Galatiyaliⱪlarƣa yezilƣan hət




1

Insanlar təripidin əməs, yaki Hudaning insanlarni wasitə ⱪilixi arⱪiliⱪmu əməs, bəlki Əysa Məsiⱨ wə uni ɵlümdin tirildürgən Huda’atimiz təripidin əlqi boluxⱪa tallanƣan mənki Pawlustin wə mən bilən billə turuwatⱪan barliⱪ ⱪerindaxlardin Galatiya ɵlkisidiki etiⱪadqilar jama’ətqiliklirigə salam.
Huda’atimiz wə Rəbbimiz Əysa Məsiⱨ silərgə meⱨir-xəpⱪət wə amanliⱪ ata ⱪilƣay! Əysa Məsiⱨ Huda’atimizning iradisi boyiqə gunaⱨlirimiz üqün ɵzini pida ⱪilip, bizni bu rəzil dunyadin ⱪutⱪuzdi. Barliⱪ xan-xərəp Hudaƣa əbədil’əbəd mənsup bolƣay, amin!
Dunyada birla hux həwər bar
Əysa Məsiⱨ arⱪiliⱪ silərgə meⱨir-xəpⱪət kɵrsitip, silərni ɵzigə qaⱪirƣan Hudadin xunqə tez waz keqip, baxⱪiqə bir hil hux həwərgə əgixip ketiwatⱪanliⱪinglarƣa ⱨəyranmən. Əməliyəttə, əgəxkininglar ⱨəⱪiⱪiy hux həwər əməs, bəlki bəzi adəmlərning silərni ⱪaymuⱪturup eytⱪanliridur. Ular Əysa Məsiⱨ ⱨəⱪⱪidiki hux həwərni burmilimaⱪqi. Lekin, məyli arimizdiki birəylən bolsun yaki ərxtin qüxkən pərixtə bolsun, biz silərgə yətküzgən hux həwərgə ohximaydiƣan baxⱪa bir “hux həwər”ni yətküzsə, uningƣa lənət yaƣsun. Burun eytⱪanlirimizni yənə təkrarlaymizki, kimdəkim silərgə ⱪobul ⱪilƣininglarƣa ohximaydiƣan baxⱪiqə bir hil hux həwərni yətküzsə, uningƣa lənət yaƣsun!
10 Mening bundaⱪ deyixim insanlarni hursən ⱪilix üqünmu? Yaⱪ, mening bundaⱪ deyixim Hudani hursən ⱪilix üqündur. Əgər mən insanlarni hursən ⱪilixni istigən bolsam, Əysa Məsiⱨning sadiⱪ hizmətkari bolmiƣan bolattim.
Pawlusning əlqi boluxⱪa qaⱪirilixi
11 Ⱪerindaxlirim, mən yətküzgən bu hux həwərning kixilər təripidin toⱪup qiⱪirilmiƣanliⱪini bilixinglarni ümid ⱪilimən. 12 Mən bu hux həwərni insandin ⱪobul ⱪilƣinim yaki birər kixidin ɵgənginim yoⱪ. Bəlki, Əysa Məsiⱨ bu hux həwərni manga wəⱨiy arⱪiliⱪ yətküzgən.
13 Silər mening ilgiri Yəⱨudiy diniƣa etiⱪad ⱪilƣan waⱪtimda ⱪandaⱪ ⱨayat kəqürgənlikimni angliƣanidinglar. Mən u qaƣda Hudaƣa mənsup bolƣan etiⱪadqilar jama’ətqilikigə əxəddiy ziyankəxlik ⱪilƣan wə ularni yoⱪitiwetixkə tirixⱪanidim 14 ⱨəmdə Yəⱨudiy dini yolida nurƣun təngtuxlirimdin helila aldida turattim. Əjdadlirimizning ən’ənilirini ⱪoƣdaxta pütün wujudum wə ⱪizƣinliⱪim bilən ixləyttim. 15 Lekin, Huda meni anamning ⱪorsiⱪidiki waⱪtimdila tallidi wə ɵzining meⱨir-xəpⱪiti bilən qaⱪirdi. 16 U mening ɵz oƣli Əysa Məsiⱨ toƣrisidiki hux həwərni Yəⱨudiy əməslərgə yətküzüxüm üqün, Əysa Məsiⱨni manga axkarilaxni halidi. Huda uni manga axkariliƣan qaƣda, mən bu ix toƣruluⱪ ⱨeqⱪandaⱪ kixigə məsliⱨət salmidim 17 ⱨəmdə Yerusalemdiki məndin ilgiri əlqi bolƣanlarning yeniƣimu barmay, udul Ərəbistanƣa atlandim, keyin Dəməxⱪ xəⱨirigə ⱪaytip kəldim.
18 Üq yildin keyin, əlqi Petrus bilən kɵrüxüx üqün Yerusalemƣa bardim wə uning yenida on bəx kün turdum. 19 Bu jəryanda, əlqilərdin pəⱪət Petrus wə Rəbbimiz Əysaning inisi Yaⱪup bilən kɵrüxtüm. Əlqilərdin baxⱪa birərsini kɵrmidim. 20 Huda guwaⱨ bolsunki, silərgə yeziwatⱪanlirim yalƣan əməs. 21 Keyin, Süriyə wə Kilikiyə ɵlkilirigə bardim. 22 U qaƣda Yəⱨudiyə ɵlkisidiki Əysa Məsiⱨkə mənsup bolƣan etiⱪadqilar jama’ətqilikliri xəhsən meni tonumaytti. 23 Ular pəⱪət baxⱪilarning: “Burun bizgə ziyankəxlik ⱪilƣan adəm əmdi bolsa ɵzi yoⱪitiwətməkqi bolƣan etiⱪadni tarⱪitiwatidu” degənlikini angliƣanidi. 24 Xunga, ular məndə bolƣan bu ɵzgirixlər səwəbidin Hudani tehimu uluƣlidi.


