayiti dang qiⱪardi.»

17
Yənə bir hil tərjimisi – «Zadoⱪ bilən Əbiyatarni (Ahimələkning oƣli wə Ahitubning nəwrisi) roⱨaniy.»



9

Dawutning Mifiboxətkə meⱨir-xəpⱪət kɵrsitixi
Bir küni Dawut:
– Sa’ul jəmətidin ⱨayat ⱪalƣanlardin birər kixi barmu? – dəp soridi, – əgər bolsa mən Yonatanning ⱨəⱪ ⱨɵrmiti üqün u kixigə meⱨir-muⱨəbbət kɵrsitəy.
Sa’ulning jəmətigə ixləydiƣan Ziba isimlik bir hizmətkar bar idi, uni Dawutning yeniƣa qaⱪirtip kelixti.
– Sən Ziba bolamsən? – dəp soridi Dawut padixaⱨ uningdin.
– Ⱨə’ə aliyliri, mən bolimən, – dəp jawab bərdi u.
– Sa’ul jəmətidin ⱨazirƣiqə birər adəm ⱪalƣanmu? Mən uningƣa Hudaning meⱨir-xəpⱪitini kɵrsitəy, – dedi padixaⱨ yənə.
– Yonatanning oƣulliridin biri ⱨayat bolup, uning ikkila puti tokurdur, – dəp jawab bərdi Ziba.
– U nədə? – soridi padixaⱨ.
– U Lodibardiki Ammi’elning oƣli Makirning ɵyidə turidu, – dəp jawab bərdi Ziba.
Xuningdin keyin, Dawut padixaⱨ Lodibardiki Ammi’elning oƣli Makirning ɵyidin uni elip kelixkə adəm əwətti. Sa’ulning nəwrisi, yəni Yonatanning oƣli Mifiboxət Dawutning aldiƣa kelip, yərgə bax ⱪoyup, təzim ⱪildi.
– Mifiboxət! – dedi Dawut.
– Ləbbəy, – dedi u.
– Ⱪorⱪma, mən atang Yonatanning ⱨəⱪ ⱨɵrmiti üqün sanga meⱨir-muⱨəbbət kɵrsitip, burun bowang Sa’ulƣa təwə bolƣan yər-zeminning ⱨəmmisini sanga berimən. Buningdin baxⱪa, sən da’im dastihinimda mən bilən billə ƣizalinisən, – dedi Dawut padixaⱨ uningƣa.
– Peⱪir ɵlük ittək ⱪədirsiz bir adəmmən, ɵzlirining bunqiwala yahxiliⱪ ⱪilixliriƣa ərziməymən, – dedi Mifiboxət yənə bir mərtəm təzim ⱪilip.
Dawut padixaⱨ Sa’ul üqün ixligən hizmətkar Zibani qaⱪirtip kelip uningƣa:
– Mən Sa’ul wə uning jəmətigə nemə tegixlik bolsa, ⱨəmmisini hojayiningning nəwrisigə bərdim. 10 Sən, oƣulliring xundaⱪla hizmətkarliringning ⱨəmmisi hojayiningning jəməti üqün yərlirini terip, alƣan ⱨosulni ularning yəp-iqixigə bərgin. Hojayiningning nəwrisi Mifiboxət bolsa da’im mən bilən bir dastihanda bolidu, – dedi. (Zibaning 15 oƣli, 20 hizmətkari bar idi.)
11 Ziba padixaⱨⱪa:
– Peⱪir padixaⱨ aliylirining əmr ⱪilƣanlirining ⱨəmmisini bəja kəltüridu, – dedi.
Xuningdin keyin Mifiboxət huddi padixaⱨning oƣlidək padixaⱨ bilən bir dastihanda olturup ƣizalinidiƣan boldi.
12 Mifiboxətning Mika isimlik bir kiqik oƣli bar idi. Zibaning ɵyidə turidiƣanlarning ⱨəmmisi Mifiboxətning hizmətkarliri boldi. 13 Ikkila puti tokur bolƣan Mifiboxət əmdi Yerusalemda yaxap ⱪaldi wə da’im padixaⱨ bilən bir dastihanda ƣizalinip turdi.


10

Dawutning Süriyəliklər wə Ammonlarni məƣlup ⱪilixi
Aridin birⱪanqə waⱪit ɵtkəndin keyin, Ammonlarning padixaⱨi Nahax wapat boldi. Uning padixaⱨliⱪ orniƣa oƣli Hanun qiⱪti.
Dawut: «Hanunning atisi Nahax manga meⱨir-xəpⱪət kɵrsətkənliki üqün, mən uning oƣli hanunƣa meⱨir-xəpⱪət kɵrsitimən»– dəp oylidi. Dawut uningƣa təsəlli berix üqün əlqilirini əwətti. Əlqilər Ammonlarning zeminiƣa kirgəndə, Ammonlarning əməldarliri hojisi Hanunƣa:
– Dawut bu yərgə ⱨal soriƣili adəm əwətiptu. Siliqə u atilirining ⱨɵrmitini ⱪiliwatⱪanmidu? Uning əlqilirning bu yərgə kelixtiki məⱪsiti bu xəⱨərni təkxürüp, paylap qiⱪip, andin keyin xəⱨərni ixƣal ⱪilix, dəp oylimamla? – deyixti.
Xuningdin keyin Hanun Dawutning əlqilirini tutuwelip, ularning yüzlirining bir təripidiki saⱪal-burutlirini qüxürüwətti. Yənə ularning tonlirining asti təripidin yanpaxliriƣiqə bolƣan ⱪismini kesiwetip, andin ularni ⱪoƣliwətti. Dawut əlqilərning əⱨwalidin həwər tapⱪandin keyin, ularni kütüwelixⱪa aldiƣa adəm əwətti. Əlqilər tolimu iza-aⱨanəttə ⱪalƣanidi. Padixaⱨ əlqilirigə: «Silər Eriha xəⱨiridə turup, saⱪal-burutunglar ɵskəndin keyin ⱪaytip kelinglar» dəp sɵz əwətti.
Ammonlar ɵzlirining Dawutni rənjitip ⱪoyƣanliⱪini bilip, Bəyt-rihob wə Zobaⱨtiki Süriyəliklərdin 20 ming piyadə ləxkər, Ma’aka padixaⱨidin bir ming ləxkər, Tobluⱪlardin 12 ming ləxkər yallap aldi. Dawut bu həwərni anglap, Isra’iliyəning pütün ⱪoxunini Yo’abning baxqiliⱪida ular bilən urux ⱪilixⱪa qiⱪardi. Ammonlar paytəht Rabbaⱨ xəⱨiridin qiⱪip, xəⱨər dərwazisining aldida səp tüzüp turdi, Zobaⱨ wə Rihobtiki Süriyəliklər, Tobluⱪlar wə Ma’akaning adəmliri bolsa dalada ayrim bir ⱪoxun bolup turdi.
Yo’ab ɵzining aldi-kəynidin ⱨujumƣa uqraydiƣanliⱪini kɵrüp, Isra’iliyəning bir ⱪisim hil ləxkərlirini tallap, ularni Süriyəliklərgə ⱪarxi səpkə turƣuzdi. 10 Ⱪalƣan adəmlirini bolsa akisi Abixayning baxⱪuruxiƣa ⱪoydi. Abixay ularni Ammonlarƣa ⱪarxi jənggə təyyar ⱪildi.
11 Yo’ab Abixayƣa:
– Mubada Süriyəliklər məndin küqlük qiⱪsa, sən manga yardəmgə kəl. Mubada Ammonlar səndin küqlük qiⱪsa, mən sanga yardəmgə baray. 12 Jasarətlik bol, həlⱪimiz wə Hudayimizning xəⱨərliri üqün jan tikip urux ⱪilayli! Pərwərdigarning iradisi əməlgə axⱪay, – dedi.
13 Yo’ab wə uning adəmliri ilgiriləp berip, Süriyəliklərgə ⱨujumƣa ɵtüxkə təyyar boldi; Süriyəliklər ularning aldida ⱪaqti. 14 Süriyəliklərning ⱪaqⱪanliⱪini kɵrgən Ammonlarmu Abixaydin ⱪeqip, xəⱨərgə ⱪaytip kiriwaldi. Xuningdin keyin Yo’ab Ammonlar bilən jəng ⱪilmay, Yerusalemƣa ⱪaytip kətti.
15 Isra’illardin yengilgənlikini bilgən Süriyəliklər yənə ⱪoxunlirini yiƣixti. 16 Padixaⱨ Ⱨadad’əzər Firat dəryasining u təripidiki Süriyəliklərgə adəm əwətip, ularni yɵtkəp kəldi. Ular Ⱨadad’əzərning ⱪoxunining bax sərkərdisi Xobakning rəⱨbərlikidə Helam xəⱨirigə kəldi.
17 Buningdin həwər tapⱪan Dawut Isra’iliyədiki ləxkərlirining ⱨəmmisini yiƣip, I’ordan dəryasidin ɵtüp, Helamƣa kəldi. U yərdə Süriyəliklər səp tüzüp Dawutⱪa ⱪarxi jənggə atlandi, 18 waⱨalənki, Süriyəliklər Isra’illarning aldidin yənə ⱪaqti. Dawut Süriyəliklərning jəng ⱨarwisi ⱨəydəydiƣan 7 yüz ləxkirini wə 40 ming atliⱪ ləxkirini ɵltürdi. Dawut yənə Süriyəliklərning ⱪoxunining bax sərkərdisi Xobakni yarilandurdi. U xu yərdə ɵldi. 19 Ⱨadad’əzərgə təwə padixaⱨlarning ⱨəmmisi ɵzlirining Isra’illardin məƣlup bolƣanliⱪini kɵrüp, ular bilən sülⱨi tüzüxüp, Isra’illarƣa əl boldi. Xuningdin keyin Süriyəliklər Ammonlarƣa yardəm berixtin ⱪorⱪup ⱪaldi.


11

Dawut wə Batxəba
Ətiyaz kelip, padixaⱨlar jənggə qiⱪidiƣan qaƣ boldi. Dawut pütün Isra’iliyə ⱪoxunini Yo’ab bilən ləxkər baxlirining baxqiliⱪida jənggə atlandurdi. Ular Ammonlarni yəngdi wə Rabbaⱨni ⱪorxawƣa eliwaldi. Dawut ɵzi bolsa Yerusalemda ⱪaldi.
Bir küni kəqⱪurun Dawut ornidin turup, ordining ɵgzisidə uyan-buyan mengip yürginidə, naⱨayiti qirayliⱪ bir ayalning yuyunuwatⱪanliⱪini kɵrüp ⱪaldi. Dawut u ayalning kim ikənlikini bilip kelixkə adəm əwətti. U adəm ⱪaytip kelip:
– U Əli’amning ⱪizi, Hit həlⱪidin bolƣan Uriyaning hotuni Batxəba ikən, – dedi.
Dawut adəm əwətip, u ayalni əkəldürdi wə uning bilən billə boldi. (Bu qaƣda u ayal ⱨəyz kɵrüp yengidin saⱪayƣan bolup, əmdila tazilinip bolƣanidi). Keyin u ayal ɵyigə ⱪaytip kətti.
Ayal ɵzining ⱨamilidar bolup ⱪalƣanliⱪini bilip, bu ⱨəⱪtə Dawutⱪa həwər əwətti.
Dawut Yo’abⱪa adəm əwətip: «Sən Hit həlⱪidin bolƣan Uriyani mening yenimƣa əwətkin» dedi. Yo’ab Uriyani Dawutning yeniƣa əwətti.
Uriya kəlgəndin keyin, Dawut uningdin Yo’ab wə ləxkərlərning xundaⱪla jəng məydanining əⱨwalini soridi.
Andin Dawut uningƣa:
– Ɵyünggə ⱪaytip, dəm alƣin! – dedi.
Uriya ordidin kətkəndin keyin, Dawut padixaⱨ uning arⱪisidin sowƣatlarni əwətti.
Uriya bolsa ɵzining ɵyigə ⱪaytmay, padixaⱨning hizmətkarliri bilən billə orda dərwazisining yenida ⱪonup ⱪaldi.
10 «Uriya ɵyigə ⱪaytmaptu» degən həwər Dawutⱪa yətkəndə, u Uriyani qaⱪirtip, uningdin:
– Sən səpərdin kelip turup, nemixⱪa ɵz ɵyünggə barmiding? – dəp soridi.
11 Uriya jawab berip:
– Isra’iliyə wə Yəⱨudiyə ləxkərliri qedirlarda turuwatidu, əⱨdə sanduⱪimu ularning yenida. Hojam Yo’ab wə uning sərkərdiliri dalada yetiwatsa, mən ⱪandaⱪmu ɵygə ⱪaytip yəp-iqip, hotunum bilən billə yatay? Mən silining namliri bilən ⱪəsəm ⱪilimənki, mən ⱨərgiz undaⱪ ixni ⱪilmaymən, – dedi.
12 – Bügünmu muxu yərdə ⱪal. Mən seni ətə urux məydaniƣa yolƣa selip ⱪoyimən, – dedi Dawut Uriyaƣa. Uriya xu küni Yerusalemda ⱪaldi. 13 Ətisi Dawut Uriyani ɵzi bilən ƣizalinixⱪa qaⱪirtip, uni məst ⱪilip ⱪoydi. Waⱨalənki, kəq bolƣanda Uriya ɵz ɵyigə berip yatmay, yənila padixaⱨning hizmətkarliri yatidiƣan jayda yatti.
14 Ətisi ətigəndə Dawut Yo’abⱪa bir parqə hət yezip, uni Uriya arⱪiliⱪ əwətti. 15 U hetidə: «Uriyani əng xiddətlik jəng bolidiƣan aldinⱪi səpkə əwət, uning jəngdə ɵlüp ketixi üqün, uni yalƣuz taxlap, kəyninglarƣa qekininglar» dəp yazƣanidi.
16 Yo’ab u qaƣda Rabbaⱨ xəⱨirini muⱨasirigə eliwatatti. Düxmənlər ⱪəyərdə əng küqlük bolsa, u Uriyani xu yərgə əwətti. 17 Düxmən ləxkərliri xəⱨərdin qiⱪip, Yo’abning ⱪoxuni bilən elixⱪanda, Dawutning ləxkərlirining bəziliri yiⱪildi. Hit həlⱪidin bolƣan Uriyamu ɵldi.
18 Xuningdin keyin, Yo’ab Dawutⱪa həwərqi əwətip, uningƣa jəng əⱨwalidin məlumat bərdi. 19 Yo’ab həwərqigə:
– Sən padixaⱨⱪa pütün jəng əⱨwalini toluⱪ yətküzgin. 20 Əgər padixaⱨ anglap ⱪattiⱪ hapa bolup, seni: «Silər nemixⱪa xəⱨərgə xunqə yeⱪin berip jəng ⱪildinglar, düxmənning sepildin oⱪ atidiƣanliⱪini bilməmtinglar? 21 Gid’onning oƣli Abimələkni kimning ɵltürgənlikini bilməmsilər, uni Tibezda bir ayal sepildin yarƣunqaⱪning texini taxlap ɵltürmigənmidi* Muⱪəddəs Kitabning «Sərdarlar» ⱪismi 9-bab, 50-53 ayətlərgiqə ⱪaralsun.? Xundaⱪ ikən silər sepilƣa nemixⱪa xunqə yeⱪin bardinglar?» dəp əyibləp kətsə, sən uningƣa: «Padixaⱨning hizmətkari Uriyamu ɵldi» dəp jawab bərgin, – dedi.
22 Həwərqi Dawut padixaⱨning yeniƣa bardi wə Yo’ab tapiliƣan sɵzlərning ⱨəmmisini uningƣa eytti. 23 Həwərqi Dawut padixaⱨⱪa:
– Düxminimiz bizdin küqlük kəldi. Ular xəⱨərdin qiⱪip, dalada biz bilən jəng ⱪildi. Biraⱪ biz ularni xəⱨər dərwazisiƣiqə ⱪoƣlap barduⱪ. 24 Xu pəyttə düxmənning oⱪyaqiliri sepilda turup, padixaⱨi aləmning ləxkərlirini oⱪyaƣa tutuxti. Silining ləxkərliridin bəziliri ɵldi. Ularning iqidə Hit həlⱪidin bolƣan hizmətkarliri Uriyamu bar, – dedi.
25 Dawut həwərqigə:
– Sən berip Yo’abni riƣbətləndürüp, uningƣa: «Bu ix səwəbidin kɵnglüngni yerim ⱪilma, jəng ⱪurbansiz bolmaydu. Əmdi xəⱨərgə bolƣan ⱨujumni küqəytip, xəⱨərni ixƣal ⱪil» degin, – dedi.
26 Uriyaning ayali erining ɵlgənlikini anglap, ⱨaza tutti. 27 Ⱨaza mudditi toxuxi bilən Dawut adəm əwətip, uni ordiƣa əkəldürüwaldi. U Dawutⱪa hotun bolup, bir oƣul tuƣup bərdi. Lekin Dawutning bu ⱪilƣanliri Pərwərdigarning nəziridə rəzillik idi.

*21
Muⱪəddəs Kitabning «Sərdarlar» ⱪismi 9-bab, 50-53 ayətlərgiqə ⱪaralsun.



