«Habaⱪuⱪ»


1

Bu, Habaⱪuⱪ pəyƣəmbərgə kəlgən wəⱨiydur.
Habaⱪuⱪning nalə ⱪilixi
I Pərwərdigar, ⱪaqanƣiqə nalə ⱪilsam ⱪulaⱪ salarsən?
“Zorawanliⱪ boluwatidu!” dəp qaⱪirsammu ⱪutⱪuzmamsən?
Nemə üqün meni xunqiwala naⱨəⱪqilikni kɵrüxkə zorlaysən?
Nemə üqün yamanliⱪni kɵrüp turup pərwa ⱪilmaysən?
Ⱪayaⱪⱪa ⱪarisam kɵrginim wəyranqiliⱪ wə zorawanliⱪ,
ⱨəmmə yərdə jedəl-majira, urux-talax.
Nətijidə ⱪanun küqini yoⱪatⱪan,
adalətmu ⱨərgiz otturiƣa qiⱪalmiƣan.
Rəzillər ⱨəⱪⱪaniylarni ⱪorxiwalƣan,
adalət burmilanƣan.
Pərwərdigarning jawabi
Yat əllərgə ⱪarap beⱪinglar!
Kɵrgənliringlardin ⱨəyran-ⱨəs ⱪalisilər.
Mən silərning bu zamaninglarda bir ix ⱪilmaⱪqimənki,
silər anglapmu ixənməysilər.
Mana, mən rəⱨimsiz wə ⱪiziⱪⱪan Babil həlⱪini küqəytməkqimən.
Ular jaⱨanƣa yürüx ⱪilip, baxⱪilarning makanlirini igiliwalidu.
Ular ⱪorⱪunqluⱪ, wəⱨxiy həlⱪtur.
Ular intayin ⱨakawur bolup, ɵz aldiƣa pətiwa qiⱪirixidu.
Ularning atliri yilpizdin qaⱪⱪan,
gugumdiki aq bɵridin ⱨoxyardur.
Ularning atliⱪliri yiraⱪtin qepixip kelip,
oljini ⱪamallax üqün huddi bürküttək xungƣup qüxidu.
Ularning ⱨəmmisi zorawanliⱪ ⱪilix üqünla kelidu.
Ⱪoxunlar huddi ⱪumluⱪtiki borandək basturup kelip,
ⱪumdək ⱨesabsiz kixilərni əsir alidu.
10 Ular padixaⱨlarni məshirə ⱪilip,
ⱨɵkümdarlarni zangliⱪ ⱪilidu.
Ular xəⱨər sepillirini kɵrüp külüxüp ketidu,
ular topa dɵwisi yasap sepilƣa qiⱪip,
xəⱨərlərni ixƣal ⱪilidu.
11 Ular xiddətlik borandək tez kelip tez ɵtüp ketidu,
ular ɵz küqini “ilaⱨ” dəp bilgən gunaⱨkarlardur.
Habaⱪuⱪning yənə nalə ⱪilixi
12 I Pərwərdigar, muⱪəddəs Hudayim, sən əzəldin bar Hudasən!
Xundaⱪ ikən biz yoⱪalmaymiz.
I Pərwərdigar, sən üstimizdin ⱨɵkümingni yürgüzüxkə Babilliⱪlarni təyinliding.
I Huda, sən mustəⱨkəm ⱪoram taxtursən, sən Babilliⱪlarni bizni jazalaxⱪa tikliding.
13 Lekin kɵzliring xunqə pakki, rəzillikkə ⱪarap turalmaysən,
sən yamanliⱪⱪa qidap turalmaysən.
Xundaⱪ ikən sən nemə üqün bu məkkarlarƣa qidap turisən?
Rəzillər ɵzliridin ⱨəⱪⱪaniyraⱪ adəmlərni yutuwatsa,
nemixⱪa jim turisən?
14 Sən həlⱪlərni dengizdiki beliⱪlardək ⱪilip ⱪoydung,
baxlamqisi yoⱪ dengiz məhluⱪliridək ⱪilip ⱪoydung.
15 Babilliⱪlar ⱪarmaⱪ bilən ularning ⱨəmmisini tutidu,
ularni tor taxlap süzüwalidu,
yayma tor taxlap yiƣiwalidu,
ular huxalliⱪidin xadlinidu.
16 Xundaⱪ ⱪilip ular ɵz toriƣa qoⱪunup, uningƣa ⱪurbanliⱪ ⱪilidu.
Yayma toriƣa küjə kɵydüridu.
Qünki ular bu torliri bilən ⱨəxəmətlik yaxaydu,
ularning ta’amliri naⱨayiti moldur.
17 Ular ⱪaqanƣiqə tohtimastin torini taxlap,
həlⱪlərni dawamliⱪ rəⱨimsizlərqə ⱪirƣin ⱪilidu?