2

Baxⱪa əlqilərning Pawlusni ⱪarxi elixi
On tɵt yildin keyin, mən Barnaba bilən billə yənə Yerusalemƣa bardim. Titusnimu billə eliwaldim. Mən u yərgə Hudadin kəlgən wəⱨiygə bina’ən barƣanidim. U yərdə mən etiⱪadqilar jama’ətqilikining yetəkqiliri bilən ayrim sɵzlixip, ɵzüm Yəⱨudiy əməslər arisida tarⱪitip keliwatⱪan hux həwərning məzmunining ularningkigə ohxax ikənlikini qüxəndürdüm. Bundaⱪ ⱪilixim burunⱪi yaki kəlgüsidiki hizmətlirimning bikar bolup kətməsliki üqün idi. Nətijidə, ular eytⱪanlirimdin razi boldi. Ⱨətta mən bilən billə barƣan Titus Yəⱨudiy bolmisimu, ular uni hətnə ⱪilduruxⱪa məjburlimidi. Biraⱪ, Əysa Məsiⱨkə etiⱪad ⱪilƣuqilar ⱪiyapitigə kiriwalƣan bəzilər uning hətnə ⱪilduruluxini tələp ⱪildi. Ular arimizƣa suⱪunup kiriwelip, Əysa Məsiⱨ arⱪiliⱪ erixkən ərkinlikimizni nazarət ⱪildi. Ularning məⱪsiti bizni ɵzlirining diniy ⱪa’idə-yosunliriƣa ⱪul ⱪilixtur. Lekin, hux həwər ⱨəⱪiⱪitining aranglarda saⱪlinixi üqün, biz ularƣa ⱪilqimu yol ⱪoymiduⱪ.
Etiⱪadqilar jama’ətqilikidə muⱨim dəp ⱪaralƣanlar (ularning mərtiwisining ⱪandaⱪ boluxi manga muⱨim əməs, qünki Huda ⱨəmmə adəmgə təng ⱪaraydu) mən yətküzgən hux həwərgə yənə məzmun ⱪoxux kerək, demidi. Dəl əksiqə, ular Hudaning Petrusⱪa Yəⱨudiylarƣa hux həwər yətküzüx wəzipisini tapxurƣinidək, mangimu Yəⱨudiy əməslərgə bu hux həwərni yətküzüxni tapxurƣanliⱪini tonup yətti. Petrusning Yəⱨudiylarƣa əlqi boluxiƣa küq-ⱪudrət ata ⱪilƣan Huda mening Yəⱨudiy əməslərgə əlqi boluxumƣimu küq-ⱪudrət ata ⱪildi. Jama’ətqilikning tüwrüki ⱨesablanƣan Yaⱪup, Petrus wə Yuⱨannalar bu wəzipining Hudaning manga ⱪilƣan iltipati ikənlikini tonup yətkinidə, ular meni wə Barnabani ⱪobul ⱪilip, ⱨəmkarlixidiƣanliⱪini bildürdi. Buning bilən, Yəⱨudiy əməslər arisida biz hizmət ⱪilidiƣan, Yəⱨudiylar arisida bolsa ular hizmət ⱪilidiƣan bolup kelixtuⱪ. 10 Ular pəⱪət bizdin ɵzlirining arisidiki kəmbəƣəl etiⱪadqilarning ⱨalidin həwər elixni esimizdin qiⱪarmasliⱪimizni tələp ⱪildi. Mənmu əslidə dəl xundaⱪ ⱪilixⱪa tirixip keliwatattim.
Pawlusning Antakyada Petrusni əyiblixi
11 Biraⱪ, keyin Petrus Antakya xəⱨirigə kəlgəndə, uning ɵtküzgən hataliⱪi tüpəylidin mən uni yüzturanə əyiblidim. 12 Yaⱪupning ⱪexidin bəzi adəmlər kelixtin burun, Petrus Yəⱨudiy əməs etiⱪadqilar bilən da’im ⱨəmdastihan bolup turatti. Lekin, bu adəmlər kəlgəndin keyin, Petrus Yəⱨudiy əməslərdin ɵzini tartip, ular bilən ⱨəmdastihan bolmaydiƣan boldi. Qünki, u Yəⱨudiy əməslərmu hətnə ⱪilinixi kerək, dəp oylaydiƣan bu Yəⱨudiy ⱪerindaxlarning əyiblixidin ⱪorⱪⱪanidi. 13 Xuning bilən, baxⱪa Yəⱨudiy etiⱪadqilarmu uningƣa ohxax sahtipəzlik ⱪilixti. Ⱨətta Barnabamu təsirgə uqrap, ularning sahtipəzlikigə xerik boldi. 14 Mən ularning hux həwərning ⱨəⱪiⱪiti boyiqə ix ⱪilmiƣanliⱪini kɵrüp, ⱨəmməylənning aldidila Petrusⱪa: “Sən Yəⱨudiy bolsangmu, biraⱪ ⱨəzriti Əysaƣa etiⱪad ⱪilƣandin beri Yəⱨudiylarning adətliri boyiqə yaximay, bəlki Yəⱨudiy əməslərdək yaxap kəlding. Xundaⱪ turuⱪluⱪ, yənə nemixⱪa Yəⱨudiy əməs etiⱪadqilardin Yəⱨudiylarning adətliri boyiqə yaxaxni tələp ⱪilisən?” dedim.
15 Biz ikkimiz tuƣuluximizdinla Yəⱨudiymiz, gunaⱨkar dəp ⱪaralƣan Yəⱨudiy əməslərdin əməsmiz. 16 Lekin, biz insanlarning Təwrat ⱪanuniƣa əməl ⱪilix arⱪiliⱪ əməs, bəlki Əysa Məsiⱨkə etiⱪad ⱪilix arⱪiliⱪ ⱨəⱪⱪaniy adəm dəp jakarlinidiƣanliⱪini bilimiz. Xu səwəbtin, biz Yəⱨudiylarmu Əysa Məsiⱨkə etiⱪad ⱪilduⱪ. Ⱨeqkim Təwrat ⱪanuniƣa əməl ⱪilix arⱪiliⱪ ⱨəⱪⱪaniy adəm dəp jakarlinalmaydu. 17 Biz Əysa Məsiⱨkə etiⱪad ⱪilix arⱪiliⱪ ɵzimizningmu Yəⱨudiy əməslərgə ohxaxla gunaⱨkar ikənlikimizni tonup yəttuⱪ. Undaⱪta, Əysa Məsiⱨ bizni gunaⱨ yoliƣa baxlidi, desək bolamdu? Yaⱪ, ⱨərgiz bundaⱪ degili bolmaydu! 18 Meni ⱪutⱪuzuluxⱪa erixtürəlməydiƣan Təwrat ⱪanunidin ümidimni üzgən turuⱪluⱪ keyin uningƣa ⱪayta esiliwalsam, u qaƣda mən ɵzümning gunaⱨkar ikənlikimni ispatliƣan bolmamdimən?! 19 Mən Təwrat ⱪanuniƣa əməl ⱪilalmiƣanliⱪimdin ⱪanunƣa nisbətən ɵlgən dəp ⱨesablandim. Buningdin məⱪsət, Huda üqün yaxaxtur. Mən Əysa Məsiⱨ bilən billə krestkə mihlandim. 20 Ⱨazir mening tenimdə yaxawatⱪan mən əməs, bəlki Əysa Məsiⱨtur. Meni sɵygən wə mən üqün ɵzini pida ⱪilƣan Hudaning Oƣliƣa bolƣan etiⱪadim bilən yaxaymən. 21 Mən Hudaning insanlarni ⱪutⱪuzux üqün kɵrsətkən meⱨir-xəpⱪitini əⱨmiyətsiz, dəp ⱪaraydiƣanlardin əməsmən. Əgər bir adəm Təwrat ⱪanuniƣa əməl ⱪilix arⱪiliⱪ ⱨəⱪⱪaniy adəm dəp jakarlinalaydiƣan bolsa, u qaƣda Əysa Məsiⱨning krestkə mihlinixi əⱨmiyətsiz bolup ⱪalatti.