12

Pərwərdigarning Dawutni əyiblixi
Pərwərdigar Natan pəyƣəmbərni Dawutning yeniƣa əwətti. U kelip, Dawutⱪa mundaⱪ dedi:
– Bir xəⱨərdə ikki adəm bar bolup, birsi bay, birsi kəmbəƣəl ikən. Bayning naⱨayiti kɵp qarwa-malliri bar ikən, kəmbəƣəlning bolsa setiwelip beⱪiwatⱪan kiqikkinə bir qixi ⱪozisidin baxⱪa ⱨeqnemisi yoⱪ ikən. U ⱪoza kəmbəƣəlning ɵyidə uning baliliri bilən billə qong boluxⱪa baxlaptu. Ⱪoza uning tamiⱪidin yəp, ⱪaqisidin süt iqip, ⱪoynida uhlaydikən. Ⱪisⱪisi ⱪoza u adəmning ⱪizidəkla bolup ketiptu. Bir küni bayning ɵyigə bir yoluqi qüxüptu. Bay meⱨmanƣa ta’am ⱨazirlax üqün, ɵzining malliridin birərni soyuxⱪa kɵzi ⱪiymay, ⱨeliⱪi kəmbəƣəlning paⱪlinini əkəldürüp, uni soyuptu-də, yoluqini meⱨman ⱪiliptu.
Dawut buni anglap bayƣa ⱪattiⱪ ƣəzəplinip, Natanƣa:
– Mənggü ⱨayat Pərwərdigar aldida ⱪəsəm ⱪilimənki, bundaⱪ ixni ⱪilƣan adəm ɵlümgə məⱨkumdur. U baƣri taxliⱪ ⱪilip, bundaⱪ ixni ⱪilƣanliⱪi üqün kəmbəƣəlgə tɵt paⱪlan tɵlixi kerək, – dedi.
– U adəm dəl sən! – dedi Natan Dawutⱪa, – Pərwərdigar, Isra’illarni talliƣan Huda sanga dəyduki: «Mən seni Isra’iliyəgə padixaⱨ boluxⱪa tallap, Sa’ulning ⱪolidin ⱪutuldurup qiⱪtim. Uning ordisini sanga ata ⱪilip, hotunlirini ⱪuqiⱪingƣa selip bərdim. Isra’iliyə wə Yəⱨudiyə padixaⱨliⱪlirinimu sanga bərdim. Bularni az kɵrgən bolsang, buningdinmu kɵprəkini berər idim. Sən nemixⱪa meni kɵzgə ilmay, rəzil ixlarni ⱪilding? Hit həlⱪidin bolƣan Uriyaning jenini uruxta Ammonlarning ⱪoli bilən alding. Uning ayalini tartiwelip, ɵzünggə hotun ⱪiliwalding! 10 Meni kɵzünggə ilmay, Uriyaning ayalini ɵzünggə hotun ⱪiliwalƣanliⱪing üqün, buningdin keyin ⱪiliq əwladliringƣa da’im həwp elip kelidu.»
11 Pərwərdigar yənə xundaⱪ dəyduki: «Ⱪara! Mən ɵzüngning əwladliringdin ɵzünggə yamanliⱪ kəltürimən; kɵz aldingdila hotunliringni baxⱪa birsigə beriwetimən. U küpkündüzdə hotunliringning ⱪoyniƣa kiridu. 12 Sən u ixni yoxurunqə ⱪilƣan bolsang, mən buni barliⱪ Isra’il həlⱪi aldida küpkündüzdə ⱪilƣuzimən.»
13 Dawut bu gəpni anglap Natanƣa:
– Mən Pərwərdigar aldida gunaⱨ ⱪildim, – dedi.
– Pərwərdigar gunaⱨingni kəqürdi. Sən ɵlməysən, – dedi Natan, 14 – Əmma sən bu ixni ⱪilip, Pərwərdigarni mənsitmigənliking üqün, yengi tuƣulƣan oƣlung ɵlüp ketidu.
15 Xuning bilən Natan ɵz ɵyigə ⱪaytip kətti. Pərwərdigar Uriyaning hotuni Dawutⱪa tuƣup bərgən balini eƣir kesəlgə giriptar ⱪildi. 16 Dawut oƣli üqün Pərwərdigarƣa yalwurdi. U roza tutti, keqiliri ɵyigə kirip, yərdila yatti. 17 Orda aⱪsaⱪalliri uning yeniƣa kirip, uni yərdin turƣuzmaⱪqi bolsimu, Dawut ornidin turmidi. Ular bilən billə ƣiza yegilimu unimidi.
18 Yəttinqi küni bala ⱪaza ⱪildi. Dawutning əməldarliri uningƣa balisining ɵlüm həwirini eytixⱪa petinalmidi. Ular: «Biz bala ⱨayat qeƣida uningƣa xunqə nəsiⱨət ⱪilipmu uni gəpkə kirgüzəlmigən tursaⱪ, əmdi uningƣa balining ɵlgənlikini ⱪandaⱪmu eytalaymiz? U ɵzigə birər yaman ix ⱪilip ⱪoyarmikin» dəp ənsirəxti.
19 Dawut əməldarlirining bir-birigə piqirlixip yürgənlikidin balining ɵlgənlikini ⱨes ⱪilip, əməldarliridin:
– Bala ⱪaza ⱪildimu? – dəp soridi.
Ular:
– Ⱨə’ə! – dəp jawab berixti.
20 Xuningdin keyin Dawut ornidin turup, yuyunup, hux puraⱪ ətirlərni qeqip, kiyimlirini yənggüxləp, Pərwərdigarning ibadətgaⱨiƣa kirip ibadət ⱪildi. Andin u ɵz ordisiƣa ⱪaytip kelip, ƣiza kəltürgüzüp yedi.
21 Xu qaƣda əməldarliri uningdin:
– Bala ⱨayat qeƣida roza tutup, yiƣlidila. Bala ɵlüp kətkəndin keyin bolsa əksiqə ƣiza yedila, bu ⱪandaⱪ ⱪilƣanliri? – dəp soridi.
22 Dawut ularƣa:
– Bala ⱨayat qeƣida roza tutup yiƣlixim; Pərwərdigar manga xəpⱪət ⱪilip, balini ⱨayat ⱪaldurarmikin, degən oyda bolƣanliⱪimdin idi. 23 Əmdi u ɵlüp kətti, yənə nemixⱪa roza tutidikənmən? Uni tirildürüwalalayttimmu? Mən ⱨaman bir küni uning yeniƣa barimən, lekin u mening yenimƣa ⱪaytip keləlməydu, – dəp jawab bərdi.
Sulaymanning dunyaƣa kelixi
24 Andin keyin Dawut ayali Batxəbaƣa təsəlli bərdi wə uning yeniƣa kirip uning bilən billə yatti. Batxəba ⱨamilidar bolup, bir oƣul tuƣdi. Baliƣa «Sulayman» dəp at ⱪoyuldi. Pərwərdigar balini yahxi kɵrgənliki üqün, 25 Natan pəyƣəmbərni əwətip, uningƣa Yididiya [mənisi «Pərwərdigar yahxi kɵrüp sɵydi»] dəp at ⱪoydi.
Yo’abning Rabbaⱨ xəⱨirini ⱨujum ⱪilip elixi
26 Xuning bilən bir waⱪitta, Yo’ab Ammonlarning paytəhti Rabbaⱨⱪa bolƣan ⱨujumini dawam ⱪiliwərdi. Nətijidə xəⱨərning padixaⱨ ordisi jaylaxⱪan ⱪəl’əsini besiwaldi.
27 Keyin u Dawutⱪa qaparmənlərni əwətip:
– Mən Rabbaⱨ xəⱨirigə ⱨujum ⱪilip, xəⱨərning asasliⱪ su mənbəsini aldim. 28 Əmdi ⱪalƣan adəmlərni ɵzingiz baxlap kelip, xəⱨərni ⱪorxap besiweling. Xəⱨərni mən alƣan bolup ⱪalmay, bolmisa həlⱪ «xəⱨərni Yo’ab alƣan» dəp yürüxidu, – dedi.
29 Xuningdin keyin, Dawut ⱪalƣan ⱪoxunni yiƣip Rabbaⱨⱪa yürüx ⱪilip, xəⱨərni ⱨujum bilən aldi. 30 Dawut Ammonlarning padixaⱨining bexidiki altun tajni aldi. Eƣirliⱪi 35 kilo kelidiƣan, üsti yaⱪut bilən bezəlgən bu altun taj Dawutning bexiƣa kiydürüldi. Dawut xəⱨərdin nurƣun oljilarni aldi. 31 U yənə xəⱨər aⱨalisini ⱨərə, kətmən, palta bilən ⱪilinidiƣan ixlarƣa wə humdanda hix pixuruxⱪa saldi. Dawut Ammonlarning baxⱪa xəⱨər aⱨalilirigimu xundaⱪ mu’amilə ⱪildi. Andin Dawut pütün ⱪoxunini baxlap, Yerusalemƣa ⱪaytip kətti.


13

Amnon wə Tamar
Bir məzgil ɵtkəndin keyin mundaⱪ bir ix yüz bərdi:
Dawutning Tamar isimlik naⱨayiti qirayliⱪ bir ⱪizi bolup, u Absalomning singlisi idi. Tamar Dawutning baxⱪa bir oƣli Amnonning ata bir ana baxⱪa singlisi idi. Amnon Tamarƣa kɵyüp ⱪaldi ⱨəmdə kɵyük dərdidə aƣrip ⱪaldi. Tamar tehi ⱪiz bolƣaqⱪa, Amnonning uningƣa qeⱪilixⱪa kɵzi yətmidi. Amnonning Yonadab isimlik bir aƣinisi bar bolup, u Dawutning akisi Xammaⱨning oƣli idi. Yonadab intayin ⱪuw adəm idi.
U Amnondin:
– Xaⱨzadə, nemixⱪa kündin-küngə qüxkünlixip ketisiz? Manga eytip berəmsiz, – dəp soridi.
– Mən ɵgəy inim Absalomning singlisi Tamarƣa kɵyüp ⱪaldim, – dedi u.
– Undaⱪ bolsa siz kariwatⱪa qiⱪip yalƣandin kesəl bolup yetiweling, atingiz yoⱪlap kəlgəndə, uningƣa: «Singlim Tamar kelip manga yegili bir nərsə bərsun, kɵz aldimda tamaⱪ ətsun, ətkən tamiⱪini ⱪolidin elip yəy» dəng, – dedi Yonadab.
Xundaⱪ ⱪilip Amnon yalƣandin kesəl bolup yetiwaldi. Padixaⱨ yoⱪlap kəlgəndə, Amnon:
– Singlim Tamarni qaⱪirtip, kɵz aldimda manga nan pixurƣuzup bərgən bolsingiz, uning ɵz ⱪolidin elip yegən bolsam, – dedi.
Dawut ordiƣa qaparmən əwətip Tamarƣa: «Akingiz Amnonning ɵyigə berip, uningƣa ƣiza etip bering» dedi.
Xuning bilən Tamar akisi Amnonning ɵyigə bardi. U qaƣda Amnon orun tutup yatⱪanidi. Tamar azraⱪ unda hemir yuƣurup, Amnonning kɵz aldida tawida nan pixurup bərdi. U tawini elip kelip, nanni Amnonning aldiƣa ⱪoyƣanidi, Amnon nanni yegili unimay: «Ⱨəmminglar bu yərdin qiⱪip ketinglar!» dedi.
Ⱨəmməylən uning yenidin qiⱪip ketixti.
10 Andin Amnon Tamarƣa:
– Nanni ⱨujramƣa əkir, ɵz ⱪolungdin elip yəy, – dedi.
Tamar pixurƣan nanlarni elip, akisi Amnonning ⱨujrisiƣa kirip, uning yeniƣa kəldi. 11 Tamar nanni uningƣa sunƣanda, Amnon uni ɵzigə tartip:
– Singlim, kəl, mən bilən yatⱪin! – dedi.
12 – Yaⱪ, aka, meni zorlimang! Isra’illar iqidə bundaⱪ ⱪilixⱪa bolmaydu. Bundaⱪ sət ixni ⱪilmang. 13 Bu rəswaqiliⱪni mən ⱪandaⱪ kɵtürüp yürəy? Sizmu Isra’illar iqidə uyatⱪa ⱪalƣan bir əhməⱪⱪə aylinip ⱪalisiz. Ɵtünəy, padixaⱨⱪa eytsingiz, u mening sizgə yatliⱪ boluxumƣa ⱪarxi qiⱪmaydu, – dedi.
14 Lekin Amnon uning gepigə ⱪulaⱪ salmidi. U Tamardin küqlük bolƣaqⱪa, uningƣa zorluⱪ ⱪilip, uning bilən billə yatti. 15 Xuningdin keyin, Amnon Tamarƣa bək ɵq bolup kətti. Ɵqlüki uning ilgiri Tamarƣa bolƣan muⱨəbbitidinmu küqlük boldi. Amnon Tamarƣa:
– Ⱪop, bu yərdin yoⱪal! – dedi.
16 – Yaⱪ! Meni ⱪoƣliƣan bu gunaⱨingiz ⱨeli meni ayaƣ asti ⱪilƣan gunaⱨingizdinmu eƣirdur, – dedi Tamar.
Lekin Amnon uning gepigə ⱪulaⱪ salmay, 17 əksiqə xəhsiy hizmətkarini qaⱪirip:
– Bu hotunni ⱨəydəp qiⱪirip, ixikni ⱪuluplap ⱪoy! – dedi.
18 Amnonning hizmətkari Tamarni ⱨəydəp qiⱪiriwətkəndin keyin, ixikni ⱪuluplap ⱪoydi. Bu qaƣda Tamar uzun yənglik libas kiyiwalƣan bolup, padixaⱨning yatliⱪ bolmiƣan ⱪizliri xundaⱪ kiyinixətti. 19 Tamar bexiƣa kül qeqip, üstidiki uzun yənglik libasini yirtiwətti. Ikki ⱪoli bilən yüzini yepiwelip, ⱨɵngrəp yiƣlap mangdi.
20 Akisi Absalom uni kɵrüp, uningdin:
– Akang Amnon sən bilən billə yattimu? Ⱨəy singlim, əmdi sən bu ixni aƣzingdin qiⱪarma. U degən sening akang, bu ixni kɵnglünggə alma, – dedi.
Xuningdin keyin Tamar tənⱨa wə ƣəmkin ⱨalda akisi Absalomning ɵyidə yaxidi.
21 Bolup ɵtkən ixlarni Dawut padixaⱨ anglap, naⱨayiti hapa bolup kətti. 22 Ɵz singlisi Tamarning nomusiƣa təgkənliki üqün, Absalom Amnonƣa ɵq bolup kətti, u Amnonƣa ya yahxi, ya yaman sɵz ⱪilmidi.
Absalomning Amnonni ɵltürüxi
23 Ikki yil ɵtkəndin keyin Absalom padixaⱨning oƣullirining ⱨəmmisini Ba’al-hazorƣa ziyapətkə təklip ⱪildi. Ba’al-hazor Əfrayim zeminining yeniƣa jaylaxⱪan bolup, u yərdə Absalom ⱪoylirini ⱪirⱪitiwatatti.
24 Absalom xaⱨ atisining aldiƣa kelip:
– Ⱪoylarni ⱪirⱪitiwatimən. Əy aliyliri, mərⱨəmət ⱪilip əməldarliringizni elip mən bilən birgə təbrikləx ziyapitigə ⱪatnaxⱪaysiz, – dedi.
25 – Yaⱪ, oƣlum! Əgər ⱨəmmimiz barsaⱪ, sanga eƣirimiz qüxüp ⱪalidu, – dedi padixaⱨ.
Absalom padixaⱨⱪa ⱪattiⱪ yalwurdi. Padixaⱨ yənila berixⱪa unimay, pəⱪət uningƣa bəht tiləp du’a ⱪildi.
26 – Əgər ɵzingiz baralmaydiƣan bolsingiz, akam Amnonning biz bilən berixiƣa ruhsət ⱪilƣaysiz, – dəp ɵtündi Absalom.
Padixaⱨ uningdin:
– Nemixⱪa u sən bilən billə berixi kerək? – dəp soridi,
27 Absalom yalwuruwərgəndin keyin, padixaⱨ ahiri Amnonning wə barliⱪ oƣullirining uning bilən billə berixiƣa maⱪul boldi.
28 Absalom ɵzining hizmətkarliriƣa:
– Diⱪⱪəttə bolunglar, Amnon ⱨaraⱪ iqip, səl kəyp bolƣanda, mən: «Amnonni ɵltürünglar!» dəp buyruⱪ ⱪilimən. Xu qaƣda uni ɵltürüwetinglar! Ⱪorⱪmanglar, buni silərgə mən buyrudum. Dadil wə jəsur bolunglar, – dedi.
29 Absalomning hizmətkarliri uning buyruⱪini bəja kəltürüp, Amnonni ɵltürüwətti. Padixaⱨning ⱪalƣan oƣulliri orunliridin turuxup, ⱪeqirlirini minip ⱪeqixti.
30 Ular yolda ketiwatⱪandila, Dawut padixaⱨⱪa: «Absalom padixaⱨning balilirining birinimu ⱪaldurmay, ⱨəmmisini ɵltürüwetiptu» degən həwər yətti.
31 Padixaⱨ buni anglap, ornidin turup, ⱪattiⱪ ⱪayƣurƣan ⱨalda kiyimlirini yirtip, ɵzini yərgə taxlap yetiwaldi. Uning ətrapida turƣan ⱨəmmə hizmətkarlirimu kiyimlirini yirtixti.
32 Lekin Dawut padixaⱨning akisi Xammaⱨning oƣli Yonadab uningƣa:
– Padixaⱨ aliyliri, «ⱨəmmə oƣullirimdin ayriliptimən» dəp oylimisila, pəⱪət Amnon ɵlüptu, halas. U ɵgəy singlisi Tamarning nomusiƣa təgkən kündin baxlap, Absalom uni ɵltürüx ⱪəstidə bolup kəlgən. 33 Əmdi padixaⱨ aliyliri «ⱨəmmə oƣulliri ɵltürülüptu» degən həwərgə ixənmisilə. Əməliyəttə ɵltürülgini birla Amnon. 34 Absalom bolsa ⱪeqip kətti, – dedi.
Xu qaƣda sepilning üstidiki kɵzətqi ətrapⱪa ⱪariƣanidi, taƣ tərəptiki yolda, Bəyt-horon xəⱨiridin keliwatⱪan nurƣun adəmlərni kɵrdi.
35 – Ənə, oƣullirining ⱨəmmisi keliwetiptu. Huddi peⱪir eytⱪandək boldi, – dedi Yonadab padixaⱨⱪa.
36 Uning gepi tügər-tügiməyla, padixaⱨning oƣulliri yetip kelip, ⱨɵngrəp yiƣlap ketixti. Padixaⱨ wə uning ətrapidiki əməldarlirimu ⱪattiⱪ yiƣlap ketixti.
37-38 Absalom ⱪeqip, Gixurning padixaⱨi Talmayning yeniƣa bardi wə u yərdə üq yil turup ⱪaldi. Talmay Ammiⱨudning oƣli idi. Dawut padixaⱨ oƣli Amnon üqün uzun waⱪit matəm tutti. 39 Dawut Amnonning ɵlümidin təsəlli tapⱪandin keyin, Absalomni seƣinixⱪa baxlidi.