2

Mən kɵzitix munarida turup kɵzətqilik ⱪilimən,
sepilda turup ⱪarawulluⱪ ⱪilimən.
Pərwərdigarning manga nemə dəp jawab berixini kütüp ⱪarap turimən,
xundila uningƣa ⱪilƣan xikayətlirim toƣrisida ⱪandaⱪ jawab berixni bilələymən.
Pərwərdigarning ikkinqi ⱪetimliⱪ jawabi
Pərwərdigar manga jawab berip mundaⱪ dedi:
“Sanga ayan ⱪilƣan sɵzlirimni yeziwal!
Uni tax tahtiƣa eniⱪ ⱪilip pütkin!
Həwərqi yügürüp ketiwetip, uni asan oⱪup, jakarliyalaydiƣan bolsun!
Qünki bu wəⱨiy bəlgiləngən waⱪitta əməlgə axidu,
uning əməlgə exix waⱪti tezla keliduki, ⱨərgiz yalƣan bolup qiⱪmaydu.
Gərqə asta keliwatⱪandək bilinsimu, səwr ⱪilip kütkin.
U jəzmən əməlgə axiduki, ⱨərgiz keqiktürülməydu.
 
Sɵzlirim xuki:
lekin ⱨəⱪⱪaniylar Hudaƣa bolƣan sadaⱪətmənliki bilən yaxaydu.
U ⱨakawurluⱪidin ⱨeqⱪaqan jim turalmaydu.
U huddi jəsətkə toymas gɵrgə,
yaki ɵlüklər makaniƣa ohxax aq kɵzdur,
u əllərning ⱨəmmisini yiƣip,
barliⱪ həlⱪlərni əsirgə alidu.
 
Lekin bu əllər Babilliⱪlarni məshirə wə tənə gəplər bilən mazaⱪ ⱪilip, mundaⱪ dəydu:
‘Ⱨalinglarƣa way, əy, mal-dunya oƣrilap, dɵwiligənlər!
Aldamqiliⱪ bilən beyiƣanlar!
Bu ⱪilmixinglar ⱪaqanƣiqə dawamlixar?’
Ⱪərzdarlar tosattinla ⱪozƣalmasmu?
Ularning ⱪozƣilixi silərni xürkəndürməsmu?
U qaƣda silər ularning oljisi bolisilər.
Qünki silər nurƣun əllərni talan-taraj ⱪildinglar,
xunga ularning ⱨayat ⱪalƣanliri əmdi silərnimu talan-taraj ⱪilidu.
Qünki silər kixilərning ⱪenini tɵküp,
ularning zemin wə xəⱨərlirini puⱪraliri bilən ⱪoxup ⱨalak ⱪildinglar.
 
Ⱨalinglarƣa way, əy naⱨəⱪ yol bilən pul tepip, ɵyini mal-dunyaƣa toldurƣanlar!
Ziyan-zəhməttin saⱪlinix üqün uwisini egiz yərgə ⱪurƣanlar!
10 Ɵz suyiⱪəstliringlar ɵz naminglarƣa daƣ qüxüridu,
silər nurƣun həlⱪlərni yoⱪatⱪanliⱪinglar üqün,
ɵzünglarƣa ⱨalakət elip kelisilər.
11 Ɵyünglarning temidiki taxlar silərgə ⱪarxi towlixar,
torustiki yaƣaq limlarmu silərgə əks-sada ⱪayturar.
 