3

Təwrat ⱪanuni wə etiⱪad
Əy nadan Galatiyaliⱪlar! Silər ⱪandaⱪlarqə eziⱪturulup, baxⱪilarning damiƣa qüxüp kəttinglar? Əysa Məsiⱨning krestkə mihlanƣanliⱪi huddi kɵz aldinglarda yüz bərgəndək eniⱪ yətküzülgənƣu! Silərdin xunila sorimaⱪqimənki, Muⱪəddəs Roⱨ silərgə Təwrat ⱪanuniƣa əməl ⱪilƣanliⱪinglar üqün ata ⱪilindimu? Yaⱪ, silər hux həwərni anglap, Əysa Məsiⱨkə etiⱪad ⱪilƣanliⱪinglar üqün, Muⱪəddəs Roⱨ silərgə ata ⱪilinƣan. Silər xunqə nadanmu? Muⱪəddəs Roⱨ ⱨayatinglarda baxliƣan ixni silər ɵz küq-ⱪudritinglarƣa tayinip tamamlimaⱪqi boluwatamsilər? Undaⱪta, silərning hux həwər yolida tartⱪan azab-oⱪubətliringlarning ⱨəmmisi bikar ketərmu? Hudaning silərgə Muⱪəddəs Roⱨni ata ⱪilixi wə aranglarda mɵjizilər yaritixi silərning Təwrat ⱪanuniƣa əməl ⱪilƣanliⱪinglardin əməs, bəlki silərning hux həwərni anglap, Əysa Məsiⱨkə etiⱪad ⱪilƣanliⱪinglardindur.
Muⱪəddəs yazmilarda: “Ibraⱨim Hudaning sɵzlirigə ixəndi. Pərwərdigar uning etiⱪadini kɵrüp, uni ⱨəⱪⱪaniy adəm, dəp ⱨesablidi” deyilgən. Xuning üqün, xuni bilixinglar kerəkki, pəⱪət Hudaƣa etiⱪad ⱪilƣuqilarla Ibraⱨimning ⱨəⱪiⱪiy əwladliridur. Muⱪəddəs yazmilarda Hudaning Yəⱨudiy əməslərning ɵzigə etiⱪad ⱪilixi səwəbidin ularni ⱨəⱪⱪaniy adəm dəp jakarlaydiƣanliⱪi aldin deyilgən. Huda Ibraⱨimƣa: “Ⱨəmmə millətlərgə sən arⱪiliⱪ bəht ata ⱪilimən” dəp, bu hux həwər toƣruluⱪ aldin eytⱪan. Xuning üqün, Əysa Məsiⱨkə etiⱪad ⱪilƣanlar Hudaƣa etiⱪad ⱪilƣan Ibraⱨimƣa ohxax bəht tapidu.
10 Təwrat ⱪanuniƣa əməl ⱪilix bilən ⱨəⱪⱪaniy adəm dəp jakarlinimən, dəydiƣanlarning ⱨəmmisi lənətkə ⱪalidu. Muⱪəddəs yazmilarda mundaⱪ yezilƣan: “Təwrat ⱪanunida yezilƣan ⱨəmmə əmrlərgə toluⱪ əməl ⱪilmiƣan kixi lənətkə ⱪalidu.” 11 Roxənki, ⱨeqkim Hudaning aldida ⱪanunƣa əməl ⱪilix bilən ⱨəⱪⱪaniy adəm dəp jakarlinalmaydu. Muⱪəddəs yazmilarda: “Adəm etiⱪad bilən ⱨəⱪⱪaniy adəm dəp jakarlinip, ⱨayatliⱪⱪa erixidu” dəp yezilƣan. 12 Bu etiⱪad yoli Təwrat ⱪanuniƣa əməl ⱪilix yoli bilən pütünləy ohximaydu. Təwrat ⱪanuniƣa əməl ⱪilix yoli huddi muⱪəddəs yazmilarda: “Təwrat ⱪanunining əmrlirigə toluⱪ əməl ⱪilƣanlar xu ⱪanunƣa tayinip ⱨayatliⱪⱪa erixidu.” dəp yezilƣiniƣa ohxaxtur. 13 Ⱨalbuki, Əysa Məsiⱨ bizni Təwrat ⱪanuniƣa toluⱪ əməl ⱪilalmiƣanliⱪimizdin pəyda bolƣan lənəttin ⱪutuldurup ⱪelip, u lənətni ɵz üstigə aldi. Bu ⱨəⱪtə muⱪəddəs yazmilarda: “Yaƣaqⱪa esilƣan kixi lənətkə ⱪalƣan kixidur” dəp yezilƣan. 14 Əysa Məsiⱨning krestkə mihlinip ⱪurban boluxi arⱪiliⱪ Yəⱨudiy əməslərmu Ibraⱨimƣa wədə ⱪilinƣan bəhttin təng bəⱨrimən bolalaydu. Xundaⱪla, ular biz bilən billə Huda wədə ⱪilƣan Muⱪəddəs Roⱨni etiⱪad bilən ⱪobul ⱪilalaydu.