14

Yo’abning Absalomning Yerusalemƣa ⱪaytip kelixi üqün pəm ixlitixi
Məzlum Ziruyaning oƣli Yo’ab Dawut padixaⱨning Absalomni seƣinƣanliⱪini bilip, Tiⱪowa xəⱨirigə adəm əwətip, u yərdin bir danixmən ayalni qaⱪirtip kəldi. Yo’ab u ayalƣa:
– Sən matəm tutuwatⱪan ⱪiyapətkə kirip, ⱨazidarliⱪ kiyimliringni kiygin. Pərdaz ⱪilma, ɵzüngni bir mərⱨumƣa uzaⱪtin beri matəm tutuwatⱪan ayaldək kɵrsitip, mən sanga nemə desəm, padixaⱨning ⱨuzuriƣa berip, uningƣa xuni də, – dedi.
Keyin Yo’ab u ayalƣa nemilərni eytixni ɵgətti.
Tiⱪowaliⱪ ayal, padixaⱨning ⱨuzuriƣa kirip, yərgə bax ⱪoyup təzim ⱪilip, mundaⱪ dedi:
– I padixaⱨ aliyliri, manga bir yardəm ⱪilƣayla!
– Nemə ixing bar? – dəp soridi padixaⱨ.
– Mən bir tul ayalmən, – dedi u, – erim ɵlüp kətkən. Dedəklirining ikki oƣli bar idi. Bir küni u ikkisi etizliⱪta uruxup ⱪaptu. U yərdə ikkisini ajritip ⱪoyidiƣan adəm yoⱪ, biri yənə birini urup ɵltürüp ⱪoyuptu. Əmdi pütün jəmətim dedəklirigə ⱪarxi qiⱪip, manga: «Akisini ɵltürgən ⱪatilni bizgə tapxurup bər. Akisini ɵltürgənliki üqün, gərqə mirashorung ⱪalmisimu, uni ɵltürimiz» deyixiwatidu. Əgər xundaⱪ bolsa, ular mening ümid qiriƣimni ɵqürüwetidu. Bu dunyada erimning namini dawamlaxturidiƣan birərsi ⱪalmaydu.
– Sən ɵyünggə ⱪayt! Mən sening mənpə’ətinggə paydiliⱪ pərman qüxürimən, – dedi padixaⱨ ⱨeliⱪi ayalƣa.
Tiⱪowaliⱪ ayal padixaⱨⱪa yənə:
– I janabiy aliyliri, bu ixlarƣa mən wə atamning jəməti əyiblikturmiz. Padixaⱨ wə padixaⱨning təhti əyibsiz bolƣay, – dedi.
10 – Bu ix toƣruluⱪ kim sanga bir nemə desə, uni mening yenimƣa baxlap kəl. U adəm seni yənə hapa ⱪilmaydiƣan bolidu, – dedi padixaⱨ.
11 – Əy padixaⱨ aliyliri, Pərwərdigar Hudalirining aldida ⱪəsəm ⱪilƣayla, oƣlumning ata jəmətidiki ⱪanƣa ⱪan alimən degüqilər, ⱪalƣan bir oƣlumnimu ɵltürüp, tehimu qong jinayət ɵtküzmigəy, – dedi ayal.
– Mən mənggü ⱨayat Pərwərdigarning aldida ⱪəsəm ⱪilimənki, – dedi padixaⱨ, – oƣlungning bir tal moyiƣimu zərər yətməydu.
12 – Dedəklirining padixaⱨ aliyliriƣa yənə bir eƣiz gəp ⱪilixiƣa ruhsət ⱪilƣayla, – dedi ayal.
– Ⱪeni, degin, – dedi padixaⱨ.
13 – Undaⱪta ɵzliri nemixⱪa dəl bundaⱪ naⱨəⱪqilikni Hudaning həlⱪigə rawa kɵridila? – dedi ayal, – i padixaⱨ aliyliri, sili bundaⱪ dəp turup ɵzlirining ⱪeqip kətkən oƣullirining ⱪaytip kelixigə yol ⱪoymisila, ɵzlirining hata ix ⱪilƣanliⱪlirini ispatlimamdila? 14 Biz ⱨəmmimiz ⱨaman ɵlüp tügəymiz. Huddi su tupraⱪⱪa sepilsə ⱪayturuwalƣili bolmiƣandək, bizmu ⱪaytip kəlməymiz. Lekin Huda bizni ⱨayatliⱪtin məⱨrum ⱪilmaydu, əksiqə azƣanlarni ɵzining yeniƣa elip kelixning yollirini izdəydu. 15 Pütün jəmətim meni ⱪorⱪutuwətkənliki üqün mən: «Bügün padixaⱨ aliyliriƣa bu ixlar toƣruluⱪ iltija ⱪilsam, padixaⱨim dedikining bu təlipini ijabət ⱪilar, 16 oƣlum bilən meni ɵltürüp, bizni Huda ɵz həlⱪigə bərgən zemindin ayriwətməkqi bolƣanlardin ⱪutⱪuzar» dəp oylidim. 17 Mən yənə: «Padixaⱨ aliylirining gepi meni əmin tapⱪuzidu. Qünki padixaⱨim Hudaning pərixtisigə ohxax ⱨəⱪ-naⱨəⱪni ayriyalaydu» dəp oylidim. Ɵzlirini talliƣan Pərwərdigar Hudaliri siligə yar bolƣay!
18 – Mən səndin bir gəp soray, – dedi padixaⱨ ⱨeliⱪi ayalƣa, – sən məndin yoxurma.
– Janabiy aliyliri, ⱪeni, sorisila, – dedi ayal.
19 – Sening yenimƣa kelip bu sɵzlərni ⱪilixing Yo’abning kɵrsətmisimu? – dəp soridi padixaⱨ. Ayal jawab berip mundaⱪ dedi:
– Mən padixaⱨ aliyliri aldida ⱪəsəm ⱪilimənki, ɵzlirining oyliƣanliri toƣra. Manga nemə deyixni wə nemə ⱪilixni ɵgətkən dəl ɵzlirining hizmətkarliri Yo’abtur. 20 Uning bundaⱪ ⱪilixi məsilining yənə bir təripini siligə kɵrsitip berixtur. Danaliⱪta ɵzliri Hudaning pərixtisigə ohxaydila, yər yüzidə boluwatⱪan ⱨəmmə ixlarni bilila.
21 Padixaⱨ Yo’abni qaⱪirtip, uningƣa:
– Mən arzuyungni ijabət ⱪilixni ⱪarar ⱪildim. Sən berip, yax yigit Absalomni ⱪayturup kəl, – dedi.
22 Yo’ab yərgə bax ⱪoyup təzim ⱪilip, padixaⱨⱪa bəht tilidi wə:
– Bügün peⱪir padixaⱨ aliylirining aldida iltipat taptim, qünki padixaⱨim arzuyumni ijabət ⱪildi, – dedi.
23 Xuningdin keyin Yo’ab Gixurƣa berip, Absalomni Yerusalemƣa ⱪayturup kəldi.
24 Lekin padixaⱨ:
– Absalom ɵyigə barsun, mening ⱨuzurumƣa kəlmisun, – dedi. Xunga Absalom padixaⱨ bilən kɵrüxməy, ɵz ɵyigə kətti.
Dawutning Absalom bilən kɵrüxüxi
25 Pütün Isra’illar arisida Absalomdək ⱪəddi-ⱪamiti kelixkənlikidin dangⱪi qiⱪⱪan adəm yoⱪ idi. Uning bexidin tapiniƣiqə birər əyib tapⱪili bolmaytti. 26 Bexidiki qeqi uningƣa eƣir kəlgəqkə, u ⱨər yili bir ⱪetim qeqini alduratti. Aldurƣan qeqini ɵlqisə, ikki kilodin artuⱪ kelətti. 27 Absalomning üq oƣli wə Tamar isimlik güzəl bir ⱪizi bar idi.
28 Absalom Yerusalemda ikki yil turƣan bolsimu, padixaⱨning ⱨuzuriƣa kirmidi. 29 Xuning bilən Absalom Yo’abni padixaⱨ ⱨuzuriƣa əwətməkqi bolup, uni qaⱪirtti, lekin Yo’ab kəlgili unimidi. Absalom ikkinqi ⱪetim yənə adəm əwətkən bolsimu, Yo’ab yənila kəlgili unimidi.
30 Xu səwəbtin Absalom hizmətkarliriƣa:
– Mana, Yo’abning arpa teriƣan etizi mening etizim bilən yandax turuptu. Silər berip, Yo’abning etiziƣa ot ⱪoyuwetinglar! – dəp buyrudi.
Absalomning hizmətkarliri uning etiziƣa ot ⱪoyuwətti.
31 Xuning bilən Yo’ab Absalomning ɵyigə kelip uningdin:
– Hizmətkarliringiz nemə üqün mening etizimƣa ot ⱪoyidu? – dəp soridi.
32 Absalom Yo’abⱪa jawab berip:
– Seni qaⱪirtiximdiki məⱪsət, yenimƣa kəlsəng, seni padixaⱨ ⱨuzuriƣa əwətip padixaⱨⱪa: «Meni nemixⱪa Gixurdin ⱪayturup kəldingiz? Xu yərdə turuwərginim yahxi bolatti» degən sɵzlərni yətküzüx idi. Əmdi mən padixaⱨning ⱨuzuriƣa kirəy. Əgər mən əyiblik bolsam, meni ɵltürüwətsun, – dedi. 33 Yo’ab padixaⱨning aldiƣa kirip, bu həwərni yətküzdi. Xuning bilən padixaⱨ Absalomni qaⱪirtti. Absalom padixaⱨning ⱨuzuriƣa kirip, uning aldida bax ⱪoyup təzim ⱪildi. Padixaⱨ Absalomni ⱪuqaⱪlap sɵydi.


15

Absalomning topilang pilanlixi
Xuningdin keyin, Absalom ɵzigə bir jəng ⱨarwisi bilən atlarni xundaⱪla 50 qaparmənni ⱨazirlidi. U da’im səⱨər turup xəⱨər dərwazisi aldidiki yol boyida turatti. Birərsi dəwa ixi toƣruluⱪ padixaⱨ bilən kɵrüxüxkə u yərgə kəlsə, Absalom uni qaⱪirip «ⱪəyərliksiz?» dəp soraytti. Natonux kixi jawabən: «Peⱪir Isra’iliyəning palani ⱪəbilisidin» desə, Absalom: «Ⱪarang, dəwayingiz yolluⱪ ⱨəm ⱨəⱪ ikən, biraⱪ padixaⱨning yenida buni anglaydiƣan adəm yoⱪ» dəytti. Absalom yənə «əgər mən bu yərdə sərdar bolƣan bolsam, ərz ⱪilip kəlgənlər meni izdəytti. Mən ularning ixi ⱨəⱪⱪidə adilliⱪ bilən ⱪarar qiⱪirattim» dəytti. Birərsi kelip Absalomƣa təzim ⱪilmaⱪqi bolsa, u ⱪolini uzitip uni ⱪuqaⱪlap sɵyüp ketətti. Absalom padixaⱨⱪa ərz ⱪilƣili kəlgən barliⱪ Isra’illarƣa muxundaⱪ mu’amilə ⱪilip, ularning kɵnglini ɵzigə ram ⱪiliwaldi.
Tɵt yil ɵtkəndin keyin, Absalom Dawut padixaⱨⱪa:
– Mening Pərwərdigarƣa ⱪilƣan wədəmni ada ⱪilixim üqün Ⱨibronƣa beriximƣa ijazət bərgəyla! Mən Süriyəning Gixur degən yeridə turuwatⱪinimda Pərwərdigarƣa: «Əgər meni Yerusalemƣa ⱪaytursang, Ⱨibronda sanga ibadət ⱪilimən» dəp, wədə bərgənidim, – dedi.
Padixaⱨ:
– Aman-esən bar, – dedi.
Xuning bilən Absalom Ⱨibronƣa bardi. 10 Biraⱪ Absalom Isra’iliyəning barliⱪ ⱪəbililirigə adəmliri əwətip: «Silər burƣa awazini angliƣan ⱨaman ‘Absalom Ⱨibronda padixaⱨ boluptu’ dənglar» dedi. 11 Absalomning yenida uning təklipi boyiqə Yerusalemdin uningƣa əgixip kəlgən 200 adəm bar idi. Ular Absalomning yaman niyitidin həwərsiz adəmlər idi. 12 Absalom ⱪurbanliⱪ sunux bilən bir waⱪitta, Dawutning məsliⱨətqisi Giloⱨluⱪ Ahitofəlgə adəm əwətip, uni Giloⱨdin elip kəldi. Absalomƣa əgəxkənlərning sani zor miⱪdarda kɵpiyixi bilən, Dawut padixaⱨⱪa bolƣan suyiⱪəstmu barƣanseri küqəydi.
Dawutning Yerusalemdin ⱪeqixi
13 Bir həwərqi Dawutning yeniƣa kelip: «Isra’illarning ⱪəlbi Absalomƣa eƣip kətti» dedi. 14 Andin Dawut Yerusalemda ɵzi bilən birgə bolƣan ⱨəmmə əməldarliriƣa:
– Əmisə, biz ⱪaqayli, bolmisa Absalomdin ⱪeqip ⱪutulalmaymiz. Tez bolunglar, bolmisa u bizgə yetixiwelip, bizni ⱨalakətkə tiⱪip, xəⱨər aⱨalisining ⱨəmmisini ⱪiliq bilən ⱪiriwetidu, – dedi.
15 Padixaⱨning əməldarliri padixaⱨⱪa:
– Hop, padixaⱨi aləm, ⱪandaⱪ ⱪarar ⱪilsiliri bax üstigə, – dedi.
16 Xuning bilən padixaⱨ pütün orda əⱨlini əgəxtürüp yolƣa qiⱪti. Ordini saⱪlisun dəp, on toⱪilini ordiƣa ⱪoydi. 17 Padixaⱨ yolƣa qiⱪⱪanda, uning barliⱪ adəmliri uningƣa əgixip mangdi. Ular xəⱨərning əng qetidiki bir ɵygə kelip tohtidi. 18 Padixaⱨning yasawullirini ɵz iqigə alƣan barliⱪ adəmliri wə Gattin padixaⱨⱪa əgixip kəlgən 600 nəpər Gatliⱪlar padixaⱨning yenidin ɵtti. 19 Padixaⱨ Gatliⱪ Ittayƣa:
– Nemixⱪa biz bilən kelisən? Ⱪaytip kət! Sən baxⱪa əldin sürgün ⱪilinƣan bir musapirsən. Kim padixaⱨing bolsa, xuning yenida tur. 20 Sən tünügünla kəlding. Mən nəgə beriximni ɵzümmu bilməymən. Bu künlərdə seni sərgərdan ⱪilip yürəymu? Ɵzüng bilən billə kəlgənlərni elip ⱪaytⱪin. Huda sanga meⱨir-muⱨəbbət wə sadaⱪətmənlik kɵrsətkəy! – dedi.
21 Biraⱪ Ittay padixaⱨⱪa:
– I padixaⱨi aləm, mən mənggü ⱨayat Pərwərdigar, xundaⱪla silining aldilirida ⱪəsəm ⱪilimənki, ⱨayatliⱪ yaki mamatliⱪ bolsun, sili nədə bolsila, peⱪir xu yərdə bolimən, – dəp jawab bərdi.
22 Dawut Ittayƣa:
– Boptu, biz bilən yürüwər, – dedi.
Xundaⱪ ⱪilip, Gatliⱪ Ittay barliⱪ adəmlirini bala-qaⱪiliri bilən elip, aldiƣa ⱪarap mengip kətti. 23 Dawutning adəmliri yoldin ɵtüp ketiwatⱪanda, pütün yurt əⱨli ⱨɵngrəp yiƣlap kətti. Padixaⱨ Dawut Ⱪidron jilƣisidin kesip ɵtüp, barliⱪ adəmlirini baxlap, dəxt-bayawanƣa ⱪarap yol aldi.
24 Roⱨaniy Zadoⱪ wə roⱨaniy Əbiyatar Hudaning əⱨdə sanduⱪini kɵtürüwalƣan Lawiylar bilən billə xu yərdə idi. Ular Hudaning əⱨdə sanduⱪini yərgə ⱪoyup, Dawut wə uning adəmliri xəⱨərdin qiⱪip bolƣuqə saⱪlap turuxti.
25 – Hudaning əⱨdə sanduⱪini Yerusalemƣa ⱪayturup ketinglar! – dedi padixaⱨ Zadoⱪⱪa, – əgər Pərwərdigar məndin razi bolsa, meni ⱪayturup kelip, əⱨdə sanduⱪi turƣan ɵyni wə əⱨdə sanduⱪini manga yənə kɵrsətsun. 26 Əgər Pərwərdigar: «Səndin razi əməsmən» desə, məyli, meni ⱪandaⱪ ⱪilsa xundaⱪ ⱪilsun.
27 Padixaⱨ yənə roⱨaniy Zadoⱪⱪa:
– Sən əⱨwalni qüxinisən. Oƣlung Ahima’as wə roⱨaniy Əbiyatar ⱨəmdə uning oƣli Yonatan bilən billə xəⱨərgə tinq ⱪaytip ketinglar. 28 Mən silərdin taki həwər kəlgüqə daladiki dərya keqikidə saⱪlap turimən, – dedi.
29 Xundaⱪ ⱪilip Zadoⱪ bilən Əbiyatar Hudaning əⱨdə sanduⱪini Yerusalemƣa ⱪayturup ketixti wə ɵzlirimu xu yərdə turup ⱪelixti. 30 Dawut ⱨɵngrəp yiƣlap, ⱪayƣu-ⱨəsrəttin bexini yepiwelip, yalang ayaƣ peti Zəytun teƣiƣa qiⱪixⱪa baxlidi. Uning ⱨəmraⱨlirimu baxlirini yepiwelip yiƣlap mengixti.
31 Dawutning məsliⱨətqisi Ahitofəlning Absalom tərəpkə ɵtüp kətkənlik həwiri Dawutⱪa yetip kəlgəndə, Dawut Pərwərdigarƣa: «I Pərwərdigar, Ahitofəlning kɵrsətkən məsliⱨətlirini əhmiⱪaniliⱪⱪa aylanduruwətkəysən» dəp du’a ⱪildi.
32 Dawut taƣning bexiƣa, yəni kixilər Hudaƣa səjdə ⱪilidiƣan yərgə yetip kəlgəndə, Arki jəmətidin bolƣan Huxay kiyimlirini yirtip, bexiƣa topa qaqⱪan ⱨalda uni xu yərdə kütüwaldi.
33 Dawut uningƣa:
– Əgər sən mən bilən billə mangsang, manga yük bolup ⱪalisən. 34 Sən Yerusalemƣa ⱪaytip, Absalomƣa: «I padixaⱨ aliyliri, mən ilgiri atilirining hizmətkari bolƣinimdək, əmdi siliningmu hizmətkarliri boluxni halaymən» degin. Xundaⱪ ⱪilsang, Ahitofəlning kɵrsətkən məsliⱨətigə ⱪarxi qiⱪip, manga yardəm ⱪilalaysən. 35 Roⱨaniy Zadoⱪ bilən roⱨaniy Əbiyatarmu xu yərdə sən bilən billə bolidu əməsmu?! Sən ordida angliƣanliringning ⱨəmmisini ularƣa eytip tur. 36 Ularning oƣulliri Ahima’az bilən Yonatanmu xu yərdə. Ular arⱪiliⱪ angliƣanliringning ⱨəmmisini manga yətküzsəng bolidu, – dedi.
37 Xundaⱪ ⱪilip Dawutning dosti Huxay Yerusalemƣa ⱪaytip kəldi. Xu pəyttə Absalommu Yerusalemƣa kiriwatⱪanidi.