12 Ⱨalinglarƣa way, əy ⱪan tɵküx bədiligə xəⱨər ⱪurƣanlar,
rəzillik bilən xəⱨər bərpa ⱪilƣanlar!
13 Ⱪudrətlik Sərdar Pərwərdigar insanlarning bayliⱪining otⱪa otun bolidiƣanliⱪini,
əllərning biⱨudə meⱨnət ⱪilip ⱨalidin ketidiƣanliⱪini iradə ⱪilƣan əməsmu?
14 Huddi sular dengizni toldurƣandək,
pütün yər yüzi Pərwərdigarning uluƣluⱪini bilix bilən toldurulidu.
 
15 Ⱨalinglarƣa way, əy ⱪoxna əllərgə ⱨaraⱪ iqküzgənlər!
Silər ularning yalingaq ⱨalitini kɵrüx üqün ularƣa tulumlap ⱨaraⱪ iqküzisilər.
16 Silər xan-xərəpgə erixməstin, bəlki xərməndiliktə ⱪalisilər.
Iqix! Sənlərning hətnisizlikinglar axkarilansun!
Pərwərdigarning ong ⱪolidiki azabⱪa tolƣan ⱪədəⱨtiki xarabni iqix nɵwiti sənlərgə kəldi.
Xan-xəripinglar xərməndilikkə aylinidu.
17 Silər Liwan ormanliⱪlirini kesip taxliƣan bolsanglar,
əmdi ɵzünglarmu xundaⱪ kesip taxlinisilər!
Ⱨaywanlarni ⱪiyniƣan bolsanglar,
əmdi silərmu wəⱨimigə qüxisilər!
Qünki silər kixilərning ⱪenini tɵküp,
zemin wə xəⱨərlirini puⱪraliri bilən ⱪoxup ⱨalak ⱪildinglar.
 
18 Butning ⱪolidin nemə ix kəlsun?
Uni adəm oyup qiⱪⱪanƣu!
Yalƣanqiliⱪⱪa ixəndüridiƣan ⱪuyma butlarningmu nemə paydisi bar?
Ɵzi yasiwalƣan, gəp ⱪilalmaydiƣan butⱪa qoⱪunux nemidegən əhməⱪliⱪ-ⱨə!
19 Yaƣaqⱪa: ‘oyƣan!’, jansiz taxⱪa: ‘tur!’ degüqilərning ⱨaliƣa way!
Bu butlar silərgə yol kɵrsitələmdu?
Ⱪarap beⱪinglarqu, gərqə uning sirti altun-kümüx bolsimu,
u bir jansiz nərsiƣu!
20 Pərwərdigar bolsa ɵzining muⱪəddəs ibadəthanisididur,
pütkül jaⱨan uning aldida xük bolsun.”

*4
Bu jümlə Ibraniy tilida: “Ɵzini qong tutⱪan adəm ⱨalak bolidu” degən mənidə boluximu mumkin.

5
Ⱨaraⱪ – Ibraniy tilida “bayliⱪ” degən mənidimu boluxi mumkin.



3

Habaⱪuⱪ pəyƣəmbərning du’asi
 
I Pərwərdigar, sening xɵⱨritingni anglidim,
əyminərmən uluƣwar ixliringdin, i Pərwərdigar.
Zamanimizda xu ixlarni ⱪayta ⱪilƣaysən,
xu uluƣwar ixliringni ⱪayta kɵrsətkəysən,
ƣəzəpləngəndimu rəⱨimdillikingni esingdin qiⱪarmiƣaysən.
 
Kɵrdümki kəlgənlikini Hudaning Teman zeminidin,
kɵrdümki qüxkənlikini muⱪəddəs Hudaning Paran teƣidin.
Selaⱨ

Selaⱨ – bu sɵz muzika ilmidiki bir atalƣu boluxi mumkin. “Zəbur” 3-munajat 2-ayətkə ⱪaralsun.

Uning uluƣluⱪi kɵkni ⱪaplidi,
toldi pütkül yər-zemin uningƣa eytilƣan ⱨəmdusanalarƣa.
Uning julasi huddi tang nuridək parlaⱪ,
ⱪudrət yoxurunƣan ⱪolidin qeⱪilar qaⱪmaⱪ.
 