Təwrat ⱪanuni wə Hudaning wədisi
15-16 Ⱪerindaxlar, kündilik turmuxtin bir misal kɵrsitəy. Ikki tərəp otturisida imzalanƣan əⱨdinamini ⱨeqkim yoⱪⱪa qiⱪiriwetəlməydu yaki uningƣa birər nərsimu ⱪoxalmaydu. Xuningdək, Huda Ibraⱨim wə uning əwladi bilən tüzgən əⱨdinimu ⱨeqkim ɵzgərtəlməydu. Hudaning Ibraⱨimƣa bərgən bu wədisidiki “sening əwladingƣa” degən sɵz nurƣun kixini əməs, yalƣuz birsini, yəni Əysa Məsiⱨni kɵrsitidu. 17 Xuni deməkqimənki, Hudaning Ibraⱨim bilən aldin tüzgən bu əⱨdisini tɵt yüz ottuz yildin keyin qüxürülgən Təwrat ⱪanunimu əməldin ⱪalduralmaydu. Demək, Təwrat ⱪanuni Hudaning bu wədisini bikar ⱪilalmaydu. 18 Qünki, Huda wədə ⱪilƣan Mirasⱪa ⱪanunƣa əməl ⱪilix arⱪiliⱪla erixkili bolsa, undaⱪta bu miras Hudaning wədisidin kəlmigən bolatti. Biraⱪ, Huda bu mirasni ɵz wədisigə bina’ən Ibraⱨimƣa ata ⱪilƣan. 19 Undaⱪta, Təwrat ⱪanunini qüxürüxtiki məⱪsət nemə? U bolsimu Huda əwətixkə wədə ⱪilƣan Ibraⱨimning əwladi, yəni Əysa Məsiⱨ kəlgüqə gunaⱨning nemə ikənlikini kɵrsitip berixtur. Təwrat ⱪanuni pərixtilər arⱪiliⱪ Musa pəyƣəmbərgə, Musa pəyƣəmbərning wasitisi bilən kixilərgə qüxürülgən. 20 Ikki adəm kelixim tüzgəndə, bir wasitiqi bolux kerək. Lekin, Huda ɵz əⱨdisini Ibraⱨimƣa bərgəndə, uni wasitiqisiz bərgən.
21 Undaⱪta, Təwrat ⱪanuni Hudaning wədisigə zitmu? Yaⱪ, ⱨərgiz undaⱪ əməs! Əgər bu ⱪanun insanlarni ⱨayatliⱪⱪa erixtürələydiƣan bolsa, u qaƣda insanlar ⱪanunƣa əməl ⱪilix arⱪiliⱪ ⱨəⱪⱪaniy adəm bolalaytti. 22 Ⱨalbuki, muⱪəddəs yazmilar pütkül insanlarning gunaⱨning ilkidə yaxaydiƣanliⱪini kɵrsətti. Buningdiki məⱪsət, Əysa Məsiⱨkə bolƣan etiⱪad arⱪiliⱪ erixilidiƣan bu wədining uningƣa etiⱪad ⱪilƣanlarƣa berilixidur.
23 Bu etiⱪad yoli axkara bolƣuqə, ⱪanun bizni ⱪoƣdax yüzisidin ⱪamap ⱪoyƣanidi. 24 Baxⱪiqə eytⱪanda, Təwrat ⱪanuni “tərbiyiligüqimiz” bolup, bizni Əysa Məsiⱨkə etiⱪad ⱪilixⱪa yetəklidi. Buningdiki məⱪsət, bizning etiⱪad arⱪiliⱪ ⱨəⱪⱪaniy adəm dəp jakarliniximizdur. 25 Əmdi biz bundaⱪ “tərbiyiligüqi”ning nazaritidə əməsmiz. Qünki, bu etiⱪad yoli axkara boldi.
Hudaning pərzəntliri
26 Əysa Məsiⱨkə etiⱪad ⱪilix arⱪiliⱪ ⱨəmminglar Hudaning pərzəntliri boldunglar. 27 Qünki, silər qɵmüldürülüxni ⱪobul ⱪilip Əysa Məsiⱨkə baƣlanƣininglarda, uning təbi’itini ɵzünglarƣa ɵzləxtürdünglar. 28 Məyli Yəⱨudiy yaki Yəⱨudiy əməs bolsun, ⱪul yaki ⱨɵr bolsun, ər yaki ayal bolsun, ⱨəmminglar Əysa Məsiⱨkə mənsup bolƣanliⱪinglar üqün, Hudaning nəziridə barawər boldunglar. 29 Demək, Əysa Məsiⱨkə mənsup bolƣanikənsilər, silərmu Ibraⱨimning əwladi bolisilər wə Ibraⱨimƣa wədə ⱪilinƣan bəht-sa’adətkə erixisilər.