16

Dawut bilən Ziba
Dawut taƣ qoⱪⱪisidin exip, əmdila qüxüwatⱪanda, Mifiboxətning hizmətkari Ziba degən adəmni uqratti; Zibaning yenida egərləngən ikki exiki bar bolup, exəklərgə ikki yüz nan, yüz oqum kixmix, yüz oqum yazliⱪ mewilər wə bir tulum xarab artilƣanidi.
Padixaⱨ Zibadin:
– Sən bu nərsilərni nemigə elip kəlding? – dəp soridi.
– Exəklərni padixaⱨimning a’ilə əzalirining minixigə, nan wə yazliⱪ mewilərni yaxlarning yeyixigə, xarabni qɵldə ⱨerip ⱪalƣanlarning iqixigə elip kəldim, – dəp jawab bərdi Ziba.
– Hojayining Sa’ulning nəwrisi Mifiboxət ⱪəyərdə? – dəp soridi padixaⱨ yənə uningdin.
– Mifiboxət: «Bügün Isra’il həlⱪi manga bowam Sa’ulning padixaⱨliⱪini ⱪayta tikləp beridu» dəp Yerusalemda ⱪaldi, – dəp jawab bərdi u.
– Mifiboxətkə təwə bolƣan ⱨəmmə nərsə əmdi sanga təwədur, – dedi padixaⱨ.
– Padixaⱨ aliylirining aldida bax egip ⱪulliri bolay, iltipatliriƣa sazawər bolƣaymən! – dəp jawab ⱪayturdi Ziba.
Xim’ining Dawutni ⱪarƣixi
Dawut Bahurim xəⱨirigə yetip kəlgəndə, Sa’ul jəmətidin bir adəm uning aldiƣa qiⱪip kəldi. U Geraning oƣli bolup, ismi Xim’i idi. U Dawutning yeniƣa keliwetip uni ⱪarƣidi. U Dawut padixaⱨ wə uning ətrapidiki adəmlirigə ⱨəmdə məhsus tərbiyələngən ləxkərlirigə ⱪaritip tax atti.
– Əy ⱪanhor, əy rəzil insan, yoⱪal! Yoⱪal bu yərdin! – dəp uni ⱨaⱪarətləp towlidi Xim’i. – Sa’ul jəmətining ⱪenini tɵkkənliking üqün mana Pərwərdigar seni jazalawatidu. Sən Sa’ulning padixaⱨliⱪ təhtini tartiwalƣaniding, Pərwərdigar əmdi uni oƣlung Absalomƣa elip bərdi. Mana əmdi ⱪilƣanliring ɵzünggə ⱪaytti, əy ⱪanhor!
Ziruyaning oƣli Abixay padixaⱨⱪa:
– Nemixⱪa bu ɵlük itⱪa padixaⱨi aləmni ⱨaⱪarətlətküzimiz? Mən berip u bir nemining kallisini üzüwetəy, – dedi.
10 – Ⱨəy Ziruyaning oƣulliri, – dedi Dawut Abixay wə Yo’abⱪa, – silərning bu ix bilən nemə munasiwitinglar bar? Əgər Pərwərdigar uningƣa: «Sən berip Dawutni ⱪarƣa» degənliki üqün u meni ⱪarƣiƣan bolsa, kimmu uningƣa: «Sən nemixⱪa bundaⱪ ⱪilisən?» deyəlisun?
11 Andin Dawut Abixay wə ɵzining barliⱪ adəmlirigə:
– Ⱪaranglar, ɵzümning puxtidin bolƣan oƣlum jenimni almaⱪqi boluwatⱪan yərdə, Binyamin ⱪəbilisidin bolƣan bu adəm nemə ⱪilmaydu? Pərwərdigar uningƣa xundaⱪ ⱪilixni buyruƣan, məyligə ⱪoyuwetinglar, ⱪarƣawərsun! 12 Pərwərdigar müxküllüktə ⱪalƣanliⱪimni kɵrüp, bügün bu adəmning ⱪarƣaxliri orniƣa manga xəpⱪət kɵrsitipmu ⱪalar, – dedi.
13 Xuningdin keyin Dawut adəmliri bilən yolini dawamlaxturdi. Xim’i taƣ baƣrini boylap Dawut bilən ⱪatar mangƣaq, uni ⱪarƣap, uningƣa tax etip, topa qeqip mangdi. 14 Padixaⱨ wə uning ⱨəmraⱨliri baridiƣan mənziligə yetip kəlgəndə, ⱨarƣanliⱪlirini ⱨes ⱪilixti-də, xu yərdə aram elixti.
Ahitofəlning Absalomƣa məsliⱨət berixi
15 Xu pəyttə Absalom wə uningƣa əgəxkən pütün Isra’illar Yerusalemƣa kirip bolƣanidi. Ahitofəlmu Absalom bilən billə idi. 16 Dawutning dosti Arki jəmətidin bolƣan Huxay Absalomning yeniƣa berip, uningƣa:
– Padixaⱨ aliyliri yaxƣayla! – dedi.
17 Absalom uningdin:
– Sening dostungƣa kɵrsətkən meⱨir-xəpⱪiting xumu? Nemixⱪa dostung bilən billə kətmiding? – dəp soridi.
18 Huxay Absalomƣa:
– Nəgimu barattim? Mən, Pərwərdigar wə bu həlⱪ, xundaⱪla pütün Isra’illar təripidin tallanƣan adəmgə təwədurmən, mən sili bilən billə bolimən. 19 Yənə kelip, Dawutning oƣli Absalomdin baxⱪa yənə kimgimu hizmət ⱪilattim? Atiliriƣa ⱪandaⱪ hizmət ⱪilƣan bolsam, siligimu xundaⱪ hizmət ⱪilimən, – dedi.
20 Xunda Absalom Ahitofəlgə ⱪarap:
– Nemə ⱪiliximiz kerək? Bir məsliⱨət bərgin, – dedi.
21 – Sili atiliri ordiƣa ⱪaraxⱪa ⱪaldurup kətkən toⱪallarƣa yeⱪinlixila, xundaⱪ ⱪilsiliri Isra’il həlⱪi silining ɵz atilirini xərməndə ⱪilƣanliⱪlirini anglaydu, xuning bilən siligə əgəxkənlərning silini ⱪollax ⱪarari tehimu ⱪət’iy bolidu, – dedi.
22 Xundaⱪ ⱪilip Absalomƣa ordining ɵgzisidə bir qedir tikildi. Absalom Isra’il həlⱪining kɵz aldidila atisining toⱪalliri bilən bir yastuⱪⱪa bax ⱪoydi. 23 U qaƣlarda kixilərgə Ahitofəlning kɵrsətkən məsliⱨətliri Hudadin kəlgən məsliⱨəttək bilinətti. Absalom Ahitofəlning bərgən məsliⱨətlirini bəjayiki Dawut ⱪobul ⱪilƣandək ⱪobul ⱪilatti.


17

Ahitofəl Absalomƣa yənə:
– Ijazət bərsiliri, 12 ming adəmni talliwalsam. Bügün keqidila yolƣa qiⱪip, Dawutning arⱪisidin ⱪoƣlap berip, u ⱨerip-qarqap, ümidsizləngən waⱪtida ⱨujum ⱪilsam, u wə uning ⱨəmraⱨlirining ⱨəmmisi alaⱪzadiliktə ⱪaqidu. Mən pəⱪət padixaⱨning ɵzinila ɵltürüp, pütkül həlⱪni siligə ⱪayturup kelimən. Sili ⱪoƣlap yürgən u adəm ɵlsila, həlⱪning ⱨəmmisi ɵzlirining yanliriƣa ⱪaytip kelidu, həlⱪmu aman ⱪalidu, – dedi.
Ahitofəlning bu məsliⱨəti Absalomƣimu, barliⱪ Isra’il aⱪsaⱪalliriƣimu yaⱪti.
Huxayning Ahitofəlning pilanini buzuxi
– Arki jəmətidin bolƣan Huxaynimu qaⱪirip kelinglar, uning nemə dəydiƣanliⱪinimu anglap baⱪayli, – dedi Absalom.
Huxay Absalomning aldiƣa kəldi. Absalom uningƣa Ahitofəlning məsliⱨətini eytip bərdi wə uningdin:
– Biz uning deginidək ⱪilsaⱪ bolarmu? Bolmisa sən pikringni dəp baⱪsang, – dəp soridi.
– Ahitofəlning bu ⱪetimⱪi məsliⱨəti yahxi bolmaptu, – dəp jawab bərdi Huxay, – Ɵzlirigə məlumki, atiliri wə uning adəmliri maⱨir jəngqilər bolup, ular huddi baliliri bulap ketilgən daladiki qixi eyiⱪtək ⱪəⱨrgə tolƣandur. Yənə kelip atiliri bir təjribilik jəngqi, keqidə u ləxkərlər bilən billə yatmaydu. Xu pəyttə u bir ɵngkürdə yaki baxⱪa bir yərdə yoxurunup yüridu. Atiliri Dawut silining adəmlirigə birinqi bolup ⱨujum ⱪilip, adəmliridin bəziliri ɵltürülsə, buni angliƣanlar: «Absalomning adəmliri ⱪiriliptu!» deyixidu. 10 U qaƣda ⱨətta xir yürək ⱪəⱨrimanlarmu ⱪorⱪunq iqidə ⱪalidu. Qünki pütün Isra’il həlⱪi atilirining maⱨir jəngqi ikənlikini, uning adəmlirining batur ikənlikini bilidu. 11 Məsliⱨətim xuki, Dan xəⱨiridin Bə’ərxəba xəⱨirigiqə bolƣan pütün Isra’illar silining ətrapliriƣa toplansun, Isra’illar dengiz yaⱪisidiki ⱪumdək kɵp. Ularni sili ɵzliri jənggə baxliƣayla. 12 Bu qaƣda Dawut padixaⱨ məyli ⱪəyərdə yoxurunup yürmisun, biz huddi yər yüzigə qüxkən xəbnəm pütün zeminni ⱪapliƣandək uning üstigə basturup barimiz. Dawut wə uning adəmliridin birinimu tirik ⱪaldurmaymiz. 13 Dawut qekinip birər xəⱨərgə kiriwalsa, biz pütün Isra’illar arƣamqilarni elip kelip, ⱨətta kiqikkinə bir tal taxnimu ⱪaldurmay, u xəⱨərni tartip apirip sayƣa qüxürüwetimiz.
14 Absalom wə Isra’illarning ⱨəmmisi: «Huxayning məsliⱨəti Ahitofəlningkidin yahxi ikən» deyixti. Səwəbi Pərwərdigar Absalomni bala-ⱪazaƣa duqar ⱪilix məⱪsitidə, Ahitofəlning yahxi məsliⱨətining buzulup ketixini ⱪarar ⱪilƣanidi.
Dawutning agaⱨlanduruluxi wə ⱪeqip ketixi
15 Huxay Ahitofəlning Absalom wə Isra’il aⱪsaⱪalliriƣa ⱪandaⱪ məsliⱨət bərgənlikini, ɵziningmu ularƣa ⱪandaⱪ məsliⱨət bərgənlikini roⱨaniy Zadoⱪ bilən Əbiyatarƣa dəp bərdi. 16 U yənə:
– Əmdi silər dərⱨal Dawutⱪa adəm əwətip, uningƣa: «Bügün keqidə daladiki dərya keqikidə turmay, ⱨazirla I’ordan dəryasidin ɵtüp kətsilə, undaⱪ bolmisa, padixaⱨ ɵzliri ⱨəm adəmlirimu yoⱪitilidu» dəp məlumat beringlar, – dedi.
17 Bu qaƣda Əbiyatarning oƣli Yonatan bilən Zadoⱪning oƣli Ahima’az ɵzlirining xəⱨərgə kiriwatⱪanliⱪini baxⱪilarning kɵrüp ⱪelixidin ⱪorⱪup, Yerusalemning texidiki Rogel buliⱪining boyida kütüp turuxti. Bir hizmətqi ⱪiz ularƣa həwər əkelip turatti, ular bolsa angliƣanlirini berip Dawut padixaⱨⱪa yətküzüp turatti.
18 Lekin bir ⱪetim ularni bir yigit kɵrüp ⱪelip, berip Absalomƣa eytip ⱪoydi. Xuning bilən u ikkisi ittik u yərdin ayrilip, Bahurimdiki birəylənning ɵyigə bardi. U adəmning ⱨoylisida bir ⱪuduⱪ bar bolup, ular xu ⱪuduⱪning iqigə qüxüwaldi. 19 Ɵy igisining ayali ularning sezilip ⱪalmasliⱪi üqün ⱪuduⱪning aƣziƣa bir palas yepip, üstigə baxaⱪ yeyitip ⱪoydi.
20 Absalomning adəmliri bu ɵygə ularni izdəp kelip, u ayaldin:
– Ahima’az bilən Yonatanni kɵrdingizmu? – dəp soridi.
Ayal ularƣa:
– Ular dəryadin ɵtüp kətti, – dəp jawab bərdi.
Absalomning adəmliri ularni izdəp tapalmiƣandin keyin, Yerusalemƣa ⱪaytip ketixti.
21 Ular kətkəndin keyin, ikkiylən ⱪuduⱪtin qiⱪip Dawut padixaⱨning yeniƣa berip, Ahitofəlning Absalomƣa Dawut wə uning adəmlirigə ⱪarxi məsliⱨət bərgənlikini eytti ⱨəm ularƣa:
– Ⱪeni ⱨazirla dəryadin ɵtüp ketinglar, – dedi. 22 Xuning bilən Dawut wə uning adəmliri I’ordan dəryasidin ɵtüxkə baxlidi. Tang atⱪanda dəryadin ɵtüp bolalmiƣan birmu adəm ⱪalmidi.
23 Ahitofəl ɵz məsliⱨətining ⱪobul ⱪilinmiƣanliⱪini kɵrüp, exikini egərləp, ɵz yurtiƣa ⱪaytti. A’ilisidiki ixlirini orunlaxturup bolƣandin keyin, esilip ɵlüwaldi. Jəsiti ata-bowilirining ⱪəbristanliⱪiƣa ⱪoyuldi.
24 Dawut Mahanayim xəⱨirigə yetip barƣan qaƣlarda, Absalom wə uningƣa əgəxkən Isra’illar I’ordan dəryasidin kesip ɵtti. 25 Absalom Yo’abning orniƣa Amasani ⱪoxunining bax sərkərdisi ⱪilip təyinlidi. Amasa bolsa Isma’illardin bolƣan Yətərning oƣli idi. Uning anisi Abigal Nahaxning ⱪizi bolup, u Yo’abning anisi Ziruyaning singlisi idi. 26 Absalom bilən Isra’illar Gil’adta bargaⱨ tikti.
27 Dawut Mahanayimƣa yetip barƣan qaƣda, uni Ammonlarning Rabbaⱨ xəⱨiridin bolƣan Nahaxning oƣli Xobi, Lodibarliⱪ Ammi’elning oƣli Makir wə Rogilimda olturuxluⱪ Gil’adliⱪ Barzillaylar kütüwaldi. 28-29 Ular: «Dawut wə uning adəmliri qɵldə yürüp ⱨerip, ⱪorsaⱪliri eqip, ussap kətkəndu» dəp oylap, yotⱪan-kɵrpilər, tawaⱪlar, sapal ⱪaqilar, buƣday, arpa, un, ⱪomaq, purqaⱪ, max, ⱨəsəl, süzmə, ⱪurut-irimqik wə ⱪoylarni elip kəlgənidi.