Ⱪorⱪunqluⱪ kesəllər yürər uning aldida,
wə ⱨəm kelər waba uning arⱪisida.
Tohtiƣanda u, kelər lərzigə jaⱨan,
nəzər salƣinida titrixər həlⱪ ⱨaman.
Bolsimu ⱪədimiy taƣlar kukum-talⱪan,
tüzlinip kətsimu əbədiy dawan,
ɵzgərməs uning ⱪilƣanliri ⱨaman.
Kɵrdümki qedirlardiki ƣəmgə patⱪan Kuxan ⱪəbilisini,
kɵrdümki qedirlardiki wəⱨimidin titrigən Midyan həlⱪini.
 
I Pərwərdigar, aqqiⱪlanƣanmiding dəryalarƣa?
Ƣəzəpləngənmiding eⱪinlarƣa?
Atliringni minip, ƣəlibilik jəng ⱨarwiliringni ⱨəydiginingdə,
taxⱪanmidi ⱪəⱨring dengizlarƣa?
 
Turar oⱪyaying jənggə təyyar,
turar oⱪdanda liⱪ oⱪlar.
Selaⱨ
ayriding taxⱪin bilən yər yüzini,
10 təwrəndi taƣlar kɵrgəndə seni.
Kəlkün kelip, sular ɵrkəxləp,
yətti pələkkə xawⱪunliri.
11 Qaⱪnixida uquwatⱪan oⱪliringning,
julasida parⱪiraⱪ nəyzəngning,
tohtap ⱪaldi kün bilən ay ərxtə.
12 Zeminƣa taxliding ⱪədəm ƣəzipingdə,
ezip taxliding əllərni ⱪəⱨringdə.
 
13 Yaⱪ! Bəlki kəlding ɵz həlⱪingni ⱪutⱪuzuxⱪa,
talliƣiningƣa nijatliⱪ berixkə.
Sən rəzillərning yol baxlamqisini urdung,
wəyran ⱪilding pütünləy uning əgəxküqilirini.
Selaⱨ
14 Yoⱪatting ɵz ⱪorali bilən düxmənning sərkərdisini.
Borandək atlanƣanidi tarⱪitiwetixkə ular bizni,
kɵrəngligən bizni asan ⱪolƣa kelidiƣan olja dəp.
15 Atliring bilən qəyləp, qalƣitting dengizni,
taxⱪinlatting dengizdiki uluƣ sularni.
 
16 Anglap bularni xürkündi tenim.
Xawⱪundin ⱨəm titridi lewim.
Ⱪorⱪunqtin boxap kətti sɵngəklirim,
ƣal-ƣal titrəp, dəldəngxip turalmay ⱪaldim.
Kütərmən xundimu səwrqanliⱪ bilən,
bizgə ⱨujum ⱪilƣuqilarƣa balayi’apət kelidiƣan küngiqə.
17 Məyli mewə bərmisun ənjür dərihi,
yaki yoⱪ bolsun tallarda üzüm,
məyli mewə bərmisun zəytun dərihi,
yaki bərmisun etizlar ⱨosul,
məyli yoⱪilip kətsun ⱪotandiki ⱪoylar,
wə yaki yoⱪilip kətsun eƣildiki kalilar,
18 xadlinarmən yənila Pərwərdigardin,
huxalliⱪ taparmən nijatkarim Hudadin.
19 Küq-ⱪuwwitimdur mening Igəm Pərwərdigar.
Putlirimni ⱪilar u keyikningkidək,
mangalarmən xunda mən egiz taƣlarda.
(Tarliⱪ sazlar təngkixidə eytilsun dəp, nəƣmiqilər bexiƣa tapxurulƣan.)

*1
Xigyonot – “xigyonot”ning mənisi naməlum bolup, u məlum melodiyəning yaki məlum muzikiliⱪ kɵrsətmə boluxi mumkin.

3
Selaⱨ – bu sɵz muzika ilmidiki bir atalƣu boluxi mumkin. “Zəbur” 3-munajat 2-ayətkə ⱪaralsun.