4

1-2 Yənə eytmaⱪqi bolƣinim: gərqə bir bala pütün mülükning igisi bolsimu, u taki atisi bəlgiligən mirasⱪa warisliⱪ ⱪilix yexiƣa toxmiƣuqə, u balining ɵyning ⱪulidin pərⱪi bolmaydu. Qünki, u yənila hojidar wə baliƣa ⱪariƣuqilarning baxⱪuruxida bolidu. Xuningƣa ohxax, bizmu gɵdək waⱪtimizda, yəni Əysa Məsiⱨkə etiⱪad ⱪilixtin burun, bu dunyadiki yaman roⱨiy küqlərgə* Yaki “bu dunyadiki artuⱪqə ⱪa’idə-yosunlarƣa”. ⱪul bolƣaniduⱪ. Lekin, Huda ɵzi bəlgiligən waⱪit yetip kəlgəndə, ɵz oƣlini bu dunyaƣa əwətti. U bir ayaldin tuƣulƣan bolup, Təwrat ⱪanuniƣa boysunup yaxidi. Buningdiki məⱪsət, Huda Təwrat ⱪanuniƣa ⱪul bolƣan bizlərni bədəl tɵləp ⱨɵrlükkə qiⱪirip, bizni ɵzining pərzənti ⱪilixtur. Silər Hudaning pərzəntliri bolƣanliⱪinglar üqün, Huda ɵz oƣlining Roⱨini ⱪəlbinglarƣa saldi. Bu Roⱨ silərni Hudani “i sɵyümlük Ata” dəp qaⱪirtidu. Xuning üqün, əmdi silər ⱪul əməs, bəlki Hudaning pərzəntlirisilər. Hudaning pərzəntliri bolƣanikənsilər, Hudaning wədə ⱪilƣanliriƣa mirashor bolisilər.
Pawlusning Galatiyaliⱪlardin əndixə ⱪilixi
Burun, Hudani tonumaydiƣan waⱪtinglarda yalƣan ilaⱨlarƣa qoⱪunup, ularning ⱪuli bolƣanidinglar. Əmdiliktə, ⱨəⱪiⱪiy Hudani tonudunglar. Tehimu eniⱪraⱪ ⱪilip eytⱪanda, Huda təripidin tonuldunglar. Xundaⱪ ikən, yənə nemə üqün bu dunyadiki ajiz, kerəksiz ⱪa’idə-yosunlarning ⱪulluⱪiƣa yengiwaxtin ⱪaytmaⱪqi bolisilər? 10 Silər yənila məlum kün, ay, pəsil wə yillarni hatiriləwatisilər. 11 Mən ilgiri silərgə singdürgən əjrimning bikar ketixidin ənsirəwatimən.
12 Ⱪerindaxlar, gərqə mən Yəⱨudiy bolsammu, əmdi Təwrat ⱪanunining əsiri bolmay, silər Yəⱨudiy əməslərdək uningdin mustəsnamən. Silərdin xuni ɵtünüp soraymənki, bu jəⱨəttə manga ohxax bolunglar. Silər manga ⱨeq azar yətküzmigənidinglar. 13 Silərgə məlumki, kesəl səwəbidin Galatiyada dəm eliwatⱪan waⱪtimda, bu hux həwərni silərgə birinqi ⱪetim yətküzgənidim. 14 U qaƣda, kesilim silər üqün bir awariqilik bolsimu, lekin silər meni kəmsitmidinglar, rət ⱪilmidinglar. Əksiqə, meni Huda əwətkən bir pərixtini, ⱨətta Əysa Məsiⱨni kütkəndək kütüwaldinglar. 15 U qaƣdiki huxalliⱪinglar əmdi nəgə kətti?! Jəzm ⱪilip eytalaymənki, u qaƣda silər mumkin bolsa, manga kɵzliringlarni oyup berixkimu razi idinglar. 16 Əmdiliktə, silərgə ⱨəⱪiⱪətni sɵzligənlikim üqün, düxmininglarƣa aylinip ⱪaldimmu?
17 Mən eytip ɵtkən ⱨeliⱪi adəmlər silərni ɵzigə ⱪaritiwelixⱪa tirixmaⱪta. Ularning niyiti toƣra əməs. Ular silərni bizdin ayriwetip, ɵzlirigə ⱪaritiwalmaⱪqi. 18 Məyli mən silər bilən billə bolay yaki bolmay, silərgə ⱪiziⱪiwatⱪan bu kixilərning niyiti toƣra bolsila, yahxi bolatti, əlwəttə. 19 Balilirim! Etiⱪadinglar ɵsüp yetilip, Əysa Məsiⱨning təbi’iti silərdə gəwdiləngüqə, mən silər üqün yənə bir ⱪetim huddi tolƣaⱪ azabini tartiwatⱪan anidək azabliniwatimən. 20 Mening ⱨazirla yeninglarƣa berip, silərgə mulayimliⱪ bilən nəsiⱨət ⱪilƣum keliwatidu. Qünki, silərning bu əⱨwalinglarni anglap, ⱪandaⱪ ⱪilixni rasttinla bilməywatimən!
Ⱨəjər bilən Sarəning misali
21 Təwrat ⱪanunining ilkidə yaxaxni halaydiƣan silərdin xuni sorap baⱪay, silər Təwratta nemə deyilgənlikini bilməmsilər? 22 Təwratta Ibraⱨimning ikki oƣli barliⱪi hatiriləngən. Ularning biri ⱪul ayal Ⱨəjərdin, yənə biri ɵz ayali Sarədin bolƣan. 23 Ⱪul ayaldin bolƣan oƣul pərzənt ⱪaldurux ⱪanuniyiti boyiqə, ɵz ayalidin bolƣan oƣul bolsa Hudaning wədisi boyiqə dunyaƣa kəlgən. Huda Ibraⱨimƣa “mən sening əwladliringni uluƣ bir həlⱪ ⱪilimən” dəp wədə ⱪilƣanidi. Biraⱪ, Ibraⱨim bilən tuƣmas ayali Sarə ⱪerip kətküqə pərzənt kɵrmidi. Xuning üqün, Ibraⱨim ⱪul ayali Ⱨəjərdin Isma’ilni tapti. Bu, “pərzənt ⱪaldurux ⱪanuniyiti boyiqə tuƣulƣan” bala boldi. Ahirda, Hudaning mɵjizə kɵrsitixi bilən Ibraⱨim Sarədin Is’ⱨaⱪni tapti. Bu bala “Hudaning wədisi boyiqə tuƣulƣan” oƣuldur. 24 Bu yərdə mundaⱪ bir ohxitix bar. Bu ikki ayal Hudaning insanlar bilən tüzgən ikki əⱨdisining wəkilidur. Təwrat ⱪanuni dəl Sinay teƣida qüxürülgən bolup, bu ⱪanun Yəⱨudiylarni ɵzining ⱪuli ⱪilidu. Ⱨəjərning ɵzi ⱪul bolup, balilirimu ⱪul bolidu. Xunga u Sinay teƣiƣa wəkillik ⱪilidu. 25 Ⱨalbuki, Ərəbistandiki Sinay teƣiƣa simwol ⱪilinƣan Ⱨəjərni bügünki Yerusalemƣimu ohxitixⱪa bolidu. Qünki, u xəⱨər ɵz həlⱪi bilən ⱨazirmu Təwrat ⱪanunining ⱪulluⱪida turmaⱪta. 26 Ibraⱨimning ɵz ayali Sarə bolsa ərkin ayal bolƣaqⱪa, ərxtiki Yerusalemƣa wəkillik ⱪilidu. Xunga, ərxtiki Yerusalemni bizning animiz deyixkə bolidu. 27 Qünki, muⱪəddəs yazmilarda mundaⱪ yezilƣan:
 