18

Absalomning məƣlup bolup ɵlüxi
Dawut yenidiki adəmlirini bir jayƣa yiƣip, ular üstidin sərkərdilər təyinlidi, bəziliri ming ləxkərgə baxliⱪ bolsa, bəziliri yüz ləxkərgə baxliⱪ boldi. U adəmlirining üqtin birini Yo’abning ⱪoliƣa, üqtin birini Yo’abning akisi – məzlum Ziruyaning oƣli Abixayning ⱪoliƣa, ⱪalƣan üqtin birini Gatliⱪ Ittayning ⱪoliƣa tapxurup, ularni jənggə atlandurdi. Dawut ularƣa:
– Mənmu silər bilən billə jənggə qiⱪimən, – dedi.
Adəmliri uningƣa:
– Ɵzliri jənggə qiⱪsila bolmaydu. Əgər biz jəngdə ⱪeqixⱪa toƣra kelip ⱪalsaⱪ, düxmənlirimiz bizgə pərwa ⱪilmaydu, ⱨətta bizning yerimimiz jəngdə ɵlsəkmu ularƣa bəribir. Ɵzliri bizdəktin 10 mingƣa ərziylə. Xunga əng yahxisi ɵzliri xəⱨərdə ⱪelip bizgə yardəmqi əwətip turƣayla, – deyixti.
Padixaⱨ Dawut ularƣa:
– Silərqə ⱪandaⱪ ⱪilsam yahxi bolsa xundaⱪ ⱪilay! – dedi.
Ləxkərlər yüz kixilik wə ming kixilik ⱪoxun bolup jənggə atlanƣanda, padixaⱨ xəⱨər dərwazisining yenida turdi.
Padixaⱨ Dawut Yo’ab, Abixay wə Ittayƣa:
– Mening ⱨɵrmitim üqün Absalom degən yigitkə yahxi mu’amilə ⱪilinglar – dəp buyrudi.
Padixaⱨning Absalom toƣruluⱪ sərkərdilərgə buyruƣan gepini ləxkərlərning ⱨəmmisi anglidi.
Xuning bilən Dawutning adəmliri Isra’illar bilən jəng ⱪilix üqün dalaƣa qiⱪti. Jəng Əfrayim ormanliⱪida boldi. Dawutning adəmliri Isra’illarni məƣlup ⱪildi. U küni qong ⱪirƣinqiliⱪ bolup 20 ming kixi ɵltürüldi. Jəng pütün ətrapⱪa yeyildi. Xu küni ormandiki hətərlərdə ɵlgənlərning sani jəngdə ɵlgənlərning sanidin kɵp boldi.
Absalom Dawutning adəmlirigə duq kelip ⱪaldi. U qaƣda Absalom ⱪeqirƣa minip ⱪeqip ketiwatatti. Ⱪeqir xahliri naⱨayiti ⱪoyuⱪ ɵskən qong bir pistə dərihining astidin ɵtkəndə, Absalomning bexi dərəh xahlirining arisiƣa kirip ⱪaldi. Ⱪeqir qapⱪan peti ketiwərdi, Absalom bolsa dərəhkə esilip ⱪaldi. 10 Dawutning adəmliridin biri uni kɵrüp ⱪelip, berip Yo’abⱪa:
– Mən Absalomning bir pistə dərihining xahliriƣa esilip ⱪalƣanliⱪini kɵrdüm, – dedi.
11 Yo’ab həwər elip kəlgən adəmgə:
– Uni kɵrgən bolsang, nemixⱪa xu yərdila ɵltürüwətmiding? Sanga on kümüx tənggə bilən bir kəmər in’am ⱪilƣan bolattim, – dedi.
12 Ⱨeliⱪi adəm Yo’abⱪa mundaⱪ dedi:
– Manga ⱨətta ming kümüx tənggə bərsilimu, padixaⱨning oƣliƣa ⱪarxi ⱪolumni kɵtürməymən. Qünki biz ⱨəmmimiz padixaⱨning siligə wə Abixay bilən Ittayƣa: «Mening ⱨɵrmitim üqün Absalom degən yigitkə yahxi mu’amilə ⱪilinglar» dəp buyruƣanliⱪini angliƣanmiz. 13 Əgər padixaⱨⱪa hiyanət ⱪilip, oƣlini ɵltürsəm, padixaⱨ qoⱪum kimning uni ɵltürgənlikini tapidu. U qaƣda silimu ɵzlirini məndin qətkə alidila.
14 Yo’ab jawabən:
– Sən bilən bu yərdə waⱪtimni ɵtküzməy, – dedi-də, ⱪoliƣa üq danə nəyzə elip, u yərgə bardi. Absalom tehi tirik ⱨalda pistə dərihigə esilip turƣan waⱪtida, Yo’ab kelip, uning yürikigə nəyzilərni tiⱪiwətti.
15 Andin Yo’abning on nəpər ⱪoral-yaraƣ kɵtürgüqisi Absalomni ⱪorxiwelip, uni urup ɵltürüwətti.
16 Yo’ab jəngni tohtitix üqün burƣa qaldurdi, adəmliri Isra’illarni ⱪoƣlaxtin tohtap, arⱪiliriƣa ⱪaytixti. 17 Ular Absalomning jəsitini dərəhtin qüxürüp, ormandiki qong bir orəkkə taxliwətti wə üstigə egiz ⱪilip tax dɵwiləp ⱪoydi. Absalomƣa əgəxkən Isra’illarning ⱨəmmisi ɵz ɵylirigə ⱪeqip ketixti.
18 Absalom ⱨayat waⱪtida: «Namimni dawamlaxturidiƣan oƣlum yoⱪ» dəp, «padixaⱨ jilƣisi» degən yərdə ɵzigə atap bir tax abidə ornitip, uningƣa ɵz namini bərgənidi. Bu tax abidə taki ⱨazirƣiqə «Absalom abidisi» dəp atilip kəlməktə.
Dawut oƣli Absalomƣa matəm tutuxi
19 Zadoⱪning oƣli Ahima’az Yo’abⱪa:
– Ijazət bərsingiz, mən tez berip padixaⱨⱪa: «Pərwərdigar silini düxmənlirining ⱪolidin ⱪutⱪuzdi» dəp, hux həwər yətküzəy, – dedi.
20 – Yaⱪ, – dedi Yo’ab, – padixaⱨning oƣli ɵldi, bügün sən həwər elip barmaysən. Baxⱪa küni həwər yətküzsəng bolidu, lekin bügün əməs.
21 Xuningdin keyin Yo’ab Kuxlardin birigə:
– Sən berip kɵrgənliringni padixaⱨⱪa eytⱪin, – dedi.
U adəm Yo’abⱪa təzim ⱪildi-də, yügürüp kətti.
22 Lekin Zadoⱪning oƣli Ahima’az Yo’abⱪa yənə:
– Məyli nemə bolsa bolsun, meningmu Kuxlardin bolƣan awu adəm bilən billə beriximƣa ruhsət ⱪilsingiz, – degənidi.
Yo’ab:
– Sən nemixⱪa barimən, dəp turuwalisən? Oƣlum, sən həwər yətküzüp mukapatⱪa erixəlməysən, – dedi.
23 Ahima’az yənə:
– Məyli nemə bolsa bolsun, yügürüpla baray! – dəp turuwaldi.
– Boptu barƣin! – dedi Yo’ab.
Xuning bilən Ahima’az I’ordan tüzlənglikini boylap yügürüp, ⱨeliⱪi Kuxlardin bolƣan adəmdin ɵtüp kətti.
24 Dawut bu qaƣda xəⱨərning iqkiriki wə taxⱪiriⱪi dərwazilirining otturisida olturatti. Kɵzətqi sepilning üstigə qiⱪti. U dərwazining ɵgzisidə turup, ətrapⱪa ⱪarap bir adəmning yalƣuz yügürüp keliwatⱪanliⱪini kɵrdi wə 25 padixaⱨⱪa bu ⱨəⱪtə towlap həwər yətküzdi. Padixaⱨ:
– U yalƣuz bolsa, qoⱪum yahxi həwər yətküzgili keliwatⱪan adəm, – dedi.
U adəm yeⱪinlap kəlgəndə, 26 kɵzətqi yənə bir adəmning yügürüp keliwatⱪanliⱪini kɵrüp, dərwaziwəngə ⱪarap:
– Ⱪarangla, yənə bir adəm yalƣuz yügürüp keliwatidu! – dəp towlidi.
– Umu qoⱪum yahxi həwər yətküzgili keliwatⱪan adəm, – dedi padixaⱨ.
27 – Meningqə aldida yügürüp keliwatⱪan adəmning yügürüxi Zadoⱪning oƣli Ahima’azning yügürüxigə ohxaydikən, – dedi kɵzətqi.
– U yahxi adəm, qoⱪum yahxi həwər elip keliwatidu, – dedi padixaⱨ.
28 Ahima’az padixaⱨⱪa yuⱪiri awazda:
– Tinq-aman bolƣayla, – dəp towlidi. U yərgə bax ⱪoyup padixaⱨⱪa təzim ⱪilƣandin keyin, mundaⱪ dedi:
– Padixaⱨ aliyliriƣa ⱪarxi isyan kɵtürgənlər üstidin ƣəlibə ⱪilixliriƣa muyəssər ⱪilƣan Pərwərdigar Hudaliriƣa ⱨəmdusanalar bolƣay.
29 – Yax yigit Absalom aman-esənmu? – dəp soridi padixaⱨ.
– Yo’ab Kuxlardin bolƣan hizmətkarlirini wə peⱪirni yolƣa salƣan qaƣda, ⱪalaymiⱪanqiliⱪ bolup ketip nemə ix bolƣanliⱪini biləlmidim, – dəp jawab bərdi Ahima’az.
30 – Boptu əmisə, bir qəttə kütüp tur, – dedi padixaⱨ uningƣa.
Ahima’az bir qətkə berip turdi.
31 Xu ariliⱪta ⱨeliⱪi Kuxlardin bolƣan adəm yetip kəldi.
– Padixaⱨ aliyliriƣa yahxi həwər elip kəldim. Bügün Pərwərdigar ɵzlirini siligə ⱪarxi isyan kɵtürgənlər ⱪolidin ⱪutⱪuzdi! – dedi u.
32 Padixaⱨ uningdin:
– Yax yigit Absalom tinq-amanmu? – dəp soridi,
– Padixaⱨ aliylirining düxmənlirining, yəni ɵzlirigə ⱪarxi qiⱪⱪanlarning təⱪdiri axu yax yigitning təⱪdiridək bolƣay, – dəp jawab bərdi Kuxlardin bolƣan ⱨeliⱪi adəm.
33 Padixaⱨ ⱨəsrət iqidə dərwaza üstidiki balihaniƣa qiⱪip, ⱪayƣurup yiƣlap kətti. U balihaniƣa qiⱪⱪaq:
– Oƣlum Absalom! Sening ornungda mən ɵlsəm bolmasmidi oƣlum, aⱨ jenim oƣlum Absalom, oƣlum Absalom! – dəp pəryad ⱪildi.* Əsli ⱪolyazmilarda uxbu ayət 19-babning 1-ayitigə toƣra kelidu.

*33
Əsli ⱪolyazmilarda uxbu ayət 19-babning 1-ayitigə toƣra kelidu.



19

Yo’abning Dawutⱪa nəsiⱨət ⱪilixi
Yo’abⱪa «padixaⱨ Dawut Absalom üqün kɵz yexi tɵküp, ⱨaza tutuwatidu» degən həwər yetip kəldi.
Dawutning adəmliri padixaⱨning ɵz oƣli üqün ⱨaza tutuwatⱪanliⱪini angliƣanda, ularning xu kündiki jəng ƣəlibisi ⱪayƣuƣa aylandi. U küni ular huddi jənggaⱨtin xərməndilərqə ⱪeqip kəlgən ləxkərlərdək, xəⱨərgə jimjit kirip kelixti.
Padixaⱨ yüzini etiwelip:
– Aⱨ, oƣlum Absalom! Oƣlum, aⱨ jenim oƣlum! – dəp ünlük yiƣlawatatti.
Yo’ab ɵygə kirip padixaⱨ bilən kɵrüxüp mundaⱪ dedi:
– Bügün ɵzlirining, xundaⱪla oƣul-ⱪizlirining, hotunlirining wə toⱪallirining ⱨayatini ⱪutⱪuzƣan barliⱪ adəmlirini hijalətqilikkə ⱪoydila. Sili ɵzlirigə ɵq adəmlərgə amraⱪ, amraⱪ adəmlərgə ɵq ikənla. Bügün sərkərdə wə ləxkərlirining ɵzlirining aldilirida ⱨeq nərsigə ərziməydiƣanliⱪini axkarilidila. Mən xuni bildimki, əgər bügün Absalom ⱨayat ⱪelip, ⱪalƣanlirimizning ⱨəmmisi ɵlüp kətkən bolsaⱪ, sili huxal bolidikənla. Əmdi taxⱪiriƣa qiⱪip, adəmlirining kɵnglini alƣayla. Mən Pərwərdigarning aldida ⱪəsəm ⱪilimənki, əgər qiⱪmisila, bügün keqə yanlirida birmu adəm ⱪalmaydu. Bu ix yaxliⱪliridin tartip taki ⱨazirƣiqə, ⱨayatlirida baxliriƣa kəlgən əng qong bala-ⱪaza bolidu.
Xuning bilən padixaⱨ ornidin ⱪopup, dərwaza aldiƣa berip olturdi. Pütün həlⱪ padixaⱨning xəⱨər dərwazisi aldida olturƣanliⱪini anglap, uning aldiƣa yetip kelixti. Absalomƣa əgəxkən Isra’illar bolsa ɵylirigə ⱪeqip kətti.
Isra’iliyəning ⱨərⱪaysi ⱪəbililiridin bolƣan kixilər ɵz’ara talax-tartix ⱪilixip: «Padixaⱨ bizni düxmənlirimizdin halas ⱪilƣan, Filistiyəliklərning ⱪolidin ⱪutⱪuzƣan. U Absalomdin ⱪeqip, yurttin ketip ⱪalƣan. 10 Biz ɵzimizgə bax ⱪilip təyinligən Absalom jənggaⱨta ɵlüptu. Əmdi nemixⱪa Dawutning ⱪaytip kelip bizgə padixaⱨ boluxini tələp ⱪilmaymiz?» deyixti.
Dawutning Yerusalemƣa ⱪaytip kelixi
11 Isra’illarning sɵzliri Dawut padixaⱨning ⱪuliⱪiƣa yətti. U roⱨaniy Zadoⱪ bilən Əbiyatarni Yəⱨuda ⱪəbilisining aⱪsaⱪalliridin: «Silər nemixⱪa padixaⱨni ordisiƣa ⱪayturup kelixtə kəynidə ⱪeliwatisilər? 12 Silər mening jigirim, ⱪan ⱪerindaxlirim turuⱪluⱪ nemixⱪa meni ⱪayturup kelixtə susluⱪ ⱪilisilər?» dəp sorap kelixkə əwətti.
13 Dawut ularƣa yənə: «Sən mening jigirim, ⱪan ⱪerindixim. Seni ⱨazirdin baxlap Yo’abning orniƣa ⱪoxunning bax sərkərdisi ⱪilmisam, Huda meni eƣir jazalisun!» degən sɵzlərni Amasaƣa yətküzüxni tapilidi.
14 Xundaⱪ ⱪilip, Dawut Yəⱨuda ⱪəbilisidikilərning ⱨəmmisini ɵzigə mayil ⱪildi. Yəⱨuda ⱪəbilisidikilər padixaⱨⱪa: «Ⱨəmmə adəmlirini əgəxtürüp, ⱪaytip kəlsilə» dəp həwər berixti. 15 Padixaⱨ ⱪaytip, I’ordan dəryasi boyiƣa yetip kəldi. U «padixaⱨni ⱪarxi elip, I’ordan dəryasidin ɵtküzəyli» dəp, Gilgalƣa kəlgən Yəⱨuda ⱪəbilisidikilər bilən kɵrüxti.
Xim’i bilən Zibaning padixaⱨni ⱪarxi elixⱪa qiⱪixi
16 Binyamin ⱪəbilisidin bolƣan Geraning oƣli Bahurimliⱪ Xim’i Yəⱨuda ⱪəbilisidikilər bilən billə padixaⱨ Dawutni kütüwelix üqün, I’ordan dəryasi boyiƣa berixⱪa aldiridi. 17 Uning yenida Binyamin ⱪəbilisidin ming kixi bar bolup, ularning iqidə Sa’ul a’ilisining hizmətkari Ziba, uning on bəx oƣli wə yigirmə hizmətkari bar idi. Ular padixaⱨ bilən kɵrüxüx üqün I’ordan dəryasi boyiƣa tezdin yetip berixti.
18 Ular: «Padixaⱨ jəmətini dəryadin ɵtküzəyli, uning ⱨəmmə tələplirini orundayli» dəp, dərya keqikining u ⱪirƣiⱪiƣa ɵtüxti. Bu qaƣda padixaⱨ dəryadin ɵtəy dəp turatti, Geraning oƣli Xim’i padixaⱨning aldida təzim ⱪilip:
19 – I padixaⱨ aliyliri, Yerusalemdin qiⱪⱪan küni peⱪirliri ɵtküzgən gunaⱨni manga ⱨesab ⱪilmiƣayla, uni əsliridə saⱪlimay, kɵngülliridin qiⱪiriwətkəyla. 20 Peⱪir gunaⱨ ⱪilƣanliⱪimni bildim, xunga Isra’iliyə ⱪəbililiri iqidə birinqi bolup padixaⱨ aliylirini kütüwelixⱪa kəldim, – dedi.
21 Bu qaƣda məzlum Ziruyaning oƣli Abixay:
– Pərwərdigar talliƣan padixaⱨni ⱪarƣiƣanliⱪi üqün Xim’i ɵltürülsun, – dedi.
22 Lekin Dawut:
– I Ziruyaning oƣulliri, kim silərning pikringlarni soraptu?! Bügün huddi düxminimdək ix ⱪiliwatisilər, mən ⱨazir Isra’iliyəning padixaⱨidurmən. Bügün Isra’iliyədə ⱨeqkim ɵltürülməydu, – dedi 23 wə Xim’igə ⱪarap ⱪəsəm iqip:
– Sən ⱨərgiz ɵltürülməysən, – dedi.
Mifiboxətning Dawut aldida ɵzini aⱪlixi
24 Sa’ulning nəwrisi Mifiboxətmu padixaⱨni kütüwelixⱪa kəlgənidi. U padixaⱨ ⱪaqⱪan kündin taki padixaⱨ aman-esən ⱪaytip kəlgən küngiqə, ya putlirini, ya kiyimlirini yuymiƣan, ya saⱪal-burutlirinimu aldurmiƣanidi.
25 U Yerusalemdin padixaⱨni kütüwelixⱪa kəlgəndə padixaⱨ uningdin:
– I Mifiboxət, sən nemixⱪa mən bilən billə kətmiding? – dəp soridi.
26-27 – I padixaⱨ aliyliri, ⱪulliri tokur bolƣanliⱪim üqün hizmətkarim Zibaƣa: «Exəkni igərlə, mən exəkkə minip padixaⱨ bilən billə ketimən» degənidim. Lekin u meni aldapla ⱪalmastin, bəlki padixaⱨ aliyliri aldida meni ⱪarilaptu. Əmma padixaⱨ aliyliri Hudaning pərixtisigə ohxayla. Xunga ɵzlirigə ⱪandaⱪ ⱪilix muwapiⱪ bolsa, xundaⱪ ⱪilƣayla. 28 Bowamning pütün jəmətidikilər padixaⱨ aliylirining aldida ɵlümgə məⱨkum kixilərdur, əmma ɵzliri manga dastihanliridin ta’am yeyix imtiyazini bərdilə. Mening ɵzliridin buningdin artuⱪ bir nərsə soraxⱪa yənə nemə ⱨəⱪⱪim bolsun? – dəp jawab bərdi Mifiboxət.
29 – Ɵz ixliring toƣruluⱪ eytⱪining yetər, – dedi padixaⱨ, – Sa’ulning zeminini Ziba ikkinglar təng bɵlüwelinglar, dəp buyruymən.
30 Mifiboxət bolsa padixaⱨⱪa:
– Padixaⱨ aliyliri, ordiƣa aman-esən ⱪaytip kəldilə, xuning ɵzi manga kupayə. Ⱨəmmə zeminni Ziba alsun, – dedi.
Barzillayning Dawut bilən hoxlixixi
31 Gil’adliⱪ Barzillaymu padixaⱨni I’ordan dəryasidin ɵtküzüp ⱪoyux üqün Rogilimdin kəlgənidi. 32 Barzillay səksən yaxⱪa kirgən, naⱨayiti yaxinip ⱪalƣan adəm idi. U bay adəm bolup, padixaⱨ Mahanayimda turƣan qeƣida, padixaⱨni ozuⱪ-tülük bilən təminləp turƣanidi.
33 – Dəryadin mən bilən billə ɵtüp, Yerusalemƣa bering, – dedi padixaⱨ Barzillayƣa, – mən ⱨalingizdin həwər alimən.
34 Lekin Barzillay padixaⱨⱪa:
– Sili bilən Yerusalemƣa barƣudək, yənə ⱪanqilik ɵmrüm ⱪaldi dəyla? 35 Mən səksən yaxⱪa kirdim, mən üqün ⱨazir japa bilən raⱨətning pərⱪi yoⱪ. Yəp-iqkənning təmini sezəlməymən, ər-ayal nahxiqilarning awazini angliyalmaymən. Xundaⱪ ikən mən nemidəp yənə padixaⱨ aliyliriƣa yük bolay? 36 Mən pəⱪət silini I’ordan dəryasidin ɵtküzüp, ɵzlirigə bir az ⱨəmraⱨ bolay dedim, halas. Mən unqilik mukapatlinixⱪa ərziməymən. 37 Ɵz xəⱨirimdə ɵlüp, ata-anamning yenida yetixim üqün, ⱪaytip ketiximgə ruhsət bərgəyla. Mana, bu yərdə oƣlum Kimⱨam turuptu, u silining hizmətliridə bolsun. Uni ɵzliri bilən billə elip mangƣayla. Uningƣa ⱪandaⱪ mu’amilə ⱪilixni muwapiⱪ dəp kɵrsilə, xundaⱪ mu’amilə ⱪilƣayla! – dedi.
38 – Kimⱨam mən bilən billə dəryadin ɵtsun. Uningƣa ⱪandaⱪ mu’amilə ⱪilixni halisingiz, xundaⱪ mu’amilə ⱪilay. Məndin ɵzingiz üqün nemini tələp ⱪilsingiz, xuni bəja kəltürəy, – dedi padixaⱨ.
39 Xuningdin keyin, padixaⱨ wə uning adəmlirining ⱨəmmisi I’ordan dəryasidin ɵtti. Padixaⱨ Barzillayni sɵyüp uningƣa bəht tilidi. Andin Barzillay ɵz yurtiƣa ⱪaytip kətti.
Isra’iliyə bilən Yəⱨudiyə otturisidiki talax-tartix
40 Padixaⱨ dəryadin ɵtüp, Gilgalƣa ⱪarap kətti. Kimⱨammu padixaⱨ bilən billə idi. Pütün Yəⱨuda ⱪəbilisidikilər wə Isra’illarning yerimi padixaⱨning səpiridə uningƣa ⱨəmraⱨ boldi. 41 Pütün Isra’illar padixaⱨning yeniƣa kelip, naraziliⱪ bildürüp:
– Nemə üqün buradərlirimiz bolƣan Yəⱨuda ⱪəbilisidikilər silini elip ⱪeqip, adəmliri xundaⱪla hotun wə bala-qaⱪiliri bilən I’ordan dəryasidin ɵtküzidu? – deyixti.
42 Pütün Yəⱨuda ⱪəbilisidikilər Isra’illarƣa:
– Dawut padixaⱨ bizning ⱪan ⱪerindiximiz bolƣaqⱪa xundaⱪ ⱪilduⱪ. Silər nemidəp bu ixⱪa hapa bolisilər? Biz padixaⱨning ⱨesabiƣa bir nərsə yəptuⱪmu? Yaki padixaⱨ bizgə birər in’am beriptimu? – dedi.
43 – Isra’iliyəning on ⱪəbilisi bar, – dəp jawab bərdi ular Yəⱨuda ⱪəbilisidikilərgə, – xunga silərgə ⱪariƣanda Dawut padixaⱨta bizning on ⱨəssə ⱨəⱪⱪimiz bar. Xundaⱪ ikən, silər nemixⱪa bizni mənsitməysilər? Yənə kelip «padixaⱨimizni ⱪayturup keləyli» dəp, biz birinqi bolup eytⱪan əməsmiduⱪ?
Munazirə jəryanida, Yəⱨuda ⱪəbilisidikilərning sɵzliri Isra’illarningkigə ⱪariƣanda ⱪopal boldi.


20

Xibaning isyan kɵtürüxi
Xu qaƣda Binyamin ⱪəbilisidin bolƣan Bikrining oƣli Xiba degən bir osal adəm xu yərdə idi. U burƣa qelip:


«Yixayning oƣli Dawutning bizgə ɵtküzüp ⱪoyƣini yoⱪ,
bizning ⱨəm uningda ⱪərzimiz yoⱪ.
Ⱨəy Isra’illar, ⱨəmmimiz ɵz ɵylirimizgə ⱪaytayli!» dedi.


Xuningdin keyin barliⱪ Isra’il həlⱪi Dawutni taxlap, Bikrining oƣli Xibaƣa əgixip kətti. Yəⱨuda ⱪəbilisidikilər bolsa ɵzlirining padixaⱨiƣa sadiⱪ bolup, I’ordan dəryasidin Yerusalemƣa ⱪədər uningƣa əgixip kəldi. Dawut padixaⱨ Yerusalemdiki ordisiƣa ⱪaytip kelip, ordini saⱪlaxⱪa ⱪaldurƣan on toⱪalni məhsus bir ɵygə orunlaxturup, nəzərbənd astiƣa aldi. Dawut padixaⱨ ularning turmuxiƣa ⱪaridi, lekin birərsi bilən billə bolmidi. Ular taki ɵmrining ahiriƣiqə nəzərbənd astida tul hotunlardək yaxidi.
Xuningdin keyin Dawut padixaⱨ ɵz ⱪoxunining bax sərkərdisi Amasaƣa:
– Üq kün iqidə Yəⱨuda ⱪəbilisidikilərni ⱨuzurumƣa jəm ⱪil. Ɵzüngmu bu yərdə bol, – dedi.
Amasa Yəⱨuda ⱪəbilisidikilərni jəm ⱪilƣili kətti. Lekin u bəlgiləngən waⱪit iqidə ⱪaytip kəlmidi.
Xunga Dawut Abixayƣa:
– Bikrining oƣli Xiba bizgə Absalomdinmu eƣir ziyan elip kelidu. Sən adəmlirimni baxlap berip, uning kəynidin ⱪoƣla. Bolmisa u sepilliri mustəⱨkəm bir xəⱨərni tepip kiriwelip, yoxurunuwalidu, – dedi.
Xuning bilən Yo’abning adəmliri, Kiretlər bilən Piletlərdin tərkib tapⱪan yasawullar wə baⱨadirlar Abixay wə Yo’abⱪa əgixip, Yerusalemdin yolƣa qiⱪip, Bikrining oƣli Xibani ⱪoƣlap mangdi. Ular Gib’ondiki ⱪoram taxning yeniƣa kəlgəndə, Amasa ularning aldiƣa qiⱪti. Yo’ab jəng kiyimlirini kiygən bolup, beligə ƣilapliⱪ hənjər esilƣan kəmər baƣliƣanidi.
U aldiƣa ⱪarap mangƣanda hənjər siyrilip qüxüp ⱪaldi.
– Yahximusən ⱪerindixim, – dedi Yo’ab Amasaƣa wə uning yüzini sɵyüx üqün ong ⱪoli bilən uning saⱪilini tutti. 10 Amasa Yo’abning sol ⱪolidiki hənjərni bayⱪimidi. Xu qaƣda Yo’ab hənjirini uning ⱪorsiⱪiƣa tiⱪiwətti. Uning üqəy-ⱪerinliri yərgə xalaⱪlap qüxti. Amasaƣa ikkinqi hənjər uruxning orni ⱪalmidi. Uning jeni dərⱨal qiⱪti. Xuningdin keyin Yo’ab wə akisi Abixaylar Bikrining oƣli Xibani dawamliⱪ ⱪoƣlaxⱪa mangdi.
11 Yo’abning adəmliridin bir yax yigit Amasaning jəsiti yenida turup:
– Kim Yo’ab bilən Dawut tərəptə tursa, Yo’abning arⱪisidin mangsun! – dedi.
12 Amasaning jəsiti ɵz ⱪeniƣa milinip, qong yolning otturisida yatatti. Ⱨeliⱪi yax yigit ɵtüp ketiwatⱪan ⱨərbir adəmning jəsətni kɵrgəndə uningƣa ⱪarap turup ⱪalƣanliⱪini kɵrüp, jəsətni yoldin sɵrəp etizƣa apirip, üstini bir qapan bilən yepip ⱪoydi. 13 Jəsət qong yoldin yɵtkiwetilgəndin keyin, ⱨəmməylən Yo’abⱪa əgixip, Bikrining oƣli Xibaning kəynidin ⱪoƣlap kətti.
14 Xu əsnada, Xiba barliⱪ Isra’iliyə ⱪəbililirining zeminlirini besip ɵtüp, Bəyt-ma’akadiki Abel xəⱨirigə yetip kəldi. Bikri ⱪəbilisidikilərning ⱨəmmisi yiƣilip, Xibaƣa əgixip xəⱨərgə billə kirgənidi. 15 Yo’ab wə uning adəmliri Xibaning Bəyt-ma’akadiki Abel xəⱨiridə ikənlikini anglap, u yərgə berip, xəⱨərni ⱪamal ⱪiliwaldi. Ular xəⱨər sepiligə yɵləp topa dɵwilidi wə sepilni urup buzuxⱪa baxlidi.
16 Xu pəyttə bir dana ayal xəⱨər iqidin:
– Anglanglar, anglanglar! Yo’abⱪa dənglar, bu yaⱪⱪa kəlsun, uningƣa dəydiƣan gepim bar! – dəp towlidi.
17 Yo’ab ⱨeliⱪi ayalƣa yeⱪinraⱪ kəldi.
– Sili Yo’ab bolamla? – dəp soridi ayal.
– Ⱨə, mən xu, – dedi Yo’ab.
– Dedəklirining gepigə ⱪulaⱪ salƣayla! – dedi ayal.
– Ⱨə, anglawatimən! – dedi Yo’ab.
18 Ayal gepini dawam ⱪilip:
– Ⱪədimkilər: «Məsliⱨətni Abelda al, barliⱪ dəwalar unda ⱨəl bolar» dəptikən. 19 Biz Isra’iliyəning tinqliⱪpərwər, sadiⱪ kixiliridinmiz. Sili Isra’iliyəning bu ana xəⱨirini wəyran ⱪilmaⱪqi boldila. Sili nemidəp Pərwərdigarƣa təwə bolƣanni yoⱪ ⱪilmaⱪqi boluwatila? – dedi.
20 – Huda saⱪlisun! – dedi Yo’ab, – mən bu xəⱨərni ⱨərgiz wəyran ⱪilmaⱪqi yaki yoⱪ ⱪilmaⱪqi əməsmən. 21 Ⱨərgiz undaⱪ əməs, Əfrayim taƣliⱪ rayonidin bolƣan Bikrining oƣli Xiba degən bir adəm Dawut padixaⱨⱪa ⱪarxi isyan kɵtürgənidi. Pəⱪət xu bir kixini tapxurup bərsənglarla boldi, mən bu xəⱨərdin ketimən.
– Bolidu əmisə, u adəmning kallisini sepildin siligə taxlap berimiz, – dedi ayal.
22 Xuning bilən ayal pütün xəⱨər əⱨligə ɵzining dana sɵzlirini yətküzdi. Ular Bikrining oƣli Xibaning kallisini kesiwelip, Yo’abⱪa taxlap bərdi. Yo’ab burƣisini qelixi bilən adəmliri xəⱨərdin qiⱪip, ɵz ɵylirigə ⱪaytixti. Yo’ab Yerusalemƣa, yəni Dawut padixaⱨning yeniƣa kətti.
Dawutning əməldarliri wə ularning wəzipiliri
23 Yo’ab pütkül Isra’iliyə ⱪoxunining bax sərkərdisi, Yiⱨoyadaning oƣli binaya Kiretlər bilən Piletlərdin tərkib tapⱪan yasawullarning ⱪomandani, 24 Adoram ⱨaxarqilarni baxⱪurƣuqi, Ahiludning oƣli Yiⱨoxafat təzkiriqi, 25 Xiwa bax pütükqi, Zadoⱪ bilən Abiyatar roⱨaniy idi. 26 Ya’irliⱪ Ira bolsa Dawutning hususiy roⱨaniysi idi.