“Huxal bol, əy pərzənt kɵrmigən tuƣmas ayal!
Təntənə ⱪil yuⱪiri awazing bilən tolƣaⱪ azabini kɵrmigən ayal!
Qünki, dəsləptə tuƣmas bolƣan ayalning pərzəntliri
baxⱪa ayallarning pərzəntliridinmu kɵp boldi.”
 
28 Ⱪerindaxlar, silər Hudaning pərzəntliri boldunglar. Qünki, huddi Is’ⱨaⱪ Hudaning wədisi boyiqə Sarədin tuƣulƣandək, silərmu Hudaning wədisi boyiqə tuƣuldunglar. 29 U qaƣda, pərzənt ⱪaldurux ⱪanuniyiti boyiqə tuƣulƣan Isma’il Muⱪəddəs Roⱨ ata ⱪilƣan xapa’ət bilən tuƣulƣan Is’ⱨaⱪⱪa ⱪandaⱪ ziyankəxlik ⱪilƣan bolsa, ⱨazir Təwrat ⱪanuniƣa ⱪul bolƣanlar Əysa Məsiⱨkə etiⱪad ⱪilƣuqi bizlərgə xundaⱪ ziyankəxlik ⱪiliwatidu. 30 Lekin, muⱪəddəs yazmilarda nemə dəp yezilƣan? Uningda: “Sən bu dedək ayalingni oƣli bilən ⱪoxup ⱨəydiwət! Qünki dedək ayalingning oƣli ⱨərgiz ərkin ayalingdin bolƣan oƣul bilən mirasⱪa ortaⱪ bolup ⱪalmisun” dəp yezilƣan. 31 Demək, ⱪerindaxlar, biz ⱪul ayalning əməs, bəlki ərkin ayalning pərzəntlirimiz.

*3
Yaki “bu dunyadiki artuⱪqə ⱪa’idə-yosunlarƣa”.

23
Huda Ibraⱨimƣa “mən sening əwladliringni uluƣ bir həlⱪ ⱪilimən” dəp wədə ⱪilƣanidi. Biraⱪ, Ibraⱨim bilən tuƣmas ayali Sarə ⱪerip kətküqə pərzənt kɵrmidi. Xuning üqün, Ibraⱨim ⱪul ayali Ⱨəjərdin Isma’ilni tapti. Bu, “pərzənt ⱪaldurux ⱪanuniyiti boyiqə tuƣulƣan” bala boldi. Ahirda, Hudaning mɵjizə kɵrsitixi bilən Ibraⱨim Sarədin Is’ⱨaⱪni tapti. Bu bala “Hudaning wədisi boyiqə tuƣulƣan” oƣuldur.