21

Gib’onluⱪlarning Sa’ul jəmətidin ɵq elixi
Dawut təhttiki waⱪtida uda üq yil aqarqiliⱪ boldi; Dawut Pərwərdigarning ⱨuzuriƣa berip, iltija ⱪildi. Pərwərdigar uningƣa:
– Sa’ul Gib’onluⱪlarni ⱪirƣin ⱪilƣan. Bu aqarqiliⱪⱪa Sa’ul wə uning jəmətidikilərning axu ⱪanhorluⱪi səwəbliktur, – dedi.
Gib’onluⱪlar Amorlarning ⱪalduⱪliri bolup, Isra’illardin əməs idi. Isra’illar ilgiri ularni ɵltürməslikkə ⱪəsəm ⱪilƣan bolsimu, lekin Sa’ul Isra’iliyə wə Yəⱨudiyə həlⱪi üqün ⱪiziⱪⱪanliⱪ bilən Gib’onluⱪlarni yoⱪatmaⱪqi bolƣan. Dawut padixaⱨ Gib’onluⱪlarni qaⱪirtip kelip ulardin:
– Mən silərgə nemə ⱪilip berəy? Pərwərdigarning həlⱪigə bəht tilixinglar üqün bu gunaⱨni ⱪandaⱪ yuyay? – dəp soridi.
– Biz Sa’ul wə uning jəmətidikilərdin nə altun, nə kümüx tələp ⱪilmaymiz, bizning Isra’illardin birərsini ɵltürülüx ⱨoⱪuⱪimizmu yoⱪ, – dəp jawab bərdi Gib’onluⱪlar.
– Undaⱪta, silər nemini tələp ⱪilsanglar, mən xuni silərgə bəja kəltürüp berəy, – dedi Dawut padixaⱨ.
Ular Dawutⱪa:
– Sa’ul bizni Isra’iliyə təwəsidə yaximisun dəp, ⱪirip yoⱪitixni məⱪsət ⱪilƣanidi. Xunga uning əwladidin yəttə ər kixi bizgə tapxurup berilsun. Biz ularni Pərwərdigar guwaⱨ bolsun dəp, Gib’aⱨta, yəni Pərwərdigar talliƣan padixaⱨ Sa’ulning xəⱨiridə ⱪətl ⱪilimiz, – dedi.
– Bolidu, mən ularni ⱪolunglarƣa tapxurup berəy, – dedi Dawut padixaⱨ.
Sa’ulning nəwrisi, yəni Yonatanning oƣli Mifiboxətkə Dawut padixaⱨning iqi aƣridi, qünki u, Pərwərdigar guwaⱨ bolsun dəp, Sa’ulning oƣli Yonatan bilən ⱪəsəm iqkənidi. Sa’ulning Armoni wə Mifiboxət degən oƣulliri bolup, ular Ayyaⱨning ⱪizi Rizpaⱨtin tuƣulƣanidi. Sa’ulning ⱪizi Merab Miholaliⱪ Barzillayning oƣli Adra’ildin bəx oƣul kɵrgənidi. Dawut bu oƣullarning ⱨəmmisini Gib’onluⱪlarning ⱪoliƣa tapxurup bərdi. Gib’onluⱪlar bu yəttə oƣulni taƣda, Pərwərdigarning aldida ⱪətl ⱪildi, ularning ⱨəmmisi birgə jan bərdi.
Bu wəⱪə yüz bərgəndə, arpa ormisi əmdi baxlanƣanidi. 10 Ayyaⱨning ⱪizi Rizpaⱨ jəsətlərning yeniƣa berip, bir ⱪoram taxning üstigə bɵz rəht yaydi. U orma baxlanƣandin tartip taki orma tügəp, jəsətlərning üstigə asmandin yamƣur yaƣⱪanƣa ⱪədər jəsətlərni kündüzi ⱪaƣa-ⱪuzƣunlardin, keqisi yawayi ⱨaywanlardin ⱪoƣdidi.
11 Ayyaⱨning ⱪizi, yəni Sa’ulning toⱪili Rizpaⱨning ⱪilƣan bu ixliri toƣrisidiki həwər Dawutⱪa yetip kəlgəndə, 12 Dawut Gil’adtiki Yabexlarning rəⱨbərlirining yeniƣa berip, Sa’ul wə uning oƣli Yonatanning ustihanlirini aldi. (Filistiyəliklər Gilbowa teƣida Sa’ulni ɵltürgən küni, uning wə oƣlining jəsitini Bəytxan məydaniƣa esip ⱪoyƣanidi. Gil’adtiki Yabexlar u ikkisining jəsitini u yərdin oƣrilap kətkənidi.) 13 Dawut Sa’ul bilən Yonatanning ustihanlirini u yərdin əkəldi, u yənə ⱪətl ⱪilinƣan yəttə kixining ustihanlirinimu əkəldürdi. 14 Andin Dawut wə uning adəmliri bu ustihanlarni Binyamin yurtidiki Zelada Sa’ulning atisi Kixning ⱪəbristanliⱪiƣa ⱪoydi. Xundaⱪ ⱪilip, padixaⱨning buyruⱪlirining ⱨəmmisini ijra ⱪilindi. Bu ixlardin keyin, Huda həlⱪining ɵz zeminliri üqün ⱪilƣan du’aliriƣa jawab bərdi.
Filistiyəliklərning tɵt ⱪetim məƣlup ⱪilinixi
15 Filistiyəliklər bilən Isra’illar otturisida yənə urux boldi. Dawut ɵz adəmliri bilən birliktə Filistiyəliklərgə ⱪarxi uruxⱪa atlandi. Əmma urux jəryanida Dawut ⱨalsirap kətti. 16 Rafaⱨ həlⱪidin bolƣan Yixbi-binob isimlik bir palwan Dawutni ɵltürməkqi boldi. Uning nəyzisining uqining eƣirliⱪi üq yerim kilo kelətti, u yənə beligə yengi ⱪiliq esiwalƣanidi. 17 Əmma məzlum Ziruyaning oƣli Abixay Dawutⱪa yardəm bərdi. Abixay ⱨeliⱪi Filistiyəlik palwan bilən elixip, uni ɵltürdi. Bu qaƣda Dawutning adəmliri uningƣa:
– Isra’iliyəning qiriƣini ɵqürüp ⱪoymasliⱪimiz üqün, buningdin etibarən sili jənggə ⱪatnaxsiliri bolmaydu, – deyixti.
18 Xuningdin keyin, Gob degən yərdə Filistiyəliklər bilən yənə bir ⱪetim urux boldi. Bu ⱪetimⱪi uruxta Huxaⱨliⱪ Sibbikay Rafaⱨ həlⱪidin bolƣan Saf isimlik bir palwanni ɵltürdi. 19 Gobta yüz bərgən Filistiyəliklər bilən bolƣan yənə bir uruxta Bəytləⱨəmlik Ya’irning oƣli Əlhanan Gatliⱪ Golyatning ⱪerindixini ɵltürdi. Bu adəmning nəyzisining dəstisi dəstigaⱨning oⱪidək tom idi. 20 Keyin Gatta yənə bir məydan urux boldi. Bu uruxⱪa naⱨayiti bəstlik bir adəm ⱪatnaxⱪan bolup, uning ⱪol wə putida altidin, jəm’iy yigirmə tɵt barmaⱪ bar idi. Umu Rafaⱨ həlⱪidin idi. 21 Bu adəm Isra’illarni ⱨaⱪarətligənliki üqün, Dawutning akisi Xammaⱨning oƣli Yonatan uni ɵltürüwətti. 22 Bu tɵt Filistiyəlik palwan Gat xəⱨiridiki Rafaⱨ həlⱪidin bolup, ularning ⱨəmmisi Dawut wə uning adəmliri təripidin ɵltürüldi.


22

Pərwərdigar Dawutni barliⱪ düxmənliri wə padixaⱨ Sa’ulning ⱪolidin ⱪutⱪuzƣan küni Dawut bu munajatni Pərwərdigarƣa oⱪuƣan:
 
2-3 Ⱪoram texim, ⱪorƣinim, nijatkarim Pərwərdigardur,
manga panaⱨ bolidiƣan gigant teƣim, baxpanaⱨim,
ⱪalⱪinim, yengilməs ⱪutⱪuzƣuqim Hudayimdur.
U azad ⱪilƣuqim, zorawanliⱪtin saⱪliƣuqimdur.
Iltija ⱪilsam mədⱨiyələr igisi Pərwərdigarƣa,
düxmənlirim ⱪolliridin ⱪutⱪuzularmən xundila.
 
Ɵlüm dolⱪunliri oriwaldi meni,
ⱨalakət səlliri qümkidi meni.
Gɵristan tanilirida baƣlandim,
ɵlüm tuzaⱪliriƣa duq kəldim.
Eƣir külpət ara iltija ⱪildim Pərwərdigarƣa,
yardəm tələp ⱪildim pəryad kɵtürüp Hudayimƣa.
Awazimni anglidi Pərwərdigar dərgaⱨida,
aⱨuzarim yetip bardi uning ⱪuliⱪiƣa.
 
Xu qaƣ zemin silkinip, yər təwridi,
ərxning uli titrəp, midirlidi,
qünki Huda dərƣəzəpkə kəlgənidi.
Qiⱪti Hudaning burnidin is-tütəklər,
etildi Hudaning aƣzidin ot-lawilar,
lawuldap kɵyətti ⱨətta ⱪipⱪizil qoƣlar.
10 Kɵkni yerip yər taman qüxkəndə Huda,
turatti ⱪara bulutlar ayiƣining astida.
pərwaz ⱪildi xamalning ⱪanatlirida.
12 Yepinqa ⱪilƣanidi u ⱪarangƣuluⱪni,
yamƣurning ⱪoyuⱪ, ⱪara bulutliri ⱪorxap turatti uni.
13 Yorutⱪanidi aldini parlaⱪ nuri,
yaƣdurup mɵldür wə ⱪipⱪizil qoƣlarni.
14 Pərwərdigarning awazi güldürləp asmanda
yangritip awazini büyük Huda.
15 Tarⱪitiwətti Huda düxmənlirini, yaƣdurup oⱪlirini,
qaⱪmaⱪlar qaⱪturup tiripirən ⱪilip ularni.
16 Pərwərdigarning tənbiⱨidin,
ⱪəⱨrlik tiniⱪingning zərbisidin,
kɵrünüp ⱪaldi dengizning tegi,
eqilip ⱪaldi zeminning uli.
 
17 Pərwərdigar kɵktin sunup ⱪolini,
qongⱪur sulardin tartip aldi meni.
18 Ⱪutⱪuzdi meni wəⱨxiy düxminimdin,
manga ɵq bolƣanlardin,
qünki ular küqlük idi məndin.
19 Apətlik künlirimdə ⱨujum ⱪildi ular manga,
Pərwərdigar yar-yɵlikim boldi əmma.
20 U məndin hursən bolƣaq nijatliⱪ bərdi manga,
elip qiⱪti meni ⱨəm bihətər jayƣa.
 
21 Ⱨəⱪⱪaniyliⱪim üqün yahxiliⱪ ⱪildi Pərwərdigar,
ⱪolumning pakliⱪidin in’am bərdi manga.
22 Qünki mengip kəldim Pərwərdigarning yolida,
rəzillik ⱪilip, asiyliⱪ ⱪilmidim Hudayimƣa.
23 Kɵz aldimda boldi da’im uning barliⱪ ⱨɵkümliri,
bir yaⱪⱪa ⱪayrip ⱪoymidim ⱨəm uning pərmanlirini.
24 Uning aldida ƣubarsiz boldum,
ɵzümni gunaⱨ ⱪilixtin saⱪlidim.
25 Mən pak, ⱨəⱪⱪaniy bolƣaqⱪa,
Pərwərdigar in’am bərdi manga.
 
26 Wapadarlarƣa kɵrsitisən wapadarliⱪingni,
ⱨəⱪⱪaniy adəmlərgə ⱨəⱪⱪaniyliⱪingni.
27 Pakliⱪingni kɵrsitisən pak adəmlərgə,
layiⱪida jawab ⱪayturisən niyiti əgrilərgə.
28 Ⱪutⱪuzisən qarisiz, biqarilarni,
kɵzitip, yərgə urisən ⱨakawurlarni.
29 Pərwərdigar, sən mening ⱨayatliⱪ qiriƣimsən,
Pərwərdigar, zulmitimni yoruⱪluⱪⱪa aylandurisən.
30 Sanga tayinip, düxmən ⱪoxuniƣa ⱨujum ⱪilalaymən,
i Hudayim, yardimingdə sepillardin bɵsüp ɵtələymən.
 
31 Hudaning yoli mukəmməl yoldur,
uning eytⱪan sɵzliri ⱨəⱪiⱪəttur.
Panaⱨ izdigüqilərgə Huda bir ⱪalⱪandur.
32 Pərwərdigardin baxⱪa kimdur Huda?
Hudayimizdin baxⱪa kim bolar ⱪoram taxtək baxpanaⱨ?
33 Hudadur mustəⱨkəm ⱪorƣinim,
yolumni əyib-nuⱪsansiz ⱪilƣuqi.
34 Keyikningkidək yügürük ⱪilip u putlirimni,
egiz taƣlarda ⱨəm məzmut turƣuzdi meni.
35 Ⱪollirimni ɵgətti u jəng ⱪilixⱪa,
biləklirimni tuq oⱪyani tartixⱪa.
36 I Igəm, bərding manga nijatliⱪ ⱪalⱪiningni,
mulayimliⱪing yüksək ⱪildi meni,
37 bihətər ⱪilƣaq sən basⱪan ⱨərbir ⱪədimimni,
teyilmastin mengip yürimən yollirimni.
 
38 Ⱪoƣlap yürüp ⱨalak ⱪildim düxmənlirimni,
ⱪaytmidim kəynimgə yoⱪatmastin ularni.
39 Mən ularni yanjiwəttim, turalmas ⱪayta,
yiⱪildi ular putlirimning astiƣa.
40 Jənggə baƣliding küq-ⱪudrət bilən belimni,
bax əgdürdüng putlirimƣa manga ⱨujum ⱪilƣanlarni.
41 Qekinixkə məjbur ⱪilding rəⱪiblirimni,
yoⱪattim manga ɵq bolƣanlarni.
42 Ular tɵt kɵz bilən izdisimu, qiⱪmidi ⱪutⱪuzidiƣanlar,
nalə ⱪilip yalwursimu jawab bərmidi Pərwərdigar.
43 Eziwəttim ularni yərdiki tupraⱪtək,
qəyliwəttim ularni koqidiki patⱪaⱪtək.
 
44 Həlⱪim bilən ⱪarxilixixtin mustəsna ⱪilding meni.
Bax ⱪilip kəlding meni yat əllərgə,
ⱪilmaⱪta ular mening hizmitimni.
45 Təslim bolidu yat əllər xümxiyip aldimda,
awazimni anglax bilən boysunar ular manga.
46 Jasaritini yoⱪatⱪan yat əllər,
titrigən ⱨalda ⱪorƣanliridin qiⱪixar.
 
47 Mənggü ⱨayattur Pərwərdigar!
U ⱪoram teximƣa eytilsun ⱨəmdusana,
uluƣlansun ⱪoram taxtək nijatkarim Huda!
48 Hudadur ⱪisas elip bərgüqi manga,
boysundurƣuqidur həlⱪlərni ⱪol astimƣa.
49 Ⱪutⱪuzdung meni düxmənlirimdin,
üstün ⱪilding manga ⱨujum ⱪilƣanlardin,
ⱪutuldurdung ⱨəm zorawanlardin.
50 I Pərwərdigar, sanga rəⱨmət eytimən yatlar aldida,
mədⱨiyə küyi oⱪuymən namingƣa.
51 Pərwərdigar erixtürər ɵzi tikligən padixaⱨni uluƣ ƣəlibigə,
u beƣixlar mənggülük muⱨəbbitini ɵzi talliƣan padixaⱨⱪa –
ta’əbəd Dawut wə uning əwladliriƣa.

*^
Dawutning munajati – Zəburning 18-küyigə ohxixip ketidu.