5

Əysa Məsiⱨkə etiⱪad ⱪilƣuqilarning ərkinliki
Əysa Məsiⱨ bizni ərkinliktə yaxisun dəp, azad ⱪildi. Xuning üqün, ⱪəddinglarni ruslanglar, Təwrattiki ⱪa’idə-yosunlar silərgə yənə boyunturuⱪ bolmisun.
Mənki Pawlus xuni eytip ⱪoyayki, əgər silər ⱨəⱪⱪaniyliⱪni izdəp turup, yənila hətnigə tayansanglar, u qaƣda Əysa Məsiⱨning silərgə ⱨeqⱪandaⱪ paydisi ⱪalmaydu. Mən hətnigə tayanmaⱪqi bolƣanlarni yənə bir ⱪetim agaⱨlandurimənki, əgər silər hətnini ⱪobul ⱪilsanglar, Təwrattiki pütün ⱪa’idə-yosunlarƣa toluⱪ boysunuxunglar kerək. Silər bularƣa boysunuxⱪa tayinip ⱨəⱪⱪaniy adəm dəp jakarlinixⱪa tirixsanglar, u qaƣda silər Əysa Məsiⱨtin ayrilip ⱪalisilər, xundaⱪla Hudaning meⱨir-xəpⱪitini rət ⱪilƣan bolisilər. Lekin, etiⱪad arⱪiliⱪ ⱨəⱪⱪaniy adəm dəp jakarlanƣan bizlər bolsaⱪ, Muⱪəddəs Roⱨⱪa tayinip, Hudaning bizgə wədə ⱪilƣan bəht-sa’adətlirini intizarliⱪ bilən kütməktimiz. Biz Əysa Məsiⱨkə mənsup bolƣanliⱪimiz üqün, hətnə ⱪilix yaki ⱪilmasliⱪ muⱨim əməs, pəⱪət meⱨir-muⱨəbbət arⱪiliⱪ ipadiləngən etiⱪadla muⱨim, dəp ⱪaraymiz.
Silər etiⱪad yolida alƣa besiwatⱪanidinglar, biraⱪ kim silərning ⱨəⱪiⱪətkə ita’ət ⱪilixinglarƣa tosalƣu boldi? U əlwəttə silərni ɵzigə qaⱪirƣan Huda əməs! Esinglarda bolsunki, kiqikkinə hemirturuq pütün hemirni boldurƣinidək, bir adəmning hata təlimimu nurƣun adəmni azduridu. 10 Silərmu bu ixta manga ohxax oylaydiƣan bolisilər, dəp Hudaƣa bolƣan etiⱪadim bilən ixinimən. Silərni ⱪutritiwatⱪan kim boluxidin ⱪət’iynəzər, u qoⱪum Hudaning jazasini tartidu.
11 Ⱪerindaxlar, əgər mən ular eytⱪandək “hətnə ⱪilinix kerək” dəp dawamliⱪ təlim berip yürgən bolsam, undaⱪta mən bügünki kündə yənə nemə üqün Yəⱨudiylarning ziyankəxlikigə uqraymən? Əgər xundaⱪ ⱪilƣan bolsam, u qaƣda “ⱪutⱪuzulux pəⱪət Əysa Məsiⱨning kresttiki ⱪurbanliⱪidinla kelidu” demigən bolattim ⱨəm ularning ƣəzipinimu ⱪozƣimiƣan bolattim. 12 Silərni ⱪutratⱪan bu adəmlər ɵzlirini ahta ⱪiliwətsun!
13 Ⱪerindaxlar, silər ərkinlikkə qaⱪirildinglar. Lekin, bu ərkinlikinglar gunaⱨkar təbi’itinglarning arzulirini ⱪanduruxning baⱨanisi bolup ⱪalmisun. Əksiqə, buni bir-biringlarƣa meⱨir-muⱨəbbət bilən hizmət ⱪilixning pursiti, dəp bilinglar. 14 Qünki, pütün təwrat ⱪanuni “ⱪoxnangni ɵzüngni sɵygəndək sɵy” degən əmrgə yiƣinqaⱪlanƣan. 15 Lekin pəhəs bolunglarki, bir-biringlarni qixləp tartip yürsənglar, ɵzünglarnimu wəyran ⱪilisilər.
Muⱪəddəs Roⱨ wə bizning gunaⱨkar təbi’itimiz
16 Xuni deməkqimənki, Muⱪəddəs Roⱨning yetəkqilikidə yaxanglar. Xu qaƣda, gunaⱨkar təbi’itinglarning arzu-ⱨəwəslirigə yol ⱪoymaysilər. 17 Qünki, insanning gunaⱨkar təbi’iti Muⱪəddəs Roⱨⱪa zit bolƣan ixlarni arzu ⱪilƣinidək, Muⱪəddəs Roⱨmu insanning gunaⱨkar təbi’itigə zit bolƣan ixlarni arzu ⱪilidu. Ular bir-birigə ⱪarimuⱪarxidur, bu ⱪarimuⱪarxiliⱪ ɵzünglar arzu ⱪilƣan ixlarni ⱪilixta toⱪunux pəyda ⱪilidu. 18 Wəⱨalənki, silər Muⱪəddəs Roⱨning yetəkqilikidə bolsanglar, u qaƣda Təwrat ⱪanunining ilkidə bolmaysilər.
19 Insanning gunaⱨkar təbi’itigə bax egixi jinsiy əhlaⱪsizliⱪ, napakliⱪ, xəⱨwaniyliⱪ, 20 butpərəslik, seⱨirgərlik, ɵqmənlik, uruxⱪaⱪliⱪ, ⱪizƣanquⱪluⱪ, ƣəzəplinix, xəhsiyətqilik, bɵlgünqilik, guruⱨwazliⱪ, 21 ⱨəsəthorluⱪ, ⱨaraⱪkəxlik, əyx-ixrət ⱪatarliⱪ gunaⱨlarni kəltürüp qiⱪiridu. Burunⱪidək yənə bir ⱪetim agaⱨlandurimənki, bu ixlarni ⱪilƣuqilarƣa Hudaning padixaⱨliⱪida urun yoⱪ.
22 Wəⱨalənki, Muⱪəddəs Roⱨning yetəkqilikidə yaxaxning beridiƣan mewiliri meⱨir-muⱨəbbət, huxal-huramliⱪ, tinq-amanliⱪ, səwr-taⱪət, meⱨribanliⱪ, yahxiliⱪ, sadiⱪliⱪ, 23 mulayimliⱪ wə ɵzini tutuwelixlardin ibarəttur. Bular ⱨeqⱪandaⱪ ⱪanunƣa zit əməstur. 24 Əysa Məsiⱨkə mənsup bolƣanlar ɵzining gunaⱨkar təbi’iti wə uningdiki barliⱪ yaman ⱨəwəslərni krestkə mihliƣan bolidu. 25 Muⱪəddəs Roⱨ bizning yengi ⱨayatimizning mənbəsi bolƣanikən, uning yetəkqilikidə mangayli. 26 Təkəbburluⱪ ⱪilmayli, bir-birimizni rənjitməyli, bir-birimizgə ⱨəsət ⱪilmayli.


6

Bir-biringlarƣa yardəm ⱪilinglar
Ⱪerindaxlar, əgər aranglarda birining ⱨazirmu gunaⱨ sadir ⱪiliwatⱪanliⱪi bayⱪalƣan bolsa, etiⱪadta pixip yetilgən silər uni mulayimliⱪ bilən toƣra yolƣa ⱪayturup kelinglar. Xuning bilən bir waⱪitta, ɵzünglarningmu azdurulup kətməslikinglarƣa diⱪⱪət ⱪilinglar. Bir-biringlarning eƣirqiliⱪini kɵtürünglar. Xundaⱪ ⱪilsanglar, Əysa Məsiⱨning ⱪanuniƣa əməl ⱪilƣan bolisilər. Əgər kimdəkim ɵzini ⱪaltis qaƣlap, baxⱪilarƣa yardəm bərmisə, ɵzini ɵzi aldiƣan bolidu. Bundaⱪ adəm əməliyəttə ⱪaltis əməs. Ⱨərkim ɵzining əməliyitigə ⱪarap baⱪsun. Pəhirlinixkə tegixlik bolsa, pəhirlənsun. Ɵzini baxⱪilar bilən selixturmisun. Ⱨərbir adəm ɵzining ixiƣa ɵzi məs’ul boluxi kerək.
Hudaning sɵzidin təlim eliwatⱪan kixi ɵzigə təlim bərgüqini ɵzidə bar bolƣan yahxi nərsilər bilən bəⱨrimən ⱪilsun.
Ɵz-ɵzünglarni aldimanglar, ɵz-ɵzünglarni aldiƣan bilən, Hudani aldiyalmaysilər. Kim nemə terisa, xuni alidu. Ɵzining gunaⱨkar təbi’itining arzu-ⱨəwəslirini ⱪandurux üqün uruⱪ qaqⱪan kixi uningdin ⱨalakət ⱨosuli alidu. Muⱪəddəs Roⱨni hursən ⱪilix üqün uruⱪ qaqⱪan kixi bolsa uningdin mənggülük ⱨayat ⱨosuli alidu. Xunga, yahxi ixlarni ⱪilixtin boxaxmayli. Xundaⱪ ⱪilsaⱪ, waⱪti kəlgəndə qoⱪum mol ⱨosul alalaymiz. 10 Xuning üqün, pursət bolsila, baxⱪilarƣa, bolupmu etiⱪadqi ⱪerindaxlirimizƣa yahxi ixlarni ⱪilip berəyli.
Agaⱨlandurux wə salam
11 Ⱪaranglar! Tɵwəndiki bu ⱪurlarni ɵz ⱪolumda alaⱨidə qong hətlər bilən yeziwatimən. 12 Yəⱨudiylarning mahtixiƣa huxtar kixilər silərni hətnə ⱪilduruxⱪa zorlaydu. Ular ⱪutⱪuzulux pəⱪət Əysa Məsiⱨning kresttə ⱪurban bolƣanliⱪidinla kelidu desə, Yəⱨudiylarning ziyankəxlikigə uqraydu. 13 Əməliyəttə, bundaⱪ kixilərning ɵzlirimu Təwrat ⱪanuniƣa toluⱪ əməl ⱪilmaydu. Biraⱪ, ular silərning hətnini ⱪobul ⱪilƣanliⱪinglar bilən mahtinix üqün, hətnə ⱪilduruxunglarni tələp ⱪilidu. 14 Ɵzümni elip eytsam, Rəbbimiz Əysaning kresttiki ɵlümidin baxⱪa ⱨeqⱪandaⱪ ix bilən mahtanmaymən. Qünki, uning kresttiki ɵlümi səwəbidin bu dunya mən üqün ɵlgəndur, mənmu bu dunya üqün alliburun ɵlgən. 15 Hudaning nəziridə hətnə ⱪilix yaki ⱪilmasliⱪ muⱨim əməs, muⱨimi Əysa Məsiⱨ arⱪiliⱪ yengi adəm boluxtur. 16 Mundaⱪ kɵzⱪarax bilən yaxaydiƣanlarƣa – Hudaning ⱨəⱪiⱪiy həlⱪigə amanliⱪ wə rəⱨim-xəpⱪət yar bolƣay!
17 Buningdin keyin, ⱨeqkim yuⱪirida deyilgən ixlar bilən meni awarə ⱪilmisun! Qünki, bədinimdə ⱪalƣan yara izliri mening Əysa Məsiⱨ üqün hux həwər tarⱪitix yolida tartⱪan azab-oⱪubətlirimning iznasidur.
18 Ⱪerindaxlar, Rəbbimiz Əysa Məsiⱨning meⱨir-xəpⱪiti silərgə yar bolƣay, amin!