11
Kerub – ərxtə yaxaydiƣan intayin küqlük bir hil ⱪanatliⱪ məhluⱪ. Əyni waⱪitta zeminda bu məhluⱪning ikki ⱨəykili bolƣan bolup, ular Hudaning əⱨdə sanduⱪining üstigə ornitilƣan. Hudaning əⱨdə sanduⱪining yənə bir ismi « Hudaning təhti»dur. «Təwrat. Aləmning yaritilixi» 24:3kə ⱪaralsun.



23

Dawutning wəsiyətliri
Yixayning oƣli Dawutni Huda yüksək ⱪilƣandur, Yaⱪup etiⱪad ⱪilip kəlgən Huda uni tallap padixaⱨ ⱪilƣandur. U Isra’iliyəning sɵyümlük munajatqisidur. Dawutning ahirⱪi sɵzliri munulardin ibarət:
 
Pərwərdigarning Roⱨi mən arⱪiliⱪ sɵzlidi,
mening tilimdidur uning sɵzliri.
Isra’illarni talliƣan Huda sɵzlidi,
yəni Isra’illarni ⱪoƣdap kəlgən ⱪoram tax manga xundaⱪ dəyduki:
«Həlⱪni adalət bilən baxⱪurƣuqi,
Hudadin əyminip ⱨɵküm sürgüqi,
ohxar huddi bulutsiz səⱨərdiki yengi kɵtürülgən ⱪuyaxⱪa,
ohxar huddi yamƣurdin keyin ot-qɵplərni parⱪiratⱪan ⱪuyaxⱪa.»
 
Mening jəmətim Huda aldida ənə xundaⱪ əməsmu?
Mən bilən Huda mənggülük əⱨdə tüzmigənmu?
Bu əⱨdə toluⱪ rətləngən bolup, ixənqliktur.
U meni azad ⱪilar, arzu-armanlirimƣa yətküzər.
Ohxar osal adəmlər taxliwetilgən tikəngə,
tutⱪili bolmas ularni ⱪolda.
Tikənlərni tutuxta, tɵmür əswab yaki nəyzining sepi ixlitilər,
wə ular yatⱪan yeridə kɵydürülüp, küli kɵkkə sorular.
 
Dawutning baⱨadirliri
Dawutning ləxkərliri iqidiki baⱨadirlarning isimliri tɵwəndikilərdin ibarət:
birinqisi Tahkimonluⱪ Yoxib-basxəbət bolup, u «üq baⱨadir»ning bexi idi. Bir ⱪetimliⱪ jəngdə nəyzisi bilən səkkiz yüz adəmni ɵltüridu.
«Üq baⱨadir»ning ikkinqisi Ahowa uruⱪidin bolƣan Dodoning oƣli Əl’azar idi. U uruxuxⱪa yiƣilƣan Filistiyəliklərgə ⱪarxi turuxta Dawut bilən birgə bolƣan bolup, keyin Isra’il ləxkərliri qekinip ketidu. 10 Əl’azar ɵz ornida qing turup, ⱪollirining pəyliri tartixip kətküqə Filistiyəliklərni ⱪiridu. Xu küni Pərwərdigar uningƣa zor ƣəlibə ata ⱪilidu. Keyin Isra’il ləxkərliri ɵlgən Filistiyəliklərni bulang-talang ⱪilix üqün yənə ⱪaytip kelidu.
11 «Üq baⱨadir»ning üqinqisi Ⱨararliⱪ Agening oƣli Xammaⱨ idi. Bir ⱪetim Filistiyəliklər Ləhi degən jayda bir purqaⱪ etizliⱪining yeniƣa yiƣilidu, Isra’il ləxkərliri bu qaƣda ⱪeqip ketidu. 12 Xammaⱨ ⱨeliⱪi etizliⱪning otturisida qing turup, Filistiyəliklərni ⱪiriwetidu wə etizliⱪnimu ⱪoƣdap ⱪalidu. Xuning bilən Pərwərdigar Isra’illarƣa zor ƣəlibə ata ⱪilidu.
13-14 Bir ⱪetim orma waⱪtida, Dawutning ləxkərliri arisida «ottuz baⱨadir» dəp atalƣan baⱨadirlardin «üq baⱨadir» Dawut bilən kɵrüxüx üqün «Adullam» degən ƣarƣa baridu. Dawut taƣdiki xu ƣarda panaⱨliniwatⱪanidi.
Bu qaƣda Filistiyəlik ləxkərlərning bir ⱪarawul ətriti Rafa’im jilƣisida bargaⱨ ⱪuridu, yənə bir ⱪisim Filistiyəliklər bolsa Bəytləⱨəmni igiliwalidu.
15 Dawut təxnaliⱪ bilən:
– Birərsi manga Bəytləⱨəmning dərwazisi yenidiki ⱪuduⱪtin su əkelip bərgən bolsa idi! – dəydu.
16 Ⱨeliⱪi «üq baⱨadir» Filistiyəliklərning bargaⱨidin bɵsüp ɵtüp, Bəytləⱨəmning dərwazisi yenidiki ⱪuduⱪtin su tartip elip, suni Dawutⱪa əkelip beridu. Lekin Dawut suni iqixni halimay, uni Pərwərdigarƣa atap yərgə tɵküwetidu, ⱨəmdə:
17 – I Pərwərdigar, meni bu suni iqixtin saⱪliƣaysən. Bu su, ⱨayatini ɵlümgə tikip ⱪoyup, su alƣili barƣan «üq baⱨadir»ning ⱪenidək ⱪimmətlik əməsmu? – dəydu wə xu səwəblik suni iqixtin bax tartidu. Mana bu «üq baⱨadir»ning kɵrsətkən jəsurluⱪliridur.
18 Məzlum Ziruyaning oƣli, Yo’abning akisi Abixay «ottuz baⱨadir»ning bexi idi. U nəyzisini kɵtürüp yürüp bir ⱪetimliⱪ uruxta üq yüz adəmni ɵltüridu wə «üq baⱨadir»dək xɵⱨrətkə erixidu. 19 U «ottuz baⱨadir»ning iqidiki əng dangliⱪi bolup, ularning bexi idi. Biraⱪ u «üq baⱨadir»ning iqidə əməs idi.
20 Yiⱨoyadaning oƣli Ⱪabzi’elliⱪ Binaya jəsur jəngqi bolup, nurƣun qong ixlarni ⱪilidu. U Mo’ablarning küqlük ləxkiridin ikkini ɵltüridu. Ⱪar yaƣⱪan bir küni u oriƣa qüxüp, bir xirni ɵltüridu. 21 U yənə bəsti kelixkən bir Misirliⱪni ɵltüridu. U Misirliⱪning ⱪolida bir nəyzə bar idi. Binaya Misirliⱪning yeniƣa kaltək bilənla ⱨujum ⱪilip berip, uning ⱪolidiki nəyzisini tartiwelip, axu nəyzə bilən uni ɵltüridu. 22 Bular Yiⱨoyadaning oƣli Binayaning ⱪilƣan ixliridur. Xunga umu «üq baⱨadir»dək xɵⱨrətkə erixidu. 23 Uning dangⱪi «ottuz baⱨadir»ningkidin üstün bolsimu, biraⱪ «üq baⱨadir»ning iqidə əməs idi. Dawut Binayani yasawullar baxliⱪi ⱪilidu.
24 Tɵwəndikilərmu «ottuz baⱨadir»lardin idi:
 
Yo’abning inisi Asa’el,
Dodoning oƣli Bəytləⱨəmlik Əlhanan,
25 Harodluⱪ Xammaⱨ,
Harodluⱪ Əliⱪa,
26 Palatliⱪ Hələz,
Iⱪⱪexning oƣli Tiⱪowaliⱪ Ira,
27 Anatotluⱪ Abi’əzər,
Huxaⱨliⱪ Mibunnay,
28 Ahowahliⱪ Zalmon,
Nitofaliⱪ Maⱨray,
29 Nitofaliⱪ Ba’ananing oƣli Heləb,
Binyamin ⱪəbilisidin bolƣan Gib’aⱨliⱪ Ribayning oƣli Itay,
30 Pir’atonluⱪ Binaya,
Ga’ax sayliⱪidin kəlgən Ⱨidday,
31 Arabaliⱪ Abi-Albon,
Bahurimliⱪ Azmawət,
32 Xa’albimliⱪ Əlyahba,
Yaxenning oƣulliri wə Yonatan,
33 Ⱨararliⱪ Xammaⱨ,
Xararning oƣli Ⱨararliⱪ Ahi’am,
34 Ma’akaliⱪ Ahasbaning oƣli Əlifələt,
Jiloluⱪ Ahitofəlning oƣli Əli’am,
35 Karməllik Həzro,
Arbiliⱪ Pa’aray,
36 Zobaⱨliⱪ Natanning oƣli Yigal,
Gadliⱪ Bani,
37 Ammonlardin bolƣan Zələⱪ,
Bə’ərotluⱪ Nahray (Nahray Ziruyaning oƣli Yo’abning yaraƣ kɵtürgüqisi idi),
38 Yitrilardin bolƣan Ira bilən Gareb
39 wə Hitlardin bolƣan Uriya.
 
Ular ⱨəmmisi bolup ottuz yəttə kixi idi.


24

Dawutning ləxkərlərni sanap royhətkə elixi
Isra’illarƣa Pərwərdigarning yənə ƣəzipi kəldi-də, Dawut padixaⱨni Isra’illarƣa ⱪarxi ⱪoyup, uningƣa: «Sən berip, Isra’iliyə wə Yəⱨudiyəning jəng ⱪilixⱪa ⱪadir adəmlirini sanap qiⱪ!» dedi.
Xuning bilən Dawut ɵz ⱪoxunining bax sərkərdisi Yo’abⱪa buyruⱪ ⱪilip:
– Silər Isra’iliyəning ⱨərⱪaysi ⱪəbililirini Dandin taki Bə’ərxəbaƣiqə arilap, jəng ⱪilixⱪa ⱪadir adəmlərni sanap qiⱪinglar, mən ularning sanini bilixim kerək, – dedi.
Waⱨalənki, Yo’ab padixaⱨtin:
– Pərwərdigar Hudaliri ləxkərlərning ⱨazirⱪi sanini yüz ⱨəssə axurƣay. Padixaⱨ aliyliriƣa ularni ɵz kɵzliri bilən kɵrüx nesip bolƣay. Padixaⱨ aliyliri, nemə səwəbtin bundaⱪ ⱪilixni istəp ⱪaldila? – dəp soridi.
Lekin padixaⱨning sɵzi Yo’ab wə sərkərdilərning sɵzidin üstün kəldi. Xundaⱪ ⱪilip ular padixaⱨning ⱨuzuridin qiⱪip, Isra’illarning ləxkərlirini sanaxⱪa yürüp kətti.
Ular I’ordan dəryasidin ɵtüp, dərya wadisidiki Aro’er xəⱨiridə wə wadining otturisidiki baxⱪa bir xəⱨərdə ləxkərlərni sanaxⱪa kirixti. Keyin ular Gad zeminini besip ɵtüp, u yərdin Yazer xəⱨirigiqə bardi. Keyin ular yənə Gil’adⱪa wə Hitlarning zeminidiki Kadex xəⱨirigə bardi. Ular u yərdin Dan-ya’anƣa berip, Sidonni aylinip ɵtüp, Tir ⱪəl’əsigə, keyin yənə Hiwlar wə Kən’anliⱪlarning ⱨəmmə xəⱨərlirigə bardi. Ahirida ular Yəⱨudiyəning əng jənubidiki Bə’ərxəbaƣa yetip bardi. Ular pütün zeminni aylinip qiⱪip, toⱪⱪuz ay yigirmə kün bolƣanda Yerusalemƣa ⱪaytip kəldi. Yo’ab ləxkərlərni tizimlax əⱨwalidin padixaⱨⱪa məlumat berip, mundaⱪ dedi: Isra’iliyədə jəng ⱪilixⱪa ⱪadir səkkiz yüz ming adəm; Yəⱨudiyədə bəx yüz ming adəm bar ikən.
Pərwərdigarning Dawutni jazalixi
10 Dawut ləxkərlərning sanini elip bolƣandin keyin, wijdani ⱪattiⱪ azablandi. U Pərwərdigarƣa:
– Ləxkərlərning sanini elip eƣir gunaⱨ ɵtküzüptimən. Aⱨ Pərwərdigar! Ⱪulungning gunaⱨidin kəqkəysən, mən tolimu əhmiⱪanə ix ⱪiliptimən! – dedi.
11-12 Ətisi Dawut ornidin turƣanda, Dawutning hizmitidə boluwatⱪan ƣayibni bilgüqi Gadⱪa Pərwərdigardin wəⱨiy kelip, mundaⱪ dedi: «Sən berip Dawutⱪa eytⱪin, mənki Pərwərdigar, sening aldingƣa üq türlük jazani ⱪoyimən, ularning iqidin birni talliwal, talliƣan xu jazayingni mən sanga qüxürimən.»
13 Xuning bilən Gad, Dawutning ⱨuzuriƣa berip, mundaⱪ dedi:
– Zeminlirida yəttə yil aqarqiliⱪ bolsunmu? Yaki düxmənlirining aldida üq ay ⱪeqip yürəmla? Yaki bolmisa zeminlirida üq kün waba tarⱪalsunmu? Bularni yahxiraⱪ oylap kɵrsilə, meni əwətküqigə ⱪaysi jawabni berixim kerək.
14 Dawut Gadⱪa mundaⱪ dedi:
– Mən eƣir əⱨwalda ⱪaldim. Nemila bolmisun insanlarning ⱪoliƣa əməs, bəlki Pərwərdigarning ⱪoliƣa qüxəyli. Qünki u meⱨir-xəpⱪətliktur.
15 Xundaⱪ ⱪilip, Pərwərdigar Isra’iliyəgə xu küni səⱨərdin baxlap bəlgiləngən waⱪitⱪiqə waba tarⱪatti. Dandin Bə’ərxəbaƣiqə bolƣan zeminda 70 ming adəm ɵldi. 16 Pərwərdigarning pərixtisi Yerusalemni wəyran ⱪilixⱪa ⱪol kɵtürgəndə, Pərwərdigar ularni jazalax niyitidin yandi wə wəyran ⱪilƣuqi pərixtigə:
– Yetər əmdi, ⱪolungni tart! – dedi.
U qaƣda Pərwərdigarning pərixtisi Yibuslardin bolƣan Arawnaning haminida turatti.
17 Dawut həlⱪni ⱪirƣan pərixtini kɵrüp, Pərwərdigarƣa:
– Gunaⱨ ⱪilƣan mən, rəzillik ⱪilƣan mən, ⱪoydək bigunaⱨ bu həlⱪ nemə gunaⱨ ⱪildi? Meni wə ata jəmətimni jazaliƣaysən! – dedi.
Dawutning towa ⱪilip ⱪurbanliⱪ sunuxi
18 Ƣayibni bilgüqi Gad xu küni Dawut padixaⱨning yeniƣa kelip uningƣa:
– Siz Yibuslardin bolƣan Arawnaning haminiƣa berip, u yərdə Pərwərdigarƣa atap bir ⱪurbanliⱪ supisi seling, – dedi.
19 Dawut Pərwərdigarning Gad arⱪiliⱪ ⱪilƣan əmri boyiqə dəl xu yərgə bardi. 20 Arawna Dawut padixaⱨ wə uning adəmlirining ɵzi tərəpkə keliwatⱪanliⱪini kɵrüp, uning aldiƣa qiⱪip, yərgə bax ⱪoyup, padixaⱨⱪa təzim ⱪildi wə:
21 – I padixaⱨ aliyliri, ⱪandaⱪlarqə peⱪirliriningkigə ⱪədəm təxrip ⱪilip ⱪaldilikin? – dəp soridi,
Dawut padixaⱨ:
– Həlⱪ iqigə tarⱪalƣan wabani yoⱪitix üqün sening muxu haminingni setiwelip, Pərwərdigarƣa atap bu yərgə bir ⱪurbanliⱪ supisi salay dəymən, – dəp jawab bərdi.
22 – Padixaⱨ aliyliri, eliwərsilə! Nemini halisiliri xuni ⱪurbanliⱪ ⱪilƣayla. Mana, bu yərdə kɵydürmə ⱪurbanliⱪ üqün ɵküzlirimni, otun üqün haman tepidiƣan yaƣaq tahtamni wə ɵküzlərning boyunturuⱪliri turuptu. 23 Padixaⱨ aliyliri, bularning ⱨəmmisini peⱪir, ɵzlirigə in’am ⱪilay, Pərwərdigar ɵzliridin razi bolsun, – dedi Arawna.
24 – Yaⱪ! Mən bularni ɵz baⱨasida setiwalimən, bikarƣa kəlgən nərsilərni Pərwərdigar Hudayimƣa kɵydürmə ⱪurbanliⱪ ⱪilmaymən, – dedi padixaⱨ Arawnaƣa.
Xuning bilən Dawut haman wə ɵküzlərni 50 kümüx tənggigə setiwaldi. 25 Dawut xu yərdə Pərwərdigarƣa atap bir ⱪurbanliⱪ supisi selip, kɵydürmə wə amanliⱪ ⱪurbanliⱪlirini sundi. Pərwərdigar Isra’iliyə zemini üqün ⱪilinƣan du’alarni ⱪobul ⱪildi, xundaⱪ ⱪilip waba Isra’illar arisidin yoⱪaldi.